W PUTW o szarej strefie
25 listopada na PUTW w Wilnie miał odczyt o szarej strefie generał Antoni Mikulski, ze Służby Badań Specjalnych (SBS, lit. STT – Specialiųjų tyrimų tarnyba). Z jego wystąpienia słuchacze dowiedzieli się, że Służba została powołana z inicjatywy samej społeczności, a jej przeznaczeniem jest nie karać i prześladować, a pomagać i chronić państwo i całą społeczność.
SBS jest podstawową instytucją do walki z korupcją na Litwie, działającą od 1997 roku, podlegająca prezydentowi i Sejmowi. Instytucja działa w 4 kierunkach: badanie przestępstw związanych z korupcją, prewencja korupcji, analityczny wywiad antykorupcyjny oraz oświata antykorupcyjna społeczeństwa. Instytucja tworzy i realizuje program walki z korupcją. Jak powiedział nasz gość, misją służby jest zmniejszenie korupcji, która prowadzi do zagrożenia dla praw i swobód ludzi, powoduje zagrożenie prawne dla państwowości, a także zagraża poprawnemu rozwojowi gospodarki.
Wizją SBS jest stworzenie urzędu zapewniającego ochronę praw państwa, posiadającego duże zaufanie społeczeństwa, aktywnie rozkrywającego działania przestępcze o charakterze korupcyjnym.
Gen. Mikulski stoi na czele Wydziału Badań Przestępstw Finansowych. Opowiedział nam o szarej strefie na Litwie, bardzo dużych przekrętach i nadużyciach finansowych w pewnym wileńskim kolegium w Wilnie. Ustalono w nim dużą liczbę „martwych dusz” wśród studentów i wykładowców. Wykładowcy otrzymywali niepomiernie wysokie wynagrodzenia za pracę, z powodu tych nadużyć państwo poniosło spore straty.
Prelegent zaznaczył, że szczególnie duże nadużycia są w branży handlu lekarstwami. Wykryto np., że jest lek, którego wartość wynosi ok. 1 euro. W Polsce kosztuje on ok. 1,5 euro, w Niemczech 1,7 euro, zaś na Litwie 18 euro! Lek jest refundowany przez państwo. W ten sposób od państwa wyłudzono około 42 mln euro.
Jak opowiedział generał, do największych nadużyć dochodziło w niektórych bankach. Wyjaśniono, że jedynie w Danskebanku „wyprano” 1 mld dolarów, bo, jak powiedział, w świecie finansowym dominuje dolar, którego cykliczne spady i wzloty wartości stale obserwujemy.
– Na Litwie istnieje ogromna kradzież podatku VAT (lit. PVM). Z tym ostro walczymy. Wynik pracy naszej instytucji za 10 miesięcy to ponad 10 mln euro. A kontrola powinna być dokładna, co widzimy na przykładzie Polski, gdzie za 2017 r. dzięki służbom specjalnym, do budżetu wpłynęło ponad 80 mld złotych. Weźmy sektor medyczny – komercja, przekręty w sanatoriach, które obecnie działają jak SPA. Za ich usługi sanatoria nie płacą podatku VAT, a straty dla państwa są niemałe – podkreślił gość naszej uczelni. Zaznaczył, że instytucja, którą kieruje, zatrudnia 310 pracowników, większość posiada stopnie wojskowe, ma również wywiad.
Mieliśmy możliwość zadawania pytań, na które udzielał wyczerpujących odpowiedzi. Wykład generała Mikulskiego dał słuchaczom dużo wiadomości i poszerzył ich wiedzę w mało dostępnej szeregowemu obywatelowi dziedzinie.
W czasie spotkania piosenki patriotyczne zaśpiewał nasz zespół „Tęcza”, zaś słuchacz Leon Luczek zarecytował własny wiersz o walce z korupcją i szarą strefą. Janina Ozorowska i rektor PUTW Ryszard Kuźmo pozdrowili słuchaczy PUTW – jubilatów, a resztę wieczoru spędziliśmy przy herbacie.
Helena Paszuk
Na zdjęciu: rektor PUTW prof. Ryszard Kuźmo (od prawej) wręcza gen. Antoniemu Mikulskiemu książkę „Wilnianie bohaterami swego życia”