LITWA


Skandal z powtórnym pochówkiem proniemieckiego premiera

Policzek ofiarom Holokaustu

Do Litwy z USA zostały sprowadzone zwłoki proniemieckiego premiera Juozasa Ambrazevičiusa-Brazaitisa, co wywołało gwałtowną reakcję środowisk żydowskich.

Rząd przeznaczył na powtórny pochówek prochów byłego premiera 30 tys. Lt, ale najwyżsi dostojnicy państwowi w oficjalnych uroczystościach – trwających aż cztery dni – udziału nie brali. W ostatniej chwili z przeprowadzenia konferencji naukowej poświęconej osobowości kontrowersyjnego premiera wycofały się władze Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie, które oświadczyły, iż nie życzą sobie, aby konferencja odbywała się w murach uczelni.

Więcej>>>


Skandaliczna wypowiedź prezydent Litwy

Zgrzyt na szczycie NATO

Prezydent Polski Bronisław Komorowski spotkał się przy okazji szczytu NATO w Chicago z niemiecką kanclerz Angelą Merkel. Ale dużo więcej mówi się o spotkaniu, którego nie było. Były za to mocne słowa prezydent Litwy Dalii Grybauskaite o Polsce, których Komorowski nie chciał nawet komentować. Dyplomatycznej odpowiedzi udzielił natomiast szef MSZ-u Radosław Sikorski.

Prezydent Komorowski nie chciał komentować wypowiedzi prezydent Litwy, że niektórzy polscy politycy postanowili rozwijać kontakty z Rosją kosztem relacji z Litwą. Grybauskaite miała rzucić takie słowa podczas spotkania z Litwinami mieszkającymi w USA, z którymi rozmawiała przy okazji szczytu NATO w Chicago.

Więcej>>>


Znany amerykański historyk w Wilnie

„Między Hitlerem a Stalinem”

Przed tygodniem Wilno odwiedził profesor Timothy Snyder, znany amerykański historyk, wybitny znawca historii nowożytnego nacjonalizmu i historii Europy Środkowej i Wschodniej. Naukowiec przybył na zaproszenie Instytutu Polskiego w Wilnie, który zorganizował spotkanie autora w związku z litewską edycją najnowszej książki Snydera „Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem”. Historyk wziął udział w dwóch spotkaniach – z intelektualistami, historykami, przedstawicielami społeczności polskiej i litewskiej w Instytucie Polskim oraz – z akademickim środowiskiem Uniwersytetu Wileńskiego, gdzie wygłosił wykład nt. swojej książki.


Więcej>>>


2013 – Rokiem Powstania Styczniowego

Chcąc upamiętnić 150-rocznicę wybuchu powstania w styczniu 1863 roku, we wtorek Litewski Sejm ogłosił rok 2013 Rokiem Powstania Styczniowego. W swojej decyzji, popartej przez 46 posłów, Sejm zaproponował rządowi do 1 września br. opracowanie programu obchodów rocznicowych tej ważnej dla narodów polskiego, litewskiego i białoruskiego daty historycznej i zarezerwowanie środków na jego wdrożenie. Inicjatorzy upamiętnienia Roku Powstania Styczniowego spodziewają się, iż obchody wzmocnią więzi i pamięć historyczną, natchną do wspólnych dokonań niegdyś zbratanych orężem narodów.

Ograniczenie wydatków na kampanię wyborczą

W czasie tegorocznych wyborów partie polityczne będą mogły wydać maksymalnie po 2 mln 700 tys. Lt, natomiast kandydaci w okręgach jednomandatowych – około 60-80 tys. Lt.

Według przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej Zenonasa Vaigauskasa, ograniczenie ustawowe wydatków jest zabezpieczeniem się przed tym, aby o wynikach wyborów zadecydowały pieniądze. Jeżeli wydatki partii bądź kandydata przekroczą ustalony poziom więcej niż 10 proc., będzie to potraktowane jako naruszenie trybu finansowania kampanii wyborczej. Taki partie nie będą mogły brać udziału w wyborach. Jeżeli natomiast informacja o przekroczeniu limitu wydatków partii zostanie ujawniona po wyborach, partia ta przez dwa lata nie otrzyma dotacji od państwa.

Egzotyczne delegacje na koszt państwa

W ciągu niespełna pięciu miesięcy br. wydatki na delegacje zagraniczne ministerstw przekroczyły 4 mln Lt. Najczęściej urzędnicy poszczególnych resortów podróżowali do stolic państw Unii Europejskiej, ale nie obeszło się i bez bardziej egzotycznych wyjazdów – do Chin, Korei Południowej, Kazachstanu, Armenii czy Iraku.

Według kosztów delegacji i liczby oddelegowanych osób spośród czternastu ministerstw prym wiedzie resort spraw zagranicznych z ministrem Audroniusem Ažubalisem na czele. Dalej plasują się ministerstwo środowiska, finansów i ochrony kraju. Zdaniem opozycji sejmowej, taka rozrzutność w czasie kryzysu gospodarczego jest niewskazana, tym bardziej, że nie wszystkie wyjazdy były związane z przygotowaniami do przewodnictwa w UE.

