LITWA
Adamkus - Człowiekiem Roku 2006
Valdas Adamkus już po raz piąty został wybrany na najpopularniejszego człowieka minionego roku na Litwie. W sondażu, przeprowadzonym przez litewsko-brytyjską spółkę ds. badania opinii publicznej i rynku „Baltijos tyrimai”, wypowiedziało się ponad tysiąc mieszkańców kraju. Valdasa Adamkusa za Człowieka Roku uznało 22,6 proc. badanych. Druga osoba na liście najpopularniejszych ludzi - dyskobol Virgilijus Alekna, na którego głos oddało 8,2 proc., trzeci był Wiktor Uspaskich, ukrywający się przed litewskim wymiarem sprawiedliwości były lider Partii Pracy, którego wspomniało aż 7,5 proc. badanych.
Poprzednio prezydent Litwy Valdas Adamkus na Człowieka Roku był mianowany w latach 1998, 2002, 2004 oraz 2005. Równolegle z wyborami najpopularniejszego człowieka wybiera się najbardziej znamienne wydarzenie minionego roku. Tym wydarzeniem była wizyta na Litwie królowej Wielkiej Brytanii Elżbiety II.
Okiełznać korupcję w zwrocie ziemi
Dążąc do okiełznania korupcji w przedłużającym się procesie zwrotu ziemi kierownik Służby Badań Specjalnych Povilas Malakauskas zaproponował zabronić przeniesienie ziemi podlegającej zwrotowi, zwiększyć czujność w sprawach dotyczących tej reformy, klarowność i jawność jak również odpowiedzialność mierniczych.
Taką propozycję Malakauskas złożył po spotkaniu z prezydentem Valdasem Adamkusem, który zainicjował naradę na temat przejawów korupcji w procesie reformy ziemskiej. Szef SBS uprawomocnioną ustawowo możliwość przenoszenia posiadanej ziemi z miejsca na miejsce nazwał „wielkim błędem” i zaproponował zaniechać takiej praktyki.
Kierownik SBS proponuje mierniczym oddelegowane przez państwo funkcje przyrównać do funkcji urzędników państwowych, bowiem tylko w taki sposób można byłoby te instytucje kontrolować i pociągać do odpowiedzialności. SBS co roku otrzymuje mniej więcej 600-800 skarg i podań od mieszkańców, z czego piątą część stanowią skargi dotyczące reformy ziemskiej.
Alfonsas Macaitis, naczelnik administracji powiatu wileńskiego, gdzie - jak wiadomo - reforma ziemska znalazła się w ślepym zaułku, zaproponował, by do momentu zakończenia reformy, czyli przynajmniej na rok, zatrzymać sprzedaż ziemi.
„Państwo zobowiązało się odbudować sprawiedliwość historyczną i zwrócić ludziom należącą się im ziemię. Niestety, nie zdołało wypracować klarownego i konsekwentnego mechanizmu w celu zapobieżenia korupcji i nadużyciom” - podkreślił prezydent Valdas Adamkus.
Warto dodać, że aktywność urzędników spowodowała wieść o zezwoleniu na pikietę protestacyjną przed ambasadą Finlandii w Wilnie.
POLSKA
To był dobry rok
- Mijający 2006 rok to czas szybkiego wzrostu gospodarczego, znacznego spadku bezrobocia, znacznego wzrostu inwestycji, zarówno tych krajowych, jak i zagranicznych - ocenił prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński w Orędziu Noworocznym. Składając życzenia, prezydent zaznaczył, że chciałby, aby w 2007 roku Polacy mogli śmiało powiedzieć, że są „jeszcze bardziej dumni z naszej Ojczyzny”.
Prezydent uznał, że poprzedni rok był dobry dla Polski. Podkreślił także, iż w mijającym roku realizowano stanowczą politykę zagraniczną, jak mówił, „politykę dążenia do tego, żeby Polska zajęła należne jej miejsce w Europie”. 2006 rok to także czas, w którym próbowano przywrócić Narodowi pamięć historyczną.
