LITWA
Były prezydent Litwy skończył 95 lat
3 listopada Valdas Adamkus obchodził 95 urodziny. Urodził się w Kownie jako Voldemaras Adamkavičius, imię Valdas i nazwisko Adamkus przyjął w 1955 roku w USA. W 1944 r. opuścił Litwę, w 1949 r. wyemigrował do Stanów Zjednoczonych.
W 1997 r. wystartował jako niezależny kandydat w wyborach prezydenckich na Litwie. Był prezydentem Litwy w latach 1998-2003 i 2004-2009. Jest żonaty z Almą Adamkiene (ur. 10 lutego 1927 r.), którą poślubił w 1951 r.
Inf. wł
Fot. Marian Paluszkiewicz
W Polsce kremacja dwa razy tańsza
Obywatele Litwy coraz częściej kremują swych bliskich w Polsce, a najczęściej w Suwałkach. Według Bronisława Połońskiego, dyrektora Międzynarodowego Stowarzyszenia Przewozu Zmarłych, przyczyny takiego wyboru są różne, ale najczęściej decyduje cena. Według kierownika, w Suwałkach kremacja zmarłego kosztuje dwa razy taniej niż np. w Kiejdanach.
Padł ostatni bastion zdrowia
Samorząd rejonu ignalińskiego przez dłuższy czas był jedynym samorządem w kraju, który nie trafił na czarną listę najbardziej zakażonych Covidem-19 terytoriów epidemicznych. Niestety, ale i ten ostatni bastion padł i od początku tego tygodnia został wciągnięty na czarną listę samorządów, gdzie zakażenie koronawirusem jest duże. W ogóle od początku pandemii na Litwie na koronawirusa zachorowało 408 tys. osób. Obecnie choruje ponad 31 tys. ludzi.
Żywej ryby nie kupisz
Od 1 listopada weszły w życie nowe przepisy dotyczące handlu żywą rybą. Otóż od początku tego miesiąca konsumenci żywej ryby nie kupią. Zgodnie z postanowieniem Państwowej Służby Weterynarii i Żywności, w sklepach i na targowiskach można będzie nabyć tylko przedtem ogłuszoną lub wypatroszoną rybę.
Sezonowe ograniczenie szybkości
Od 1 listopada na drogach Litwy obowiązują sezonowe ograniczenia szybkości. Na magistralach i trasach szybkiego ruchu będziemy jechali wolniej. Od początku tego miesiąca do końca marca maksymalna dozwolona prędkość to 110 km na godzinę. Dyrekcja Dróg Samochodowych Litwy przypomina również, że do 10 listopada należy zamienić opony letnie na zimowe.
Koronawirus panoszy się w szkołach
Przed jesiennymi feriami, które rozpoczęły się 3 listopada, w szkołach wykryto 824 ogniska koronawirusa. Według resortu oświaty, liczba wykonywanych testów rośnie. Testom poddaje się blisko 50 proc. uczniów – 160 tys. osób. Do szkół uczęszcza 98-99 proc. uczniów. Odporność ma obecnie 45 proc. dzieci w wieku 12-15 lat i 77,5 proc. osób w wieku 16-24 lat. Odporność ma także 92 proc. pracowników placówek oświatowych. Przed wakacjami chorowało 3693 uczniów.
Paliwo mamy najtańsze
Paliwo w minionym miesiącu zdrożało we wszystkich krajach nadbałtyckich. Najmniejsze ceny na benzynę i olej napędowy pozostały na Litwie. Benzyna PB95 w październiku zdrożała w Wilnie o 6,4 proc. i kosztowała średnio 1,446 euro za litr, w Rydze – o 9,4 proc. do 1,514 euro, a w Tallinnie – o 5,7 proc. do 1,584 euro. Olej napędowy zdrożał w Wilnie o 6,0 proc. i kosztował 1,356 euro za litr, w Rydze – 10,1 proc. do 1,414 euro, a w Tallinnie – 5,8 proc. do 1,374 euro.
POLSKA
Polska walczy za Europejczyków o tradycyjny model społeczeństwa
Nowa Bitwa Warszawska
Władze Polski walczą w imieniu wielu Europejczyków o tradycyjny model społeczeństwa, stwierdził na łamach portalu „Observador” znany portugalski politolog i publicysta, prof. Jaime Nogueira Pinto. Lizboński komentator uważa, że kluczowe w sporze Warszawy z instytucjami europejskimi są żądania mniejszości seksualnych.
Autor tekstu pt. „Bitwa Warszawska” wskazuje, że podobnie jak przed ponad 100 laty rząd Polski musiał stawić czoła kierującym się w kierunku Europy Zachodniej siłom bolszewickim oraz wyznawanej przez nie ideologii, tak dziś władze Polski muszą toczyć wojnę kulturową o przyszłość Europy z władzami UE.
Gratka dla wiernych
Do końca listopada odwiedzający jasnogórskie sanktuarium będą mogli mogą zwiedzać XVII-wieczną kryptę w podziemiach Kaplicy Matki Bożej. Natomiast tylko w poniedziałek można odwiedzić inne niedostępne na co dzień dla pielgrzymów i turystów miejsce – Kaplicę Świętych Relikwii. W zaszklonej niszy lewej ściany Kaplicy Matki Bożej umieszczona jest urna z prochami przeora o. Augustyna Kordeckiego – bohatera obrony Jasnej Góry przed szwedzkim potopem.
