Litewskie pająki na liście UNESCO
Słomiane pająki – litewskie ozdoby ludowe – zostały wpisane na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości. To już czwarta litewska tradycja wpisana na listę UNESCO.
Ogłoszenie wpisu odbyło się podczas 18. sesji Komitetu Międzyrządowego ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa w Kasane w Botswanie.
Pająk to ludowa ozdoba ze słomy (lit. sodai) wieszana kiedyś na środku izby. Te ozdoby były robione na całej Litwie i miały znaczenie nie tylko dekoracyjne, ale także ceremonialne, symbolizujące model wszechświata, dobrobyt i ochronę. Dziś pająki robione są w różnych regionach Litwy, ale większość twórców mieszka w Wilnie i regionie wileńskim. Wielu twórców pająków jest też w północno-wschodniej Litwie, zwłaszcza w rejonach uciańskim, janowskim, oniksztyńskim, birżańskim, wiłkomierskim, święciańskim, rakiszeckim i kupiszeckim.
Pająki są nietrwałe, kruche, dlatego w muzeach starych eksponatów zachowało się niewiele.
Ozdoby ze słomy robione są także w innych krajach: na Białorusi, Ukrainie, Łotwie, w Rosji, Finlandii, Szwecji, Polsce. Sposób zdobienia pająków w każdym kraju się różni. Ale uważa się, że tylko litewskie pająki wyróżniają się ogromną różnorodnością, bogactwem kształtów.
To już czwarta litewska tradycja wpisana na listę UNESCO. W poprzednich latach wpisem wyróżnione zostały: Święta Pieśni i Tańca w Krajach Bałtyckich, pieśni polifoniczne (lit. sutartinės) oraz robienie krzyży i ich symbolika na Litwie.
Inf. wł
Fot. Centrum Kultury w Rudominie