Wystawa o KL Auschwitz w Wilnie
LITWA
Wystawa o KL Auschwitz w Wilnie
Losy milionów skazańców
W czwartek, 30 stycznia, w Wileńskim Państwowym Muzeum Żydowskim im. Gaona została otwarta wystawa „Niemiecki nazistowski obóz śmierci. Konzentrationslager Auschwitz”, poświęcona 75. rocznicy wyzwolenia obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau.
– Wierzę, że nasi zwiedzający po zetknięciu się ze świadectwami Holokaustu i autentycznym materiałem będą mieli możliwość osiągnąć dojrzałość duchową, odporność na nienawiść, rasizm, antysemityzm i odczłowieczenie – podczas uroczystego otwarcia wystawy powiedział były wieloletni dyrektor Wileńskiego Państwowego Muzeum Żydowskiego im. Gaona Markas Jaša Zingeris, obecnie doradca do spraw politycznych w tym muzeum.
Akt Niepodległości Litwy wrócił do Domu Sygnatariuszy
Do Domu Sygnatariuszy w Wilnie (ul. Zamkowa 26) powrócił oryginał (wysłany do Niemiec oryginalny odpis) Aktu Niepodległości Litwy, który został podpisany 16 lutego 1918 roku przez litewską Radę (Tarybę).
Akt Niepodległości Litwy od 15 listopada zeszłego roku był przechowywany w państwowym archiwum historycznym. Zdaniem Rūty Kačkutė, dyrektor Litewskiego Muzeum Narodowego, po ekspozycji dokument powinien powrócić do archiwum na dłuższy okres czasu. Taki „odpoczynek” jest konieczny, by dokument mogły zobaczyć także nasze wnuki.
Premier wstrzymuje się z wyraźną odpowiedzią
Premier Saulius Skvernelis stwierdził, że na razie nie może odpowiedzieć, czy stanie na czele listy Litewskiego Związku Chłopów i Zielonych podczas jesiennych wyborów parlamentarnych. Jego zdaniem, propozycja być „jedynką” na liście rządzącej partii jest oceną pracy rządu. „Wierzę, że ludzie odczuwają realne zmiany, jakie nastąpiły w państwie i odczuwają jak poprawiła się ich sytuacja” – powiedział szef gabinetu ministrów. Jednocześnie dodał, że na razie nie może udzielić twierdzącej odpowiedzi. Zapewnił jednak, że jeśli zdecyduje się na dalsze uczestnictwo będzie to czynił razem z „chłopami”.
„Orlen Lietuva” – największym podatnikiem
500 największych działających na Litwie spółek w ubiegłym roku do budżetu państwa wpłaciło 5,397 mld euro podatków, czyli o 14,9 proc. (698,1 mln euro) więcej niż w roku 2018, gdy do budżetu wpłynęło 4,966 mld euro. Według Państwowej Inspekcji Podatkowej, największym płatnikiem pozostaje koncern naftowy „Orlen Lietuva”, który w ubiegłym roku do kasy państwowej przelał 335,188 mln euro. Na drugim miejscu uplasowała się spółka „Okseta”, która zajmuje się hurtową sprzedażą produktów naftowych oraz dzierżawą nieruchomości. Jej wkład do budżetu wyniósł 258,997 mln euro. Na trzecim miejscu znalazła się spółka produkcji wyrobów tytoniowych „Philip Morris Baltic”, która wpłaciła 197,683 mln euro.
Coraz ostrzejsza konkurencja na rynku zbożowym
Ubiegłoroczny urodzaj kultur zbożowych był o 25 proc. lepszy niż w roku 2018. Przekroczył on najśmielsze prognozy Litewskiego Instytutu Ekonomiki Agrarnej, według których był przewidywany wzrost o 17 proc. W ubiegłym roku namłócono 5,5 mln t kultur zbożowych. Urodzaj naprawdę dobry, ale mniejszy niż w latach 2015-2016, gdy to w kraju namłócano po 6,5 mln t. Jak twierdzą pracownicy instytutu, Litwa wykorzystuje tylko trzecią część namłóconego zboża. Pozostałą część należy sprzedać, ale z tym są coraz większe kłopoty, gdyż konkurencję stwarzają tacy potentaci produkcji kultur zbożowych jak Rosja i Ukraina.
