LITWA
Wizyta komisarza unijnego ds. rolnictwa
W ubiegłym tygodniu z wizytą roboczą na Litwie przebywał komisarz Unii Europejskiej ds. rolnictwa Janusz Wojciechowski.
Unijny komisarz ds. rolnictwa przyjechał do Wilna 26 kwietnia z dwudniową wizytą. Wieczorem spotkał się m. in. z prezesem Związku Polaków na Litwie, europosłem Waldemarem Tomaszewskim.
Wojciechowski odbył szereg ważnych spotkań – z prezydentem Gitanasem Nausėdą, premier Ingridą Šimonytė, ministrem rolnictwa Kęstutisem Navickasem oraz ministrem polityki rolnej i żywności Ukrainy Mykołą Solskim.
Wojciechowski jest doświadczonym polskim politykiem. Od 2019 roku piastuje stanowisko komisarza UE ds. rolnictwa. Wcześniej był m. in. posłem do Parlamentu Europejskiego, wicemarszałkiem Sejmu RP, prezesem Najwyższej Izby Kontroli, sędzią Trybunału Stanu. Ma korzenie wileńskie. W Wilnie urodziła się i spędziła najmłodsze lata jego mama.
Popłynie gaz z Polski na Litwę
1 maja uruchomiono interkonektor Polska-Litwa. Możliwości przesyłu gazociągu to 2,5 mld m sześc. rocznie.
Polski system przesyłowy gazu jest połączony z systemami sąsiednich krajów – z Niemcami poprzez interkonektor w Lasowie (oraz tzw. fizyczny rewers na gazociągu jamalskim, który umożliwia tłoczenie gazu w obu kierunkach), a z Czechami w Cieszynie.
Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG) dostarczy w maju przez terminal LNG w Kłajpedzie pierwszy ładunek, który nowym gazociągiem dotrze do Polski.
Latem ma zostać uruchomiony interkonektor Polski ze Słowacją. Będzie miał możliwość przesyłania 5-6 mld m sześc. gazu rocznie.
Wg PAP
Być może taniej do Turcji
Jest nadzieja, że stanieją podróże do Turcji, a to dlatego, że dotknięci sankcjami organizatorzy wojaży turystycznych z Rosji, zaczęli masowo odwoływać rezerwacje miejsc hotelowych w tym popularnym wśród wczasowiczów kraju. Przedstawiciele tureckich hoteli twierdzą, że w tym roku spodziewają się oni drastycznego spadku liczby Rosjan odpoczywających w Turcji. Twierdzą, że Rosjan w porównaniu z ubiegłym rokiem może być nawet o 70-80 proc. mniej. Tureckie agencje turystyczne prognozują, że w dobie obecnej za tygodniowy pobyt w Turcji trzeba będzie zapłacić 500-600 euro.
Pieniądze wyrzucone w błoto?
Miniony sezon grzewczy był wyjątkowo drogi. Rekordowy był on też pod względem wysokości wypłaconych kompensat. Dostawcy ciepła ironizują, że kompensaty to pieniądze wyrzucone do błota. Z drugiej strony z możliwości otrzymania kompensat skorzystali nie wszyscy ci, którym one przysługiwały. Jedni nie zrozumieli dość skomplikowanego mechanizmu obliczeniowego, inni najzwyczajniej w świecie nie zdążyli. Kompensaty, z których mogli skorzystać mieszkańcy, były obliczane nie według posiadanego mienia, a ze względu na to, jakie mają przychody i wydatki. W ciągu pierwszego półrocza tego roku wypłacono kompensat na sumę 22 mln euro, czyli o wiele więcej niż w całym roku ubiegłym.
Marsz – w zagrodzie turystycznej
W ubiegłym roku w parku w Zakrecie odbył się wielotysięczny wiec w obronie tradycyjnego modelu rodziny. W tym roku Związek Rodzin Litwy deklaruje skromniejsze zamiary i powtórki z roku ubiegłego nie planuje, władze stolicy bowiem nie wyraziły zgody na zorganizowanie identycznego przedsięwzięcia. Jak poinformowali przedstawiciele Związku Rodzin Litwy, wiec odbędzie się 15 maja w rejonie kowieńskim w jednej z zagród turystycznych, ale konkretnego miejsca nie wymienili. Tłumaczyli, że z właścicielami zagród prowadzone są rozmowy w sprawie ceny.
