Prezentacja albumu „100-lecie oświaty w Pakienie”

Ocalić od zapomnienia…

8 października społeczność Szkoły Podstawowej im. Czesława Miłosza w Pakienie zaprosiła na uroczystą prezentację albumu „100-lecie oświaty w Pakienie”. „Ocalić od zapomnienia…” – słowa z wiersza Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego przyświecały temu pięknemu wydarzeniu, a jednocześnie stały się kwintesencją wspaniałej idei – zgromadzić i utrwalić w solidnym wydaniu wiekowe dzieje miejscowej szkoły.

Uroczyste obchody 100 rocznicy placówki oświatowej w Pakienie odbyły się w kwietniu 2019. Tymczasem wydany album jest niezwykle wartościowym opisem historii polskiego szkolnictwa na tym skrawku Wileńszczyzny: poczynając od wsi Pakiena (Błahowieszczyzna) poprzez Kienę i Saduniszki i obejmującym lata 1919-2019.

– Album – to dzieło współpracy wielu osób. Finansując ten projekt, daliście Państwo ważne świadectwo, powołane do ocalenia przeszłości zarejestrowanej w pamięci miejscowych stróżów oświaty polskiej. Wykazaliście się niesamowicie wielką empatią i ofiarnością. Dzięki Wam dzisiaj możemy trzymać w ręku owoc pracy wielu pokoleń. Sukces można osiągnąć wtedy, gdy idą w parze pomoc materialna oraz zaangażowanie i chęć do pracy na rzecz swojej placówki – mówiła Janina Nowickaja, dyrektorka Szkoły Podstawowej im. Czesława Miłosza, składając podziękowania na ręce osób, które podjęły się zadania i pomysłowi nadały realny kształt. Pani dyrektor szczególne słowa uznania skierowała do Ambasady RP w Wilnie w osobie konsula Marcina Zieniewicza, wieloletniego przyjaciela szkoły ks. Ryszarda Umańskiego z parafii św. Wojciecha w Częstochowie, wójta gminy Mstów Tomasza Gęsiarza.

– Ważnym elementem pracy nad albumem było wypełnienie go treścią, zebranie informacji, dlatego za pomoc i zaangażowanie do pracy składam wielkie podziękowanie nauczycielkom języka polskiego Oldze Wołkowickiej i Alinie Savanevičienė oraz uczniom, ich rodzicom, weteranom, którzy pomogli przywrócić zapomniane czasy. Niech ta nieduża kropelka ocalonej przeszłości stanie się wielką falą dla przyszłych pokoleń – podkreśliła Nowickaja.

Historia oświaty w Pakienie została odtworzona na podstawie opowiadań świadków, byłych uczniów i nauczycieli mieszkających we wsi oraz jej okolicach, którzy życzliwie udostępnili zachowane zdjęcia archiwalne oraz dokumenty. Cennych informacji polonistkom szkoły, na których spoczęło podstawowe brzemię związane z zebraniem i przygotowaniem materiałów do albumu, dostarczyli najstarsi uczniowie: Zygmunt Franckiewicz, Helena Łukaszewicz, Sabina Stankiewicz, Regina Brazis i Weronika Pietkiewicz, wieloletnia polonistka Franciszka Łukaszewicz. Nieocenione okazały się również rękopisy wieloletniej dyrektorki szkoły Eleonory Koleśnik. Edycja, wydana przez drukarnię Garmond w Częstochowie, zawiera notkę o sztandarze, herbie i patronie szkoły, nobliście Czesławie Miłoszu, z którym pakieńska placówka na dobre związała swój los w 2013 roku.

Z kolejnych stronic albumu spoglądają młode twarze nauczycieli, kierowników szkoły. Jak w kalejdoskopie zmieniają się coraz to inne klasy, uśmiechnięte buzie dzieci, dla których ta nieduża, przytulna szkoła wydała przepustkę w szeroki świat, wyposażyła w potrzebną wiedzę. Kolorowe fotografie utrwalają te, najważniejsze migawki z życia pakieńskiej placówki, beztroskie szkolne lata.

W szkolnej uroczystości udział wzięło wielu gości, wśród których nie mogłoby zabraknąć mer samorządu rejonu wileńskiego Marii Rekść, posła na Sejm RL z ramienia AWPL-ZChR Czesława Olszewskiego, kierowniczki Wydziału Oświaty administracji samorządu rejonu wileńskiego Zofii Segen, starosty gminy kowalczuckiej Krystyny Gierasimowicz. Na prezentację albumu przybyli także przedstawiciele kibiców drużyny piłkarskiej Legia Warszawa – Robert Biechoński i Paweł Chorzelewski, dyrektorki sąsiednich placówek oświatowych z Kiwiszek, Kowalczuk i Szumska – panie Janina Soltanovičienė, Katarzyna Macuk i Inessa Korwiel, oraz byli nauczyciele i uczniowie.

Jako pierwszy z gości głos zabrał poseł Olszewski, który pogratulował szkole nie tylko wspaniałego rozwoju, który, jak podkreślił, jest wynikiem stałej troski samorządu rejonu wileńskiego, dbającego i hołubiącego oświatę w sposób szczególny. „W waszej szkole panuje życzliwa atmosfera. Zawsze się tutaj przyjeżdża z chęcią, chce się z wami być, bo jesteście ludźmi o szczerym, otwartym sercu” – powiedział poseł.