Marcinkiewicz w PKO BP
Były premier Kazimierz Marcinkiewicz rozpoczął w tym tygodniu pracę na stanowisku doradcy p. o. prezesa zarządu PKO BP Sławomira Skrzypka. Decyzja o objęciu funkcji doradcy zapadła w ostatni piątek 2006 r. Wówczas też szef rady nadzorczej banku Marek Głuchowski poinformował, że prezes PKO BP będzie wyłoniony w drodze konkursu, kadencja Leszka Balcerowicza kończy się 10 stycznia br. Marcinkiewicz chce uczestniczyć w konkursie, w którym oprócz prezesa, ma być wyłonionych dwóch wiceprezesów banku.
Więcej małżeństw i urodzeń
Główny Urząd Statystyczny wyliczył wstępnie, że w ubiegłym roku Polaków było 38 milionów 200 tysięcy - podała IAR. Wzrosła liczba zawieranych małżeństw i urodzeń. Po raz pierwszy od 2004 roku wyraźnie wzrosła liczba zawieranych małżeństw. Tylko w ciągu 10 miesięcy ubiegłego roku liczba ta przekroczyła 207 tysięcy. Drugą dobrą wiadomością jest rosnąca liczba urodzeń. W 2006 roku, po raz pierwszy od wielu lat, liczba urodzeń może okazać się wyższa niż liczba zgonów. To skutek tego, że rodziny zakłada pokolenie wyżu demograficznego z lat 80.
Zmarła najstarsza
1 stycznia 2007 r. w wieku 113 lat zmarła najstarsza - najprawdopodobniej - Polka, Benedykta Mackieło, mieszkanka Ostródy w woj. warmińsko-mazurskim. 1 maja obchodziłaby 114 urodziny.
Zmarła pochodziła z Torowa na Litwie. Urodziła się w 1893 roku. Mimo sędziwego wieku nie opuszczało jej poczucie humoru. Z mężem przeżyła w szczęśliwym związku 80 lat. Do Ostródy trafiła jako repatriantka w 1946 roku.
Znowu miastem
W noworoczny poniedziałek Wojnicz w Małopolsce (pomiędzy Brzeskiem a Tarnowem), liczący prawie 3,5 tysiąca mieszkańców, odzyskał po 72 latach prawa miejskie. Mieszkańcy uczcili to wydarzenie sylwestrowym pokazem sztucznych ogni na Rynku. Oficjalne uroczystości związane z odzyskaniem praw miejskich zaplanowano na 18 stycznia.
ŚWIAT
ROK 2006:
spacerkiem po wydarzeniach
Styczeń
● „Gazprom” obciął dostawy gazu na Ukrainę.
● Katastrofa lotnicza egipskiego samolotu „Boening 737”. Śmierć poniosło 148 osób.
● Po kolejnym wylewie krwi do mózgu premier Izraela Ariel Szaron zapadł w stan śpiączki, w którym pozostaje do dzisiaj.
● Na wolność wyszedł turecki zamachowiec na papieża Jana Pawła II Mehmet Ali Agca. Groziło mu odbycie zaległej służby wojskowej. Po 8 dniach został on jednak ponownie osadzony za kratkami, gdyż turecki sąd kasacyjny uznał, iż przedterminowe zwolnienie nie było zgodne z prawem. Niedoszły zabójca spędzi w więzieniu dodatkowe 11 miesięcy.
● Obchody 15. rocznicy tragicznych wydarzeń w Wilnie, kiedy bezbronna ludność cywilna mężnie stawiała czoła sowieckim żołnierzom.
Saddam Husajn stracony
69-letni Saddam Husajn został powieszony w sobotę nad ranem w Bagdadzie. Taki wyrok nałożył na niego 5 listopada iracki sąd, który uznał dyktatora i dwóch jego współpracowników za winnych doprowadzenia do masakry 148 szyitów zgładzonych w odwecie za nieudany zamach na życie Husajna w 1982 r. w miejscowości Dudżail. Według świadków, skazany do ostatniej chwili zachował spokój. Nie chciał, by na głowę założono mu kaptur. Nie prosił też o imama, ale odmówił krótką modlitwę, zanim pod jego stopami otworzyła się zapadnia.