Ukraińcy wrócili na rynek samochodowy
Po dłuższej przerwie do Litwy wracają kupcy używanych samochodów z Ukrainy. Jak twierdzą eksperci, kupują oni używane auta nie na potrzeby wojenne, ale najczęściej na własne. Wpływ na to miało zniesienie ceł na wwóz samochodów do Ukrainy, co pozwala na zaoszczędzenie znaczniejszych pieniężnych sum. Twierdzi się, że biura podróży na Ukrainie organizują specjalne wycieczki na Litwę w celu kupna używanych samochodów. Sprzedający zwrócili uwagę, że wśród nabywców są też młodzi mężczyźni, którzy teoretycznie musieliby być na Ukrainie i odbywać służbę wojskową.
Woda będzie drożeć
Na Litwie ceny na energię stale pną się w górę. Dostawcy wody twierdzą, że cena wody pitnej musi być ustalana częściej niż raz do roku. Według nich, z powodu zdrożenia energii elektrycznej niektórzy dostawcy wody znaleźli się na granicy bankructwa, gdyż brakuje środków obrotowych. Stwierdzili również, że mieszkańcy muszą nastawić się na to, że woda będzie drożeć.
POLSKA
Apel marszałka Adama Struzika do prezydenta Andrzeja Dudy w obronie polskich szkół
Zagrożenie wynarodowieniem Polaków
Marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik zwrócił się do prezydenta Polski Andrzeja Dudy z prośbą o interwencję w sprawie zagrożonych dwóch polskich szkół w rejonie trockim.
Przed dwoma tygodniami marszałek Struzik odbył na Wileńszczyźnie szereg spotkań z przedstawicielami środowiska polskiego. Jednym z poruszanych tematów były aktualne problemy Polaków w dziedzinie oświaty, w tym ograniczenie działalności dwóch polskich szkół w rejonie trockim – Szkoły Podstawowej im. Andrzeja Stelmachowskiego w Starych Trokach i Gimnazjum im. Longina Komołowskiego w Połukniu. W drodze powrotnej do Warszawy marszałek województwa mazowieckiego odwiedził zagrożone polskie gimnazjum w Połukniu, gdzie spotkał się ze społecznością szkolną.
Patriotyczne uroczystości Narodu Polskiego w Warszawie
Z udziałem Kresowian na początku maja odbyły się w Warszawie uroczystości z okazji Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej, Dnia Polonii i Polaków za Granicą oraz Święta Narodowego Trzeciego Maja. W uroczystościach patriotycznych Polaków uczestniczyła m. in. mer rejonu wileńskiego, wiceprezes Akcji Wyborczej Polaków na Litwie - Związku Chrześcijańskich Rodzin Maria Rekść, która przybyła do Warszawy na zaproszenie Prezydenta Polski Andrzeja Dudy.
2 maja na dziedzińcu Belwederu odbyła się ceremonia wręczenia przez Prezydenta RP odznaczeń państwowych działaczom polonijnym, Aktów Nadania Obywatelstwa Rzeczypospolitej Polskiej oraz wręczenie flag państwowych przedstawicielom organizacji polskiej mniejszości narodowej na Wschodzie.
Agencja Atomistyki informuje
Państwowa Agencja Atomistyki, na bieżąco analizująca dane otrzymywane z krajowego systemu monitoringu radiacyjnego, nie odnotowała żadnych niepokojących wskazań aparatury mierzącej poziom promieniowania. Na terenie Polski nie ma zagrożenia radiacyjnego dla zdrowia i życia ludzi oraz dla środowiska.
Koniec akcji w kopalni „Pniówek”
Blisko dwa tygodnie od wybuchu metanu w kopalni „Pniówek”, prowadzona tysiąc metrów pod ziemią akcja ratownicza została zakończona. Za tamą, która odizolowała zagrożone wyrobiska od pozostałych chodników, pozostało siedmiu górników. Ratownicy wrócą po nich, gdy w otamowanym rejonie wygaśnie pożar.
Orderu Uśmiechu Lewandowskiego
Piłkarz Robert Lewandowski znalazł się wśród nowych Kawalerów Orderu Uśmiechu. Podczas wiosennego posiedzenia Kapituła przyznała łącznie 21 odznaczeń. Order Uśmiechu jest jedynym odznaczeniem przyznawanym dorosłym, ale wyłącznie na wniosek dzieci i młodzieży do 18. roku życia. Międzynarodowa Kapituła Orderu Uśmiechu zbiera się dwa razy do roku – wiosną i jesienią. Na każdym posiedzeniu przyznaje kilka lub kilkanaście odznaczeń. Rocznie otrzymuje kilkaset do tysiąca wniosków.