Powściągliwa renowacja

Mieszkańcy unikają renowacji bloków wielomieszkaniowych, chociaż według Vytautasa Stasiunasa, prezesa Litewskiego Zrzeszenia Dostawców Ciepła, jest to tańsze rozwiązanie, niż kupno mieszkania w nowym budownictwie. Całkowite docieplenie jednego metra kwadratowego „blokowca” z uporządkowaniem systemów wewnętrznych i montażem liczników kosztuje 300 litów, zaś metr nowego mieszkania – 4,5 tys. litów. Ta kolosalna różnica w opinii Stasiunasa, nie przekonuje mieszkańców do renowacji. A tymczasem niedocieplone, wybudowane w czasach radzieckich budynki tracą 2-3 razy więcej energii grzewczej, niż już odnowione. Koszt renowowanego mieszkania o powierzchni 60 m kw. wynosi średnio 18 tys. Lt.

Coraz więcej Europejczyków na Litwie

Prawie 20 proc. mieszkańców jest niezadowolona z życia na Litwie. Coraz więcej osób nazywa siebie nie Litwinami, lecz Europejczykami. Taki jest wynik sondażu opinii publicznej, który przeprowadził instytut TNS LT. Z raportu instytutu wynika, że od 2006 r. na Litwie o 18 proc. zmniejszyła się liczba zadowolonych z życia. Ogólnie życie na Litwie pozytywnie ocenia 64 proc. ankietowanych. Dla porównania na Łotwie zadowoleni z życia mieszkańcy stanowią 85 proc., w Estonii – 84 proc.

Stan litewskiej służby zdrowia – nie najlepszy

Litwa znalazła się na 26. pozycji dorocznego rankingu Europejskiego Konsumenckiego Indeksu Zdrowia (EHCI). W tegorocznej edycji rankingu dokonano oceny 34 publicznych systemów zdrowotnych w krajach europejskich, w których wzięto pod uwagę ok. 40 wskaźników, w tym, m.in., prawa pacjenta i dostęp do informacji, czas oczekiwania na leczenie, wyniki leczenia, badania profilaktyczne, zakres i zasięg oferowanych usług, a także dostępność leków.


POLSKA


MEN prostuje kłamliwą wypowiedź ministra Steponavičiusa

Porozmawiamy, ale z udziałem komisarza

Polska chce rozmawiać z Litwą o sytuacji polskich uczniów w litewskich szkołach, ale przy udziale Knuta Vollebaeka, komisarza Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie – poinformowało Ministerstwo Edukacji Narodowej.

Wytłumaczyło też, że komisarz sam zaproponował wystąpienie w roli pośrednika. Polski resort oświaty kategorycznie więc zaprzeczył kłamliwym twierdzeniom Gintarasa Steponavičiusa, szefa Ministerstwa Oświaty i Nauki Litwy, o rzekomej niechęci strony polskiej do rozmów. Powołując się na list polskiej minister edukacji Krystyny Szumilas, publicznie oskarżył on stronę polską o kolejne próby wywierania presji na Litwę, gdyż nie zgodziła się ona na wznowienie pracy dwustronnej, polsko-litewskiej grupy eksperckiej ds. oświaty, co proponował minister.

Więcej>>>


Najważniejsze tygodnie

Premier Donald Tusk zaapelował o gościnność i serdeczność wobec turystów, którzy przyjadą do Polski na Euro 2012. Według niego przed nami być może jedne z najważniejszych dni w polskiej historii, podczas których możemy sobie wyrobić w Europie świetną markę.

„To być może jedne z najważniejszych trzech tygodni w historii naszego kraju, bo rzadko kiedy uwaga całego świata i szczególnie Europy była skierowana na Gdańsk, Warszawę, Poznań, Wrocław i całą Polskę tak mocno, jak będzie w tych trzech tygodniach” - podkreślił.

Apel o rozsądek

Miniony weekend był pod względem liczby wypadków jednym z najtragiczniejszych w tym roku. Od piątku do niedzieli na drogach zginęły 42 osoby, a 388 zostało rannych. Policjanci zatrzymali 1709 pijanych kierowców - powiedział rzecznik KGP Mariusz Sokołowski.

„Najczęstszymi przyczynami drogowych tragedii jest brawura, w tym m.in. nadmierna prędkość. Dlatego apelujemy o rozsądek” - zaznaczył rzecznik.

Rok Prusa

Konferencje, wystawy, wycieczki szlakami literackimi znajdą się w programie rozpoczynającego się właśnie Roku Bolesława Prusa. W ramach Roku Bolesława Prusa, wpisanego do kalendarium UNESCO, zaplanowano wiele imprez. Ważnym wydarzeniem Roku jest zainicjowanie prac nad wydaniem dzieł wszystkich tego pisarza. Całe wydanie zaplanowano na 44 tomy, z czego około 20 zajmą same „Kroniki”.

