LITWA
Strajk ostrzegawczy nauczycieli
Droga... donikąd
W ponad 300 szkołach kraju we wtorek, 21 lutego br., odbył się dwugodzinny strajk ostrzegawczy nauczycieli. W akcji protestacyjnej wzięło udział też 13 placówek oświatowych rejonu solecznickiego.
Nauczyciele protestowali przeciwko drastycznemu zmniejszeniu środków „koszyczka ucznia”, w wyniku czego egzystencja szkół – szczególnie w miejscowościach wiejskich – jest poważnie zagrożona. Jak powiedział „Tygodnikowi” Jan Jurgielewicz, przewodniczący związków zawodowych pracowników oświaty rejonu solecznickiego, pedagodzy nie żądają podniesienia wypłaty, jak to próbuje się przedstawić, ale w ogóle walczą o zachowanie miejsc pracy. – W wyniku zmniejszenia „koszyczka ucznia” najbardziej zagrożone są wiejskie szkoły...
Wystawa poświęcona słynnemu rodowi magnackiemu
Symboliczny powrót Sapiehów na Litwę
Politycy, wodzowie, mecenasi sztuki, kolekcjonerzy – Sapiehowie. Magnacki ród, który blisko 400 lat działał na arenie historii Rzeczypospolitej Obojga Narodów. O dziedzictwie, jakie pozostawiła po sobie ta dynastia, opowiada wystawa „Krzyże znaczą cnotę, a Strzała – zwycięstwo... Sapiehowie – mężowie stanu, mecenasi sztuki i kolekcjonerzy” otwarta niedawno w Wileńskiej Galerii Obrazów (ul.Wielka 4).
Prezentowanych jest ponad 330 eksponatów pochodzących z 18 polskich i litewskich instytucji kultury. Są to m.in. unikatowe dokumenty, książki, dzieła malarskie i graficzne, militaria, wyroby złotnicze, pamiątki rodzinne, należące do rodu Sapiehów, który blisko 400 lat dominował w życiu politycznym i kulturalnym WKL.
„Wstydliwe“ obchody w Kownie
Efraim Zuroff, szef Biura Szymona Wiesenthala w Jerozolimie, potępił marsz, zorganizowany przez Litewski Związek Młodzieży Narodowej, który w rocznicę odrodzenia państwa litewskiego pod nacjonalistycznymi hasłami: „Litwa dla Litwinów“, „Litwa dla litewskich dzieci“ i z faszystowskimi symbolami przeszedł ulicami Kowna. W ocenie tropiciela nazistów, niemalże tysięczny marsz młodych radykałów jest „wstydliwym sposobem“ obchodów Dnia Odrodzenia Państwa, dlatego też przywódcy państwa oraz społeczność międzynarodowa powinni się odpowiednio wobec niego ustosunkować. 16 lutego po raz pierwszy odbył się też alternatywny pochód „Za solidarną i różnorodną Litwę“ z udziałem zaledwie 30 osób.
Premier pod lupą komisji etyki
Premier Andrius Kubilius znalazł się na celowniku Głównej Komisji Etyki Służbowej, która zbada jego działania związane z pośredniczeniem koncernowi „Achemos grupe” w negocjacjach ze spółką „Gazprom”. Skargę w sprawie rzekomo niezgodnych z etyką służbową działań premiera skierował do komisji Vytautas Gapšys, starosta sejmowej frakcji Partii Pracy. Według Gapšysa, partia Związek Ojczyzny-Litewscy Chrześcijanie Demokraci, której liderem jest Andrius Kubilius, niejednokrotnie była wspierana finansowo przez spółki grupy „Achema”.
Startują targi książki
W czwartek, 23 lutego, w pałacu wystawienniczym „Litexpo” starują Wileńskie Targi Książki. Wśród licznych nowości wydawniczych nie zabraknie też interesujących spotkań i dyskusji, na które przybędą wybitni twórcy literatury współczesnej z kraju i zagranicy. Wileńskie targi odwiedzi m.in. były prezydent Polski Aleksander Kwaśniewski. W sobotę wspólnie z byłym przywódcą Litwy Valdasem Adamkusem weźmie on udział w dyskusji na temat zawodu prezydenta. Do Wilna z Polski przybędą także pisarze Ignacy Karpowicz i Paweł Huelle, którzy w ramach targów dla uczniów polskich szkół przeprowadzą warsztaty pisarskie. Tradycyjnie targi potrwają do niedzieli.
Porady na poprawę finansów rodzinnych?
