ROK 2006:
spacerkiem po wydarzeniach
Styczeń
● „Gazprom” obciął dostawy gazu na Ukrainę.
● Katastrofa lotnicza egipskiego samolotu „Boening 737”. Śmierć poniosło 148 osób.
● Po kolejnym wylewie krwi do mózgu premier Izraela Ariel Szaron zapadł w stan śpiączki, w którym pozostaje do dzisiaj.
● Na wolność wyszedł turecki zamachowiec na papieża Jana Pawła II Mehmet Ali Agca. Groziło mu odbycie zaległej służby wojskowej. Po 8 dniach został on jednak ponownie osadzony za kratkami, gdyż turecki sąd kasacyjny uznał, iż przedterminowe zwolnienie nie było zgodne z prawem. Niedoszły zabójca spędzi w więzieniu dodatkowe 11 miesięcy.
● Obchody 15. rocznicy tragicznych wydarzeń w Wilnie, kiedy bezbronna ludność cywilna mężnie stawiała czoła sowieckim żołnierzom.
● W wieku 91 lat w Warszawie umiera ksiądz Jan Twardowski, poeta, przedstawiciel współczesnej liryki religijnej.
● Przez nieznanych sprawców został wysadzony w powietrze gazociąg Mozdok - Tbilisi, odcinając Armenię i Gruzję od dostaw rosyjskiego gazu.
● Wybory parlamentarne w Autonomii Palestyńskiej wygrał Hamas, zdobywając 76 na 132 mandaty.
● Papież Benedykt XVI wydał swą pierwszą encyklikę „Deus Caritas est” („Bóg jest Miłością”).
● Podczas wystawy gołębi pocztowych zawalił się dach jednej z hal Międzynarodowych Targów Katowickich. 65 osób zginęło, 170 zostało rannych.
Luty
● Na Morzu Czerwonym zatonął egipski prom Al-Salam Boccaccio 98. Zginęło około 1000 osób.
● W Szumsku otwarto nowy szpital. Został on zbudowany z funduszy samorządu rejonu wileńskiego.
● Dom Kultury Polskiej w Wilnie świętował jubileusz 5-lecia działalności.
● W trakcie pierwszej wizyty w Waszyngtonie prezydent RP Lech Kaczyński spotkał się z prezydentem USA Georgem W. Bushem
● W Turynie rozpoczęły się Zimowe Igrzyska Olimpijskie. Znicz zapaliła włoska narciarka Stefania Belmondo.
● W Zujunach na skalę rejonową hucznie świętowano Zapusty.
● Zawaliła się hala targowa na targowisku Basmannym w Moskwie. Zginęły 64 osoby, a 32 zostały ranne.
Marzec
● Po raz 78 rozdano wielce prestiżowe „Oscary” Za najlepszy film uznano „Miasto gniewu”, a za najlepszego reżysera - Anga Lee.
● W wieku 90 lat zmarła w Warszawie Hanka Bielicka, znana aktorka teatralna i filmowa.
● W areszcie w Hadze zmarł Slobodan Milošević, były prezydent Jugosławii, sądzony przed Międzynarodowym Trybunałem ds. byłej Jugosławii. Miał 64 lata.
● Tzw. kontrakt pierwszego zatrudnienia stał się przyczyną licznych zamieszek ulicznych w wielu miastach Francji.
● Społeczność polska godnie uczciła jubileusz stulecia patriarchy duchowieństwa Wileńszczyzny księdza prałata Józefa Obrembskiego. Na dni kilka przed 19 marca Jubilata w Mejszagole odwiedzili prezydenci Polski i Litwy - Lech Kaczyński i Valdas Adamkus.
● Wybory prezydenckie na Białorusi wygrał dotychczasowy dyktatorski głowa państwa Aleksander Łukaszenka. Według źródeł rządowych, zgromadził on 82,6 proc. głosów przy 92,6 proc. frekwencji. Opozycja oskarżyła władze o fałszerstwa wyborcze i rozpoczęła akcje protestacyjne, brutalnie stłumione przez policję i wojsko.