Saddam Husajn został pochowany w niedzielę o świcie w swojej rodzinnej wsi Audża pod Tikritem. Na grób przybyło około 2 tysięcy ludzi oddających mu hołd. Pogrzeb odbył się, nim upłynęły 24 godziny od momentu egzekucji
„Europie powiedzie się wspólnie”
- to główne hasło niemieckiego przewodnictwa w UE, które Berlin objął od 1 stycznia. W telewizyjnym przemówieniu noworocznym kanclerz Angela Merkel zaapelowała do krajów Unii Europejskiej o jedność w działaniu. „Tylko zgodna Europa może sprostać wyzwaniom globalizacji, to znaczy problemom światowego handlu, a także przemocy, terrorowi i wojnom. Europa podzielona skazana jest na porażkę” - stwierdziła Merkel.
Unia poszerzyła się
Muzycznymi koncertami i pokazem sztucznych ogni Bułgaria i Rumunia przywitały Nowy Rok, w który wkroczyły już jako nowi członkowie Unii Europejskiej. Nieco mniej cieszą się z tego m.in. Brytyjczycy, którzy rozpoczęli akcję uświadamiania obywateli tych państw, że mają ograniczony wstęp na tamtejszy rynek pracy.
Nowy Rok zapadnie też zapewne w pamięć Słoweńcom. Jako pierwsze państwo spośród 10 przyjętych do UE przed 2 laty Słowenia przeszła na wspólną walutę Unii - euro. Zastąpiło ono tolara, którym kraj posługiwał się zaledwie 15 lat, po wyjściu z federacji tworzonej z byłą Jugosławią.
Gaz popłynie
Krajom UE nie grozi już odcięcie od dostaw gazu z Rosji. Dosłownie w ostatnich minutach starego roku rosyjski koncern gazowy Gazprom podpisał z Białorusią 4-letnią umowę na dostawy i tranzyt gazu. Zgodnie z porozumieniem Białoruś będzie kupowała w tym roku od Gazpromu gaz w cenie 100 USD za tys. m sześc. oraz sprzeda rosyjskiej firmie 50 proc. akcji krajowego operatora rurociągów - spółki Biełtransgaz. Wspomniana cena kupowanego przez Mińsk gazu będzie obowiązywała jednak tylko w tym roku. Tak jak chciał Gazprom, Białoruś się zgodziła, że będzie ona w najbliższych latach wzrastała do poziomu cen europejskich (230-290 USD za tys. m sześc.), chociaż ze zniżką „dla państwa sojuszniczego”. Rosyjski monopolista zgodził się natomiast płacić Białorusi więcej za tranzyt gazu do Europy. Będzie to obecnie 1,45 USD za 100-kilometrowy odcinek przesyłowy.
Ofiarom roku 1968
Rząd słowacki wypłacił odszkodowania 115 ofiarom interwencji wojsk Układu Warszawskiego w sierpniu 1968 roku. Wysokość odszkodowań była uzależniona od skali cierpień. 180 tys. koron (około 18 tys. Lt) przyznano rodzinom zabitych. Dwa razy mniej dostały osoby, które doznały trwałego uszczerbku na zdrowiu, a 50 tys. pozostali poszkodowani.
ETA znowu straszy
W sobotę rano na parkingu terminalu międzynarodowego lotniska Barajas w Madrycie eksplodował samochód-pułapka. Dwie osoby zginęły, lekko rannych zostało 26 osób. Zamach przypisano ETA. „Proces pokojowy w Kraju Basków został ostatecznie zakończony” - oświadczył we wtorek minister spraw wewnętrznych Hiszpanii Alfredo Perez Rubalcaba.
22 marca ubr. ETA ogłosiła rozejm, po 38 latach zbrojnej walki o oderwanie od Hiszpanii Kraju Basków. W konflikcie zginęło dotąd ponad 800 ludzi.
Koniec wojny?
Premier Somalii Ali Mohamed Gedi zaapelował o „jak najszybsze” rozmieszczenie w jego kraju sił pokojowych Unii Afrykańskiej. Islamiści, którzy pół roku temu zajęli znaczną część kraju, zostali 1 stycznia wyparci z miasta Kisimaju, ich ostatniego bastionu na południu. Może to oznaczać koniec trwającej od dwóch tygodni wojny w Somalii. Zgodę na utworzenie sił pokojowych w Somalii wyraziła 6 grudnia Rada Bezpieczeństwa ONZ.