LITWA
Wilno żyło i tętniło 9. Jarmarkiem Narodów
Smak, zapach i kolory kultury
Nie minęły dwa tygodnie od Dni Stolicy, a starówkę Wilna znów wypełnił jarmarczny gwar. Tym razem rej wodzili przedstawiciele różnych narodowości mieszkających na Litwie. Można było m.in. przejechać się największym rowerem, poczęstować egzotycznymi słodyczami i kawą z arabskiego Omanu lub zaplanować wieczór w rytmie tanga…
Tegoroczny Jarmark Narodów odbył się 15-17 września, rozlokowując się wzdłuż alei Giedymina. Tradycyjne rzemiosła, dania kuchni narodowej, koncerty, strefa kulinarna oraz sportowa, pokazy, ciekawostki i stragany ze wszystkim, czego tylko dusza zapragnie – to tylko część atrakcji, które czekały na mieszkańców i gości stolicy. Na scenie, usytuowanej na Placu Kudirki odbywały się koncerty: w sobotę – „Kwiat Przyjaźni”, a wystąpiły w nim obok rosyjskich, białoruskich, ormiańskich i tatarskich zespołów także polskie – „Jutrzenka” z Gimnazjum im. K. Parczewskiego w Niemenczynie, „Wilenka” z Gimnazjum im. Wł. Syrokomli w Wilnie i „Bursztynki” ze Szkoły Podstawowej im. Cz. Miłosza w Pakienie. W niedzielę natomiast prezentowały się m. in. „Volk Vibes”, „Sto Uśmiechów” z Wilna, „Kropelki” z Mariampola, „Hałas” z Czarnego Boru.
Antoni Mikulski – wileński Sherlock Holmes – szefem Służby ds. Badań Przestępstw Finansowych
Oddany bez reszty służbie
Antoni Mikulski od ubiegłej środy pełni obowiązki szefa Służby ds. Badań Przestępstw Finansowych (lit. FNTT). Fotel kierownika Polak objął na propozycję Eimutisa Misiūnasa, ministra spraw wewnętrznych Litwy. Nominację poparł również premier Saulius Skvernelis.
Stanowisko kierownika FNTT nie było obsadzone od wiosny, gdy to na emeryturę odszedł jej dotychczasowy szef Kęstutis Jucevičius. Początkowo w rządzie zakładano, że można połączyć FNTT z Państwową Inspekcją Podatkową (lit. VMI) albo z Kryminalną Służbą Celną (lit. MKT), ale ostatecznie zrezygnowano z tych planów i FNTT pozostała instytucją samodzielną.
Propozycja AWPL-ZChR o darmowych lekach
Sejm RL zaaprobował propozycję frakcji Akcji Wyborczej Polaków na Litwie - Związku Chrześcijańskich Rodzin przywidującej 100-procentową refundację cen leków dla osób powyżej 75. roku życia. AWPL-ZChR proponuje, by państwo refundowało seniorom różnicę pomiędzy bazową a detaliczną ceną leków refundowanych bądź środków pomocy medycznej. Rita Tamašunienė, starosta Frakcji AWPL-ZChR, przedstawiając projekt nowelizacji Ustawy o ubezpieczeniu zdrowia, stwierdziła, że seniorzy otrzymują mizerne emerytury. Wysokie koszta utrzymania mieszkania, drogie artykuły spożywcze i wysokie ceny na leki stawią ich przed dylematem: oszczędzać na jedzeniu czy zdrowiu. „Państwo powinno zapewnić seniorom lepszy dostęp do leków. Po przyjęciu projektu ustawy, osoby powyżej 75. roku życia miałyby w całości refundowaną cenę leków i środków medycznych i nie musiałyby dopłacać za nie – powiedziała Tamašunienė.
Jej argumenty były przekonujące i w pierwszym czytaniu propozycję AWPL-ZChR poparło 79 posłów, wstrzymało się 8, nikt nie opowiedział się przeciwko. Projekt będą rozpatrywały jeszcze komitety sejmowe, a kwestia ta na salę posiedzeń plenarnych powróci 23 listopada.
Spotkanie prezydentów Polski i Litwy
Ocena rosyjskiej polityki w regionie, w tym potencjalnych konsekwencji ćwiczeń Zapad 2017, była tematem spotkania prezydenta Andrzeja Dudy i prezydent Litwy Dalii Grybauskaitė w Nowym Jorku w siedzibie ONZ. Głównym tematem rozmów przywódców była ocena rosyjskiej polityki w regionie, szczególnie przebiegu i potencjalnych konsekwencji ćwiczeń Zapad 2017. Prezydent Duda poruszył też problemy Polaków na Litwie i potrzebę ich konsekwentnego rozwiązania. Grybauskaitė zaprosiła prezydenta Polski do udziału w uroczystościach 100-lecia odbudowy państwowości Litwy w przyszłym roku w Wilnie. W obchodach 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości w Warszawie weźmie udział przywódczyni Litwy.
