Mit brennender Sorge
Z palącą troską słowami papieskiej encykliki rozpoczęli list otwarty do litewskiego społeczeństwa znani nad Wilią intelektualiści, w którym wyrażają swój najwyższy niepokój degradującym stanem stosunków polsko-litewskich.
O ile wcześniej litewscy politycy wyrażali swe zatroskanie raczej opłakanym stanem stosunków dwustronnych (który jest przecież pochodną stosunku władz Litwy do społeczności polskiej w tym kraju), o tyle znani litewscy intelektualiści (poeta Antanas Gailius, historyk Irena Vaišvilaite, filozof i politolog Alvydas Jokubaitis, historyk Paulius V. Subačius, psycholog Danute Gailiene, ksiądz Julius Sasnauskas i historyk Rimvydas Petrauskas) otwarcie mówią o konieczności pojednania z litewskimi Polakami.
Jeśli historia istotnie się powtarza i ciągle zdarzają się rzeczy nieoczekiwane, jak niezdolny musi być człowiek, skoro doświadczenia niczego go nie uczą. George Bernard Shaw
Czy historia rzeczywiście niczego nie uczy?
Ile miał racji autor tych słów odnośnie zdolności człowieka, powiedzieć trudno, lecz z tym, że doświadczenia z historii nie dla wszystkich są nauczką, nie sposób się nie zgodzić.
Z racji przypadającej niebawem 76. rocznicy śmierci Marszałka Józefa Piłsudskiego sięgnęłam po wydany w 1930 r. zbiór przemówień, wywiadów i artykułów jego autorstwa z lat 1926-1929. Wśród różnorodnych tematycznie publikacji nie zabrakło w nim materiałów, obrazujących ówczesne stosunki polsko-litewskie. M. in. dotyczących przewrotu na Litwie w 1926 r. i stanowiska Polski w tej sprawie, stosunków polsko-litewskich i działań premiera Augustinasa Voldemarasa oraz słynnego wystąpienia Marszałka na sesji Rady Ligi Narodów.