LITWA
Idea parlamentaryzmu europejskiego
Polityczne i narodowościowe motywy nie mogą przesądzić o tym, by nie zatwierdzić wybranego przewodniczącego lub zastępcę przewodniczącego komitetu sejmowego. Powyższej treści projekt poprawki do Statutu Sejmu RL zarejestrował przewodniczący Akcji Wyborczej Polaków na Litwie poseł Waldemar Tomaszewski.
„Konieczność uzupełnienia Statutu sejmowego powstała po tym, gdy z pobudek politycznych i narodowościowych w Sejmie nie został zatwierdzony wiceprzewodniczący sejmowego Komitetu Oświaty Nauki i Kultury. Idea parlamentaryzmu europejskiego przewiduje zapewnienie przez Sejm odpowiednich praw przedstawicielom mniejszości sejmowej i większość sejmowa powinna takie prawa uszanować” – podkreśla Waldemar Tomaszewski.
Przypomnijmy, że 27 listopada ub.r. Sejm nie zgodził się, by na stanowisko wiceprzewodniczącego sejmowego komitetu oświatowego został zatwierdzony Jarosław Narkiewicz, wybrany do Sejmu z ramienia AWPL, mimo że jego kandydatura została zaakceptowana przez członków tego komitetu. Przeciwko kandydaturze Narkiewicza w większości głosowali przedstawiciele koalicji rządzącej.
„W Sejmie litewskim stanowiska są przydzielane zgodnie z kwotami, które z kolei zależą od wielkości klubów parlamentarnych, czyli frakcji. Jeżeli któreś stanowisko należy do opozycji, większość powinna zatwierdzić na tym stanowisku kandydata oddelegowanego przez opozycję. Nie może narzucić swojej woli” – stwierdził W. Tomaszewski. Taka sama zasada powinna obowiązywać również wyznaczając wiceprzewodniczących Sejmu i obsadzając inne stanowiska sejmowe.
Przewodniczymy Bałtyckiej Radzie Ministrów
1 stycznia Litwa rozpoczęła przewodnictwo w Bałtyckiej Radzie Ministrów. W czasie kadencji litewskiej szczególna uwaga zostanie zwrócona na współpracę państw bałtyckich – Litwy, Łotwy i Estonii – w zakresie gospodarki, energetyki, obrony, jak również – na rozwój stosunków ze wschodnimi sąsiadami Unii Europejskiej.
Dyskusja o podwójnym obywatelstwie trwa
Grupa specjalistów powołana przez prezydenta Valdasa Adamkusa, której zadaniem było przedstawienie wniosków w sprawie doskonalenia aktów prawnych reglamentujących kwestie obywatelstwa, nie odrzuca możliwości przeprowadzenia referendum dotyczącego podwójnego obywatelstwa.
Zdaniem Aušry Rauličkyte, doradczyni prezydenta ds. prawa, obecnie rozważane są dwa warianty: przedłożenie nowelizacji Ustawy o obywatelstwie oraz propozycja zmiany Konstytucji i odpowiedniej zmiany samej Ustawy o obywatelstwie.
Dyskusje na powyższy temat rozgorzały po tym, gdy jesienią 2006 roku Sąd Konstytucyjny wyjaśnił, że przypadki przyznania podwójnego obywatelstwa powinny być nielicznymi wyjątkami, a ustawy uprawomocniające podwójne obywatelstwo uznał za niezgodne z Konstytucją.
Grożą zwolnienia
Pogłębiający się w kraju kryzys sprawia, że w okamgnieniu rośnie napięcie na rynku pracy. Niemalże codziennie pojawiające się informacje o zwolnieniach wprawiają w panikę również tych, którzy na razie mają stałe miejsce zatrudnienia. Sondaż przeprowadzony wśród kierowników przedsiębiorstw wykazał, że proces zwolnień jeszcze nie został zakończony. Według danych departamentu statystyki w najbliższych miesiącach redukcję liczby pracowników zapowiada prawie połowa (47 proc.) badanych kierowników spółek. Bezpośrednią przyczyną zwolnień jest spadek popytu na produkowane przez poszczególne przedsiębiorstwa towary, prognozowane zmniejszenie eksportu, kłopoty finansowe oraz wdrożenie nowych technologii umożliwiających wykonywanie prac bez udziału człowieka lub w znacznym stopniu ten udział zmniejszając.
Duńskie myśliwce
W niedzielę w Szawlach na lotnisku w Zuokniai odbyła się uroczysta ceremonia przekazania lotnikom duńskim misji patrolowania przestrzeni powietrznej Litwy. Pełniąc tę misję w ramach Paktu Północnoatlantyckiego Duńczycy zmienili Amerykanów. Żołnierze duńscy tę wartę bojową będą pełnili już po raz drugi. Państwa bałtyckie nie posiadają silnego lotnictwa wojskowego, toteż przestrzeń powietrzna nad trzema krajami sąsiednimi zabezpieczana jest przez wydzielone siły państw unijnych.