● W Wilnie koncertował popularny polski piosenkarz Krzysztof Krawczyk.
● Podczas konsystorzu na Stolicy Piotrowej metropolita krakowski, arcybiskup Stanisław Dziwisz został przez papieża Benedykta XVI podniesiony do godności kardynalskiej.
● W wieku 85 lat zmarł w Krakowie Stanisław Lem, jeden z najpopularniejszych i najbardziej cenionych polskich pisarzy, autor książek science-fiction.
Kwiecień
● Minęła I rocznica śmierci papieża Jana Pawła II. Przed Ostrą Bramą jej obchody zorganizowała również społeczność polska na Litwie.
● Zakończyły się dwudniowe wybory parlamentarne we Włoszech. Zwycięstwo odniosła lewicowa Unia, kierowana przez Romano Prodiego, otrzymując 49,8 proc. głosów.
● Po 43 latach śledztwa włoska policja aresztowała najwyższego szefa Cosa Nostry - Bernardo Provenzano.
● Świat przypomniał o 20. rocznicy katastrofy elektrowni jądrowej w Czarnobylu.
Maj
● Minęła druga rocznica przyjęcia Polski do Unii Europejskiej. 70 proc. Polaków zadeklarowało w sondażu, że nie odczuło żadnych zmian z powodu przystąpienia do UE.
● Hiszpania, Portugalia, Finlandia i Grecja otworzyły rynek pracy dla nowych członków UE.
● Komisja Europejska uznała, że Litwa nie spełnia jeszcze wszystkich wymogów, by z dniem 1 stycznia 2007 roku wprowadzić zamiast lita euro.
● Z udziałem 509 delegatów w Wilnie obradował XI zjazd Związku Polaków na Litwie. Jego prezesem na kolejną kadencję obrano Michała Mackiewicza.
● Reprezentujący Finlandię zespół „Lordi” wygrał 51 edycję konkursu Eurowizji w Atenach.
● Tragiczny w skutkach pożar lasów na Mierzei Kurońskiej. Ogień strawił łącznie ich około 250 hektarów i na wiele dziesięcioleci zmienił mikroklimat tego unikalnego zakątka przyrody.
● Mieszkańcy 650-tysięcznej Czarnogóry zdecydowali w referendum, że nie życzą bycia w luźnym związku z Serbią, a obstają za niepodległością. Za usamodzielnieniem opowiedziało się 55,4 proc. głosujących.
● Po tym, kiedy prokuratura RL wszczęła dochodzenie w sprawie nieklarownej kampanii wyborczej w wydaniu Partii Pracy, ewentualnych malwersacji i nadużyć finansowych, jej lider Wiktor Uspaskich zawiesił swe pełnomocnictwa i udał się do Rosji, gdzie poprosił o azyl polityczny i gdzie przebywa do dziś, mimo listów gończych słanych z Litwy.
● W dniach 25-28 maja trwała I pielgrzymka do Polski papieża Benedykta XVI. Jej trasa biegła przez Warszawę, Wadowice, Kalwarię Zebrzydowską, Kraków. W ostatnim dniu pobytu Ojciec Święty złożył wizytę w byłym obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau.
● W Niemenczynie odbył się XVII Festiwal „Kwiaty Polskie”.
● W Indonezji miało miejsce trzęsienie ziemi o sile 6,2 stopni w skali Richtera, w wyniku którego zginęło co najmniej 5427 osób.
Czerwiec
● Czarnogóra proklamowała niepodległość.
● Po opuszczeniu koalicji przez Partię Pracy premier Algirdas Brazauskas złożył dymisję na ręce prezydenta Valdasa Adamkusa, która została przyjęta.
