LITWA
Młodzi ludzie na Litwie najszczęśliwsi na świecie
Opublikowany w zeszłym tygodniu przez Organizację Narodów Zjednoczonych (ONZ) „Raport o szczęściu na świecie”, jak co roku, wskazuje postęp świata, a zarazem Litwy, w kierunku szczęścia. W raporcie ogólnym Litwa awansowała do rekordowego poziomu – 19. miejsca. Dla porównania dziesięć lat temu była na 71. miejscu.
Litwa wyprzedziła nie tylko innych bałtyckich sąsiadów, ale także takie kraje jak Niemcy, Wielka Brytania czy nawet Stany Zjednoczone. W raporcie ONZ Litwa wymieniana jest jako kraj, który poczynił jeden z największych postępów na drodze do szczęścia.
Holandia przyśle na Litwę Patrioty
Tego lata Holandia rozmieści na Litwie na kilka tygodni system obrony powietrznej dalekiego zasięgu Patriot. Holenderska jednostka wojskowa będzie ćwiczyć na Litwie wraz z litewskimi żołnierzami – poinformowało litewskie Ministerstwo Ochrony Kraju.
Minister ochrony kraju Laurynas Kasčiūnas podkreślił, że „rozmieszczenie holenderskich systemów Patriot w naszym kraju to wspaniała wiadomość”. „Tego rodzaju ćwiczenia przyczyniają się do wdrożenia rotacyjnego modelu obrony powietrznej NATO, zatwierdzonego na szczycie w Wilnie.
Bilety kolejowe są już dostępne w kioskach
Od końca marca bilety kolejowe można także kupić w punktach „Narvesen” oraz w kioskach „Lietuvos Spauda”. Wkrótce bilety będą sprzedawane na wszystkich terminalach „Perlas”. W ten sposób sieć sprzedaży biletów „LTG Link” uzupełni się o ponad 2,5 tysiąca nowych punktów sprzedaży na terenie całej Litwy.
W terminalach „Perlas” bilety będzie można kupić od 16 kwietnia.
Przytłaczające odkrycie służb na granicy
Funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej z Budziska zatrzymali w pobliżu polsko-litewskiej granicy 13 ciężarówek, które zgodnie z dokumentami miały przewozić w sumie ponad 300 ton odpadów w postaci stłuczki opakowań szklanych z wtrąceniami innych frakcji. Odkrycie służb wykazało jednak, co innego. Okazało się, że w naczepach roi się od mieszaniny odpadów m. in. opakowań ze szkła, metali, tworzyw sztucznych oraz tekstyliów i obuwia. Takie przewozy powinny odbywać się na podstawie zezwoleń Głównego Inspektora Ochrony Środowiska (GIOŚ). Przewoźnicy ich nie posiadali. W sprawie podejrzenia popełnienia przestępstwa polegającego na nielegalnym przywozie do Polski odpadów wszczęto śledztwo. Kierowcy i ich firmy transportowe są teraz w tarapatach, ponieważ nielegalny przywóz z zagranicy do Polski odpadów zagrożony jest karą pozbawienia wolności do 10 lat.
Zginął amerykański żołnierz
Amerykański żołnierz w ubiegłym tygodniu zginął na poligonie im. generała Silvestrasa Žukauskasa w Podbrodziu podczas pełnienia służby na Litwie. Jak poinformował rzecznik prasowy Wojska Litewskiego, w sprawie tragicznego wypadku wszczęto dochodzenie prowadzone przez Żandarmerię Wojskową Litewskich Sił Zbrojnych oraz organy ścigania USA. Dowództwo Wojska Litewskiego oraz minister ochrony kraju Laurynas Kasčiūnas złożyli wyrazy szczerego współczucia rodzinie oraz towarzyszom broni żołnierza.
Kolejny rekord temperatury na Litwie
Według preliminarnych danych, w kraju zarejestrowany został rekord temperatury. 1 kwietnia br. w Druskienikach termometry wskazywały aż +23,8 stopnia Celsjusza. Poprzednią rekordowo wysoką temperaturę tego dnia odnotowano przed siedmiu laty w Taurogach – 22,5 stopnia. Wpływ na nienotowane dotychczas na Litwie ciepło na przełomie marca i kwietnia miał front ciepłego powietrza, który nadpłynął z pustyni Sahara w Afryce Północnej. W tym roku to już siódmy zarejestrowany dobowy rekord temperatury. W 2023 r. zanotowano ich szesnaście, w 2022 r. – trzynaście, a w 2021 r. – sześć.