Czy zwiększą cenę na energię cieplną?
W pierwszym tygodniu nowego roku kolejną niespodziankę ogłosiła spółka „Vilniaus energija”, dostarczająca ciepło dla mieszkańców Wilna, która zaproponowała, by o 51,1 proc., czyli do 34,09 centa za jedną kilowatogodzinę, nie wliczając podatku VAT, zwiększyć cenę energii cieplnej. „Vilniaus energija” ogłosiła, że zwróciła się już do stołecznego samorządu oraz Komisji Cen z wnioskiem o przeliczenie ceny energii cieplnej w Wilnie. Nowy minister gospodarki Dainius Kreivys podkreśla, że w dobie kryzysu trzeba szukać sposobów, jak zaoszczędzić i zwiększyć wydajność produkcji energii cieplnej.
POLSKA
Nowe miasta
Wraz z nastaniem nowego roku województwo podlaskie wzbogaciło się o dwa miasta. Prawa miejskie otrzymały Krynki i Michałowo. Krynki były już kiedyś miastem, lecz w roku 1950 utraciły prawa miejskie. Natomiast Michałowo na prawach miejskich zaczyna żyć po raz pierwszy od roku 2009.
Rzeszów z dniem 1 stycznia br. zwiększył swoją powierzchnię. Do stolicy Podkarpacia została włączona kolejna, licząca 3 tys. mieszkańców wieś Biała. Tym samym miasto powiększyło się o 6 km kw.
Emerytalny rekord
Dotąd na emeryturę odchodziło rocznie ok. 100 tys. osób. W minionym roku decyzję o wycofaniu się z życia zawodowego podjęło 250 tys. Polaków. Z tego 80 proc. przeszło na tzw. wcześniejszą “pomostową” emeryturę, ponieważ od tego roku przywilejów już nie będzie. Na wypłaty świadczeń dla nowych emerytów ZUS będzie musiał znaleźć dodatkowe 2,5 mld zł.
Ziobro ma zapłacić
Były minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro musi zapłacić 30 tys. zł odszkodowania i przeprosić w trzech głównych stacjach telewizyjnych lekarza, Mirosława G. 30 grudnia sąd wydał klauzulę wykonalności wyroku. Chodzi o słowa “już nikt nigdy przez tego pana życia pozbawiony nie będzie”, które Ziobro wygłosił po zatrzymaniu kardiochirurga przez CBA.
Postępowanie dotyczące śmierci trzech pacjentów Mirosława G. umorzyła Izba Lekarska.
30 lat biskupem
Kardynał Franciszek Macharski obchodził we wtorek 30. rocznicę święceń biskupich. Z tej okazji odprawił w katedrze na Wawelu uroczystą Mszę św.
82-letni duchowny sakrę biskupią otrzymał 6 stycznia 1979 r. z rąk Jana Pawła II, którego zastąpił w Krakowie. Pół roku później został kardynałem i przez 27 lat kierował archidiecezją.
„Misyjny SMS”
- Oni czekają na Nadzieję - to hasło akcji Komisji ds. Misji Konferencji Episkopatu Polski. Wysyłając SMS o treści “misje” pod nr 72032 (koszt 2,44 zł z VAT) można wesprzeć pracę polskich misjonarzy. Obecnie w 94 krajach świata pracuje ich 2 tys. 117.
Operatorzy (Era, Plus. Orange, Play) nie będą pobierali żadnych prowizji ani dodatkowych opłat. Akcja “Misyjny SMS” potrwa od 1 stycznia do 31 października br.
Szyny pękają
Duży mróz powoduje, że pękają szyny i zamarzają zwrotnice. Największym utrudnieniem była wtorkowa blokada Warszawy Centralnej. Spowodowało ją pęknięcie szyny na odcinku pomiędzy tym dworcem a Warszawą Wschodnią.
Z powodu niskiej temperatury odnotowano pęknięcie szyn w 48 miejscach. Głównie na północy – w Pomorskim i Kujawsko-Pomorskim. Jak zapewnia PKP, awarie te nie są groźne dla bezpieczeństwa pasażerów ale powodują opóźnienia.
