W poniedziałek, 14 listopada, odbyło się pierwsze posiedzenie Sejmu Litwy nowego składu. Posłowie złożyli ślubowanie, wybrali nowego marszałka. Został nim 58-letni Viktoras Pranckietis ze Litewskiego Związku Chłopów i Zielonych (LZChiZ).
LITWA
Sejm nowej kadencji rozpoczął pracę
Klub poselski AWPL-ZChR nie w opozycji
W poniedziałek, 14 listopada, odbyło się pierwsze posiedzenie Sejmu Litwy nowego składu. Posłowie złożyli ślubowanie, wybrali nowego marszałka. Został nim 58-letni Viktoras Pranckietis ze Litewskiego Związku Chłopów i Zielonych (LZChiZ).
W nowym Sejmie większość parlamentarną tworzą wygrani wyborów LZChiZ i socjaldemokraci. Siły opozycyjne utworzą trzy kluby: konserwatyści, posłowie z Ruchu Liberalnego i przedstawiciele Partii Porządek i Sprawiedliwość. Frakcja Akcji Wyborczej Polaków na Litwie-Związku Chrześcijańskich Rodzin (AWPL-ZChR) nie będzie siłą opozycyjną. Klub poselski AWPL-ZChR, na którego czele stoi Rita Tamašunienė, oświadczył, że będzie też frakcją nie należącą do koalicji rządzącej.
Rozwadowski i Vanagas zaprezentowali samochód na Rajd Dakar 2017
Toyota z Białym Orłem i Pogonią
Polsko-litewska załoga (już po raz drugi) weźmie udział w 39. edycji Rajdu Dakar – 10 listopada na Placu Ratuszowym w Wilnie Sebastian Rozwadowski i Benediktas Vanagas zaprezentowali toyotę hilux, którą wyruszą w prawie 9000-kilometrową trasę, prowadzącą przez kraje Ameryki Południowej.
Na trasę wyścigu Rozwadowski i Vanagas wyjadą innym samochodem niż w poprzedniej edycji rajdu.
Rak – epidemia naszych czasów
Poddaj się badaniu i żyj!
Przed tygodniem całą Aleję Giedymina w Wilnie – od katedry aż po gmach Sejmu – rozjaśniło światło symbolicznych ośmiu tysięcy zniczy – właśnie tyle ofiar każdego roku zabiera na Litwie choroba nowotworowa.
Główną intencją społecznej akcji „Poddaj się badaniu – żyj!”, zorganizowanej przez Zrzeszenia Spółek Ubezpieczenia na Życie i Pomocy Chorym Onkologicznie, było uczulenie społeczeństwa na potrzebę badań profilaktycznych oraz zachęcenie do lepszego dbania o własne zdrowie: zarówno dzisiaj, jak również patrząc w przyszłość.
LOTEM bliżej i... częściej
W najnowszym sezonie letnim zwiększy się liczba codziennych lotów z Wilna do Warszawy. Podróżujący do dalekich krajów będą mogli wygodniej planować podróże.
Polskie linie lotnicze „LOT” zaproponują pięć lotów każdego dnia z Wilna do Portu Lotniczego Chopina w Warszawie, z którego ponad 50 linii lotniczych organizuje loty do 300 miast na całym świecie.
Obecnie „LOT” z wileńskiego lotniska na lotnisko Chopina w Warszawie odbywa loty trzy razy dziennie. Latem bieżącego roku do Warszawy realizowane były loty również z lotniska w Połądze. Nowe loty będą się odbywały samolotami „Bombardier CRJ900”, które mogą przewieźć jednorazowo 88 pasażerów.
Mniej zastępców i mniej przywilejów
W Sejmie nowej kadencji już zauważalne są zmiany. Do pięciu została zmniejszona liczba zastępców przewodniczącego parlamentu. Przedtem marszałek litewskiego parlamentu posiadał siedmiu zastępców. Nie będzie im przysługiwało prawo korzystania ze służbowego samochodu z kierowcą. Przywilej korzystania z samochodu z kierowcą nie będzie również przysługiwał liderowi opozycji. Z takiego prawa będzie korzystał jedynie przewodniczący Sejmu RL.
Więcej pieniędzy na obronność
Sejm jednogłośnie przyjął rezolucję, zgodnie z którą w 2018 roku zostanie osiągnięte finansowanie obronności kraju w wysokości 2 proc. produktu krajowego brutto (PKB). W rezolucji państwo zobowiązało się również do wspierania partnerstwa wschodniego w celach politycznych. Wydatki na obronę rosną zgodnie z zobowiązaniem Litwy do zwiększenia wydatków na obronność, ale też i rosnącym zagrożeniem ze strony Rosji. Wojsko, mimo skandali ze złotymi sztućcami, cieszy się popularnością wśród społeczeństwa, a świadczy o tym fakt, że najwięcej pieniędzy, z tytułu 2 proc. od podatku dochodowego, mieszkańcy Litwy przekazali dla wojaków.
