LITWA
Prośby o rekompensaty – do 1 marca 2024 roku
Sprawiedliwie zakończyć epopeję zwrotu ziemi
Dobra wiadomość dla osób, ubiegających się o zwrot ojcowizny. Wydłużono termin i zwiększono możliwości wyboru formy rekompensaty za niezwróconą ziemię w miastach.
Zgodnie z przyjętą w ub. czwartek przez Sejm nowelą ustawy o restytucji, ci, którzy ubiegają się o zwrot ziemi w miastach (dotyczy też gruntów, przyłączonych do miasta po 1 czerwca 1995 roku), do 1 marca 2024 roku mogą zmienić swoją wolę w sprawie rekompensaty i prosić za całą niezwróconą ziemię lub jej część rekompensatę nie tylko w postaci działki pod zabudowę indywidualną czy działki leśnej na terenach wiejskich, ale też działki o innym przeznaczeniu, np. rolnym czy komercyjnym, na terenie tego samego samorządu.
Prezydent Polski z trzydniową wizytą na Litwie
Na zaproszenie prezydenta Gitanasa Nausėdy w dniach 5-7 lipca z wizytą państwową na Litwie przebywał prezydent Polski Andrzej Duda z małżonką Agatą Kornhauser-Dudą – informuje Pałac Prezydencki.
Wizyta rozpoczęła się bilateralnym spotkaniem przywódców Litwy i Polski, następnie prezydenci odwiedzili wystawę „Arrasy Zygmunta Augusta w Wilnie” w Pałacu Władców, którą objęli patronatem.
Gintautas Jakštas – nowym ministrem oświaty, nauki i sportu
Prezydent Gitanas Nausėda mianował Gintautsa Jakštasa ministrem oświaty, nauki i sportu. „Prezydent ma nadzieję, że nowy minister będzie dążył w swoich działaniach do decyzji opartych na konsensusie i kierował się zasadą słuchania środowiska oświatowego, naukowego i sportowego” – czytamy w komunikacie prasowym wydanym przez Prezydenturę.
G. Jakštas złożył ślubowanie na nadzwyczajnym posiedzeniu Sejmu we wtorek, 4 lipca.
Koniec bezpłatnych, jednorazowych woreczków w sklepach
Od 1 lipca w litewskich sklepach nie ma już bezpłatnych jednorazowych torebek foliowych – stały się one towarem i będą płatne. W ten sposób realizowana jest uchwała podjęta przez Sejm w zeszłym roku, której celem jest ograniczenie zużycia plastikowych woreczków.
W sklepach jednorazowe torebki foliowe będą sprzedawane jako towar i będą kosztować 1 eurocent.
Przy kasie sprzedawcy sprawdzą, czy kupujący przyniósł torebki z domu, czy je wziął w sklepie.
Zapewnienie bezpieczeństwa – największym wyzwaniem
Prawie 12 tys. funkcjonariuszy ma odpowiadać za bezpieczeństwo podczas szczytu NATO w Wilnie, który odbędzie się w przyszłym tygodniu, w dniach 11-12 lipca. Służby bezpieczeństwa Litwy będą wspierane przez funkcjonariuszy i żołnierzy z 16 krajów Sojuszu Północnoatlantyckiego, w tej liczbie z Polski. Na Litwie nigdy dotąd nie było wydarzenia na taką skalę, więc kierownictwo służb bezpieczeństwa twierdzą, że zapewnienie bezpieczeństwa jest dużym wyzwaniem dla krajowych instytucji. Na szczyt do grodu Giedymina przybędzie 48 zagranicznych delegacji – 2400 osób, w tym 40 szefów państw (m. in. wizytę w Wilnie zapowiedział prezydent USA Joe Biden) i około 150 innych polityków wysokiej rangi.
W związku ze szczytem NATO od 7 do 13 lipca Litwa przywróci kontrole na wewnętrznych granicach strefy Schengen. Kontrola będzie obowiązywała na granicy z Polską i Łotwą oraz na lotniskach i w portach morskich.
Interesująca propozycja prezydenta Litwy
Prezydent Gitanas Nausėda zaproponował, by dzień 22 stycznia na Litwie był obchodzony jako dzień Powstania Styczniowego. We wniosku zgłoszonym do Sejmu RL zaznacza się, że do upamiętnienia zrywu przeciwko rosyjskim zaborcom w latach 1863-1864 skłania m. in. obecna sytuacja geopolityczna i walka Ukrainy przeciwko rosyjskiej agresji. Nausėda we wniosku przypomniał, że „powstanie przeciwko Imperium Rosyjskiemu, które rozpoczęło się w Warszawie 160 lat temu, szybko rozprzestrzeniło się na Litwę”, a w powstaniu „narody byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego i Królestwa Polskiego – Litwini, Polacy, Białorusini i Ukraińcy – dążyły do wyzwolenia się spod ucisku Imperium Rosyjskiego”. Prezydent zaapelował również, by w 160. rocznicę Powstania Styczniowego, społeczności lokalne zapoczątkowały doroczną tradycję upamiętnienia zrywu.