Tradycyjne zagrożenie
Wywiad litewski w dorocznym raporcie na temat aktualnych zagrożeń stwierdził, że największe wyzwania dla bezpieczeństwa narodowego powstają w wyniku polityki prowadzonej przez Rosję i Chiny. Zdaniem Departamentu Bezpieczeństwa Państwa, największe zagrożenie stwarza sąsiednia Rosja. Autorzy raportu stwierdzają, że Moskwa wciąż nie ustaje w podejmowaniu prób ingerowania w wewnętrzne procesy polityczne Litwy.
Tegoroczny styczeń – najcieplejszy
Litewska Służba Hydrometeorologiczna poinformowała, że styczeń roku bieżącego był najcieplejszym miesiącem w całym okresie notowania pogody w kraju. Średnia temperatura w styczniu wynosiła 2,8 stopnia ciepła w skali Celsjusza, czyli o 6 stopni wyższa od wieloletniej średniej. Dotychczas najcieplejszy styczeń był w roku 1989, gdy średnia temperatura powietrza wynosiła 1,9 stopnia na plusie. Najzimniejszy styczeń był w roku 1987, gdy średnia miesięczna temperatura wynosiła 15,1 stopnia poniżej zera. Jeszcze jedna szczególna cecha tegorocznego stycznia była taka, że nie było w nim ani jednego dnia, w którym ziemię pokryłaby chociaż cienka warstwa śniegu.
POLSKA
Polska i Francja – partnerstwo strategiczne
Prezydent Francji Emmanuel Macron złożył dwudniową oficjalną wizytę w Polsce. Spotkał się z prezydentem Andrzejem Dudą, a następnie z premierem Mateuszem Morawieckim. Ich efektem było podpisanie polsko-francuskiej deklaracji współpracy w zakresie polityki europejskiej.
– Polska i Francja dzisiaj potwierdziły swoje partnerstwo strategiczne i chcą budować silną Europę bardzo silną Europę, oczywiście w zakresie obronnym, we współpracy z NATO i NATO jako głównym obszarem, ale chcemy budować silne przemysły obronne, chcemy budować silne przemysły innowacyjne, a w obszarze energetyki, infrastruktury, najróżniejszych przemysłów i klimatu, jesteśmy dużo bliżej niż by się wydawało – mówił Morawiecki podczas wspólnej konferencji prasowej.
Polska kurczy się
Liczba ludności Polski pod koniec 2019 r. wyniosła 38,4 mln, o 28 tys. mniej niż pod koniec 2018 – wynika z opublikowanych wstępnych szacunków Głównego Urzędu Statystycznego. Zanotowano ujemny przyrost naturalny – liczba urodzeń była o 35 tys. niższa od liczby zgonów. GUS podkreśla, że spadek liczby ludności obserwowany jest od 2012 r. (z wyjątkiem 2017 r., kiedy zanotowano nieznaczny wzrost).
Pisarka i piłkarz
Pisarka Olga Tokarczuk i piłkarz Robert Lewandowski zostali laureatami tytułu Człowiek Roku 2019, przyznawanego przez Federację Regionalnych Związków Gmin i Powiatów RP. Pisarce i poetce, laureatce Nagrody Nobla w dziedzinie literatury oraz Międzynarodowej Nagrody Bookera, Oldze Tokarczuk nagrodę przyznano „w uznaniu zasług dla promocji polskiej kultury w świecie i rozwoju polskiej literatury”. Z kolei Robert Lewandowski, kapitan reprezentacji Polski w piłce nożnej, nagrodzony został „w uznaniu zasług dla promocji Polski za granicą, kształtowania postawy fair play w sporcie i życiu codziennym”.
Zjazd młynarzy
Organizowany raz na cztery lata zjazd Międzynarodowego Towarzystwa Molinologicznego odbędzie się w 2023 r. w Muzeum Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie (Śląskie). Zgromadzi najwybitniejszych na świecie znawców młynów i wiatraków. Stowarzyszenie istnieje od 1973 r. i zrzesza obecnie blisko 500 członków z ponad 30 krajów świata.
