Pokaz filmu „Pilecki” w Wilnie
Jeden z sześciu najodważniejszych
13 maja minęła kolejna rocznica urodzin Witolda Pileckiego, jednej z najbardziej fascynujących postaci w najnowszej historii Polski: uczestnika walk z bolszewikami w 1919 roku i wojny polsko-sowieckiej 1920 roku, oficera rezerwy Wojska Polskiego, uczestnika wojny obronnej 1939 roku, współzałożyciela Tajnej Armii Polskiej, dobrowolnego więźnia obozu Auschwitz, dowódcy oddziału AK podczas Powstania Warszawskiego 1944 roku, więźnia okresu stalinowskiego, ofiary mordu sądowego Polski Ludowej.
Brytyjski historyk prof. Michael Foot m. in. zaliczył go do sześciu najodważniejszych ludzi ruchu oporu II wojny światowej. Z tej okazji Instytut Polski w Wilnie zorganizował pokaz filmu „Pilecki”, który można było obejrzeć w kinie „Skalvija”.
Jest to fabularyzowany dokument w reżyserii Mirosława Krzyszkowskiego, ukazujący historię rotmistrza Witolda Pileckiego od lat jego młodości, poprzez działania w czasie II wojny światowej aż do aresztowania i śmierci w więzieniu mokotowskim 25 maja 1948 roku. Kanwę narracji filmu stanowią wspomnienia Andrzeja Pileckiego, syna Witolda Pileckiego. Rolę rotmistrza Pileckiego zagrał Marcin Kwaśny, aktor Teatru Kwadrat w Warszawie. Producentem filmu jest Stowarzyszenie Auschwitz Memento.
Przed projekcją głos zabrał Andrzej Kierulis, koordynator projektów Instytutu Polskiego w Wilnie.
– Chcemy, by ten film i ta postać zatrzymała nas w biegu życia i zmusiła do zastanowienia się, jakie wartości są dla nas najważniejsze – mówił Kierulis. Zaznaczył, że pokaz tego filmu odbędzie się w pięciu miastach Litwy, m. in. w Solecznikach, Kownie. – Poprzez te pokazy chcemy upamiętnić bohaterskie czyny i postawę Witolda Pileckiego, ale też przybliżyć historię o prawdziwym bohaterstwie – zaznaczył Kierulis.
Przedstawił widzom Simonasa Jazavitę, historyka, doktoranta Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie, pra¬cownika Muzeum m. Kowna, prezesa Zarządu Litewskiego Towarzystwa Miłośników Historii, który opowiedział o życiu Pileckiego, nie ukrywając swej fascynacji tą postacią. Wspomniał o dziadku Witolda, Józefie Pileckim, uczestniku Powstania Styczniowego 1863 roku, zesłańcu syberyjskim. Opowiadając o kolejach życia Witolda podkreślił podobieństwo jego losu do losów partyzantów litewskich walczących po wojnie przeciwko okupacji sowieckiej – gen. Jonasa Žemaitisa „Vytautasa” i Juozasa Lukšy.
– Mam nadzieję, że Witold Pilecki stanie się coraz bliższy, zrozumiały i swój także dla mieszkańców Litwy, nawet dla tych nieczytających po polsku, jako ten, który żył zupełnie obok i czynił naprawdę ważne rzeczy – powiedział Jazavita.
Po pokazie filmu widzowie mogli wziąć sobie książkę „Raport Witolda”, w której Witold Pilecki opisał oto, co się działo w obozie koncentracyjnym Auschwitz.
Jan Lewicki
Na zdjęciu: rolę rotmistrza odtworzył Marcin Kwaśny