W tym roku mieszkańcy Litwy nie będą musieli jeszcze mocniej zaciskać pasa, aczkolwiek są nikłe nadzieje na to, że rodzinne finanse ulegną poprawie – prognozuje ekspertka Banku SEB ds. budżetów rodzinnych, Julita Varanauskiene. Według specjalistki, jedynym sposobem na polepszenie sytuacji materialnej poszczególnych rodzin jest oględne planowanie finansów i kontrola wydatków. W jej przekonaniu, opanować nierozsądną rozrzutność osobie kupującej pomogą takie proste sposoby jak: nierobienie zakupów na głodny żołądek, policzenie do dziesięciu, zanim towar trafi do koszyka czy, np., noszenie banknotów o dużym nominale.
Bank Centralny zbada ceny obsługi
Centralny Bank Litwy zbada cenniki usług świadczonych przez banki komercyjne kraju. Vitas Vasiliauskas, szef banku centralnego zapowiedział, że w tym roku zamierza zainicjować oddzielne badania cen pod kątem ich kształtowania. Jego zdaniem wszystkie ceny powinny być uzasadnione wydatkami i rozsądną marżą. W roku ubiegłym zysk banków komercyjnych na Litwie osiągnął 1,14 mld Lt, z czego ok. 600 mln Lt stanowiły opłaty za obsługę bankową.
Twórcy rozczarowani LATGA-A
Twórcy muzyki, niezadowoleni z działalności Litewskiego Zrzeszenia Agencji Ochrony Praw Autorskich – LATGA-A, postanowili założyć nową agencję „Nata”. Według wokalisty Andriusa Mamontovasa, taki krok sprowokował brak reakcji ze strony LATGA-A na uwagi twórców oraz wewnętrzna stagnacja, panująca w tej organizacji. W czerwcu ubiegłego roku muzycy poskarżyli się prokuratorom na rzekomo wygórowane wydatki administracyjne, niewyraźny tryb przydzielania autorom środków i nieinformowanie ich na temat działalności agencji. Jednakże w grudniu wileńska prokuratura okręgowa umorzyła śledztwo w sprawie działalności agencji. Ideę powołania nowej organizacji popiera stu najpopularniejszych autorów muzyki kraju.
Najbardziej skorumpowani – prawnicy i lekarze
Prawników i pracowników sektora opieki zdrowotnej za najbardziej skorumpowanych uważa 64 proc. mieszkańców Litwy.
Najnowsze badanie „Eurobarometru” wykazało, że w krajach UE pracowników tych sektorów za skorumpowanych uważa znacznie mniej osób – odpowiednio 32 proc. i 30 proc. Wśród najbardziej skorumpowanych respondenci na Litwie wymienili również celników, policjantów i polityków szczebla krajowego.
POLSKA
Dobre relacje
Prezydenci Polski i Łotwy Bronisław Komorowski i Andris Berzins zgodzili się w ubiegły czwartek, że umocnieniu relacji między krajami może służyć ścisła współpraca w dziedzinie energetyki. Komorowski zaznaczył, że pierwsza wizyta Berzinsa w naszym kraju jest kontynuacją bardzo dobrych relacji między naszymi krajami. Wśród obszarów, które służyć mogą umocnieniu tych kontaktów prezydent wymienił m.in. gospodarkę i kwestie związane ze współpracą energetyczną. Polski prezydent zauważył, że wymiana handlowa między krajami sięgnęła 1 mld euro w minionym roku.
Tusk dokona przeglądu
Premier Donald Tusk zapowiedział, że „w okolicach” stu dni od powołania rządu spotka się z kierownictwami wszystkich resortów. Jak tłumaczył, chce dokonać tego przeglądu, bo atmosfera wokół jego gabinetu jest „dość krytyczna”. - To trochę mnie też kosztuje, to znaczy ja też po głowie obrywam, za to, że nie wszyscy moi ministrowie wykonują swoje zadania tak, jakbym chciał, ale dotyczy to nie tylko pani minister Muchy - powiedział dziennikarzom szef rządu. 100 dni gabinetu Donalda Tuska upływa 25 lutego; rząd został powołany 1 listopada ub. roku.
Wyjątkowa prezentacja
Jedne z najcenniejszych zabytków piśmiennictwa polskiego: Biblię Jakuba Wujka, Kazania świętokrzyskie, rękopisy: Jana Kochanowskiego i Juliusza Słowackiego można obejrzeć w Warszawie na wystawie „Najstarsze ojczyste – dodaj do ulubionych.” Wystawę w Bibliotece Narodowej otworzyła pierwsza dama Anna Komorowska. Podkreśliła ona, że jest to wyjątkowa prezentacja, gdyż dzięki niej „zwykli śmiertelnicy” mogą zobaczyć jedne z najcenniejszych zabytków polskiej tradycji i języka, które na co dzień nie są pokazywane. Przypomniała, że we wtorek obchodzony był Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego.
