LITWA
Pociągiem do Krakowa – od 11 grudnia
Już od 11 grudnia z Litwy będzie można dojechać pociągiem do Warszawy i Krakowa – poinformowała LTG Link, spółka transportu pasażerskiego Grupy Kolei Litewskich.
Jak podano w komunikacie, długo oczekiwana międzynarodowa trasa kolejowa będzie oferowała codzienne połączenia zarówno ze stolicą Polski, jak i z drugim co do wielkości miastem – Krakowem. Nowa trasa będzie obsługiwana we współpracy z polskim przewoźnikiem PKP Intercity. Bilety na pociąg do Polski dostępne są od 25 listopada.
Inflacja. Co podrożało najbardziej?
Według wstępnych danych, roczna inflacja w listopadzie tego roku (w porównaniu z listopadem 2021 roku) wynosi 21,4 proc. – podał Departament Statystyki. Spośród artykułów spożywczych w ciągu roku najbardziej podrożały mleko, produkty mleczne oraz jajka.
Na wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI) największy wpływ miał wzrost cen artykułów żywnościowych i napojów bezalkoholowych, mieszkań, wody, energii elektrycznej, gazu i innych paliw oraz towarów i usług, towarów i usług transportowych.
Doradczyni prezydenta negatywnie o przymusowym kierowaniu uczniów do szkół zawodowych
Ryzyko segregowania
Jolanta Urbanowicz, doradczyni prezydenta Litwy ds. edukacji, widzi pewne zagrożenia związane z zainicjowanymi przez Ministerstwo Oświaty, Nauki i Sportu zmianami dotyczącymi sprawdzianu osiągnięć kształcenia podstawowego (lit. PUPP). Według niej, prowadzi do „segregacji” uczniów.
Urbanowicz podkreśla, że prezydent nie popiera przymusowego kierowania uczniów do szkół zawodowych. „Oczywiście pozytywnie patrzymy na to, aby prowadzony był stały monitoring osiągnięć i wyników ucznia oraz tego, żeby dostosować je do indywidualnych postępów i okazania niezwłocznej pomocy. Nie popieramy natomiast przymusowego kierowania uczniów do szkół zawodowych, „segregowania” tych, którzy zdawali PUPP po ukończeniu klasy dziesiątej.
Polscy lotnicy przejmują kierownictwo
Polskie Siły Powietrzne, które były wzmocnieniem misji policyjnej NATO w krajach bałtyckich, pozostaną na Litwie i przejmą kierownictwo misją od Węgier. Jak poinformowało Ministerstwo Ochrony Kraju, polskich lotników będą wspierać koledzy z Francji. Francuzi po raz pierwszy rozlokują w naszym kraju swe najpotężniejsze myśliwce „Rafale”, które są jednymi z najwszechstronniejszych samolotów w historii. Polscy lotnicy nadal będą pełnili misję na wielozadaniowych samolotach F-16.
MSZ będzie sądziło się ze szwedzką spółką
Ministerstwo Spraw Zagranicznych Litwy kolejny raz stało się obiektem skandalu. Tym razem pozew przeciwko resortowi złożyła zagraniczna spółka. MSZ zamówiło u niej usługę zbierania danych biometrycznych. Przedstawiciele spółki twierdzą, że jej pracownicy wykonali zlecenie ministerstwa, ale pieniędzy za wykonaną pracę dotychczas nie otrzymali. Z tego też powodu zwrócili się do sądu. Rzecznik prasowy MSZ-u z kolei przekonywał, że spółka nie wykonała zlecenia do końca i dlatego resort nie śpieszy z rozliczeniem się. Jeszcze latem 2020 roku MSZ zawarło umowę ze szwedzką spółką „AB Speed Identity” o kupnie usług i wynajem sprzętu na zgromadzenie i archiwowanie danych biometrycznych na sumę 1 640 016 euro. Kto z wzajemnie oskarżających się stron nie dotrzymał warunków umowy rozstrzygnie sąd.
Minorowe nastroje
Ponad ośmioro z dziesięciu obywateli Litwy uważa, że sytuacja w kraju pogarsza się, a stosowne badania opinii publicznej zostały przeprowadzone na przełomie października i listopada. Na pytanie, czy obecnie sprawy na Litwie podążają w dobrym czy w złym kierunku, aż 84 proc. respondentów odpowiedziało, że w złym. Odmienne zdanie miało zaledwie 15 proc. ankietowanych, a 1 proc. w ogóle nie miało zdania w tym temacie. Na skonkretyzowane pytanie, jak się mają sprawy w „ich” samorządzie, 52 proc. odpowiedziało, że idą ku lepszemu. 34 proc. badanych było przeciwnego zdania, a 14 proc. wstrzymało się od oceny.
