Rękopis epopei narodowej „Pan Tadeusz” po raz pierwszy na Litwie
LITWA
Rękopis epopei narodowej „Pan Tadeusz” po raz pierwszy na Litwie
Adamie, witaj w domu!
Jubileuszowe obchody 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę i Litwę stały się pretekstem do niezwykłego podarunku dla mieszkańców Wilna i jego gości – prezentu w postaci międzynarodowej wystawy „Litwo, Ojczyzno moja… Adam Mickiewicz i jego poemat Pan Tadeusz”. Najcenniejszym eksponatem wystawy jest rękopis „Pana Tadeusza”, który na co dzień znajduje się w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich we Wrocławiu. Jest to pierwsza podróż rękopisu na Litwę i druga zagraniczna.
– Żaden inny tekst w języku nielitewskim tak się nie wpisał w kulturę litewską, jak inwokacja z „Pana Tadeusza”. Inspiracje do najważniejszych utworów narodowych – Vincasa Kudirki „Pieśni Narodowej” i drugiego hymnu litewskiego Maironisa „Litwy drogiej” (Lietuva brangi) – zaczerpnięte zostały z poematu Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz”, który natchnął też wielu innych znanych poetów i pisarzy litewskich.
Rozpoczął się Rok Jubileuszowy Kalwarii Wileńskiej
Odnaleźć i zrozumieć Krzyż
W sobotę rozpoczęły się obchody jubileuszu 350-lecia Kalwarii Wileńskiej. Była Droga Krzyżowa kalwaryjskimi dróżkami, uroczysta Msza św. pod przewodnictwem arcybiskupa wileńskiego Gintarasa Grušasa oraz otwarcie wystawy w domu parafialnym.
– Ten rok jest szczególny dla tej parafii – zaczynamy obchody jubileuszu 350-lecia. To okazja radosna i zobowiązująca. Spójrzmy wstecz, w przeszłość, ażeby zrealizować swoją misję dzisiaj i przygotować drogę dla przyszłych pokoleń – mówił abp Grušas podczas Mszy św. w kościele Odnalezienia Krzyża Świętego w Wilnie. – Prośmy Wszechmogącego, aby błogosławił nas wszystkich i zwłaszcza tę parafię, żeby mogła spełniać swoją misję – w tym szczególnym roku i w przyszłości – głosić Chrystusa, głosić Jego krzyż, śmierć i zmartwychwstanie.
Ogromne zainteresowanie konferencją AWPL-ZChR w Sejmie
O dobrobyt każdej rodziny
Konferencja prasowa w Sejmie, zwołana 4 grudnia przez lidera Akcji Wyborczej Polaków na Litwie – Związku Chrześcijańskich Rodzin (AWPL-ZChR), europosła Waldemara Tomaszewskiego oraz starostę sejmowej frakcji AWPL-ZChR w Sejmie Ritę Tamašuniene wywołała ogromne zainteresowanie zarówno wśród mediów, jak i przedstawicieli świata politycznego na Litwie. Na konferencji była mowa nie tylko o aktualiach politycznych, strajkach, dymisji ministrów, ale też o bardzo istotnych propozycjach AWPL-ZChR w celu zwiększenia dobrobytu mieszkańców Litwy.
Tamašunienė podkreśliła, że AWPL-ZChR jest przychylna reformie podatkowej, która wejdzie w życie 1 stycznia 2019 roku. Dzięki zmianom wzrosną dochody mniej zarabiających, a ci, którzy zarabiają więcej, zapłacą większe podatki. – W naszej ocenie właśnie w tym kierunku powinno dążyć państwo, aby osiągnąć sprawiedliwość społeczną – poprzez zwiększanie dochodów mieszkańców i zmniejszanie ubóstwa – powiedziała Tamašunienė.
Zaskoczeni dymisją
Ministrowie oświaty Jurgita Petrauskienė, kultury Liana Ruokytė-Jonsson oraz środowiska Kęstutis Navickas zostali odwołani ze stanowiska. Poinformował o tym dziennikarzy premier Saulius Skvernelis, który tłumaczył, że rząd chce dać nowy pozytywny impuls do zainicjowanych reform w tych resortach.
Minister Petrauskienė powiedziała, że sama nie rozważała rezygnacji z pełnionej funkcji. Również dla minister kultury decyzja premiera była sporym zaskoczeniem.