Rocznica cmentarza

Ponad 220 lat temu, 20 maja 1792 roku, poświęcono działkę na Powązkach, gdzie później powstała najstarsza warszawska nekropolia. Cmentarz Powązkowski - to miejsce pochówku wielu wybitnych postaci, zasłużonych dla kultury i narodu. Szacuje się, że spoczywa tam milion osób.

Śląskie Juwenalia

„Przeżyj z nami koniec świata...” to hasło tegorocznych Juwenaliów Śląskich, które rozpoczęły się w Katowicach barwnym korowodem, w którym udział wzięło ok. 1,5 tys. studentów. Juwenalia potrwają do soboty. W programie juwenaliów przewidziano wiele muzycznych atrakcji. Wśród gwiazd polskiej sceny muzycznej pojawią się m.in. Bas Tajpan/Miuosh, Fokus, Alergen, Fisz Emade, Lao Che, Strachy na Lachy, Eris is My Homegirl, Enej, Coma, Vavamuffin, Skorup oraz Grubson.


ŚWIAT


NATO ma nadal wiele do zrobienia

NATO musi zachować zdolność do wspólnej obrony i reagowania kryzysowego, będzie rozwijać współpracę z UE i wzmacniać więzy z państwami partnerskimi oraz skupi się na lepszym wykorzystaniu zasobów - głosi deklaracja szczytu NATO w Chicago. W pierwszym punkcie deklaracji uczestnicy szczytu zadeklarowali wolę utrzymania i wzmacniania zdolności Sojuszu do wypełniania jego zasadniczej roli - wspólnej obrony, zarządzania kryzysowego i wspólnego bezpieczeństwa.

Deklaracja stwierdza, że państwa członkowskie muszą sprostać tym wyzwaniom, mając do czynienia z ostrym kryzysem finansowym i zmieniającą się sytuacją geostrategiczną. „NATO pozwala nam osiągnąć większe bezpieczeństwo niż jakikolwiek z członków Sojuszu byłby sobie w stanie zapewnić działając samodzielnie. Potwierdzamy niesłabnące znaczenie silnej więzi transatlantyckiej oraz sojuszniczej solidarności, jak też wagę wspólnego dzielenia się odpowiedzialnością, rolami i ryzykami dla sprostania wyzwaniom, w obliczu których wspólnie stoją sojusznicy północnoamerykańscy i europejscy” - głosi deklaracja.

Więcej>>>


Prześcignęli Chińczyków

W stolicy Japonii otwarto najwyższą wieżę telekomunikacyjną na świecie - Tokyo Skytree. Największą atrakcją mierzącej 634 metry budowli są dwie platformy widokowe umieszczone na wysokości 350 i 400 metrów. Japońscy architekci świadomie podwyższyli konstrukcję, aby prześcignąć Canton Tower w Kantonie. Dzierżąca dotychczas rekord wysokości budowla w chińskiej metropolii mierzy 600 metrów.

Proces został odroczony

Sąd rejonowy w Charkowie odroczył w poniedziałek do 25 czerwca drugi proces byłej premier Ukrainy Julii Tymoszenko, skazanej już w ubiegłym roku w innym postępowaniu karnym na siedem lat więzienia. Wnioskowała o to prokuratura wskazując, że stan zdrowia opozycyjnej polityk nie pozwala na jej udział w rozprawie. Była premier znajduje się obecnie w szpitalu kolejowym w Charkowie, gdzie pod kontrolą niemieckich lekarzy przechodzi leczenie kręgosłupa.

Powtórne wstrząsy

Ponad 100 wstrząsów wtórnych zanotowano na północy Włoch w ciągu doby, jaka minęła od trzęsienia ziemi w regionie Emilia-Romania. W niedzielę zginęło tam 7 osób, a prawie 4 tysiące pozostało bez dachu nad głową. W nocy z niedzieli na poniedziałek doszło do 24 wstrząsów, z których 4 miały siłę ponad 3 w skali Richtera.

Pielgrzymki do drzewa

Setki Białorusinów zaczęły pielgrzymować do drzewa w strefie czarnobylskiej, na którym mieszkańcy dostrzegają wizerunek Matki Boskiej z dzieciątkiem. Cerkiew uważa, że dopuszczają się świętokradztwa. Kilka dni temu mieszkańcy niemal opustoszałej po katastrofie w Czarnobylu wsi Hubarewiczy w obwodzie homelskim zauważyli w miejscu po ściętym konarze drzewa kształt przypominający Matkę Boską tulącą Jezusa.

Polowanie na „uliczne modelki”

Iran zapowiedział podjęcie „radykalnych działań” przeciw kobietom w obcisłych ubraniach, a nawet za krótkich płaszczach. Sankcje spadną też na producentów „nieprzyzwoitych” ubrań. Irańska policja rozpocznie w sobotę akcję przeciw „ulicznym modelkom”, czyli kobietom, którym włosy wymykają się spod obowiązującego szala na głowie lub noszącym niestosowne ubrania, „obcisłe i przylegające”. Każda Iranka przyłapana w tak gorszącym stroju zostanie aresztowana.


<<<Wstecz