ŚWIAT
Dwóch się kłóci - cierpią wszyscy inni
1 stycznia o godz. 10 (czasu moskiewskiego) Rosja całkowicie wstrzymała dostawy gazu na Ukrainę. Stało się tak, gdyż rosyjski monopolista Gazprom nie porozumiał się z ukraińską spółką paliwową Naftohaz w sprawie ceny gazu w bieżącym roku i stawek za jego tranzyt ukraińskimi rurociągami. Przedstawiciele Gazpromu informowali, że zablokowanie dostaw nie będzie miało wpływu na tranzyt tego surowca do państw Unii.
A tymczasem konsekwencje sporu odczuła cała Europa. Najboleśniej kraje, dla których rurociągi ukraińskie są jedyną drogą transportu rosyjskiego surowca, głównie Słowacja, Węgry i Bałkany.
Wczoraj Naftohaz poinformował o całkowitym wstrzymaniu dostaw rosyjskiego gazu. Wcześniej całkowicie wstrzymano dostawy przez główny importowo-tranzytowy gazociąg, biegnący z Rosji na terytorium czeskie i dalej do Europy Zachodniej. Gaz nie płynie już do Rumunii, Czech, Węgier i Słowacji.
Czesi w awaryjnym trybie zakupili gaz m.in. z Norwegii, w Pradze zbiera się sztab kryzysowy. Na Słowacji trwa stan wyjątkowy. Dyrektor słoweńskiego operatora Alojz Stana stwierdził, że jego firma sięgnęła do swoich zapasów, „aby zapewnić nieprzerwaną dostawę do klientów”. Mniej rosyjskiego gazu dotarło też do krajów Europy Zachodniej. Włochy we wtorek otrzymały tylko 10 proc. zwykłej ilości surowca, a Francja 30 proc.
Słowacja z euro
1 stycznia jako 16. do strefy euro weszła Słowacja. Do 16 stycznia można jeszcze płacić koronami, a do 2010 r. banki będą wymieniać starą walutę.
Na terytorium należącym do dawnego Bloku Wschodniego wspólną walutą posługują się tylko unijna Słowenia oraz nienależące do strefy euro Czarnogóra i Kosowo (jednostronna euroizacja).
Tygrysy poskromione
2 stycznia po wielomiesięcznych walkach armia Sri Lanki zajęła stolicę tamilskich rebeliantów – Kilinoczi - znalazło się pod kontrolą władz pierwszy raz od 10 lat. W mieście tym utworzyli oni zalążek własnego, niepodległego państwa Ilam.
Według niektórych analityków wojskowych upadek miasta może oznaczać początek końca organizacji Tygrysów Wyzwolenia Tamilskiego Ilamu (LTTE) walczącej od 25 lat o utworzenie swego państwa.
Ochronić chrześcijan
Indyjski Sąd Najwyższy nakazał w poniedziałek władzom stanu Orisa zapewnienie bezpieczeństwa tysiącom chrześcijan, którzy w zeszłym roku uciekli z domów przed falą przemocy na tle religijnym. Władzom stanu zabroniono wycofywania wojsk z obszarów bez zgody rządu centralnego. W stanie w atakach ekstremistów hinduistycznych zginęło w ub. roku około 100 chrześcijan.
Kanoniczne ponad włoskie
Ustawa, która ogranicza stosowanie prawa włoskiego na terenie Watykanu i stawia jako priorytetowe prawo kanoniczne, weszła w życie 1 stycznia br. Powstała ona z inicjatywy Benedykta XVI i jest nową wersją obowiązującego dotąd przepisu z 1929 r.
Prawodawstwo włoskie będzie jedynie źródłem “uzupełniającym”. Prezes watykańskiego sądu apelacyjnego José María Serrano wytyka częstą ewidentną sprzeczność prawa włoskiego z zasadami, których Kościół nie może się wyrzec. Z drugiej strony Watykan nadal nie posiada własnego ustawodawstwa pracy ani kodeksu karnego.
Uniewinili Rosjan
Czterej Rosjanie oskarżeni o zorganizowanie zamieszek w Tallinie w 2007 r. unikną kary. Według prokuratury to właśnie oni mieli stać za protestami przeciwko przeniesieniu pomnika sowieckiego żołnierza z centrum Tallina na cmentarz. Zginęła wtedy jedna osoba, a ponad sto zostało rannych.
Prokurator domagał się dla Rosjan kilku lat więzienia. Jednak sąd nie znalazł dowodów na ich winę.
Po kurdyjsku
W Nowy Rok ruszył TRT6, kanał tureckiej telewizji państwowej, nadający przez całą dobę w języku kurdyjskim. Premier Turcji złożył też życzenia w języku Kurdów.
W 2004 r. pod naciskiem UE, która nalegała na przyznanie Kurdom większych praw, państwowa telewizja zaczęła nadawać programy po kurdyjsku. Posługiwanie się tym językiem jest jednak wciąż zakazane w tureckim parlamencie i podczas kampanii wyborczych.