LITWA
Litwa nie ma 3 milionów mieszkańców
W tym roku Litwa przeprowadziła powszechny spis ludności. Z jego wstępnych danych wynika, że 1 stycznia 2021 roku w kraju mieszkało 2 mln 810 tys. mieszkańców. Jest to o około 233 tys. mniej niż przed 10 laty.
Stanowi to 7,6 proc. bądź tyle, ile stanowią łącznie mieszkańcy Kłajpedy i Poniewieża. Przed 10 laty, w roku 2011, w kraju mieszkało 3 mln 43,4 tys. obywateli, w 2001 roku – 3,48 mln, zaś w 1989 roku – 3,67 mln mieszkańców. Najwięcej mieszkańców Litwa straciła w wyniku emigracji. W ciągu 10 lat z kraju wyjechało 118,9 tys. osób więcej niż przybyło. Urodziło się 113,7 tys. mniej osób niż zmarło.
Sejm zatwierdził strategię bezpieczeństwa narodowego
Największe zagrożenia dla bezpieczeństwa narodowego stanowią Rosja, Białoruś i Chiny. Wilno opowiada się za bliższą współpracą wojskową z Polską, Łotwą i Estonią – takie tezy znalazły się w zaktualizowanej strategii bezpieczeństwa narodowego, którą zatwierdził Sejm RL.
W dokumencie podkreśla się, że strategia bezpieczeństwa narodowego została zaktualizowana ze względu na „coraz trudniejsze do przewidzenia procesy globalne i regionalne”. Strategia wyróżnia trzy priorytety i filary polityki bezpieczeństwa: przygotowanie do obrony, zwiększenie odporności państwa i społeczeństwa oraz zapewnienie międzynarodowego systemu bezpieczeństwa zgodnego z interesami Litwy.
„Paszport możliwości” tylko po zaaplikowaniu trzeciej szczepionki
Od 28 grudnia „paszportu możliwości” nie będą mogli wybrać te osoby, którym od przyjęcia drugiej szczepionki minęło ponad 7 miesięcy, a trzecia dawka szczepionki jeszcze nie została zaaplikowana. W celu zapobieżenia przypadkom obejścia tego rozporządzenia przedstawiciele spółki „Registru centras” poinformowali, że wdrożyli w życie techniczne rozwiązanie, które uniemożliwi, by po 28 grudnia, po upływie 210 dni od pełnego zaszczepienia, wybrać „paszport możliwości” o przedłużonym działaniu.
Incydent na sejmowej sali posiedzeń
Tomas Tomilinas, członek opozycyjnej sejmowej Frakcji Demokratów „W imię Litwy” we wtorek, 21 grudnia, zwrócił się do policji w związku z incydentem na sali posiedzeń. Przekonywał funkcjonariuszy, że Valdemaras Valkiūnas, członek Frakcji Regionów, z premedytacją uderzył go w klatkę piersiową i z zasady takie zachowanie nie może być tolerowane. Poseł zapowiedział, że zwróci się też do Komisji Etyki Sejmowej.
Z czego wynika różnica cen paliw?
Święta coraz bliżej a na dużych stacjach paliwowych ceny na paliwo wciąż biją rekordy. Zastanawiające jest to, że różnica cen na dużych i małych stacjach jeszcze bardziej wzrosła. Dla przykładu w dniu 16 grudnia cena benzyny A-95 na stacjach „Viada” wynosiła 1,519 euro za litr, „Circle K” – 1,516, „Neste” – 1,489, a np. na stacji „Jozita” tylko 1,34 euro za litr. Interesujące jest to, że cena nie zależy od jakości, gdyż prawdopodobnie paliwo jest rozlewane z „beczki” „Orlen Lietuva” i dostarczane tym samym środkiem transportu.
Ultimatum dla Pavilionisa
Frakcja Związku Ojczyzny - Chrześcijańskich Demokratów Litwy w trybie przymusowym zobowiązała Žygimantasa Pavilionisa, przewodniczącego sejmowego komitetu spraw zagranicznych, do ustąpienia z tego stanowiska do 3 stycznia 2022 roku. Gabrielius Landsbergis, przewodniczący ZO- ChDL nie ukrywał, że konserwatyści mogą rozważać propozycję o usunięciu krnąbrnego Pavilionisa z szeregów partii.