Minister ochrony kraju na pogrzebie Busha
W USA od ubiegłego piątku trwają uroczystości żałobne w związku ze śmiercią 41. prezydenta Stanów Zjednoczonych George’a H. W. Busha. Litwę na nich reprezentował minister ochrony kraju Raimundas Karoblis. Obowiązki głowy państwa Bush pełnił w latach 1989-1993. Zmarł w wieku 94 lat. Bush zostanie pochowany w czwartek, 6 grudnia, w Teksasie.
Andriukaitis – kandydatem na prezydenta
67-letni Vytenis Povilas Andriukaitis został oficjalnym kandydatem Partii Socjaldemokratycznej w wyborach na prezydenta Litwy. Jego wybór zatwierdziła konferencja partyjna, która odbyła się w końcu ubiegłego tygodnia w Wilnie. Obecnego komisarza europejskiego ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności w Komisji Europejskiej poparło ok. 40 oddziałów partii. Sam Andriukaitis w obradach konferencji nie uczestniczył. Socjaldemokraci zatwierdzili również listę kandydatów w wyborach do Parlamentu Europejskiego.
„Barclays” zawiesza działalność
Brytyjski bank „Barclays” zawiesił działalność centrum operacyjnego na Litwie. Zgodnie z danymi „Sodry” w wileńskim oddziale banku pracowało 918 pracowników. W komunikacie prasowym banku stwierdza ono, że 460 pracowników znajdzie zatrudnienie w międzynarodowej spółce technologii informacyjnych „HCL Technologies” w Wilnie, a pozostałym wypłacone zostaną odprawy.
Zdaniem premiera Skvernelisa, kraj z powodu odejścia brytyjskiego banku nie powinien doznać żadnych strat, a więc i załamywać rąk z tego powodu nie warto.
Pedagodzy nie zamierzają ustąpić
Już czwarty tydzień strajkujący nauczyciele zapowiedzieli, że nie zaniechają strajku i nie opuszczą pomieszczeń ministerstwa dopóty, dopóki nie wznowi się rokowań. Protestujący w gmachu ministerstwa zwrócili się do prezydent z prośbą o „ocenę zaistniałej sytuacji i podjęcie odpowiednich decyzji”. Tymczasem urzędnicy z ministerstwa oświadczyli, że do pomieszczeń nie zostaną wpuszczeni pedagodzy bez odpowiednich zezwoleń, ale potwierdzili też, że nie podejmą działań mających na celu usunięcia strajkujących przy pomocy siły.
Wiatraki dają coraz więcej energii
W październiku działające na Litwie parki wiatrowe wytworzyły 133,4 GWh energii elektrycznej. W porównaniu z wrześniem jest to wzrost o jedną piątą. We wrześniu wyprodukowały one 111 GWh. Według specjalistów, w październiku elektrownie wiatrowe zaspokoiły czwartą część krajowego zapotrzebowania na energię elektryczną.
W ogóle w ciągu dziesięciu miesięcy wiatraki wyprodukowały prawie 942,5 GWh. Na Litwie działają 23 farmy wiatrowe.
POLSKA
Zespół „Ojcowizna” wystąpił w Poznaniu
Serdeczne spotkania przy Bigosie
Polski Zespół Pieśni i Tańca „Ojcowizna” wystąpił w Poznaniu, na zaproszenie poznańskiego oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. W dniach 24-25 listopada odbyła się tam 20. edycja „Bigosu Nowogródzko-Wileńskiego po Wielkopolsku”.
Praca zespołu trwa na dobre. W tym sezonie artystycznym nie brakowało ciekawych wyzwań i twórczych spotkań. Nowy sezon artystyczny zainaugurowano 13 września, podczas uroczystości otwarcia nowej siedziby Ambasady RP oraz Instytutu Polskiego w Pałacu Paców w Wilnie. Następnie w dn. 20-23 września na zaproszenie przewodniczącego AWPL-ZChR, europosła Waldemara Tomaszewskiego zespół miał zaszczyt wystąpić na uroczystościach związanych z V Światowym Zjazdem Polonii i Polaków za Granicą w Warszawie.