Liczba Ukraińców maleje, Białorusinów zwiększa się
Najwięcej cudzoziemców mających zezwolenie na pobyt na Litwie przybyło z Ukrainy, ale ich liczba stale zmniejsza się – poinformowała Evelina Gudzinskaitė, dyrektorka Departamentu ds. Migracji. Według niej, zwiększa się natomiast liczba Białorusinów. Według danych statystycznych z ubiegłego miesiąca, na Litwie w marcu przebywało 74 tys. Ukraińców, ale na początku roku liczba ta wynosiła 86 tys. Białorusinów w końcu marca tego roku na Litwie mieszkało 63 tys. czyli o 29 proc. więcej niż w styczniu. Liczba przebywających w naszym kraju Rosjan utrzymuje się na stabilnym poziomie i wynosi nieco więcej niż 15 tys. osób.
Litwa poprze kandydaturę Ruttego
Prezydent Litwy Gitanas Nausėda po spotkaniu we wtorek w Wilnie z szefem holenderskiego rządu Markiem Rutte oświadczył, że Litwa popiera kandydaturę premiera Holandii na stanowisko sekretarza generalnego NATO. Przywódca Litwy wyraził nadzieję, że „Rutte będzie nalegał i naciskał na inne kraje NATO, aby jak najszybciej osiągnęły próg 2 proc. PKB na wydatki obronne”, i dodał, że „w obecnych okolicznościach ten próg jest zbyt niski, minimalny oraz niewystarczający”. Zaznaczył również, że premier Holandii „należy do grona polityków, którzy dość wcześnie dostrzegli rosyjskie zagrożenie i którzy bardzo znacząco zmienili swoje podejście do Rosji”
POLSKA
Wilno1915. Dzień po dniu
Publikacja pt. „Wilno 1915. Dzień po dniu” została poświęcona przełomowemu i jednemu z najbardziej dramatycznych dla miasta i jego mieszkańców momencie Wielkiej Wojny. Z dzienników i wspomnień wyłaniają się niepokój, tłumy uchodźców, gorączkowa ewakuacja carskich urzędów, niepewność jutra, naloty bombowe, a także obawa przed nadchodzącymi Niemcami i pierwsze rozporządzenia władz kajzerowskich. Na początku XX w. wielojęzyczne i wielokulturowe Wilno było stolicą guberni, jednym z piętnastu dużych miast Imperium Rosyjskiego. W 1914 r. liczyło nieco ponad 200 tys. mieszkańców, spośród których większość stanowili Polacy i Żydzi. 28 lipca 1914 r. rozpoczęła się I wojna światowa, zwana wówczas Wielką Wojną.
Zbliżają się wybory samorządowe
7 kwietnia Polacy wybiorą swoich przedstawicieli samorządowych. Wyniki wyborów mamy poznać w środę 10 kwietnia. Wyniki wyborów ogłoszą terytorialne komisje wyborcze. Jeśli w wyborach na wójta, burmistrza czy prezydenta żaden z kandydatów nie zdobędzie więcej niż połowy głosów, dojdzie do drugiej tury. Ta odbędzie się 21 kwietnia. W wyborach samorządowych nie wydaje się zaświadczeń o prawie do głosowania. Nie można również dopisać się do spisu wyborców poza miejscem swojego stałego zamieszkania.
Zadłużenie zagraniczne Polski
na koniec IV kwartału 2023 wyniosło 386,35 mld euro (1 bln 679,9 mld zł). Na koniec III kw. zadłużenie wynosiło nieco ponad 372 mld euro (czyli 1 bln 724,67 mld zł). Zadłużenie sektora rządowego na koniec IV kw. 2023 r. wyniosło 195,6 mld euro (459,3 mld zł), podczas gdy na koniec III kw. było to 94,7 mld euro (439,2 mld zł).
Przeciwni wprowadzeniu euro
Zdecydowana większość, aż 66,8 proc. Polaków jest przeciwna wprowadzeniu w Polsce euro. Za przyjęciem europejskiej waluty opowiedziało się w badaniu 27,3. proc. Niespełna 6 proc. pytanych nie ma w tej sprawie sprecyzowanego zdania. Obecnie euro jest prawnym środkiem płatniczym w 20 państwach tworzących w Unii Europejskiej strefę euro, a obejmującą swym obszarem około 341 mln Europejczyków.
Są poradniki reagowania na zagrożenia
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa opublikowało poradniki reagowania na zagrożenia. To praktyczne wskazówki zachowania w przypadku zagrożeń, takich jak chemiczne, biologiczne, radiacyjne, nuklearne i związane z eksplozją. Ze strony przygotowanej przez RCB dowiemy się m. in. jak przygotować plecak ewakuacyjny z najpotrzebniejszymi rzeczami i jakie miejsce w pobliżu będzie najbezpieczniejsze.