Rocznica wyzwolenia Białegostoku
W Białymstoku obchodzono w niedzielę 93. rocznicę wyzwolenia miasta spod okupacji niemieckiej. Na cmentarzu wojskowym złożono kwiaty i zapalono znicze. Uroczystość na cmentarzu była najważniejszym punktem obchodów, w których wzięli udział m.in. przedstawiciele władz miejskich i wojewódzkich, kombatanci i poczty sztandarowe. Zastępca prezydenta Białegostoku Aleksander Sosna podkreślił, że obowiązkiem współczesnych jest pamiętać o ludziach, którzy w różny sposób przyczynili się do tego, że Białystok 19 lutego 1919 roku został wyzwolony.
ŚWIAT
Referendum na Łotwie
Dwujęzyczność i tak istnieje
Przytłaczająca większość uczestników sobotniego referendum na Łotwie w sprawie uznania języka rosyjskiego za drugi język oficjalny wypowiedziała się przeciwko tej propozycji.
Poparła ją głównie ludność rosyjskojęzyczna stanowiąca ok. 30 proc. mieszkańców Łotwy. Frekwencja wyniosła prawie 70 proc. uprawnionych. Według danych Centralnej Komisji Wyborczej, po przeliczeniu głosów z 95 proc. lokali wyborczych, przeciwko propozycji uznania języka rosyjskiego za drugi język oficjalny i wprowadzenia odpowiednich poprawek do konstytucji, wypowiedziało się 74,62 proc. uczestników referendum.
Pastor – prezydentem?
Były szef urzędu do spraw akt Stasi Joachim Gauck jest kandydatem na nowego prezydenta Niemiec - poinformowała kanclerz Angela Merkel. Ma on poparcie zarówno chadecko-liberalnej koalicji jak i socjaldemokratów oraz Zielonych. Kandydatura Gaucka została ogłoszona po spotkaniu przywódców tych partii w Urzędzie Kanclerskim.
„Wielki następca”
W kwietniu odbędzie się nadzwyczajna konferencja rządzącej w komunistycznej Korei Północnej, Partii Pracy Korei, na której - zdaniem obserwatorów - Kim Dzong Un oficjalnie obejmie władzę w kraju po swym zmarłym ojcu Kim Dzong Ilu. Uczestnicy spotkania „będą wychwalać święte (...) życie i dzieła” Kim Dzong Ila oraz zjednoczą się wokół „wielkiego następcy” Kim Dzong Una - poinformowała oficjalna agencja KCNA.
Kosztowne obietnice
Koszt przedwyborczych obietnic premiera Rosji Władimira Putina, faworyta marcowych wyborów prezydenckich, to minimum 5,1 biliona rubli (127 mld euro) w ciągu sześciu lat - oszacował Sbierbank. Centrum badań makroekonomicznych obliczyło ile będzie kosztować budżet realizacja obietnic premiera, który 4 marca będzie się ubiegać o trzecią kadencję na Kremlu.
Rezolucja ONZ
Zdecydowaną większością głosów Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych uchwaliło rezolucję, potępiającą reżym syryjski, który od miesięcy krwawo tłumi demonstracje prodemokratyczne. Spośród 166 biorących udział w głosowaniu państw, 137 poparło rezolucję, żądającą zaprzestania aktów przemocy i wprowadzenia demokratycznych reform. Przeciw głosowało tylko 12 państw, w tym Rosja, Chiny, Korea Północna i Wenezuela. Rezolucja ma charakter deklaratywny i nie wprowadza żadnych sankcji.
Reedukacja po chińsku
Setki Tybetańczyków, którzy w Indiach pobierali nauki religijne od swojego duchowego przywódcy Dalajlamy XIV, zostały w ostatnim czasie zatrzymane po powrocie do ojczyzny i zmuszone do reedukacji - poinformowała organizacja praw człowieka HRW.
Powołując się na różne źródła, Human Rights Watch (HRW) podała, że Tybetańczycy są umieszczani w prowizorycznych aresztach, znajdujących się głównie w tybetańskiej stolicy Lhasie, gdzie władze zmuszają ich do uczestniczenia w sesjach reedukacji politycznej.