Rocznicowe obchody
Publikację cyfrowej wersji „Planu inwentaryzacji zniszczeń Warszawy”, wystawę fotografii i premierę albumu, spotkania i spacery po odbudowanych po wojnie dzielnicach, warsztaty i wykłady zaplanowano w ramach obchodów rocznicy odbudowy Warszawy „BudujeMy!”. Obchody rozpoczęły się w końcu stycznia i potrwają prawie do końca roku.
Popularne sanktuarium
Ponad 1,8 mln wiernych pielgrzymowało w ubiegłym roku do sanktuarium pasyjno-maryjnego w Kalwarii Zebrzydowskiej – powiedział bernardyn o. Tarsycjusz Bukowski. Najliczniejszą grupę stanowili Polacy, ale chętnie przybywali Włosi, Francuzi, Niemcy, Ukraińcy i Węgrzy.
– Liczną grupę stanowili także Japończycy oraz mieszkańcy Stanów Zjednoczonych. Nie zabrakło pątników z odległych stron świata, jak Tajlandia, Chiny, Singapur, Korea, Liban, Kostaryka – powiedział o. Tarsycjusz.
ŚWIAT
Bezprecedensowe dane
Około 3 tys. chrześcijańskich kościołów, szkół i cmentarzy zostało sprofanowanych, zdewastowanych lub splądrowanych w krajach Europy Zachodniej w 2019 roku. Dane pochodzą z raportu opublikowanego w styczniu przez amerykański Instytut Gatestone, a do ataków doszło w Wielkiej Brytanii, Francji, Niemczech, Irlandii, Włoszech i Hiszpanii.
Tysiące zakażonych
Co najmniej 17,3 tys. ludzi na całym świecie zostało zakażonych koronawirusem – podała agencja Associated Press. Poza Chinami infekcję wykryto m.in. w Japonii, Tajlandii i Korei Południowej.
Wdzięczna Polakom
W siedzibie ONZ ocalała z Holokaustu Elizabeth Bellak, w nawiązaniu do pamiętnika zamordowanej przez gestapo jej nastoletniej siostry Renii Spiegel, opowiadała o ich losach. Wyraziła wdzięczność Polakom za to, że uratowali ją od śmierci.
– Naprawdę otrzymałam pomoc od Polaków. Nie mogę im odpowiednio podziękować za uratowanie mi życia – mówiła 89-letnia kobieta.
W interesach Putina
47 proc. Rosjan uważa, że zmiany w konstytucji, które zaproponował Władimir Putin, są wprowadzane w interesach samego prezydenta po to, by mógł nadal rządzić – wskazuje nowy sondaż niezależnego Centrum Lewady.
Zapewnienie finansowego wsparcia
Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski podczas spotkania z amerykańskim sekretarzem stanu Mikiem Pompeo w Kijowie wyraził nadzieję na aktywniejszy udział USA w procesie uregulowania konfliktu w Donbasie na wschodzie Ukrainy i „deokupacji” zaanektowanego przez Rosję Krymu. Sekretarz stanu USA z kolei zapewnił, że strona amerykańska utrzyma finansowe wsparcie dla bezpieczeństwa Ukrainy.
Ważna inicjatywa
Połączenie Adriatyku, Morza Czarnego i Bałtyckiego przez Inicjatywę Trójmorza jest bardzo ważne dla Finlandii i krajów nordyckich – powiedział szef fińskiej dyplomacji Pekka Haavisto na konferencji z szefami MSZ Estonii, Łotwy oraz Polski w estońskim Tartu.
Plan odrzucony
Liga Arabska odrzuciła bliskowschodni plan pokojowy prezydenta USA Donalda Trumpa. Na spotkaniu szefów MSZ państw arabskich w Kairze prezydent Autonomii Palestyńskiej Mahmud Abbas oświadczył, że Autonomia zerwała wszystkie związki z USA i Izraelem.