Konferencja o prawach mniejszości narodowych na Litwie w Sejmie
LITWA
Konferencja o prawach mniejszości narodowych na Litwie w Sejmie
Znaleźć rozwiązanie, aby poprawić sytuację
„Zapewnienie praw mniejszości narodowych na Litwie w kontekście umów dwustronnych i prawa międzynarodowego: problemy, wyzwania i rozwiązania” – konferencja pod takim tytułem odbyła się w końcu ubiegłego tygodnia w litewskim Sejmie. Celem obrad, zorganizowanych przez posłów na Sejm RL Ritę Tamašunienė i Czesława Olszewskiego oraz europosła, prezesa Związku Polaków na Litwie Waldemara Tomaszewskiego, jest ocena realizacji zobowiązań wobec mniejszości narodowych na Litwie, obserwowanej w tej dziedzinie stagnacji i szukanie wspólnych rozwiązań.
– W kontekście prawa międzynarodowego powszechnie przyjmuje się, że prawa mniejszości narodowych traktowane są jako jedna z integralnych części międzynarodowego systemu ochrony praw człowieka, tak więc od tego, w jakim zakresie zapewniane są prawa mniejszości narodowych, zależy stan demokracji w każdym państwie – otwierając konferencję powiedziała Tamašunienė.
Na Litwie upamiętniono 30. rocznicę pielgrzymki św. Jana Pawła II
Niepowtarzalna tożsamość narodu
Z inicjatywy Konferencji Episkopatu Litwy w sobotę, 9 grudnia, w Wilnie upamiętniono 30. rocznicę pielgrzymki św. Jana Pawła II. Po południu w katedrze wileńskiej została odprawiona Msza św., po czym w Sali Teatralnej Uniwersytetu Wileńskiego odbyło się spotkanie wspomnieniowe, w którym zdalnie uczestniczył ks. kard. Stanisław Dziwisz.
– Jan Paweł II przybył [na Litwę – przyp. red.] by nas wzmocnić, wzmocnić naszą ojczyznę, która wreszcie oddychała wolnością, nie tylko demokratyczną, ale też wolnością duchową, wymodloną, wyśpiewaną niepodległością – powiedział metropolita wileński ks. abp Gintaras Grušas, inaugurując spotkanie.
Startuje kampania wyborcza do PE
W sobotę, 9 grudnia, na Litwie oficjalnie rozpoczęła się kampania wyborcza do Parlamentu Europejskiego, wybory do którego odbędą się w 9 czerwca 2024 roku – poinformowała Główna Komisja Wyborcza (lit. VRK). Kampania wyborcza do PE rozpoczyna się po wejściu w życie uchwały Sejmu w sprawie zarządzenia wyborów do PE, a dokładnie na pół roku przed nimi.
Rejestracja organizacji politycznych, które chcą wziąć udział w wyborach do PE, potrwa do 18 marca. Organizacje polityczne, biorące udział w wyborach do PE, będą musiały wpłacić kaucję w wysokości 8995 euro za listę kandydatów. Będzie ona zwrócona partiom lub komitetom politycznym, które podczas wyborów otrzymają co najmniej 3 proc. poparcia i nie naruszą ordynacji wyborczej.
Litewskie pająki na liście UNESCO
Słomiane pająki – litewskie ozdoby ludowe – zostały wpisane na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości. To już czwarta litewska tradycja wpisana na listę UNESCO.
Ogłoszenie wpisu odbyło się podczas 18. sesji Komitetu Międzyrządowego ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa w Kasane w Botswanie.
Pająk to ludowa ozdoba ze słomy (lit. sodai) wieszana kiedyś na środku izby.
Uhonorowano przedsiębiorców z Polski i Litwy
Relacje oparte na zaufaniu
7 grudnia w Ambasadzie RP w Wilnie już po raz 11. wręczone zostały nagrody „Polish Business Awards”. W corocznym konkursie, organizowanym przez Ambasadę RP w Wilnie wspólnie z Polsko-Litewską Izbą Handlową, uhonorowano przedsiębiorców z Polski i Litwy aktywnie działających na obu rynkach. Nagrodzeni zostali ci, którzy wnieśli szczególnie pozytywny wkład w rozwój polsko-litewskich stosunków gospodarczych.
