Na szczycie NATO – 11-12 lipca – w Wilnie zebrali się liderzy i sojusznicy tego obronnego aliansu, m. in. prezydent USA Joe Biden, sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg, premier Kanady Justin Trudeau i inni goście.
LITWA
Posłowie AWPL-ZChR chcą poprawić sytuację finansową rejonów wokół dużych miast
W całości przeznaczyć podatki samorządom
Do budżetów samorządów rejonów wileńskiego, kowieńskiego i kłajpedzkiego miałyby w całości trafiać podatki dochodowe od osób fizycznych, płacone przez mieszkańców tych rejonów. Taką propozycję zarejestrowali w Sejmie posłowie Akcji Wyborczej Polaków na Litwie - Związku Chrześcijańskich Rodzin (AWPL-ZChR) Rita Tamašunienė i Czesław Olszewski razem z parlamentarzystami innych frakcji.
Posłowie swoją propozycję uzasadniają tym, że obecnie przeznaczana dla samorządów rejonów wileńskiego, kowieńskiego i kłajpedzkiego mniejsza część podatku dochodowego od osób fizycznych (lit. GPM) nie zapewnia odpowiedniego finansowania niezbędnej infrastruktury i poprawy usług publicznych dla mieszkańców.
Światowi przywódcy na szczycie NATO w Wilnie
Na szczycie NATO – 11-12 lipca – w Wilnie zebrali się liderzy i sojusznicy tego obronnego aliansu, m. in. prezydent USA Joe Biden, sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg, premier Kanady Justin Trudeau i inni goście.
W centrum wystawienniczo-kongresowym „Litexpo” odbyło się spotkanie prezydenta Gitanasa Nausėdy z Stoltenbergiem. Omówione zostały ostatnie szczegóły przygotowań do szczytu i zorganizowano wspólną konferencję prasową. W poniedziałek prezydent Litwy wieczorem powitał na wileńskim lotnisku prezydenta USA Bidena, a we wtorek obaj spotkali się w siedzibie Urzędu Prezydenta. Z kolei premier Ingrida Šimonytė przyjmowała w wieży Zamku Giedymina premiera Kanady Trudeau.
Wilno – pierwsze miasto z autonomicznymi samochodami
Wilno staje się pierwszym miastem w Europie, w którym jeżdżą samochody autonomiczne: 3 samochody będą dostarczać towary w centrum stolicy. Od końca czerwca w centrum Wilna zaczęły kursować autonomiczne samochody dostawcze detalicznej sieci handlowej „IKI”. Dzięki tej innowacji Wilno staje się pierwszym miastem w Europie, które wykorzystuje samochody autonomiczne w rzeczywistych warunkach drogowych.
Samochody zostały uznane za bezpieczne, ponieważ od jesieni ubiegłego roku jeden z nich jeździł po wileńskiej dzielnicy Balsiai, gdzie badano jego zdolność do bezpiecznego uczestniczenia w ruchu drogowym.
Incydent na przejściu granicznym w Miednikach
Na przejściu w Miednikach chwilowo był wstrzymany ruch w obie strony, ale w niedzielę, 9 lipca, granicę ponownie otwarto.
Litewska straż graniczna podczas kontroli dokumentów autobusu rejsowego Mińsk-Wilno odkryła, że jeden z pasażerów przedłożył prawdopodobnie sfałszowane dokumenty. Obywatel Pakistanu przedłożył do wglądu sfałszowane rumuńskie prawo jazdy i rumuński dowód tożsamości. W takich przypadkach odmowa wjazdu do kraju jest rejestrowana i osoba ta jest zawracana do kraju, z którego przybyła. Białorusini nielegalnie nie chcieli go przyjąć i był to już trzeci podobny przypadek. W związku z incydentem Litwa podjęła decyzję o czasowym i częściowym zamknięciu litewsko-białoruskiej granicy.