Armonaitė naruszyła regulamin wewnętrzny parlamentu
Aušrinė Armonaitė, przewodnicząca Partii Wolności, naruszyła wewnętrzny regulamin parlamentu, wypisując jednodniową przepustkę do pomieszczeń Sejmu RL społecznikowi i komikowi Olegowi Szurajewowi – skonstatowała sejmowa Komisja Etyki i Procedur. Zdaniem członków komisji, Szurajew po pomieszczeniach parlamentu musiał poruszać się w towarzystwie samej Armonaitė albo osoby przez nią upoważnionej. Szurajew w gmachu Sejmu był w marcu tego roku, a jego zachowanie złośliwe, a czasami wręcz wulgarne repliki i komentarze wywołały spore niezadowolenie wśród parlamentarzystów.
Zaktualizowano plan ochrony granic kraju
Litewskie resorty obrony i spraw wewnętrznych uzgodniły aktualizację planu ochrony granic. Przewiduje on, w razie zagrożenia, automatyczne rozmieszczenie wojsk na granicy oraz skrócenie łańcucha decyzyjnego w celu zapewnienia jak najszybszej reakcji na wszelkie naruszenia. Na konieczność podwyższenie bezpieczeństwa na wschodniej granicy niejednokrotnie wskazywał prezydent Litwy szczególnie po buncie najemniczej rosyjskiej Grupy Wagnera i zapowiedzi przeniesienia się jej właściciela Jewgienija Prigożyna na Białoruś, z którą Litwa dzieli około 300 km granicy. Prezydent Litwy po buncie Grupy Wagnera przeciwko rosyjskiemu dowództwu wojskowemu, oświadczył, że konieczne jest wzmocnienie wschodniej flanki NATO.
Większe kary za znieważenie godności osobistej
Grzywny od 50 do 300 euro będą musiały zapłacić te osoby, które dopuściły się niedozwolonych czynów względem pracowników świadczących usługi publiczne. Kary mogą być zastosowane wobec tych, którzy słownie, pisemnie, przy pomocy gestów, prowokacyjnego i obraźliwego zachowania naruszyli dobra osobiste pracowników tzn. znieważyli ich godność osobistą i honor. Inicjatorzy obostrzenia kar spodziewają się, że dzięki temu pewniej poczują się medycy oraz pracownicy innych zawodów świadczących usługi publiczne.
POLSKA
Polska jest wszędzie tam, gdzie biją polskie serca
W Warszawie odbył się VI Światowy Zjazd Polonii i Polaków z Zagranicy, którego organizatorami są Rada Polonii Świata i Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, a honorowy patronat nad zjazdem objął prezydent Andrzej Duda. Podczas sesji inauguracyjnej w Sejmie RP głos zabrał prezes Związku Polaków na Litwie WALDEMAR TOMASZEWSKI. Jego wystąpienie cieszyło się wielkim zainteresowaniem uczestników i gości Zjazdu, za które otrzymał gromkie brawa i gratulacje. Poniżej przedstawiamy przemówienie prezesa ZPL.
Dbają o groby na Wołyniu
Tuż przed osiemdziesiątą rocznicą ludobójstwa na Wołyniu polscy wolontariusze wyjeżdżają na Ukrainę porządkować groby Polaków pomordowanych przez ukraińskich nacjonalistów. Wciąż nie odnaleziono ciał tysięcy ofiar. Poszukiwania przez lata blokowały władze w Kijowie.
Nocna prohibicja w Krakowie
Od lipca w Krakowie obowiązuje nocna prohibicja. Sprzedaż alkoholu jest zakazana od północy do godziny 5.30. Zakaz dotyczy sklepów na terenie całego miasta. Punkty gastronomiczne nie są nim objęte. Wprowadzenie nocnej prohibicji argumentowano skargami mieszkańców, których spokój jest zakłócany przez pijanych klientów sklepów, w tym turystów, zwłaszcza w centrum Krakowa.