Wymienić przed 3 lutym
Laminowane prawa jazdy, na których nie ma daty ważności z dniem 3 lutego 2017 roku przestaną być ważne. Dlatego spółka „Regitra”, która zajmuje się wydawaniem nowych praw jazdy i wymianą starych uprzedza kierowców, aby nie ociągali się z wymianą, gdyż później mogą powstać długie kolejki, co narazi ich na niepotrzebną stratę czasu. Według obliczeń specjalistów „Regitry”, z praw jazdy przestarzałego wzoru korzystało około 140 tys. kierowców. W ciągu ostatnich dwóch wymieniono ponad 96 tys. dokumentów uprawniających do prowadzenia samochodów i innych pojazdów. Pracownicy spółki państwowej przypominają, że aby wymienić stare prawo jazdy, trzeba mieć ze sobą ważne zaświadczenie lekarskie oraz stare prawo jazdy.
„Vilniaus energija” zaskarża
Spółka „Vilniaus energija” złożyła apelację w Wileńskim Dzielnicowym Sądzie Administracyjnym, w której zaskarżyła decyzję Państwowej Komisji ds.Kontroli Cen i Energetyki o obniżeniu cen na energię cieplną i prosi o tymczasowe jej zawieszenie. Komisja orzekła, że od grudnia tego roku cena za energię cieplną powinna być obniżona o 25 proc. Swą decyzję motywowała tym, że audyt działalności spółki w latach 2012-2014 wykazał, że „Vilniaus energija” bezpodstawnie otrzymała 24 mln euro zysku i tę sumę powinna zwrócić konsumentom.
Wzrasta liczba zachorowań na grypę
Niepokojąco wzrasta zachorowalność mieszkańców kraju na grypę oraz choroby dróg oddechowych. W ubiegłym tygodniu zanotowano 52 przypadki zachorowań na 1000 mieszkańców. W analogicznym okresie roku ubiegłego wskaźnik ten był nieco niższy i stanowił 50,6 przypadków. Pracownicy służby zdrowia przestrzegają przed atakiem grypy i tradycyjnie doradzają, aby nie zwlekać i zaszczepić się.
Trudna droga ku tolerancji i otwartości
W stolicy zniknęła tabliczka z polską wersją nazwy ulicy Warszawskiej, znajdującej się koło cmentarza na Rossie. Symboliczne tablice w różnych językach zostały odsłonięte w Wilnie w kilku częściach miasta, jako znak tolerancji, otwartości oraz wielokulturowości miasta nad Wilią.
Tymczasem jeszcze we wrześniu doszło również do zniszczenia umieszczonej w centrum Wilna przy ul. Rosyjskiej tabliczki z nazwą ulicy w języku Puszkina. Wówczas nieznani wandale zamalowali tabliczkę w kilka godzin po uroczystości jej odsłonięcia. Władze samorządowe Wilna zapowiedziały, że tabliczka zostanie umieszczona ponownie, a o przestępstwie została powiadomiona policja.
POSLKA
Delegacja z Wileńszczyzny na obchodach w Warszawie
Konsekracja Świątyni Opatrzności Bożej
Liderzy polskiej społeczności na Litwie na zaproszenie prezydenta Rzeczypospolitej Polski Andrzeja Dudy wzięli udział w warszawskich uroczystościach z okazji Święta Niepodległości Polski. W warszawskich obchodach udział wzięli m. in.: Waldemar Tomaszewski, przewodniczący Akcji Wyborczej Polaków na Litwie-Związku Chrześcijańskich Rodzin (AWPL-ZChR), posłowie litewscy Wanda Krawczonok, Jarosław Narkiewicz, Rita Tamašunienė, wicemer samorządu rejonu wileńskiego Jan Mincewicz.
Na zakończenie Roku Henryka Sienkiewicza (1)
Związki pisarza z Litwą
2016 rok przez Sejm RP został oficjalnie ogłoszony Rokiem Sienkiewicza. Z tej okazji w Polsce i za granicą odbywają się liczne imprezy rocznicowe. Jest to również dobry pretekst do tego, aby przybliżyć czytelnikom niektóre mało znane fakty dotyczące więzi Sienkiewicza z Litwą, ojczyzną jego przodków i ukochanej żony Marii Szetkiewiczówny.
Henryk Sienkiewicz urodził się 5 maja 1846 r. w Woli Okrzejskiej na Podlasiu, ponad 100 km na południowy wschód od Warszawy, niedaleko od granic Wielkiego Księstwa Litewskiego. Wola Okrzejska należała do majątku Cieciszowskich, rodziny matki, Stefanii (1814-1873), którzy byli też fundatorami miejscowego kościoła. Prababcia przyszłego pisarza, Teresa z Lelewelów Cieciszowska, była spowinowacona ze znanym historykiem Joachimem Lelewelem i pisarką warszawską Jadwigą Łuszczewską (ps. Deotyma).