Białoruś zapowiada pozew
Eksporterzy białoruskich nawozów sztucznych, którzy trafili na amerykańską „czarną listę” i zostali objęci sankcjami twierdzą, że jeśli Litwa zdecyduje się na wstrzymanie tranzytu, Białoruś odpowie w sposób lustrzany, czyli wstrzyma tranzyt na Litwę. Irina Sawczenko, przedstawicielka holdingu „Belaruskalij”, zapowiedziała, że w razie wstrzymania tranzytu z pozwem przeciwko Litwie wystąpiłoby nie tylko białoruskie przedsiębiorstwo państwowe, ale też i nabywcy nawozów.
POLSKA
Bon Maturzysty – ważnym wsparciem dla Polaków Wileńszczyzny
W drugiej dekadzie listopada na Litwę dotarł długo oczekiwany Bon Maturzysty – jednorazowe stypendium przyznane przez Polskę ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów RP dla maturzystów polskich szkół. Tegoroczna jego kwota wynosi 1 tys. złotych, czyli ok. 216 euro. Stypendium to dotarło na Litwę po raz trzeci i jest najwyższą jak dotychczas kwotą. Bon Maturzysty został przyznany na wzór Bonu Pierwszaka – pierwszoklasiści od lat otrzymują tzw. wyprawki, na które składa się wyposażony w przybory szkolne plecak oraz kwota pieniężna (tego roku wyniosła ona 500 zł. i otrzymało ją 948 pierwszoklasistów). O wsparcie finansowe maturzystów od lat zabiegała „Macierz Szkolna” oraz Związek Polaków na Litwie. M. in. postulowano przyznanie takiego stypendium podczas wizyty na Litwie w 2014 r. ówczesnego premiera Donalda Tuska, mającej na celu zażegnania kryzysu w stosunkach pomiędzy społecznością polską a władzami Litwy w sprawie akredytowania szkół średnich na gimnazja. Właśnie w roku 2014 pierwszacy po raz pierwszy otrzymali bon w wysokości 1000 zł. Jednak w kolejnych latach obok Bonu Pierwszoklasisty nie zaistniało stypendium dla abiturientów.
Sanktuarium przygotowane do świąt
Nowe postaci, przywiezione specjalnie z Włoch, nowe ruchome figurki i nowe budynki, znajdą się w jasnogórskiej żywej szopce, budowanej – jak co roku – w klasztornych fosach. W częstochowskim sanktuarium skończyły się przygotowania do obchodów Bożego Narodzenia.
Poznawcza publikacja
„W naszym fyrtlu. Chrześcijanie, Żydzi i Muzułmanie razem” – w Poznaniu po raz 5. wydano kalendarz poświęcony trzem religiom. Kalendarz ma pomagać we wzajemnym poznaniu się ludzi różnych wyznań i kultur. Publikacja dostępna jest bezpłatnie, w kilku punktach na terenie miasta, a także przez Internet.
MCzN stanie się oddziałem
„Wspólnie z władzami miasta sprawimy, że Muzeum Czynu Niepodległościowego na Oleandrach stanie się oddziałem Muzeum Narodowego w Krakowie” – poinformował wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński. W Muzeum Czynu Niepodległościowego znajdują się pamiątki związane z walkami Polaków o niepodległość, m. in. cenna kolekcja sztandarów organizacji legionowych z okresu międzywojennego, pamiątki po marszałku Edwardzie Rydzu- Śmigłym, pamiątki związane z pogrzebem marszałka Józefa Piłsudskiego oraz sypaniem Kopca Piłsudskiego, dokumenty, mundury, broń i dzieła sztuki.
Wyprawki dla maluchów
Dzieci urodzone w Chełmie po 1 stycznia 2022 roku otrzymają „Wyprawkę Chełmskiego Malucha – Jestem z Chełma”. Wyprawka zostanie przyznana rodzicom lub opiekunom prawnym zamieszkałym i płacącym podatki w Chełmie. Program będzie polegał na podarowaniu wsparcia rzeczowego w postaci między innymi kocyka, dziecięcego body, czapeczki i innych gadżetów dla rodziców, którzy niedawno powitali na świecie swoją pociechę.