Premie pieniężne dla prymusów z Połągi
Celujący uczniowie w Połądze za „dziesiątki” w nauce otrzymali od władz kurortu otrzymali nie tylko dyplomy uznania, ale i solidne premie pieniężne. Każdy celujący uczeń otrzymał 500 euro. Prymusi potraktowali ten gest z humorem i stwierdzili, że to jest ich pierwsza płaca zarobkowa. Decyzję o przyznaniu premii pieniężnych prymusom podjęła Rada m. Połągi. Jak twierdzili decydenci, będzie to bodziec i zachęta do dobrej nauki dla innych uczniów. Przy okazji wyszło na jaw, że w czterech szkołach miejskich jest 36 uczniów z „dziesiątkami”. Na premie dla nich wydano 18 tys. euro. Co prawda, pieniędzy nie wypłacono gotówką, lecz przelano na wskazane konto bankowe.
Niezadowolenie z decyzji Ministerstwa Ochrony Zdrowia
Czas pracy w niektórych aptekach kraju został skrócony, a w niektórych miejscowościach apteki w ogóle zawiesiły działalność. Tak się stało na skutek decyzji Ministerstwa Ochrony Zdrowia, które zdecydowało, że od 1 lipca br. w aptece musi być zatrudniony przynajmniej jeden aptekarz. Dotychczas w aptekach mogli pracować pomocnicy aptekarzy, czyli tzw. farmakotechnicy, ale resort zdrowia postanowił zmienić taki status quo. Decyzja ta wywołało konsternację wśród farmaceutów i niezadowolenie wśród mieszkańców – szczególnie małych miejscowości. Sejm pośpieszył więc przyjąć nowelizację, zgodnie z którą farmakotechnicy mogą pracować nadal w miejscowościach zamieszkałych przez 3 tys. osób.
Samochodów coraz więcej i coraz starszych
Obywatele Litwy kupują coraz więcej samochodów, ale znaczna ich część to są auta z bagażem lat, które w krajach zachodnich są już niepotrzebne. Średni wiek zarejestrowanych w kraju aut osiągnął dotychczas niespotykane wyżyny. Przez ostatnich pięć lat tabor aut osobowych zwiększył się prawie o 25 proc. Jeżeli na początku 2018 roku mieszkańcy Litwy byli właścicielami 1,36 mln aut, to w czerwcu tego roku już 1,68 mln. To oznacza, że samochodów jest więcej niż obywateli posiadających prawo jazdy. Dane spółki „Regitra” wskazują, że średni wiek używanych w kraju samochodów na początku tego roku wynosił 16,2 lat. Przed pięcioma laty ten wskaźnik był mniejszy – 14,1 lat.
Kanada otwiera placówkę dyplomatyczną
W stolicy Litwy zostanie otwarta jeszcze jedna placówka dyplomatyczna. Poinformował o tym premier Kanady Justin Trudeau podczas wspólnej konferencji prasowej z premier Ingridą Šimonyte. Dodał, że przedstawicielstwo dyplomatyczne Kanady zostanie otwarte również w Tallinnie. Jak zaznaczył szef kanadyjskiego rządu, otwarcie kanadyjskich placówek dyplomatycznych w Wilnie i Tallinnie ma się przyczynić do umacniania kontaktów z państwami bałtyckimi.
Trudeau brał udział w szczycie NATO, który odbywał się w stolicy naszego kraju w dniach 11-12 lipca br.
POLSKA
Zmarł WŁADYSŁAW STRUTYŃSKI
Korzenie miał wileńskie
Nie żyje Władysław Strutyński, członek Rady Krajowej Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. Miał wileńskie korzenie.
Z wielkim żalem zawiadamiamy, że zmarł Członek Rady Krajowej Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Władysław Strutyński, z natury człowiek subtelny i skromny o wielkiej wiedzy i żarliwym patriotyzmie, kultywujący rodzinne przywiązanie do Wilna i Święcian, z którymi związani byli jego rodzice.
Koncert zespołu „Wileńszczyzna” w Gdyni
Cześć i chwała bohaterom!