– Relacje biznesowe oparte na zaufaniu są łatwiejsze w budowaniu. Litwa może ufać Polsce w każdej sprawie, tak jak my ufamy Litwie – pokreślił ambasador RP na Litwie Konstanty Radziwiłł i przytoczył kilka danych statystycznych obrazujących jak silna jest polsko-litewska współpraca w obszarze gospodarczym.
Premie pieniężne też są obkładane podatkami
W okresie świątecznym pracowników cieszą zarówno dni wolne od pracy, jak i prezenty oraz premie pieniężne od pracodawców. Czasami pracodawcy są naprawdę hojni i odnotowano przypadki, gdy premia wyniosła aż 4,5 tys. euro. Większość pracowników zamiast prezentów wolałaby otrzymać pieniążki, ale Państwowa Inspekcja Podatkowa (lit. VMI) uprzedza o podatkach, które należałoby w takim wypadku zapłacić. Rita Karavaitienė, kierowniczka portalu „CV-online”, poinformowała, że w roku 2021 finansowe premie otrzymało 27 proc. pracowników. „Rozpiętość wysokości premii pieniężnych była dość szeroka, bo zaczynała się od 20 euro i kończyła się na premii w wysokości 4,5 tys. euro. Średnia wysokość świątecznego wsparcia finansowego w pozaprzeszłym roku wyniosła 311 euro” – podsumowała analityk krajowego rynku pracy.
Płace zarobkowe wzrosły o 12 proc.
W trzecim kwartale bieżącego roku, w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego, średnie miesięczne wynagrodzenie pracowników zwiększyło się o 11,7 proc., czyli 209 euro i wynosiło 1989 euro „na papierze” – wynika z najnowszych obliczeń „Sodry”. Gaże w ciągu roku zwiększyły się o 119 euro i średniomiesięczna wzrosła do 1235 euro – „na ręce”. Co prawda, dochody z tytułu pracy w różnych sektorach gospodarki rosły niejednakowo. Największe zmiany in plus notowano w sektorze budowlanym, gdzie dochody wzrosły o 18,8 proc. Cieszy fakt, że rynek pracy jest stabilny i liczba ubezpieczonych pracowników wzrosła o 10 tys. osób. Liczba osób otrzymujących wsparcie socjalne z tytułu bezrobocia w roku bieżącym zwiększyła się o 9,5 tys. osób. We wrześniu br. w kraju zarejestrowanych ich było 77,6 tys. osób.
Kary chcą zapłacić z dotacji państwowych
Po tym jak na mocy wyroku sądu w sprawie korupcyjnych działań spółki „MG Baltic” kary pieniężne wymierzone zostały Związkowi Liberałów oraz Partii Pracy. Kierownictwo ukaranych partii zdecydowało, że kary zostaną wypłacone z dotacji państwowych, co wywołało oburzenie wśród posłów. Mimo tego, że Ustawa o organizacjach politycznych przewiduje taką możliwość, część posłów jest zdania, że takie postępowanie jest nieuczciwe i przeczy wszelkim normom etycznym i moralnym. Przypominamy, że na mocy decyzji sądu Związek Liberałów musi zapłacić karę w wysokości 376,6 tys. euro, a Partia Pracy – 300 tys. euro.
Czas nas łotewskie paliwo
Łotewska spółka „Virši-A” na wiosnę przyszłego roku planuje otwarcie na Litwie stacji paliwowej z własnym znakiem firmowym. Pierwsza stacja paliwowa ze znakiem „Virši” ma się ulokować obok autostrady A5, niedaleko Mariampola. Jak poinformowano, nowy budynek stacji paliwowej wraz z kawiarnią o powierzchni 314 m2 już jest w trakcie budowy. Obroty spółek „Virši-A” w roku ubiegłym wynosiły 375,11 mln euro, dochody – 10,37 mln euro.