Ogrody biskupa zostaną odtworzone
Przy zamku w Lidzbarku Warmińskim odtworzone zostaną ogrody biskupa Ignacego Krasickiego. Posadzone zostaną drzewa i kwiaty, które mają przyciągnąć turystów zwiedzających zamek, nazywany perłą architektury gotyckiej. W minioną sobotę zainaugurowano rozpoczęcie konserwacji i restauracji XIV-wiecznego zamku w Lidzbarku Warmińskim. Koszt prac to prawie 17,5 mln zł.
ŚWIAT
Głównym bohaterem Świąt jest Jezus!
Rozmowa z solczaninem ks. JERZYM LUBIAŃCEM, misjonarzem, dyrektorem Caritas Diecezji Karaganda
Jakimi drogami przed laty los przyprowadził młodego absolwenta Gimnazjum im. Jana Śniadeckiego w Solecznikach do seminarium katolickiego aż w dalekim Kazachstanie?
Chciałbym zacząć od tego, że chyba od wczesnego dzieciństwa czułem pragnienie, aby dla Jezusa zrobić coś wielkiego. Nie mogłem tylko wyobrazić sobie, że stanie się to w taki sposób. Kiedyś w drodze do Warszawy rozgadałem się z jednym z misjonarzy. Połączyły nas tematy chrześcijańskie. Nowy znajomy zaprosił mnie do Kazachstanu. Po kilku tygodniach namysłu postanowiłem przyjąć to zaproszenie i pojechać na misję w Kazachstanie w roli wolontariusza. Zrobiłem kazachską wizę i wyleciałem do Karagandy. Przez rok wykonywałem różną pracę jako wolontariusz. Nie potrafię zliczyć, ile worków z cementem przeniosłem na budowie. Po roku pracy jako wolontariusz, dokładnie w 2009 roku, wstąpiłem do seminarium duchownego w Karagandzie.
Chiny pewne siebie
Chiński minister spraw zagranicznych Wang Yi powiedział, że Chiny nie obawiają się konfrontacji ze Stanami Zjednoczonymi, ale z zadowoleniem przyjmą współpracę, jeśli będzie ona korzystna dla obu stron, a konkurencja powinna być pozytywna. Zdaniem ministra, problemy w stosunkach amerykańsko-chińskich powstają ze „strategicznych błędnych ocen” ze strony amerykańskiej.
Mniejsze plony w Kanadzie
Susza, która w tym roku nawiedziła Kanadę, nawet o jedną trzecią zmniejszyła plony zbóż i rzepaku w tym kraju – wynika z najnowszych danych kanadyjskiego urzędu statystycznego (Statistics Canada). Rząd ostrzega, że problemy związane m. in. z dostępnością i jakością wody będą się pogłębiać i z czasem pociągać za sobą coraz wyższe koszty.
Radość nagrodzonych
Liderka białoruskiej opozycji Swiatłana Cichanouska oraz Maria Kalesnikawa i Wieranika Cepkała zostały uhonorowane Nagrodą Karola Wielkiego za zaangażowanie na rzecz wolności i demokracji. Prezes Juergen Linden powiedział, że nagrodzone przyjęły wyróżnienie „z wielką radością”. Odznaczenie zostanie wręczone 26 maja 2022 r. w Sali Koronacyjnej ratusza w Akwizgranie.
Iran powinien negocjować
Kanada, Wielka Brytania, Szwecja i Ukraina dały Iranowi trzy tygodnie na przystąpienie do negocjacji w sprawie odszkodowań dla rodzin ofiar ukraińskiego samolotu pasażerskiego, który został zestrzelony nad Teheranem prawie dwa lata temu przez irańską rakietę.
Boric prezydentem Chile
Przedstawiciel chilijskiej lewicy Gabriel Boric zwyciężył w drugiej turze wyborów prezydenckich. 35-letni Boric, który przewodzi szerokiej lewicowej koalicji, uzyskał 55,86 proc. głosów, w porównaniu z 44,14 proc. skrajnie prawicowego rywala Jose Antonio Kasta, który przyznał się do porażki.
Tragiczne skutki tajfunu
Liczba ofiar śmiertelnych spowodowanych przez tajfun Rai na Filipinach wzrosła do 208. Co najmniej 239 osób zostało rannych, a 52 zaginęły w wyniku niszczycielskiego przejścia Rai przez południowe i centralne regiony archipelagu. Ponad 300 tys. ludzi zostało zmuszonych do opuszczenia lub ucieczki ze swoich domów, gdy tajfun uderzył w ląd w centrum kraju.