Początek ekshumacji
Międzynarodowa grupa ekspertów medycyny sądowej przeprowadzi badania ekshumowanych szczątków ofiar katastrofy smoleńskiej. Według zapowiedzi Prokuratury Krajowej, jako pierwsze będą ekshumowane i zbadane szczątki Lecha i Marii Kaczyńskich spoczywające na Wawelu.
Polacy – patrioci
Większość Polaków (88 proc.) uważa się za patriotów, w tym połowa z nich (43 proc.) deklaruje to zdecydowanie; co jedenasty respondent (9 proc.) nie określa się mianem patrioty, a 3 proc. ankietowanych nie ma zdania na ten temat - wynika z sondażu CBOS.
Dotąd niepublikowane relacje
Ukazała się książka zawierająca protokoły zeznań ponad 20 świadków – głównie Polaków ocalałych z sowieckich obozów, których jeńcy zostali zamordowani w Katyniu, Charkowie i Twerze. Zebrane w latach 1943-46 relacje w większości wcześniej nie były publikowane. Książkę autorstwa historyka Jerzego Platajsa wydało gdańskie Muzeum II Wojny Światowej.
Pamiątkowy mural
Mural o powierzchni niemal 40 metrów kwadratowych ułożony z ceramicznych kafli wykonanych przez artystów z 34 krajów świata odsłonięto we Wrocławiu. Ma on upamiętniać sprawowanie przez metropolię tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2016.
Prezydenckie awanse
Decyzją prezydenta Andrzeja Dudy pośmiertne awanse otrzymali Jan Karski, Władysław Jędrzejewski i Ryszard Kukliński. Do stopnia generała brygady pośmiertnie awansowani zostali porucznik Jan Karski oraz pułkownik Ryszard Kukliński. Generałem broni został generał dywizji WP, ofiara zbrodni katyńskiej Władysław Jędrzejewski; na stopień generała brygady awans otrzymał płk pil. Ludwik Krempa, który w styczniu 2016 skończył sto lat.
Podzielone zdania
32 proc. Polaków uważa, że prezydentura Donalda Trumpa w USA przyniesie światu więcej złego niż dobrego, zdaniem 12 proc. – więcej dobrego niż złego – wynika z sondażu Kantar Public. Zdaniem 21 proc. badanych po Trumpie należy się spodziewać „tyle samo dobrego, co złego” dla świata, a 35 proc. nie ma w tej kwestii wyrobionego zdania.
ŚWIAT
Dymisja rządu
Premier Bułgarii Bojko Borysow złożył w parlamencie dymisję swego koalicyjnego rządu w parlamencie. Jest to reakcja na przegraną kandydatki jego partii w wyborach prezydenckich. Cecka Caczewa, kandydująca z ramienia partii GERB (Obywatele na rzecz Europejskiej Przyszłości Bułgarii) przegrała w drugiej turze wyborów prezydenckich ponad 22 punktami procentowymi z kandydatem zaproponowanym przez opozycyjną lewicę Rumenem Radewem.
Deklaracja pokojowego rozwiązania
Socjalistyczne władze pogrążonej w kryzysie Wenezueli i przedstawiciele opozycji zjednoczonej w Koalicji na rzecz Jedności Demokratycznej (MUD) wydali wspólne oświadczenie, w którym deklarują, że będę poszukiwać pokojowego rozwiązania kryzysu.
Ostra wypowiedź Renziego
Nawiązując ponownie do sprzeciwu części krajów Europy wobec obowiązkowej relokacji uchodźców, premier Włoch Matteo Renzi powiedział, że nie można pozwolić na budowę przez państwa murów za unijne pieniądze. Znowu zagroził zawetowaniem budżetu UE.
Poparcie dla niepodległościowców
80 tys. osób manifestowało w centrum Barcelony poparcie dla regionalnych polityków i działaczy, którym za działalność na rzecz niepodległości Katalonii grozi ściganie przez hiszpański wymiar sprawiedliwości. Wśród tych osób jest kataloński lider i były premier (2010-16) Artur Mas, który ma stanąć przed sądem z powodu przeprowadzenia w 2014 roku wbrew zakazowi władz centralnych w Madrycie referendum w sprawie niepodległości Katalonii.
Krwawy zamach
Co najmniej 52 osoby zginęły, a ponad sto zostało rannych w zamachu bombowym, do którego doszło w sobotę w sufickim sanktuarium w prowincji Beludżystan w południowo-zachodnim Pakistanie. Sufizm, czyli mistyczny nurt islamu, jest uważany przez część ekstremistów muzułmańskich, w tym talibów i dżihadystów z Państwa Islamskiego, za odłam heretycki. Za herezję uważają oni także oddawanie kultu świętym, takim jak Bilal Nurani.
Rocznica zamachów w Paryżu
Pierwszą rocznicę dżihadystycznych zamachów w Paryżu uczczono odsłonięciem tablic upamiętniających 130 ofiar śmiertelnych. Paryżanie złożyli hołd ofiarom terrorystów, pokazując „miłość, odwagę i chęć życia”.