LITWA
Wystawa wycinanek żydowskich Klaidasa Navickasa
Pieśń wyrzeźbiona w papierze
Wycinankarstwo na Litwie najczęściej kojarzy się z papierowymi, ażurowymi firankami, jeszcze przed wojną zdobiącymi wiejskie chaty. Ale za pomocą wycinanki można np. opowiedzieć historię lub zilustrować pieśń; papierowa ozdoba może służyć też za przedmiot kultu religijnego. Właśnie takie dzieła autorstwa Klaidasa Navickasa można było do końca sierpnia obejrzeć w bibliotece Uniwersytetu Technicznego im. Giedymina w Wilnie.
Tradycyjne wycinanki żydowskie mają charakter religijny. Z ich powstaniem wiąże się legenda, według której pewnemu rabinowi, przepisującemu Torę, z powodu mrozu zamarzł atrament w kałamarzu i rabin dokończył pracę, wykrawając literki w papierze. Żydowska sztuka wycinania w papierze była popularna, przede wszystkim, wśród warstw uboższych. Uprawianie jej praktycznie zanikło na początku XX w., wznowiono zaś je po II wojnie światowej. Dzisiaj największe centra tradycyjnej wycinanki żydowskiej – to Izrael, USA (tam powstają przede wszystkim dzieła o tematyce świeckiej) oraz Polska (Klaidas Navickas poznał tego typu sztukę, goszcząc na Jarmarku Jagiellońskim w Lublinie).
W Sejmie rozlosowano numery list wyborczych
„Jedenastka” dla AWPL-ZChR
Akcja Wyborcza Polaków na Litwie-Związek Chrześcijańskich Rodzin w październikowych wyborach parlamentarnych wystartuje z listy z numerem 11. Losowanie numerów list wyborczych odbyło się w ubiegły czwartek, 25 sierpnia, w gmachu Sejmu RL.
W jesiennych wyborach parlamentarnych, które odbędą się w niedzielę, 9 października, weźmie udział 12 partii politycznych i 2 ugrupowania koalicyjne. W ogóle o 141 mandatów poselskich będzie ubiegało się 1461 kandydatów. Średnio na jedno miejsce przypada 10 kandydatów, w roku 2012 o jeden mandat walczyło 13,6 kandydatów. Ich średnia wieku wynosi 49 lat. Spośród ogólnej liczby kandydujących 31,7 proc. stanowią kobiety.
Konferencja stonowana
W końcu ubiegłego tygodnia w Wilnie odbyła się konferencja, upamiętniająca 25-lecie wznowienia polsko-litewskich stosunków dyplomatycznych. Uczestnicy obrad stwierdzili, że w ciągu ćwierćwiecza zrealizowanych zostało wiele wspólnych projektów gospodarczych i powstało wiele spółek polsko-litewskich. Dobrze współpracują ze sobą historycy obu krajów, naukowcy, muzealnicy, bibliotekarze. Jednocześnie podkreślili, że obecne stosunki polsko-litewskie cechuje brak przyjaznych kontaktów pomiędzy politykami Polski i Litwy.
Zdaniem znanego publicysty Rimvydasa Valatki, „obecna sytuacja polityczna w obu krajach nie sprzyja pogłębianiu stosunków dwustronnych, gdyż nie są w tym zainteresowani ani prezydent Andrzej Duda, ani Dalia Grybauskaitė”.
Milius staje okoniem
Jonas Milius, kierownik Państwowej Służby Żywności i Weterynarii, nie zamierza ustąpić ze stanowiska i twierdzi, że podległa mu instytucja pracuje dobrze, cieszy się uznaniem międzynarodowym i pracuje lepiej niż analogiczne służby we Włoszech, Francji czy Niemczech. Szef PSŻiW jest podejrzewany o nadużycie stanowiska i podejrzane kontakty z posłem Petrasem Gražulisem. On i kilku podległych mu urzędników są oskarżani o to, że otrzymali od instytucji zagranicznych informację o występowaniu w produkcji litewskiej firmy „Judex” bakterii listerii, ale nie poinformowali o tym opinii publicznej.
Zarówno prezydent, jak też premier są zgodni co do tego, że Milius nie może kontynuować pracy. Ten jednak staje okoniem i przekonuje, że odejście ze stanowiska byłoby równoznaczne z przyznaniem się do winy, a on jest „czysty jak łza”.