Bezrobocie maleje
Bezrobocie na Litwie w przeciągu roku zmalało bardziej niż wynosi średnia Unii Europejskiej i bardziej niż w krajach sąsiednich – Łotwie, Estonii i Polsce. Według danych Eurostatu, bezrobocie w naszym kraju we wrześniu wynosiło 5 proc. i było o jeden punkt procentowy niższe niż średnia unijna. W krajach UE poziom bezrobocia w ciągu roku spadł o 0,7 punktu procentowego, na Łotwie – 0,6 proc., Polsce – 0,5 proc., a w Estonii odnotowano wzrost o 0,2 proc.
Zwiększenie negatywnych emocji
Większość mieszkańców Litwy boryka się z objawami nadmiernego napięcia nerwowego, gnębi ich niepokój oraz stres. Aż 79 proc. uczestników sondażu przyznało szczerze, że odczuwa objawy nadmiernego napięcia psychologicznego i niepokoju. 50 proc. ankietowanych stwierdziło również, że odczuwa zwiększony przypływ negatywnych emocji, co odbija się na ich samopoczuciu i nastroju.
POLSKA
Nominacje generalskie
W Dniu Podchorążego prezydent Andrzej Duda wręczył nominacje generalskie dwóm oficerom Wojska Polskiego. Na stopień generała brygady Wojska Polskiego mianowani zostali: rektor-komendant Akademii Wojsk Lądowych płk Piotr Płonka oraz rektor-komendant Wojskowej Akademii Technicznej płk Przemysław Wachulak.
Porozumienie w sprawie opieki zdrowotnej
Jest porozumienie między Narodowym Funduszem Zdrowia a m. in. Porozumieniem Zielonogórskim ws. świadczenia usług w ramach podstawowej opieki zdrowotnej. Dzięki kompromisowi pacjenci nie będą musieli martwić się o stabilną opiekę zdrowotną. Porozumienie zakłada też dodatkowe pieniądze na opiekę nad dziećmi, osobami starszymi z wielochorobowością i na opiekę koordynowaną.
Budowa głębokowodnego nabrzeża
Rozpoczęła się budowa głębokowodnego nabrzeża T3 Baltic Hub w Gdańsku. W ramach inwestycji, której wartość wynosi 470 mln euro, powstanie nabrzeże głębokowodne o długości 717 m i głębokości 18 m oraz plac o powierzchni 36 ha. Za sprawą tej inwestycji gdański port stanie się największym portem kontenerowym, przeładowującym najwięcej kontenerów na Bałtyku.
Polsko-wietnamskie konsultacje gospodarcze
Zakończyły się pierwsze polsko-wietnamskie konsultacje gospodarcze. Tematem rozmów w wietnamskim Ministerstwie Przemysłu i Handlu były inicjatywy służące rozwojowi handlu i ograniczaniu barier prawnych oraz powołanie Polsko-Wietnamskiej Izby Handlowej.
PGG dostarczy węgiel
Samorządy, które zamówiły węgiel w Polskiej Grupie Górniczej (PGG), otrzymają surowiec najpóźniej do świąt Bożego Narodzenia. Największy polski producent węgla podpisał umowy w tej sprawie z ok. 500 samorządami. Dystrybucja węgla z PGG w gminach opiera się przede wszystkim na składach będących tzw. kwalifikowanymi dostawcami węgla z tej spółki – takich punktów jest w całym kraju ponad 120.
ŚWIAT
Minęło ponad 280 dni rosyjskiej inwazji na Ukrainę.
- Zbrodnie wojenne Putina, szantaż jądrowy i dążenia do wykorzystania głodu jako broni, a także próby zamrożenia Ukraińców z nadejściem zimy, muszą zostać odparte i przezwyciężone. Jeśli to nie nastąpi, świat stanie się o wiele bardziej niebezpieczny – powiedziała podsekretarz stanu USA Victoria Nuland na Kyiv Security Forum.
Kreml odrzucił warunki prezydenta USA Joe Bidena dotyczące rozmów Ukrainy z rosyjskim przywódcą Władimirem Putinem, mówiąc, że ofensywa Moskwy będzie kontynuowana - podaje AFP.