Podsumowanie wielkanocnego weekendu
Podczas świątecznego weekendu strażacy w całym kraju interweniowali 4855 razy, w tym przy 1984 pożarach, 2484 miejscowych zagrożeniach oraz 387 razy do fałszywych alarmów. To aż o 2407 interwencji więcej niż podczas Świąt Wielkanocnych w 2023 roku, kiedy odnotowano 2448 interwencji. W okresie świąt strażacy interweniowali także przy 428 wypadkach drogowych, 316 zdarzeniach medycznych oraz 106 zdarzeniach o charakterze chemicznym.
ŚWIAT
Minęło 770 dni agresji Rosji na Ukrainę.
Stosowanie przez Rosjan środków chemicznych podczas działań bojowych przeciwko Siłom Obronnym Ukrainy stało się systematyczne, a częstotliwość ataków chemicznych rośnie-przekazało Dowództwo Sił Wsparcia Sił Zbrojnych Ukrainy.
Według doniesień, w ciągu ostatniego miesiąca mobilne jednostki środków i sił wsparcia oraz inne jednostki Sił Obronnych Ukrainy udokumentowały 371 przypadków użycia przez Rosjan amunicji wypełnionej niebezpiecznymi substancjami chemicznymi, czyli o 90 proc. więcej niż wcześniej.
Bułgaria i Rumunia częściowo weszły do strefy Schengen
Bułgaria i Rumunia weszły 31 marca do strefy Schengen. Ale nie w pełni – na razie zniesione zostały tylko kontrole na lotniskach i w portach morskich. Na granicach lądowych kontrole nadal obowiązują. To efekt decyzji Rady UE z grudnia 2023 r. Jak podkreśla Komisja Europejska, przystąpienie tych dwóch państw członkowskich do strefy Schengen zwiększy atrakcyjność tego obszaru.
– Bułgaria i Rumunia dołączają do rodziny Schengen. Z radością przyjmuję zniesienie kontroli na wewnętrznych granicach powietrznych i morskich. To ogromny sukces obu krajów.
Wybory w Turcji
Partia prezydenta Turcji Recepa Tayyipa Erdogana poniosła porażkę w niedzielnych wyborach lokalnych, przegrywając ze świecką opozycją. Po przeliczeniu 99,82 proc. głosów Republikańska Partia Ludowa (CHP) w skali kraju zdobywa poparcie na poziomie 37,74 proc., zaś Partia Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP) – 35,49 proc. Erdogan, który rok temu zwyciężył w wyborach prezydenckich, oznajmił, że wraz z wyborami lokalnymi zakończył się cykl wyborczy, „który wyczerpał gospodarkę” Turcji. Następne wybory prezydenckie i parlamentarne w tym kraju odbędą się w 2028 roku.
Ofiary ataku w Strefie Gazy
W izraelskim nalocie zginęło czterech zagranicznych pracowników organizacji humanitarnej World Central Kitchen, z Polski, Australii, Irlandii i Wielkiej Brytanii i ich palestyński kierowca. Grupa ta pomagała dostarczyć żywność i inne środki do północnej Strefy Gazy, które przybyły kilka godzin wcześniej statkiem. Pracownicy organizacji pomagali w dostarczaniu pomocy, która przybyła kilka godzin wcześniej statkiem z Cypru.
Kolejny test rakiety balistycznej
Korea Północna przeprowadziła test rakiety balistycznej, która została wystrzelona w kierunku Morza Japońskiego. Pocisk wystrzelony przez północnokoreański reżim był rakietą średniego zasięgu. Japońska straż przybrzeżna oświadczyła, że po pokonaniu dystansu 600 km spadła do morza. Test rakietowy Pjongjangu miał miejsce niecałe dwa tygodnie po tym, jak media państwowe w Korei Płn. podały, że przywódca tego kraju Kim Dzong Un nadzorował udany test silnika na paliwo stałe do „nowego typu rakiety hipersonicznej średniego zasięgu”.
Rusza główny sezon turystyczny
W wielkanocny weekend rozpoczął się w Czechach główny sezon turystyczny w zamkach i pałacach. W wielu z nich głównym tematem specjalnych ekspozycji będzie spuścizna cesarskiego rodu Habsburgów. W większości obiektów podniesiono ceny. Zainteresowanie zamkami i pałacami w Czechach rośnie – co roku liczba odwiedzających zwiększa się o około pół miliona. Sezon turystyczny rozpoczął się także w wielu zamkach i pałacach pozostających w prywatnych rękach. W niektórych właściciele przygotowali specjalne programy związane ze Świętami Wielkanocnymi.