Wyremontowano kaplicę Lehndorffów
Jedna z najpiękniejszych i najbardziej nietypowych kaplic grobowych wschodniopruskich rodów, kaplica rodu Lehndorffów, która stoi na zachodnim cyplu Jeziora Sztynorckiego, po latach grabieży i popadania w ruinę została wyremontowana. Remont trwał kilka lat.
POLSA współpracuje z NASA
Zamierzamy wysłać na Księżyc polską aparaturę już w niedalekiej przyszłości, dzięki współpracy z NASA – powiedział prezes POLSA prof. Grzegorz Wrochna. Polska Agencja Kosmiczna (POLSA), podpisała deklarację Artemis Accords – określającą ramy współpracy w programie eksploracji Księżyca i Marsa, koordynowanym przez Narodową Agencją Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej Stanów Zjednoczonych (NASA). Trwają już prace projektowe, m. in. nad stacją kosmiczną Gateway, która ma orbitować wokół Księżyca.
Bezpieczny weekend
Tegoroczny weekend towarzyszący odwiedzinom na grobach bliskich był bezpieczniejszy, aniżeli w latach poprzednich. 1 listopada, mimo wzmożonego ruchu nie odnotowaliśmy ani jednego wypadku śmiertelnego – powiedział rzecznik Komendy Głównej Policji inspektor Mariusz Ciarka.
Najgorzej w dolnośląskim
Odsetek osób tracących na zakupach spożywczych spadł do 48 proc. z 55 proc. przed dwoma laty. Najgorzej pod tym względem wypadają mieszkańcy województwa dolnośląskiego, najlepiej – kujawsko-pomorskiego i podkarpackiego – wynika z badania na zlecenie Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor.
Medal dla Barszczowskiego
Neowitraż „Ostatnia wieczerza XXI” oraz trzy inne prace Piotra Barszczowskiego „Panta Rhei – Alegoria Czasu”, „Kawiarenka” oraz „Sztorm” prezentowane podczas XIII Biennale Sztuki we Florencji, zostały wyróżnione złotym medalem im. Wawrzyńca Wspaniałego „Lorenzo il Magnifico” w kategorii Sztuki Multimedialne.
ŚWIAT
Liczba ofiar pandemii Covid-19 przekroczyła 5 milionów
Zatrważająca statystyka
Pandemia Covid-19 na całym świecie pochłonęła już ponad 5 milionów ofiar – wynika z zestawienia amerykańskiego Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa, które zbiera oficjalne dane dotyczące zgonów na Covid-19. Rzeczywista liczba ofiar może być dwa, trzy razy większa - ostrzega WHO.
Niemal połowa ofiar pandemii zmarła w USA, państwach Unii Europejskiej, Wielkiej Brytanii i Brazylii, czyli krajach, w których mieszka jedna ósma światowej populacji – zwraca uwagę agencja AP. Najwięcej osób, ponad 745 tys., zmarło na Covid-19 w USA. Kolejnym państwem pod względem liczby ofiar pandemii jest Brazylia (607 tys. zmarłych), następnie Indie (458 tys.), Meksyk (288 tys.) i Rosja (235 tys.) - informuje Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa.
Niepokój w USA i Europie
Ponowne gromadzenie rosyjskich wojsk w pobliżu granicy z Ukrainą wzbudziło zaniepokojenie niektórych urzędników w Stanach Zjednoczonych i Europie, a Rosja zaostrzyła swoją retorykę względem Ukrainy.
Koalicja zachowała większość
Rządząca Japonią koalicja Partii Liberalno-Demokratycznej (LDP) i konserwatywnej partii Komeito, zachowuje większość w parlamentarnej Izbie Reprezentantów, do której wybory odbyły się w niedzielę. Zdobyła 2/3 mandatów. Decyzja wyborców toruje premierowi Fumio Kishidzie drogę do dalszego kierowania pracami rządu.
Wbrew pogłoskom
Najwyższy przywódca talibów mułła Hajbatullah Ahundzadeh pokazał się publicznie w mieście Kandahar na południu Afganistanu. Krążyły pogłoski, że Ahundzadeh, którego nie widziano przez kilka miesięcy, nie żyje. Nie pojawiał się publicznie od czasu przejęcia Afganistanu przez talibów w sierpniu.
Umowa została przedłużona
Rząd w Kiszyniowie i rosyjski koncern Gazprom ogłosiły przedłużenie umowy na dostawy gazu do Mołdawii na kolejne pięć lat. Pod koniec września wygasł dotychczasowy kontrakt na gaz dla Mołdawii, Gazprom utrzymał dostawy, ale po wyższej cenie, w Mołdawii wybuchł kryzys energetyczny.
Pozytywna reakcja papieża
Prezydent Korei Południowej Mun Dze In poprosił papieża Franciszka, aby odwiedził Północ, co – podkreślił – pomogłoby przynieść pokój na Półwyspie Koreańskim. Papież, jak poinformowało otoczenie prezydenta, pozytywnie zareagował na tę propozycję.
Żołnierze uwolnieni
Kolumbijskim władzom udało się uwolnić grupę 180 żołnierzy wziętych do niewoli przez plantatorów krzewu kokainowego. Wojskowi zostali okrążeni przez około 600 rolników podczas akcji usuwania rośliny służącej do wyrobu kokainy.
Niewygodne wnioski badań
Prof. medycyny Kristina Sundquist z Uniwersytetu w Lund jest podejrzana o złamanie etyki w związku z badaniami, w których dowiodła, że większość gwałtów dokonują imigranci. Prokuratura wszczęła w jej sprawie śledztwo. Współautor badania, Ardavan Khoshnood tłumaczył, że naukowcy wcześniej nie przeprowadzali takich analiz, bo «nie chcieli być posądzani o ksenofobię».