Europarlament po raz kolejny zajął się problemami szkół polskich na Litwie
Nie będzie zgody na dyskryminację polskiego szkolnictwa
Na najbliższych sesjach Europarlamentu zostanie omówiony temat ochrony praw tradycyjnych mniejszości narodowych w Unii Europejskiej. Projekt rezolucji zgłosi europarlamentarna Intergrupa ds. Tradycyjnych Mniejszości Narodowych i Językowych, która 24 listopada obrady w Strasburgu poświęciła tematowi dyskryminacji szkolnictwa polskiego na Litwie.
– W toku opracowywania jest rezolucja odnośnie Konwencji Ramowej Rady Europy o ochronie mniejszości narodowych. Jest duża szansa, że poprze ją nasza grupa polityczna. Działamy dalej, bo nigdy nie było i nie będzie zgody na dyskryminację polskiego szkolnictwa na Wileńszczyźnie – podkreślił Waldemar Tomaszewski, poseł do Parlamentu Europejskiego. To właśnie na jego wniosek europosłowie z Intergrupy w tym roku już po raz drugi omówili skomplikowaną sytuację Polaków na Litwie, którzy są najliczniejszą mniejszością narodową w kraju.
Edward Trusewicz – prezydentem Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych
Kolejny sukces ZPL
W sobotę, 26 listopada, w Pułtusku odbył się XI zjazd Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych. Delegaci m. in. wybrali nowe władze. Prezydentem EUWP w tajnym głosowaniu został wybrany Edward Trusewicz – wiceprezes Związku Polaków na Litwie, dotychczasowy sekretarz generalny organizacji.
Europejscy liderzy polonijni poparli propozycję nowo wybranego prezydenta, by jego zastępcą została Teresa Sygnarek (Szwecja), sekretarzem generalnym – Wojciech Białek (Irlandia). W nowym zarządzie znaleźli się również Korina Wesołowska (Węgry), Helena Legowicz (Czechy), Gerwazy Longher (Rumunia), Urszula Stefańska-Andreini (Włochy).
Kosmiczne ambicje Chin
Chiny wysłały na orbitę statek kosmiczny Shenzhou-15 z trzyosobową załogą w celu pierwszej w historii rotacji załogi na chińskiej stacji kosmicznej Tiangong. Tajkonauci przejmą obowiązki załogi Shenzhou-14, która przybyła tam na początku czerwca. Shenzhou-15 to jedenasta z kolei misja, w tym czwarta załogowa od kwietnia 2021 r., potrzebna do założenia stacji Tiangong, czyli „Niebiańskiego Pałacu”, jak po chińsku nazywa się wielomodułową stację kosmiczną.
Otwarcie elektrowni węglowej
Elektrownia węglowa Émile-Huchet w Saint-Avold w Mozeli została ponownie otwarta i zaczęła produkować energię elektryczną od poniedziałku z powodu niedoborów prądu w kraju. Emitująca duże ilości CO2 elektrownia będzie potrzebowała ponad 500 tys. ton węgla, co pozwoli przy pełnej mocy wytworzyć do 600 MWh energii i zasilić jedną trzecią gospodarstw domowych w regionie Grand Est we Francji.
Chaos w szkołach i szpitalach
W efekcie strajku pracowników sektora gastronomicznego w Portugalii doszło do chaosu w szkołach i szpitalach, gdzie nie działały stołówki. Protest doprowadził do odwołania zajęć w kilkuset placówkach oświatowych. Skutki tej akcji są najbardziej odczuwane właśnie w szkołach i szpitalach. Głównym powodem akcji jest żądanie poprawy warunków pracy osób zatrudnionych w stołówkach i kantynach działających w placówkach podległych administracji publicznej. Wśród postulatów strajkujących są ponadto m. in. kilkuprocentowe podwyżki pensji oraz wzrost wynagrodzeń za pracę w weekendy i święta.
Wybuch największego wulkanu
Na Hawajach wybuchł największy na świecie aktywny wulkan Mauna Loa, który uśpiony był od prawie 40 lat. Na razie wulkan nie zagraża mieszkańcom. Służby przestrzegają jednak przed niebezpiecznym popiołem i gazem w powietrzu. Mauna Loa wybuchła 33 razy od 1843 roku, kiedy odnotowano pierwszą „dobrze udokumentowaną historyczną erupcję” wulkanu. Ostatnia miała miejsce w 1984 roku. Okres ciszy od tego czasu był najdłuższym w historii wulkanu.