Ziemia dla obcokrajowców
Na Litwie nie będzie obowiązywał zakaz sprzedaży ziemi obcokrajowcom. Nie jest to wyłącznie gest dobrej woli i otwarcia na świat, a raczej trzeźwa kalkulacja. Rząd postanowił złagodzić rygorystyczne przepisy sprzedaży ziemi, by móc z większym skutkiem zabiegać o członkostwo w Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OCDE). Litewski rząd zrezygnował z obowiązującej dotychczas zasady wzajemności, zgodnie z którą litewską ziemię mogły kupić spółki tych państw, które zezwalały na nabycie gruntów spółkom litewskim. Obecnie ziemię na Litwie będą mogły nabyć podmioty działające w krajach UE, NATO i OCDE. Decyzja w sprawie przyjęcia Litwy do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju prawdopodobnie zapadnie w czerwcu 2018, czyli po trzech latach po złożeniu propozycji członkostwa.
Szybko i nowocześnie na trasie Wilno-Mińsk
Z Mińska do Wilna dotarła pierwsza lokomotywa elektryczna. Był to próbny rejs elektrowozu pasażerskiego. Regularne rejsy pociągami elektrycznymi, zgodnie z przewidywaniami, między stolicami krajów sąsiedzkich będą odbywały się od grudnia tego roku. Nowoczesne dwupiętrowe elektrowozy mogą jechać z maksymalną prędkością 160 km/h. W pociągach będą miejscówki klasy pierwszej i drugiej, możliwość korzystania z Internetu. Elektrowozy w trzech pociągach produkcji czeskiej mogą przewozić 290 pasażerów, rowery, wózki i inny większy bagaż. Połączenie Wilno-Mińsk cieszy się niezmienną popularnością i nic nie wskazuje na to, żeby miało to się zmienić na gorsze.
Polskie trolejbusy na wileńskich ulicach
41 nowych trolejbusów polskiej firmy „Solaris” zakupi wileński samorząd, który postanowił odnowić przestarzały tabor komunikacji miejskiej. Po stolicy kursuje ponad 250 trolejbusów, których stan techniczny pozostawia wiele do życzenia. Nowoczesne niskopodłogowe trolejbusy z Poznania cieszą się uznaniem na Litwie i z ich usług korzysta również Kowno i Poniewież. Przewiduje się, że pierwsze „solarisy” na ulicach Wilna pojawią się na początku lata przyszłego roku. Zakup wszystkich pojazdów planuje się urzeczywistnić na przeciągu dwóch lat.
POLSKA
2017 – Rokiem Maryjnym
Jest siła, która uspokaja, jednoczy i raduje
Choć cała Polska skoncentrowana jest na obchodach 300-lecia koronacji Czarnej Madonny z Jasnej Góry, to tłumy pielgrzymów kierują się też do Gietrzwałdu na Warmii – miejsca gdzie 140 lat temu Matka Boża przekazała swe orędzie po polsku. Jest to jedyne, uznane przez Stolicę Apostolską za autentyczne, objawienie maryjne w Polsce.
– Uwierzmy jeszcze raz, że w Polsce działa taka siła, która bez gwałtu i przemocy wszystko uspokaja, jednoczy, raduje. Ona jest tutaj – mówił w Gietrzwałdzie prymas Polski abp Wojciech Polak. Metropolita gnieźnieński przewodniczył Mszy świętej z okazji 140. rocznicy objawień Matki Bożej i 50-lecia koronacji obrazu Matki Bożej Gietrzwałdzkiej, w niedzielę, 10 września.
Wystawa „Wilno – miasto Miłosierdzia” w Gdańsku
Dla minionych i przyszłych pokoleń
„Życie” wystawy przygotowanej przed rokiem przez ks. Mariusza Marszałka i Muzeum Księdza Józefa Obrembskiego ciągle trwa. Po Kancelarii Senatu, Strasburgu, Łodzi, większości miejscowości na Wileńszczyźnie, przyszedł czas na Gdańsk. Projekt z Wilna idealnie wkomponował się w uroczyste otwarcie Domu Kresy.
W sobotę, 16 września br. w Gdańsku w dawnym pałacu Ślubów we Wrzeszczu zainaugurowaliśmy działalność Domu Kresy. W kilkugodzinnym spotkaniu wzięło udział ponad 100 osób, w tym reprezentanci praktycznie wszystkich środowisk kresowych na Pomorzu. Była Msza św., otwarcie wystawy „Wilno – miasto miłosierdzia”, prelekcje, koncert patriotyczny, pokaz filmu, sprzedaż książek, w tym m.in. stanowiący pokłosie wystawy przewodnik napisany przez ks. Marszałka, degustacja i zakupy specjałów kuchni wileńskiej oraz rozmowy o wspólnej działalności. Inicjatywa Oddziału Pomorskiego Stowarzyszenia Wspólnota Polska spotkała się z fantastycznym przyjęciem Kresowiaków.
