79. rocznica operacji „Ostra Brama”
Pamiętajmy o naszych bohaterach i budujmy na tym naszą polskość
79 lat temu żołnierze Armii Krajowej rozpoczęli walkę o Wilno. W ubiegłym tygodniu rodacy z Wileńszczyzny i Polski oddali im hołd na wileńskim cmentarzu na Rossie w kolejną rocznicę operacji „Ostra Brama”.
– Pamiętajmy o naszych bohaterach i budujmy na tym naszą polskość – powiedział podczas uroczystości Edward Trusewicz, wiceprezes Związku Polaków na Litwie, który jest organizatorem obchodów. Uroczystości, upamiętniające to wyjątkowe wydarzenie w historii Wileńszczyzny, już od 28 lat organizuje ZPL, a ich zwieńczeniem jest tradycyjny Wiec Pamięci w podwileńskich Krawczunach – miejscu ostatniej bitwy podczas operacji „Ostra Brama”.
– Przypominamy bohaterstwo i poświęcenie tysięcy Polaków, córek i synów tej ziemi, świadomych, że wolna ojczyzna wymaga niekiedy najwyższego poświęcenia. Nie możemy w tym miejscu nie pamiętać o epilogu tej walki – likwidacji 17 lipca Armii Krajowej i przekreśleniu nadziei na sprawiedliwe zakończenie wojny. Dziś my wszyscy jesteśmy dumni z patriotyzmu i poświęcenia się tych, którzy wtedy walczyli i ginęli także tutaj, na Ziemi Wileńskiej – podczas uroczystości na Cmentarzu na Rossie powiedziała konsul RP Irmina Szmalec.
Podkreśliła, że pamięć o tych wydarzeniach jest ważna dla tożsamości wszystkich Polaków w kraju i poza granicami. „Bez naszego zakorzenienia w przeszłości, bez pielęgnowania wiedzy o niej, bez przekazywania tej wiedzy młodym pokoleniom nie jest możliwe świadome budowanie przyszłości. Cieszymy się, że w Wilnie i na Wileńszczyźnie pielęgnujecie Państwo pamięć o tych, którzy oddali życie za wolną ojczyznę” – mówiła konsul. – „Mam nadzieję, że młode pokolenie Polaków Wileńszczyzny będzie kontynuować tę pracę. Ufam, że dostrzeże ono w żołnierzach Armii Krajowej swoich rówieśników, którzy mieli podobne aspiracje i marzenia, ale nie mogli ich ostatecznie spełnić. Nie byłoby wolnej Polski bez żołnierzy Armii Krajowej i ich wiary w to, że nasz kraj wywalczy niepodległość. Cześć ich pamięci!”.
Podczas uroczystości został odśpiewany hymn, odbyła się ceremonia złożenia wieńców przy Mauzoleum Matki i Serca Syna. Hołd poległym żołnierzom Armii Krajowej, którzy walczyli o Wilno, oddali licznie zgromadzeni rodacy z Polski i Wileńszczyzny, m. in. posłowie na Sejm z AWPL-ZChR Rita Tamašunienė i Czesław Olszewski, mer rejonu solecznickiego i prezes Solecznickiego Rejonowego Oddziału ZPL Zdzisław Palewicz z delegacją, przedstawiciele oddziałów i kół ZPL, reprezentanci instytucji, stowarzyszeń, organizacji społecznych, szkół, także kombatanci, harcerze, młodzież, mieszkańcy.
Na obchody rocznicy operacji „Ostra Brama” przybyła delegacja polskiego Instytutu Pamięci Narodowej. „Od wczoraj odwiedzamy miejsca pamięci. Miejsca, gdzie wsiąknęła w polską, wileńską ziemię krew żołnierzy Armii Krajowej – Miedniki, Turgiele, Kolonia Wileńska, Kalwaria, wreszcie Rossa – to chyba najbliższe wszystkim Polakom miejsce w Wilnie” – powiedział dr Marek Jedynak, dyrektor Oddziału IPN w Białymstoku. Mówiąc o operacji „Ostra Brama”, podkreślił, że ten element szeroko zakrojonej akcji „Burza” miał pokazać wkraczającym od wschodu sowietom, że „tu jest Polska, tu są polscy obywatele”. „Te tysiące żołnierzy, którzy złożyli się na zgrupowanie wileńskie, na 77. Pułk Piechoty Ziemi Nowogródzkiej, nie przybyli znikąd. To są synowie, córki tej polskiej ziemi – Wileńszczyzny, Nowogródczyzny. W tych miejscach, gdzie wsiąknęła ich krew, nadal jest ojczyzna, nadal bije serce dla wolnej Polski” – powiedział dyrektor Oddziału IPN w Białymstoku. Wyraził zadowolenie, że „jest nas tutaj dzisiaj tak dużo i liczę, że za rok w 80. rocznicę operacji „Ostra Brama” będziemy mogli w jeszcze większej liczbie zamanifestować obecność cały czas polskiego żywiołu na polskiej, Wileńskiej Ziemi. Cześć i chwała bohaterom!”.
Podczas uroczystości wiązankę piosenek patriotycznych wykonały dwa zespoły z rejonu solecznickiego – „Gromada” z Jaszun (kierownczka Anżela Dajlidko) oraz „Ejszyszczanie” z Ejszyszek (kierowniczka Lilia Sawko).
W imieniu organizatorów podziękował wszystkim zebranym na uroczystości wiceprezes ZPL Trusewicz.
– Dziękuję w imieniu Związku Polaków na Litwie i jego prezesa Waldemara Tomaszewskiego za dzisiejszą tutaj obecność. Dziękuję artystom, którzy uświetnili dzisiejszą ceremonię. Dziękuję pięknie Klubowi Weteranów Armii Krajowej za zaciągnięcie warty. W sposób szczególny dziękuję ostatniemu żołnierzowi Armii Krajowej, kapitanowi Stanisławowi Poźniakowi.
Przypomniał, że obchody 79. rocznicy operacji „Ostra Brama” jeszcze się nie kończą i zaprosił 13 lipca o godz. 17.00 do Krawczun, by spotkać się w miejscu, gdzie odbyła się ostatnia bitwa w ramach operacji „Ostra Brama”. Dodał, że tegoroczne uroczystości są też prologiem do przyszłorocznych jubileuszowych obchodów, na które ZPL już teraz wszystkich zaprasza.
Inf. wł.
Na zdjęciach: na cmentarzu na Rossie
Fot. Marlena Paszkowska