W piątek, 7 lipca, w Sali Koncertowej Szkoły Muzycznej w Gdyni odbył się koncert Reprezentacyjnego Polskiego Zespołu Pieśni i Tańca „Wileńszczyzna” im. Gabriela Jana Mincewicza. Był on poświęcony 79. rocznicy rozpoczęcia operacji „Ostra Brama” – Powstania Wileńskiego – będącej częścią akcji „Burza”, zarządzonej przez kierownictwo Armii Krajowej, oraz 80. rocznicy powstania pierwszego oddziału Armii Krajowej na Wileńszczyźnie pod dowództwem por. Antoniego Burzyńskiego „Kmicica” (25 marca 1943 r.).
Przy wypełnionej widowni zespół „Wileńszczyzna” pokazał swój kunszt i zaprezentował program patriotyczno-wileński. W części patriotycznej został wykonany m. in. hymn 5. Wileńskiej Brygady AK.
Rządowa pomoc dla polskich rolników
4 lipca 2023 r. Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów potwierdził rządową pomoc dla polskich rolników w wysokości ponad 10 mld zł. W ramach pomocy będą przeznaczone dopłaty do: skupu zbóż, kukurydzy, zakupu nawozów, paliw, materiału siewnego oraz kredytów dla rolników.
Prognozy NBP
Z projekcji przygotowanej przez Narodowy Bank Polski wynika, że inflacja wróci do celu inflacyjnego w połowie 2025 roku. W całym 2025 roku inflacja ma wynieść 3,6 procent. Projekcja uwzględnia 800 Plus, „czternastkę” i bezpieczny kredyt. Lipcowa projekcja Narodowego Banku Polskiego tylko nieznacznie różni się od tej z marca. W tym roku inflacja ma wynieść 11,9 procent. W przyszłym roku spadnie do 5,2 procent. Projekcja przewiduje wzrost PKB w tym roku o 0,6 proc. oraz o 2,4 proc. w roku przyszłym.
Śnięte ryby w Wildze
O 300 śniętych rybach znalezionych w rzece Wilga, która jest dopływem Wisły, informują służby Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Pierwsze badania wykazały, że poziom tlenu w wodzie był za niski, a jej temperatura za wysoka.
Spada liczba małżeństw
Liczba zawieranych w Polsce małżeństw była w 2022 roku prawie tak niska jak w szczycie pandemii. Rok temu zawarto 155 tysięcy nowych małżeństw. To bardzo niepokojące dane, ponieważ jeszcze dekadę temu rocznie na ślubnym kobiercu stawało ponad 200 tysięcy par. Inne niepokojące dane GUS-u dotyczą tego, że w ubiegłym roku „tak” powiedziało sobie 155 tys. par, w tym 51 proc. zrobiło to w kościele, ale 49 proc. wyłącznie w urzędzie stanu cywilnego. W wiek zawierania małżeństw i później posiadania dzieci wchodzą coraz mniej liczne roczniki. W kwietniu Polki urodziły rekordowo mało dzieci – zaledwie 21 tysięcy.
Kleszcze atakują
Od 1 stycznia do 30 czerwca w Polsce 7686 przypadków boreliozy i 147 przypadków kleszczowego zapalenia mózgu. W tym samym czasie 2022 r. było 4395 przypadków boreliozy i 79 kleszczowego zapalanie mózgu.
ŚWIAT
Minęło 505 dni rosyjskiej inwazji na Ukrainę.
– Szczyt NATO w Wilnie, gdzie Ukraina nie dostała jasnego sygnału co do perspektywy członkostwa przyniósł rozczarowanie, jednak Kijów nie ustanie w wysiłkach na rzecz wejścia do Sojuszu – ocenił w rozmowie z PAP Wołodymyr Horbacz, analityk w kijowskim Instytucie Współpracy Euroatlantyckiej.
– Zakończony w środę szczyt Sojuszu Północnoatlantyckiego w Wilnie nie mógł przynieść konkretnego terminu integracji Ukrainy z NATO, choć orientacyjną datę tej akcesji można dziś określić – powiedział w rozmowie z PAP hiszpański generał dywizji piechoty w stanie spoczynku Vicente Diaz de Villegas.