Rocznica NSZ
Sejm RP uczcił 75. rocznicę powstania Narodowych Sił Zbrojnych. Jak podkreślono w przyjętej uchwale, formacja - która walczyła o niepodległość Rzeczypospolitej zarówno z okupantem niemieckim, jak i sowieckim - dobrze zasłużyła się ojczyźnie.
Komedia wszech czasów
We wrześniu 1967 roku, 50 lat temu, w nieistniejącym już warszawskim kinie Moskwa odbyła się premiera „Samych swoich” – filmu Sylwestra Chęcińskiego o konflikcie rodów Karguli i Pawlaków, określanego jako „polska komedia wszech czasów”. Początkowo „Sami swoi” nie zdobyli wielkiej popularności. Obraz odkryto dopiero po pół roku od premiery.
Ukraińcy kupują najwięcej
Minister spraw wewnętrznych w 2016 r. wydał 356 zezwoleń na zakup przez cudzoziemców nieruchomości. Najwięcej zgód dostali obywatele ukraińscy. Najczęściej kupowane były nieruchomości w woj. dolnośląskim i mazowieckim.
Oryginalna instalacja
Instalacja „Zjadacz kurzu”, czyli rzeźba zbudowana z przemysłowego filtru powietrza, stanęła na Placu Artystów w centrum Kielc. Maszyna-rzeźba będzie sprawdzała stan zanieczyszczeń i filtrowała miejskie powietrze do końca października.
Nowa kampania Caritas
Pod hasłem „Kromka chleba dla sąsiada” realizowana będzie tegoroczna odsłona kampanii „Kromka Chleba Caritas”. Planowana jest zbiórka jedzenia, pieniędzy i promowanie prospołecznych postaw. Celem kampanii jest zgromadzenie żywności, która zostanie przekazana osobom starszym, samotnym i potrzebującym.
Wyróżnienie dla muzealników
W uznaniu „szczególnych zasług w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość ojczyzny” pracownicy, współpracownicy i wolontariusze stołecznego Muzeum Powstania Warszawskiego zostali odznaczeni Medalami „Pro Patria”.
Wypełnienie testamentu
Uczestnicy XXXV Pielgrzymka Ludzi Pracy modlili się na Jasnej Górze. Podczas uroczystej Mszy św. przewodniczący Solidarności Piotr Duda zaapelował o niedziele wolne od pracy. Duda podkreślił, że spotkanie na Jasnej Górze jest wypełnieniem testamentu błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki, patrona związku, który zapoczątkował pielgrzymkę ludzi pracy do sanktuarium.
ŚWIAT
Apel o rozmowy
Katalońscy urzędnicy, w tym szef rządu Carles Puigdemont oraz burmistrz Barcelony Ada Colau, wysłali list do króla Hiszpanii Filipa VI i premiera rządu w Madrycie Mariano Rajoya, w którym proszą o rozmowy nt. planowanego referendum ws. secesji Katalonii. Władze tego regionu autonomicznego na 1 października wyznaczyły referendum, które rząd centralny oraz Trybunał Konstytucyjny uznały za niezgodne z prawem.
Nowe oskarżenia
Prokurator generalny Brazylii przedstawił nowy akt oskarżenia przeciwko prezydentowi kraju Michelowi Temerowi. Oskarżenie dotyczy udziału w organizacji przestępczej i utrudniania pracy wymiarowi sprawiedliwości. Kilka miesięcy temu 76-letni Temer jako pierwszy w dziejach Brazylii urzędujący prezydent został formalnie oskarżony o przyjmowanie łapówek.
Reinkarnacja muzeum
Do wsi Kaj w obwodzie kirowskim w Rosji powróciło muzeum Feliksa Dzierżyńskiego, jednego z przywódców przewrotu bolszewickiego w 1917 r. i twórcy aparatu terroru rewolucyjnego. Muzeum Dzierżyńskiego istniało tam w czasach ZSRR, a w latach 90. je zamknięto. Muzeum otwarto w 140. rocznicę urodzin Dzierżyńskiego.
Działają, ale budowy nie zatrzymają
Sankcje USA zaczynają bezpośrednio wpływać na projekt Nord Stream 2, bo jego uczestnicy raczej nie zdołają przyciągnąć finansowania bankowego w planowanym rozmiarze, niemniej nie zatrzyma to budowy gazociągu - oceniły rosyjskie środki masowego przekazu.
100 kg nadtlenku acetonu
Terroryści, którzy w sierpniu br. przeprowadzili zamachy w Katalonii, dysponowali rekordową ilością materiałów wybuchowych zgromadzonych przez grupę przestępczą na terenie Europy – podały hiszpańskie media. Łącznie terroryści posiadali 100 kg nadtlenku acetonu, który miał być zdetonowany przy bazylice Sagrada Familia w Barcelonie.
Ostrzeżenie dla Korei Płn.
Amerykańskie bombowce i myśliwce przeprowadziły wspólnie z samolotami południowokoreańskimi ćwiczenia nad Półwyspem Koreańskim, co jest ostrzeżeniem dla Korei Płn. w związku z jej ostatnimi prowokacjami – oznajmiło ministerstwo obrony Korei Płd.