Białoruś otwiera się na turystów
Białoruś coraz bardziej otwiera się na turystów z zagranicy. Prezydent Białorusi Alaksandr Łukaszenka podpisał rozporządzenie, na mocy którego obywatele Litwy bez wiz będą mogli pojechać do Grodna oraz przebywać na terenie parku rekreacyjno-turystycznego Kanał Augustowski. Dotychczas bez wiz można było zwiedzać Puszczę Augustowską i obserwować zamieszkałe w niej żubry.
Obcokrajowcy będą mogli dostać się na Białoruś bez wiz przez przejścia graniczne białorusko-litewskie: Privalka-Švendubrė i Privalka-Raigardas oraz przez przejścia w województwie podlaskim: Rudawka-Lesnaja i Kuźnica-Bruzgi. W ramach bezwizowego wjazdu „w celach turystycznych” na terytorium Republiki Białoruskiej będzie można przebywać przez okres pięciu dni.
Kosztowna kuchnia polowa
Wojsko litewskie zbroi się na siłę. Zakupuje nie tylko drogie niemieckie transportery opancerzone „Boxer”, ale też kosztowne wyposażenie kuchenne. Otóż zwykła deska do krajania kosztowała 180 euro, nóż 142 euro, za zwyczajne sitko wyłożono 160 euro, a za chochlę aż 260! Służba Przetargów Publicznych po przeanalizowaniu cen zakupu przyborów kuchennych na potrzeby wojska doszła do wniosku, że zapłacono za nie kilkakrotnie wyższą kwotę niż się należało. Jak wyszło na jaw litewskie wojsko od wielu lat zakupuje przybory kuchenne od spółki „Nota bene”, która dotychczas wygrywała prawie wszystkie przetargi. SPP podejrzewa dowództwo wojskowe o nieprzejrzyste powiązania i podejrzane zarządzanie finansami.
Powstaje wiele wątpliwości
Od piątku, 2 września, idąc do sklepu po alkohol będziemy musieli okazać dokument tożsamości. Handlowcy twierdzą, że chcą w ten sposób walczyć z alkoholizmem, z kolei służby ochrony danych obywateli nie mają pewności, czy sprzedawcy nie będą gromadzili personalnych danych klientów. Urzędnicy z Państwowej Inspekcji Ochrony Danych twierdzą, że powstaje wiele wątpliwości co do tego, jakie czynności po wprowadzeniu danych do aparatu kasowego wykona zautomatyzowany system danych.
Bezrobocie wśród młodzieży spadło, ale...
Giełda Pracy Litwy triumfalnie oznajmiła, że w ciągu ostatnich lat bezrobocie wśród młodzieży na Litwie zmniejszyło się i to prawie o połowę. W 2010 roku bezrobocie wśród młodzieży w naszym kraju wynosiło 35 proc., a w roku bieżącym spadło do 13 proc. Komentatorzy zaznaczają jednak, że nie jest to ani wynik programów rządowych, ani skutek poprawy sytuacji gospodarczej, a raczej stale rosnąca emigracja i sytuacja demograficzna.
POSLKA
Akt Zawierzenia Matce Boskiej
We wszystkich polskich parafiach, także na emigracji – zgodnie z postanowieniem episkopatu – w piątek, 26 sierpnia, odbył się Akt Zawierzenia Matce Bożej. Wierni prosili m. in. o błogosławieństwo dla Polski. To kolejny etap obchodów 1050-lecia chrztu Polski.
Koncert Niepodległości
Utwory związane z II wojną m. in. „Serce w plecaku”, „Wojenko, wojenko” i współczesna kompozycja „Wieluń” znalazły się w programie Koncertu Niepodległości, który odbył się 1 września w miejscu, gdzie padły pierwsze polskie strzały w obronie Westerplatte.
As powrócił do kraju
Urna z prochami kpt. Kazimierza Spornego, legendy Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie, pilota Dywizjonów 302 i 303, spoczęła w Kwaterze Lotników na poznańskim cmentarzu na Miłostowie. Kpt. Kazimierz Sporny uznawany jest za jednego z najsłynniejszych lotników II wojny światowej i jedną z legend Polskich Sił Powietrznych. Za swoje zasługi w czasie wojny otrzymał tytuł honorowy Asa Myśliwskiego.