● W Czechach odbyły się wybory parlamentarne. „Vox populi” zadecydował, że zwyciężyła opozycyjna centroprawicowa Obywatelska Partia Demokratyczna, otrzymując 35,4 proc. Niewiele mniejszym zaufaniem obdarzono Czeską Partię Socjaldemokratyczną.
● Na kongresie Prawa i Sprawiedliwości przytłaczającą większością głosów Jarosław Kaczyński został ponownie wybrany na prezesa partii.
● W wyniku wspólnej amerykańsko-irackiej akcji w okolicach miasta Bakuba śmierć poniósł przywódca Al-Kaidy w Iraku Abu Musab al-Zarkawi.
● Wybory parlamentarne na Słowacji wygrała opozycyjna Partia Socjaldemokratyczna Smer, zyskując 30,2 proc. głosów.
● W Wiedniu odbył się szczyt UE - USA.
● Został zabity obrońca Saddama Husajna w jego procesie Khamis al-Obeidi. Ten sam los spotkał zresztą dwóch jego poprzedników.
● Z udziałem prezydentów Polski, Węgier, Słowacji, Czech i Niemiec w Poznaniu trwały obchody 50. rocznicy Poznańskiego Czerwca.
● Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych przyjęło Czarnogórę w poczet członków ONZ. W ten sposób liczba państw członkowskich wzrosła do 192.
Lipiec
● Katastrofa w metrze w Walencji kosztowała życie 30 osób.
● Sejm RL zatwierdził rząd mniejszościowy, którego premierem został Gediminas Kirkilas. W zamian za jego poparcie Akcja Wyborcza Polaków na Litwie otrzymała stanowiska: naczelnika powiatu wileńskiego, wiceministra spraw zagranicznych, doradców premiera i ministra gospodarki, które odpowiednio obsadzili: Czesław Olszewski, Jarosław Niewierowicz, Tadeusz Andrzejewski i Beata Maluszycka.
● Papież Benedykt XVI odbył trzecią w swym pontyfikacie pielgrzymkę, tym razem - do Hiszpanii.
● Katastrofa lotnicza rosyjskiego samolotu „Airbus A310”. Śmierć poniosły 122 osoby.
● W wyniku szeroko zakrojonej operacji rosyjskich służb specjalnych zginął czeczeński bojownik i terrorysta Szamil Basajew.
● W Wilnie obradowała 30 sesja Komitetu Światowej Spuścizny UNESCO.
● 15-16 lipca we wsi Daniłowo nad jeziorem Dauksze odbył się VI Rodzinny Zlot AWPL.
● Rozpoczęła się izraelska ofensywa przeciwko bojownikom Hezbollahu na terenie Libanu. W wyniku bombardowań do końca lipca śmierć poniosło około 500 cywilów.
● Romuald Rakałowicz z gminy miednickiej wygrał IV zawody oraczy rejonu wileńskiego.
● W Petersburgu miał miejsce szczyt G8 z udziałem m. in. prezydentów Władimira Putina i Georga W. Busha.
● Odsunięty od władzy prezydent Litwy Rolandas Paksas wspólnie z pilotem Władimirem Makagonowem na jednosilnikowym samolocie w 47 dni szczęśliwie oblecieli kulę ziemską, zostawiając pod skrzydłami 54 tys. kilometrów.
● Skutecznie urzeczywistniono misję STS-121 promu kosmicznego „Discovery” na międzynarodową stację kosmiczną. Był to drugi start wahadłowca od katastrofy „Columbii” w roku 2003.
Sierpień
● Prezydent Ukrainy Wiktor Juszczenko desygnował na premiera Wiktora Janukowycza, swego rywala podczas „pomarańczowej rewolucji” w roku 2004.
● W Wielkiej Brytanii udaremniono spisek terrorystyczny, mający na celu przeprowadzenie serii ataków, polegajacych na strąceniu z kursu kilku samolotów. Scotland Yard zatrzymał w tej sprawie 21 osób.