Mer rejonu cieszyła się z inicjatywy społeczności szkolnej zachowania historii i pamięci, której wyrazem stał się nowo wydany album. „Album – to wielka i szlachetna praca, która pozostanie na stulecia. Dziś pokazaliście piękne owoce swojej pracy. Wasza ścisła i ciepła współpraca, to przykład pięknych więzi między pokoleniami. Niezmiernie się cieszę, że dla mnie wypadło pełnić swoje funkcje w rejonie wileńskim, który różni się od innych samorządów w kraju. W naszym rejonie są szkoły, gdzie wszyscy dbają o wysoki poziom oświaty, realizują projekty i po prostu oddają siebie w całości dla młodego pokolenia. Ważne jest przekazać mu tradycje, wiarę, tożsamość – wszystko to, co płynie w naszych żyłach. Życzę wszystkiego najlepszego na następne lata i jeszcze raz dziękuję tym, którzy przyczyniają się do rozwoju oświaty. Bóg zapłać!” – powiedziała Rekść.

Kierowniczka Wydziału Oświaty Segen wręczając podziękowania zaangażowanym w życie szkolne polonistkom, które, a propos, przygotowały także uroczystość prezentacji albumu, Wołkowickiej i Savanevičienė, podkreśliła, że Szkoła Podstawowa im. Czesława Miłosza w Pakienie pod względem wyników nauczania jest liderką pośród szkół podstawowych w rejonie. Natomiast wyniki sprawdzianów wiedzy uczniów klasy 10 są lepsze niż w całej republice.

Gratulacje na ręce dyrektorki szkoły złożyły także starosta, dyrektorki z sąsiednich placówek oświatowych. Była uczennica Regina Brazis, która na uroczystość do rodzimej szkoły przybyła z małżonkiem, prof. Romualdem Brazisem, założycielem Polskiego Uniwersytetu w Wilnie, podzieliła się wspomnieniami z minionych lat.

Święto ozdobiły występy uczniów i nauczycielek pakieńskiej szkoły. Rezolutne popisy dzieci oraz chluby placówki – Polskiego Dziecięcego Zespołu Tańca Ludowego „Bursztynki”, kierowanego przez nauczycielkę Elżbietę Klukowską, cieszyły oko i dostarczyły gościom kolejnych wzruszeń. Piękne stroje, starannie przygotowane recytacje i piosenki to widoczny wynik dobrej i twórczej współpracy nauczycieli i rodziców, o który, jak zaznaczyła nauczycielka klas początkowych Anna Mackiewicz, w Pakienie bardzo się dba.

Wielu członków „Bursztynek” po ukończeniu pakieńskiej podstawówki obecnie kontynuuje naukę w innych polskich placówkach oświatowych, jednak chętnie przychodzą do swej rodzimej szkoły. Jak w rozmowie z „Tygodnikiem” zwierzyli się Agata Kubarewicz, Gabriela Basłyk i Emil Wołkowicki, szkoła w Pakienie pozostawiła jak najlepsze wspomnienia, zaszczepiła patriotyzm i dumę z bycia Polakiem.

Według zasłużonej nauczycielki Łukaszewicz, w ciągu ostatnich dziesięcioleci warunki pracy i nauczania w szkole w Pakienie oraz mentalność miejscowej ludności zmieniły się nie do poznania. „To, co widzę dzisiaj, cieszy moje serce i duszę” – powiedziała wzruszona.

A będzie tutaj jeszcze lepiej. W przeddzień prezentacji albumu szkołę odwiedzili goście z Polski – prezes PKN Orlen Daniel Obajtek, którego do Pakieny sprowadził ks. Umański, wręczył prezent w postaci dwutygodniowego pobytu w Polsce dla wszystkich 107 uczniów oraz stroje dla zespołu „Bursztynki”. Stroje mają być uszyte jeszcze w tym roku, zaś na pobyt w Polsce wybrany zostanie prawdopodobnie okres letni roku 2022. W najbliższym czasie szkoła ma też opracować projekt techniczny nowej sali sportowej, którą sfinansuje PKN Orlen wraz ze spółką córką Orlen Lietuva.

– Przed chwilą zamknęliśmy stuletnią historię szkolnictwa na terenach Pakieny i zaczynamy nowe stulecie. Zawdzięczając władzom samorządowym, władzom w Sejmie i rodakom z Polski jesteśmy tutaj i będziemy pisali kolejne karty historii polskiej placówki na Wileńszczyźnie – tytułem podziękowania powiedziała dyrektorka Nowickaja.

Na zakończenie uroczystości każdy z gości w prezencie otrzymał jeszcze pachnący farbą drukarską album i przy herbacie mógł się zanurzyć we wspomnienia. Wydanie tej publikacji jest uwieńczeniem półtorarocznej pracy i ogromnych starań dwóch energicznych i twórczych nauczycielek, którym sekundowało wiele zaangażowanych w przedsięwzięcie osób. A wszystko to po to, aby tych pokoleń, dla których tlił się kaganek oświaty, czas nie zatarł i niepamięć…

Irena Mikulewicz

Na zdjęciach: okładka albumu;
od 2013 r. szkoła w Pakienie z dumą nosi imię poety, noblisty Czesława Miłosza;
wiele byłych uczniów chętnie przychodzi do swej rodzimej szkoły
Fot. Ilona Leganowicz

<<<Wstecz