Odbudowa dzięki dotacji
Dwa obiekty w pokamedulskim klasztorze w Wigrach (Podlaskie): Dom Królewski i Kaplica Kanclerska będą gruntownie odrestaurowane. Będzie to możliwe dzięki 9,6 mln zł dotacji z UE z Regionalnego Programu Operacyjnego.
Konferencja nt. rodów
Ukazanie historii wielkich rodów arystokratycznych Polski i Litwy w okresie zmieniających się uwarunkowań społeczno-politycznych od XVI do XX wieku to główny cel Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej, która odbędzie się w dniach od 8 do 10 września br. w Tarnobrzegu (Podkarpackie).
Poszukiwania słowiańskiej twierdzy
Archeolodzy ze Szczecina i Poznania przygotowują się do październikowej wyprawy w poszukiwaniu słowiańskiej twierdzy w Maroku. Naukowcy chcą odnaleźć Qarjat as-Saqaliba czyli warowną osadę założoną przez zbuntowanych słowiańskich niewolników z przełomu IX i X w.
ŚWIAT
Historyczne porozumienie z FARC
Po ogłoszeniu układu pokojowego z rządem Kolumbii lewicowi rebelianci z Rewolucyjnych Sił Zbrojnych Kolumbii (FARC) zapowiedzieli definitywne przerwanie działań zbrojnych.
Przywódca FARC Rodrigo Londono polecił przerwanie działań od północy z niedzieli na poniedziałek czasu lokalnego. Wcześniej zaprzestanie walk ogłosił prezydent Kolumbii Juan Manuel Santos.
Rząd Kolumbii i lewicowi rebelianci z FARC ogłosili oficjalnie zawarcie układu pokojowego, który ma zakończyć trwającą od 50 lat wojnę partyzancką w tym kraju.
Słowa pociechy od papieża
Papież Franciszek skierował słowa pociechy do mieszkańców miejscowości w środkowych Włoszech dotkniętych trzęsieniem ziemi, w którym zginęło 291 osób. Ponowił prośby o wsparcie modlitewne i o konkretną solidarność, wyraził chęć odwiedzenia tych miejscowości.
Merkel nie śpieszy
Kanclerz Angela Merkel nadal zwleka z decyzją, czy będzie się ubiegać o reelekcję. Co drugi Niemiec jest przeciwny pozostaniu przez nią na stanowisku kanclerza Niemiec po wyborach do Bundestagu na jesieni 2017 roku.
Lataja do Turcji
Premier Rosji Dmitrij Miedwiediew podpisał rozporządzenie o zniesieniu zakazu lotów czarterowych między swym krajem a Turcją. Zakaz na przewozy czarterowe, który wprowadzono 1 grudnia 2015 roku, przestał obowiązywać od 28 sierpnia br. Zakaz ten był jedną z sankcji wobec Ankary, które Moskwa wprowadziła po zestrzeleniu w listopadzie 2015 roku przez siły powietrzne Turcji rosyjskiego bombowca.
Zapowiedź Trumpa
Donald Trump zapowiedział zaostrzenie kontroli imigracji, m. in. wprowadzenie systemu kontroli wjazdu i wyjazdu z USA aby umożliwić deportację osób, które zostają w USA mimo upływu ważności wizy.
Wpadka rektora
Detektywi Narodowego Biura Antykorupcyjnego Ukrainy (NABU) zatrzymali rektora Narodowego Uniwersytetu Lotnictwa w Kijowie prof. Wołodymyra Charczenkę podczas przyjmowania łapówki o równowartości 100 tysięcy euro. 73-letni Charczenko zażądał łapówki za przywrócenie do pracy jednego ze zwolnionych wcześniej nauczycieli akademickich. Podczas przeszukania w domu Charczenki znaleziono około 5 mln hrywien w różnych walutach: 120 tys. euro, 50 tys. dolarów, 3 tys. funtów szterlingów. Profesor miał również 9 sztabek złota ważących od 2 do 20 gramów.
Europol ostrzega
Dyrektor Europolu, Brytyjczyk Rob Wainwright ostrzegł przed narastającym ryzykiem zamachów terrorystycznych w Europie ze strony bojowników Państwa Islamskiego (IS). Wainwright powiedział, że według posiadanych przez agencję informacji wywiadowczych przywódcy IS podjęli „strategiczną decyzję” o wysłaniu do Europy fanatyków w celu odwrócenia uwagi od utraty kolejnych terytoriów na terenie Syrii i Iraku.