Rok 2020 – rokiem Światowego Dziedzictwa UNESCO na Litwie

Przybliżyć Południk Struvego

10 czerwca w Centrum Informacji Turystycznej Rejonu Wileńskiego, w pobliżu Muzeum Władysława Syrokomli, upamiętniono rok światowego dziedzictwa UNESCO na Litwie. W samorządzie podpisano umowę o prowadzeniu wspólnych działań, aby zapewnić dogląd i zachowanie Łuku Geodezyjnego Struvego. Udział wzięli: wicemer samorządu rejonu wileńskiego Teresa Dziemieszko, kierownik Wydziału Kultury, Sportu i Turystyki administracji samorządu rejonu wileńskiego Lilia Andruszkiewicz, dyrektor ds. programów dziedzictwa Litewskiej Narodowej Komisji UNESCO Renata Vaičekonytė-Kepežinskienė, a także partnerzy projektu.

Zostało przedstawione dziedzictwo UNESCO w rejonie wileńskim i zaprezentowano pomysł upowszechnianie informacji o Łuku Geodezyjnym Struvego za pośrednictwem środków transportu publicznego. W okolicach gmin niemenczyńskiej i niemieskiej rejonu wileńskiego zaczęły kursować dwa autobusy, na których umieszczono reklamę Łuku.

Również w styczniu bieżącego roku na specjalistycznej międzynarodowej wystawie turystycznej ADVENTUR 2020, która odbyła się w Centrum Wystawienniczym Litexpo, na stoisku Centrum Turystyki i Informacji Rejonu Wileńskiego zostały zaprezentowane punkty Łuku Geodezyjnego Struvego w rejonie wileńskim oraz możliwości ich odwiedzenia.

Dziedzictwo zaobowiązuje

Uchwałą Sejmu Republiki Litewskiej rok 2020 został ogłoszony rokiem Światowego Dziedzictwa UNESCO na Litwie. Rząd zatwierdził Program obchodów Roku Światowego Dziedzictwa UNESCO na Litwie, który ma na celu podkreślenie znaczenia litewskich obiektów dziedzictwa kulturowego wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa – centrum historycznego Wilna, miejscowości archeologicznej Kiernów, Mierzei Kurońskiej, punktów Łuku Geodezyjnego Struvego – dla naszego kraju; zwiększanie wiedzy i zrozumienia wyjątkowości tych obszarów; ważności ochrony dla przyszłych pokoleń; znaczenie ochrony prawnej.

Jeden z obiektów dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 2020 r. upamiętniający 15. rocznicę wpisu na listę światowego dziedzictwa UNESCO – to Łuk Geodezyjny Struvego, którego dwa punkty znajdują się we wsiach Mieszkańcy (gmina Niemenczyn) (N 54 ° 55′48 ″ E 25 ° 18′43 ″) i Biereśniaki (gmina Niemież) (N 54°37′55″ E 25°26′3″) rejonu wileńskiego.

Jeszcze w styczniu br., odwiedzając punkt Struvego we wsi Podlipki w gminie Niemież i po spotkaniu z mer samorządu rejonu wileńskiego Marią Rekść, wiceminister rolnictwa zaproponował nawiązanie współpracy między Ministerstwem Rolnictwa Litwy, Litewską Narodową Komisją UNESCO, Uniwersytetem Technicznym im. Gedymina w Wilnie oraz samorządem rejonu wileńskiego i samorządem Rakiszek oraz podpisanie porozumienia o wspólnej działalności, które pozwoli na aktywną popularyzację obiektów chronionych przez UNESCO, przedstawienie mało znanych społeczeństwu punktów Łuku Geodezyjnego Struvego poprzez ich uporządkowanie i zwiększenie atrakcyjności dla odwiedzających.

Podczas majowego posiedzenia Rady Samorządu Rejonu Wileńskiego inicjatywa ministra została zaakceptowana i 10 czerwca podpisano umowę między pięcioma instytucjami. Będzie koordynowana praca, zasoby finansowe i doświadczenie instytucji –w celu zapewnienia utrzymania, zachowania i reklamy Łuku Geodezyjnego Struvego.

Unikatowy Południk

Łuk Geodezyjny Struve (Południk Struvego) o długości około 2820 km świadczy o wyjątkowym postępie w dziedzinie nauk o ziemi. Celem wczesnego dziewiętnastowiecznego projektu badawczego było jak najdokładniejsze zbadanie i określenie wielkości i kształtu Ziemi. Dzięki ścisłej współpracy naukowców i monarchów z różnych krajów osiągnięto wielki i ważny wynik dla całej ludzkości – został najdokładniej zmierzony najdłuższy odcinek łuku południkowego Ziemi. To osiągnięcie o szczególnym znaczeniu wpłynęło na dalsze obliczenia nawet sto lat później.

Łuk Geodezyjny Struvego – przyrząd pomiarowy specjalnie zaprojektowany do obliczania niektórych parametrów Ziemi, np. kształtu, wielkości, długości głównego południka. Łuk rozciąga się od historycznego miasta Ismail na wybrzeżu Morza Czarnego u ujścia Dunaju do latarni morskiej Fuglenes, obmywanej przez Ocean Arktyczny. Łuk pomiędzy południową Ukrainą a północnym wybrzeżem Norwegii łączy dziesięć obecnych państw: Ukrainę, Mołdawię, Białoruś, Litwę, Łotwę, Estonię, Rosję, Finlandię, Szwecję i Norwegię.

Łuk Geodezyjny Struvego składa się z łańcucha 258 trójkątów o 265 podstawowych i punktach oznaczających go. Obiekty są oznaczone różnymi symbolami: wywiercone bruzdy w kamieniach, żelazne krzyże, specjalnie zbudowane monumentalne obeliski, tablice informacyjne itp.

W 2005 roku Łuk został wpisany na listę Konwencji dotyczącej ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego światowego dziedzictwa UNESCO. Spośród 34 wymienionych punktów geodezyjnych trzy znajdują się na Litwie! – w. Mieszkańcy (Meškonys, gmina Niemenczyn, rejon wileński, w. Biereśniaki (Paliepiukai, gmina Niemież, r. wileński), w. Kariszki (Gireišiai, r. rakiski). Każdy z tych punktów jest ozdobiony monumentalnymi kolumnami z symbolem UNESCO.

Zapraszamy do zapoznania się z dodatkowymi informacjami na temat Łuku Geodezyjnego Struvego (Południka Struvego), jego wyjątkowości i znaczenia społecznego na stronie internetowej Centrum Informacji Turystycznej Rejonu Wileńskiego – www.vrtic.lt.

Wg Vrsa.lt

Na zdjęciu: kursują autobusy z reklamą Południka

<<<Wstecz