Mocny złoty a zakupy w Polsce
W wyniku zmian na polskiej scenie politycznej na wydarzenia polityczne odreagowała również waluta krajowa. Złoty w ostatnim okresie w stosunku do euro znacznie się wzmocnił (o 8 proc. w porównaniu z rokiem ubiegłym). Obecnie za jednego euro otrzymamy 4,33 złotych. Zdaniem ekspertów, wzmocnienie złotego może osłabić atrakcyjność wyjazdów obywateli Litwy w celach zakupowych i, ich zdaniem, liczba udających się do Polski może zmaleć. Tymczasem inni eksperci oponują tym twierdzeniom i zwracają uwagę na to, że ogólna różnica cen między Polską i Litwą wynosi 30 proc., a więc i tak się opłaci.
POLSKA
Uczniowie z Wileńszczyzny wśród laureatów „Kresów”
Wróci z nagrodą publiczności
Troje uczniów z Wileńszczyzny znalazło się w gronie laureatów 32. Konkursu Recytatorskiego im. Adama Mickiewicza dla Polaków z Zagranicy „Kresy”. Laureatów ogłoszono w sobotę, 9 grudnia, podczas gali w Białostockim Teatrze Lalek.
Litwę na konkursie finałowym „Kresy 2023” reprezentowało troje uczniów – Tomasz Sidorowicz z Gimnazjum im. Józefa Ignacego Kraszewskiego w Wilnie, Donata Savanevičiūtė ze Szkoły Podstawowej im. Czesława Miłosza w Pakienie oraz Maria Magdalena Mironczik z Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Landwarowie. Wszyscy reprezentanci Litwy znaleźli się wśród laureatów. Sidorowicz zdobył pierwszą nagrodę oraz nagrodę publiczności, Savanevičiūtė – drugą, a Mironczik znalazła się wśród wyróżnionych.
Nowy premier, nowy rząd
Przewodniczący Platformy Obywatelskiej, Donald Tusk, został w poniedziałek wybrany przez Sejm na premiera w tzw. drugim kroku konstytucyjnym. We wtorek swoje exposé, w którym poruszył m. in. kwestię środków z KPO, dalszych zbrojeń oraz budowy CPK.
Tusk w swoim exposé odnosił się wielokrotnie do rządów swoich poprzedników. Wskazał, że „polska polityka od kilku lat zatraciła powagę debaty publicznej”. Podkreślał przy tym znaczenie wyborów z 15 października, które pozwoliły jego koalicji na utworzenie większości sejmowej.
Betlejemskie Światło Pokoju
Płomień z Groty Narodzenia Pańskiego w Betlejem, czyli Betlejemskie Światło Pokoju, zostało w niedzielę uroczyście przekazane przez słowackich skautów harcerzom Związku Harcerstwa Polskiego w Narodowym Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej w Zakopanem. Tegorocznej akcji towarzyszy hasło „Czyńmy pokój”. Harcerze przekazali również Betlejemskie Światło Pokoju organizacjom skautowym z krajów sąsiednich: Rosji, Litwy, Ukrainy i Białorusi, Niemiec, a także na północ – do Szwecji.
Referendum uznano za ważne
Sąd Najwyższy podjął uchwałę, w której potwierdził ważność referendum przeprowadzonego 15 października. Obywatele zgłosili ponad 2,2 tys. protestów dotyczących przeprowadzonego referendum. Orzeczenie Izby Kontroli Nadzwyczajnej Sądu Najwyższego kończy ostatecznie kwestię referendum, które odbyło się razem z wyborami parlamentarnymi.