Prezydenci Polski i Ukrainy na Wołyniu
Prezydenci Polski i Ukrainy, Andrzej Duda i Wołodymyr Zełenski, wzięli w niedzielę, 9 lipca, udział w nabożeństwie ekumenicznym w katedrze w Łucku, oddając hołd niewinnym ofiarom Wołynia w 80. rocznicę rzezi wołyńskiej.
W związku z 80. rocznicą rzezi wołyńskiej prezydent Duda składa w niedzielę wizytę na Ukrainie. Razem Zełenskim wziął udział w nabożeństwie ekumenicznym w katedrze Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Łucku, koncelebrowanym przez przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski abp. Stanisława Gądeckiego. Po modlitwie przywódcy złożyli znicze przed ołtarzem. „Razem oddajemy hołd wszystkim niewinnym ofiarom Wołynia! Pamięć nas łączy! Razem jesteśmy silniejsi” – napisała Kancelaria Prezydenta na Twitterze.
Rinkevičs objął urząd
Łotwa ma nowego prezydenta. W sobotę stanowisko to objął dotychczasowy minister spraw zagranicznych Edgars Rinkevičs. 49-letni polityk złożył przysięgę prezydencką na specjalnym posiedzeniu Sejmu.
Rinkevičs został wybrany przez parlament na prezydenta kraju 31 maja. Jego kandydaturę wysunęło centroprawicowe ugrupowanie Nowa Jedność, które zwyciężyło w ubiegłorocznych wyborach parlamentarnych.
Powodzie w Indiach
W powodziach i osuwiskach ziemi, które wywołały ulewne deszcze, zginęły na północy Indii co najmniej 22 osoby. Szkoły w Delhi zostały zamknięte, gdy przez stolicę przeszła w weekend ulewa, a władze w himalajskich stanach Himachal Pradesh i Uttarakhand poprosiły obywateli, by nie opuszczali swoich domów, jeśli nie jest to konieczne. W Delhi, Pendżabie i Himachal Pradesh spadło odpowiednio o 112 proc., 100 proc. i 70 proc. więcej deszczu niż wynosi średnia dla pory monsunowej, która rozpoczęła się 1 czerwca.
Rozprzestrzenia się epidemia dengi
W Peru nadal rozprzestrzenia się epidemia dengi, choroby wirusowej przenoszonej przez komary Aedes aegypti. Od początku roku odnotowano prawie 300 zgonów i ponad 161 tys. przypadków infekcji. Najbardziej dotknięty epidemią jest region Piura na wybrzeżu Pacyfiku, gdzie w marcu cyklon Yaku spowodował zniszczenia i powodzie. Zaleganie wody sprzyja rozmnażaniu się komarów Aedes aegypti, a region zamieszkują m. in. ubogie społeczności, które zasoby wody pitnej przechowują w otwartych zbiornikach.
Wstrząsy sejsmiczne na Wyspach Kanaryjskich
Na dwóch wyspach należących do hiszpańskiego archipelagu Wysp Kanaryjskich, Gran Canarii i Teneryfie, odnotowuje się wzrost aktywności sejsmicznej. Na zachodniej Teneryfie zarejestrowano w tym tygodniu ponad 100 wstrząsów o niewielkiej sile. Na zachodzie Gran Canarii w ciągu ostatnich dni odnotowano trzy silniejsze wstrząsy o magnitudzie do 3,7 – największej od 2011 roku.
Stany bez zapasów broni chemicznej
Stany Zjednoczone ogłosiły, że zakończyły niszczenie swoich ostatnich zapasów broni chemicznej. Ostatnia rakieta M55, wyposażona w sarin, środek paralityczno-drgawkowy, została zniszczona w piątek w składzie armii amerykańskiej „Blue Grass” w Kentucky. Stany były jedynym krajem, który miał zadeklarowane rezerwy tej broni, bowiem w maju br. OPCW ogłosiła, że wszystkie inne państwa, objęte Konwencją, pozbyły się już swoich zapasów.