Wsparcie dla sołtysów
Ruszyła możliwość składania wniosków o świadczenie wynikające z tytułu pełnienia funkcji sołtysa. O dodatek w wysokości 300 zł mogą ubiegać się osoby, które spełnią konkretne warunki: pełniły funkcję sołtysa na podstawie Ustawy o samorządzie gminnym z 1990 roku przez co najmniej dwie kadencje, nie mniej niż 8 lat, uzyskały wiek emerytalny oraz nie były skazane prawomocnym wyrokiem za przestępstwa pełnione w związku z pełnieniem funkcji sołtysa. W tym za przestępstwo skarbowe.
Wzmocnienie granic
Polska wzmacnia siły na granicy z Białorusią. Minister spraw wewnętrznych i administracji odjął decyzję o wysłaniu pół tysiąca policjantów do jej ochrony.
„Bezpieczny kredyt” już dostępny
Osoby do 45. roku życia mogą starać się o „bezpieczny kredyt” na zakup np. pierwszego mieszkania z pomocą państwa. Oferują go już cztery banki: PKO BP, Pekao SA, Alior Banku i Velo Banku, a kolejne finalizują zawarcie umowy w tej sprawie.
Rośnie liczba wolontariuszy
Coraz więcej osób chce pomagać najbardziej potrzebującym. W ostatnich latach w pracę na rzecz pomocy innym zaangażowało się aż 28 procent Polaków. Jeszcze niecałe 4 lata temu wiele organizacji dostrzegało problem braku osób gotowych do bezinteresownego zaangażowania. Sytuacja zmienia się dopiero od niedawna. Przełomem był rok 2022, w którym liczba wolontariuszy zaczęła powoli wzrastać.
ŚWIAT
Mija 500 dni rosyjskiej inwazji na Ukrainę.
– Armia ukraińska posunęła się w ciągu ostatniej doby o ponad kilometr w kierunku Bachmutu — przekazał Serhij Czerewaty, rzecznik Wschodniej Grupy Sił Zbrojnych Ukrainy.
Prezydenci Polski i Litwy obserwowali w piatek wspólne polsko-litewskie ćwiczenia wojsk specjalnych. Obecni tutaj polscy żołnierze z sił powietrznych i oddziały specjalne to element naszego kontyngentu, który przybył tutaj, aby razem ćwiczyć i wspierać żołnierzy litewskich w ochranianiu szczytu NATO w Wilnie.
Niespokojnie w Ziemi Świętej
Izrael przeprowadził dużą operację wojskową na zachodnim brzegu Jordanu w Dżeninie i znajdującym się tam obozie dla uchodźców. Zlikwidowane zostały trzy laboratoria do produkcji materiałów wybuchowych. Wojsko zabezpieczyło również około trzystu gotowych ładunków, materiały wybuchowe i środki do ich produkcji. W wyniku starć zginęło dziesięciu Palestyńczyków.
Stoltenberg dalej u steru NATO
Jens Stoltenberg dalej będzie pełnił funkcję sekretarza generalnego NATO. Jego kadencja została przedłużona do 1 października 2024 roku. Funkcję sekretarza generalnego NATO Stoltenberg pełni od 1 października 2014 roku. Jego kadencja była przedłużana już trzykrotnie.
Holandia zabroni gadżety w szkołach
Używanie telefonów komórkowych, tabletów i smartwatchów będzie od 1 stycznia 2024 roku zakazane w holenderskich szkołach, aby ograniczyć czynniki utrudniające uczniom koncentrację w czasie lekcji.
Zwolnieni z zakazu korzystania z takich urządzeń będą uczniowie z niepełnosprawnościami, lub tacy, którzy muszą się nimi posługiwać z powodu choroby. Gadżety elektroniczne będą jednak dozwolone w czasie zajęć poświęconych technologii.
Rajd dla Życia w Irlandii
10 tys. osób przeszło w sobotę przez stolicę Irlandii, by wyrazić sprzeciw wobec zabijania nienarodzonych dzieci i zmuszania do tego personelu medycznego. Na Rajdzie dla Życia obecni byli także lekarze i pielęgniarki, którzy nie zgadzają się na narzucanie środowisku medycznemu wykonywania tzw. aborcji.
Szokująca statystyka egzekucji
Od stycznia do lipca 2023 w Iranie wykonano 354 egzekucje, co oznacza wzrost o 36 proc. W całym 2022 roku Teheran przeprowadził 582 egzekucje. Mimo iż większość straconych osób była skazana za pospolite (niemotywowane politycznie) przestępstwa, to liczba wykonanych egzekucji rosła, kiedy w kraju zaczynały się protesty. Według Amnesty International tylko w Chinach, które jednak nie publikują statystyk kary śmierci, wykonuje się więcej egzekucji niż w Iranie.