● Odbył się finał konkursu Miss Polonia 2006. Tytuł zdobyła Marzena Cieślik.
● Koło Doniecka na wschodzie Ukrainy doszło do kolejnej katastrofy rosyjskiego samolotu. Tym razem był to Tu-154 ze 160 pasażerami i 11-osobową załogą na pokładzie. Nie przeżył nikt.
● W tajemniczych okolicznościach z okna 9 piętra hotelu „Intourist” w Brześciu wypadł i poniósł śmierć litewski dyplomata, oficer Saugumy Vytautas Pocius.
● Astronomowie podczas Zgromadzenia Ogólnego Międzynarodowej Unii Astronomicznej w Pradze zadecydowali o odebraniu Plutonowi statusu planety.
● Na terenie amerykańskiego stanu Kentucky rozbił się samolot „Bombardier CRJ-100”. Maszyna spadła na ziemię na krótko po opuszczeniu lotniska w Lexington. Ze znajdujących się na pokładzie 50 osób ocalał jeden członek załogi.
Wrzesień
● W Wilnie trwały uroczyste obchody 15. rocznicy wznowienia stosunków dyplomatycznych pomiędzy Litwą a Polską. Swą obecnością zaszczycili je prezydenci Lech Kaczyński i Valdas Adamkus.
● W Litewskim Teatrze Opery i Baletu zespół „Wileńszczyzna” zaprezentował koncert z okazji własnego ćwierćwiecza, które minęło w dniu 1 maja br.
● W wypadku na Wielkiej Rafie Koralowej w okolicach Port Douglas w australijskim stanie Queensland zginął legendarny australijski przyrodnik Steve Irwin. W trakcie realizacji zdjęć pod wodą do filmu został on ukłuty w okolice serca kolcem jadowym płaszczki.
● W dniach 9-14 września papież Benedykt XVI odbył podróż do ojczystej Bawarii. Zacytowane przez biskupa Rzymu słowa cesarza bizantyjskiego Manuela II Paleologa dotyczące dżihadu spotkały się z gwałtownymi reakcjami w świecie islamskim.
● Prezydent Lech Kaczyński wraz z małżonką przebywali z oficjalną wizytą w Izraelu i Autonomii Palestyńskiej.
● Świat uczcił 5. rocznicę zamachów na World Trade Center i Pentagon.
● Premier Polski Jarosław Kaczyński odbył pierwszą roboczą wizytę w Stanach Zjednoczonych.
● Przez Budapeszt przetoczyła się fala demonstracji antyrządowych.
● W Warszawie odbył się finał konkursu „Miss World 2006”. Zwyciężyła Czeszka Tatiana Kucharova.
● W Pikieliszkach miało miejsce doroczne Święto Plonu rejonu wileńskiego.
Październik
● Rosja wstrzymała połączenia drogowe, lotnicze, kolejowe, morskie i pocztowe z Gruzją.
● W Wilnie koncertowała gwiazda polskiej estrady Maryla Rodowicz.
● W centrum Moskwy została zastrzelona znana rosyjska dziennikarka Anna Politkowskaja.
● W Wilnie z dwudniową wizytą gościła królowa Wielkiej Brytanii Elżbieta II.
● Korea Płn. dokonuje udanej podziemnej próby nuklearnej, stając się oficjalnie mocarstwem atomowym.
● W wieku 61 lat umiera znany polski piosenkarz Marek Grechuta.
● Konfederacja Związków Zawodowych Litwy zapowiedziała organizację masowych akcji protestacyjnych w związku z przymiarkami do wprowadzenia 60-godzinnego tygodnia pracy.
● Muhammad Yunus i założony przezeń Grameen Bank zostali wyróżnieni Pokojową Nagrodą Nobla.