Zabezpieczone interesy pracowników
ArcelorMittal Poland podpisał ze związkami zawodowymi porozumienie ws. rozwiązań dla pracowników krakowskiej koksowni na czas tzw. gorącego postoju instalacji. Dokument zawiera rozwiązania dla 229 pracowników tego zakładu i uwzględnia większość postulatów związkowców. Firma zakłada, że 129 z 229 pracowników zatrudnionych w krakowskiej koksowni znajdzie zatrudnienie w innych zakładach ArcelorMittal Poland. Około 100 osób będzie wykonywało prace związane z utrzymaniem koksowni podczas jej postoju.
Bilety PKP Intercity w nowej aplikacji
Bilety na pociągi PKP Intercity można już kupować bezpośrednio w aplikacji Jakdojade. Po 11 miesiącach 2023 r. spółka sprzedała przez aplikacje i kanały internetowe 7,4 mln biletów podróżnym.
Jakdojade to piąty partner PKP Intercity, który już sprzedaje bilety w ramach współpracy opartej o ujednolicone warunki handlowe. Biletów narodowego przewoźnika można szukać także m. in. w: mPay, e-podróżnik.pl, SkyCash, KOLEO.
ŚWIAT
Mija 655 dni rosyjskiej inwazji na Ukrainę.
W nocy nad Ukrainą strącono 14 z 19 pocisków manewrujących wystrzelonych przez Rosję
Rosjanie atakowali cele na Ukrainie za pomocą pocisków Ch-101/Ch-555 wystrzelonych przez bombowce Tu-95MS.
Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow, który powiedział dziś, że pomysł podjęcia przez Rosję rozmów pokojowych z Ukrainą na warunkach Kijowa w 2024 roku jest nierealistyczny. Odpowiadał na doniesienia mediów, które twierdzą, że Waszyngton chce, aby doszło do realizacji takiego scenariusza.
Protest przewoźników
W pobliżu przejścia granicznego z Ukrainą rozpoczął się protest węgierskich przewoźników, którzy dołączyli do protestów organizowanych w Polsce i na Słowacji. Domagają się wprowadzenia zezwoleń komercyjnych dla ukraińskich przewoźników wjeżdżających do UE. Protest nie ma powodować żadnych ograniczeń w ruchu samochodów i autobusów. W obu kierunkach będą jednak przepuszczane tylko dwie ciężarówki na godzinę.
Rekordowa liczba oczekujących
Służba Imigracji i Naturalizacji (IND) nie podjęła decyzji w sprawie przeszło 70 tys. wniosków osób ubiegających się o azyl w Niderlandach. Takie zaległości to rekord w historii Niderlandów. Opóźnienia wynikają przede wszystkim z przedłużającej się procedury rozpatrywania wniosków przez IND. W ubiegłym roku IND zdecydowało o wydłużeniu procesu w sprawie udzielenia azylu z 6 do 15 miesięcy.
Deportacja imigrantów
Brytyjska Izba Gmin przyjęła rządowy projekt ustawy, która ma umożliwić deportację nielegalnych imigrantów do Rwandy. Projekt ustawy poparło 313 posłów, przeciwnych mu było 269. Nie oznacza to jeszcze, że projekt wejdzie w życie, gdyż było to dopiero pierwsze głosowanie decydujące o tym, czy trafi on do dalszych prac, czy też zostanie od razu odrzucony.
Przedłużenie kontroli granicznych
Niemcy chcą przedłużenia kontroli granicznych o kolejne dwa miesiące, czyli do połowy lutego 2024 roku. Ich zdaniem obostrzenia w tym zakresie dają efekty. 16 października Niemcy wprowadzili tymczasowe kontrole graniczne, by przeciwdziałać nielegalnej migracji. Zostały one przedłużone do 15 grudnia. Teraz mowa o kolejnych terminach.
Restrykcyjne zasady
Paryżan mieszkających w pobliżu stref olimpijskich czekają niełatwe dni podczas największej sportowej imprezy globu, która odbędzie się na przełomie lipca i sierpnia 2024 r. Będą musieli mieć specjalny kod QR umożliwiający przekraczanie stref i poruszanie się w nich.