Płoną lasy na Mierzei Wiślanej
Leśnicy z nadleśnictwa Elbląg informują o pożarach, jakie w ostatnich dniach gaszą strażacy na Mierzei Wiślanej. Do pożarów przyczyniają się osoby, które palą w lesie ogniska. Leśnicy przypominają o zakazie używania ognia. W niedzielę spłonęło 15 arów pokrywy gleby, w gaszeniu brało udział 6 zastępów straży pożarnej.
Frankowicze wygrywają
w sądach sprawy z bankami dotyczące umów kredytowych. Korzystną dla kredytobiorców uchwałę w ostatnich dniach podjął Sąd Najwyższy. Uchwała tego Sądu może też otworzyć drogę do dochodzenia swoich praw przez przedsiębiorców, którzy zaciągnęli kredyty frankowe.
Liczba orzeczeń dotyczących frankowiczów rośnie. Jeszcze w ubiegłym roku zapadało ich ok. 200 miesięcznie. Tymczasem w lutym tego roku sądy wydały już ponad pół tysiąca orzeczeń, a w marcu – blisko 700. Coraz więcej wyroków jest też prawomocnych.
ŚWIAT
Ukraina broni się ponad 70 dni.
Za 70 dni wojny wojsko rosyjskie straciło ponad 24 tys. żołnierzy, 502 systemy artyleryjskie i 2686 pojazdów opancerzonych, a także 1110 czołgów, 199 samolotów i 155 śmigłowców – ogłosił w piątek Sztab Generalny Sił Zbrojnych Ukrainy. Siły rosyjskie straciły też łącznie 171 wieloprowadnicowych wyrzutni rakiet, 83 systemy przeciwlotnicze, 1926 samochodów i cystern, 11 jednostek pływających, 324 drony poziomu operacyjno–taktycznego i 90 rakiet manewrujących.
– Unia Europejska musi się uniezależnić się od rosyjskiego gazu. Moskwa nie jest już wiarygodnym partnerem – powiedziała w piątek szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, występując za pośrednictwem łącza wideo na konferencji zorganizowanej przez niemiecki dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung”.
Republikanie wracają
Większość Amerykanów gotowa jest w listopadowych wyborach głosować w swych okręgach raczej na republikanów aniżeli demokratów. Deklarowali to w stosunku 47 do 44 proc. Przewagę republikanów odnotowano w badaniu trwającym od połowy kwietnia do minionego tygodnia, po raz pierwszy od podobnego przeprowadzonego przed 8 laty. Wówczas mieli 5-punktową przewagę, a następnie zdobyli kontrolę nad Izbą Reprezentantów i Senatem USA. Poparł ich także niezależny elektorat w stosunku 45 do 38 punktów procentowych.
Finowie gotowi bronić ojczyzny
Trzy czwarte mężczyzn oraz ponad jedna trzecia kobiet deklaruje gotowość do wzięcia udziału w zbrojnej obronie kraju – wynika z sondażu przeprowadzonego w Finlandii. Jedynie 8 proc. ankietowanych odmawia udziału w działaniach obronnych. Z sondażu wynika również, że choć – jak podkreślono – „Finlandii nie grozi bezpośrednie zagrożenie militarne”, to ataku wojskowego obawia się ponad 40 proc. obywateli. W poprzednim badaniu przeprowadzonym dwa lata temu na początku pandemii militarnego ataku obawiało się jedynie kilka procent Finów.
Zamieszki w Paryżu
W Paryżu podczas demonstracji pierwszomajowej w niedzielę doszło do zamieszek. Kilkadziesiąt ubranych na czarno i zamaskowanych manifestantów z anarchistycznego ruchu black bloc, odłączyli się od oficjalnej demonstracji i zniszczyli około 20 witryn sklepowych, agencję nieruchomości, bank oraz McDonald’s. Manifestacja zorganizowana została przez związki zawodowe, do której dołączyły organizacje studenckie i licealistów z żądaniami wyższych płac, lepszych usług publicznych, ochrony socjalnej i transformacji ekologicznej kraju.
Oklahoma delegalizowała aborcję
Gubernator stanu Oklahoma Kevin Stitt podpisał we wtorek zakaz aborcji. Sygnowaną przez gubernatora ustawę uchwaliła legislatura stanowa Oklahomy, w której większość mają republikanie. Natychmiastowo delegalizuje ona tam prawie wszystkie zabiegi aborcji po szóstym tygodniu ciąży. Dopuszcza wyjątki w późniejszym terminie tylko w nagłych przypadkach medycznych. W kwietniu gubernator podpisał zakaz przeprowadzania prawie wszystkich aborcji. Jego złamanie grozi karą więzienia dla przeprowadzających aborcję. Ma on wejść w życie w sierpniu.