● Jubileusz 15-lecia obchodziło Stowarzyszenie Katolickie Polaków na Litwie
● Węgry obchodziły 50. rocznicę powstania z 1956 roku. Obchodom towarzyszył wybuch zamieszek przeciw polityce rządu Ferenca Guyrcsany’ego. Manifestujący żądali jego dymisji.
Listopad
● W Wiedniu powstała Międzynarodowa Konfederacja Związków Zawodowych - największe tego typu zrzeszenie, skupiające 306 organizacji ze 154 krajów i reprezentujące 168 mln ludzi.
● 3 listopada 80. urodziny miał prezydent Litwy Valdas Adamkus.
● Iracki trybunał w Bagdadzie skazał Saddama Husajna oraz dwóch innych działaczy reżimu na karę śmierci przez powieszenie za masakrę 148 szyitów w Dudżail.
● Odbyły się wybory do Kongresu Stanów Zjednoczonych w których zwycięstwo odnieśli demokraci.
● W Polsce, wśród Polonii i Polaków poza Macierzą uroczyście obchodzono 88. rocznicę odzyskania Niepodległości.
● Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przyjęta w roku 2002 litewska Ustawa o obywatelstwie jest sprzeczna z Literą Prawa.
● Były pułkownik FSB Aleksander Litwinienko trafił do szpitala w Londynie z objawami zatrucia talem, gdzie po tygodniu zmarł. Przed śmiercią zasugerował, że winny jego otrucia jest prezydent Rosji Władimir Putin.
● W polskiej kopalni „Halemba” doszło do wybuchu metanu. Po śmierci 23 górników w kraju została ogłoszona żałoba narodowa.
● Papież Benedykt XVI rozpoczął 4-dniową pielgrzymkę do Turcji.
Grudzień
● Igor Smirnow zostaje ponownie wybrany na prezydenta separatystycznego Naddniestrza, otrzymując aż 82,3 proc głosów.
● Muhmud Abbas ogłosił wbrew premierowi przedterminowe wybory w Autonomii Palestyńskiej.
● W wieku 91 lat zmarł chilijski dyktator Augusto Pinochet.
● W Polsce przywołano pamięć o 25. rocznicy wprowadzenia przez władze PRL-u z generałem Wojciechem Jaruzelskim na czele stanu wojennego.
● W Wilnie odbyło się 15 posiedzenie Polsko-Litewskiego Zgromadzenia Poselskiego.
● 15 grudnia PKN Orlen sfinalizował przejęcie rafinerii w Możejkach. Był to największy zakup dokonany przez polskie przedsiębiorstwo. Za 53,7 proc. akcji firmy należących do koncernu „Jukos” PKN Orlen zapłacił blisko 1,5 mld dolarów. Za kolejne ponad 30 proc. udziałów będących w rękach rządu litewskiego - ponad 850 mln dolarów. Ponadto nabywca zapowiedział chęć wykupu reszty akcji przez wezwanie publiczne na wileńskiej giełdzie.
● W polskiej kopalni „Wujek” z udziałem najwyższych władz kraju odbyły się obchody 25. rocznicy krwawego stłumienia przez komunistyczny reżim strajku górników.
● W wieku 66 lat na atak serca umiera Saparmurat Nijazow, sprawujący dyktatorską władzę w Turkmenistanie, zwany „ojcem wszystkich Turkmenów”.
● 13-dniową misję na międzynarodową stację kosmiczną pomyślnie zakończył wahadłowiec „Discovery”, lądując w Centrum Lotów Kosmicznych im. Kennedy’ego.
● Rada Bezpieczeństwa ONZ jednomyślnie przyjęła rezolucję, nakładającą sankcje na Iran z powodu programu atomowego tego kraju. Dokument żąda od Teheranu wstrzymania wszelkich prac nad wzbogacaniem uranu, nie przewiduje jednak użycia siły.
● 30 grudnia w Bagdadzie został stracony przez powieszenie były iracki dyktator Saddam Husajn.
Opracował Henryk Mażul