Ważne wydarzenie
– Narodowa Wystawa Rolnicza to ważne i symboliczne wydarzenie – podkreślił w Poznaniu minister rolnictwa i rozwoju wsi Jan Krzysztof Ardanowski. Jak mówił, polska wieś ma ogromne zasługi nie tylko w walce o polską niepodległość, ale także obecnie, dla budowania polskiej gospodarki. Wystawa przygotowana została z okazji 100-lecia odzyskania niepodległości i ma być okazją do zaprezentowania tradycji polskiej wsi i współczesnych osiągnięć agrotechniki.
Pierwszy polski wpis
Szopkarstwo krakowskie trafiło na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości. To pierwszy polski wpis na tę prestiżową listę UNESCO. Znalazł się on obok m.in. muzyki reggae z Jamajki, koronki klockowej ze Słowenii i teatru masek khon z Tajlandii.
Powrót symbolu
Jeden z poznańskich symboli – zabytkowa czerwona waga przez dziesiątki lat służyła mieszkańcom Poznania. Po ponad dwóch miesiącach renowacji, zabytkowy obiekt wrócił na swoje dawne miejsce na Alejach Marcinkowskiego.
Płockie Ogrody Światła
O świętach Bożego Narodzenia z grudnia 1918 r., pierwszych obchodzonych po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, przypominać będą tegoroczne Płockie Ogrody Światła. Złożona z tysięcy lampek dekoracja rozbłyśnie po raz pierwszy 8 grudnia.
Najładniej zagrali na ligawkach
Teodor Niemyjski z Ciechanowca (Podlaskie) i Roman Brochocki z Sokołowa Podlaskiego (Mazowieckie) zdobyli dwie pierwsze nagrody w kategorii gry na ligawkach, w zakończonym 38. Konkursie Gry na Instrumentach Pasterskich w Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu.
Fizycznie nieaktywni
Jedynie 20 proc. dzieci w Polsce spełnia kryteria Światowej Organizacji Zdrowia dotyczące codziennej aktywności fizycznej, która powinna trwać co najmniej godzinę. Badanie zostało wykonane wśród dzieci i młodzieży w wieku od 5. do 17 roku życia z inicjatywy organizacji Active Healthy Kids Global Alliance (AHKGA), która łączy naukowców, ekspertów ds. zdrowia i z innych dziedzin, działających na rzecz poprawy aktywności fizycznej najmłodszych.
ŚWIAT
Katar opuści OPEC
– Katar opuści w styczniu Organizację Krajów Eksportujących Ropę Naftową (OPEC) – poinformował minister energetyki tego kraju Saad Al-Kaabi. Katar jest członkiem OPEC od 1961 roku. Podstawy działania organizacji zostały ustanowione we wrześniu 1960 roku z inicjatywy Arabii Saudyjskiej, która dominuje dziś w tym liczącym 15 członków kartelu. Po raz pierwszy od powstania OPEC jakiś bliskowschodni kraj opuści jej szeregi.
Szacowanie strat
Władze Paryża zaczynają szacować straty po „czarnej sobocie żółtych kamizelek”, jak nazwano manifestacje w stolicy, które przerodziły się w akty przemocy i wandalizmu. Szkody spowodowane zniszczeniami paryskich fasad, sklepów i samochodów oceniono na miliony euro. Oddolny ruch „żółtych kamizelek” od prawie miesiąca protestuje przeciwko podwyżkom akcyzy na paliwo i ciągle wzrastającym kosztom utrzymania.
Przegrany nie ustępuje
W stolicy Gruzji Tbilisi odbyła się wielotysięczna demonstracja, w czasie której apelowano o anulowanie wyników wyborów prezydenckich. Na jej czele stanął Grigol Waszadze, który przegrał walkę o urząd prezydenta z Salome Zurabiszwili.
– Gruzja nie ma prezydenta, a wybory były „kryminalną farsą” – mówił polityk, zapowiadając, że będzie dążyć do anulowania wyników głosowania na drodze sądowej.
Krytyczna ocena posła
– Niemcy słusznie, choć późno przyznały, że Nord Stream 2 to projekt biznesowy, ale i polityczny; powinny rozważyć, czy w dłuższej perspektywie większe szkody przyniesie realizacja tego projektu, czy jego zakwestionowanie – ocenił poseł CDU Roderich Kiesewetter, który uważa Nord Stream 2 za błąd.
Głodówka Katalończyków
Dwaj czołowi katalońscy politycy z obozu zwolenników niepodległości tego regionu, Jordi Sanchez i Jordi Turull, rozpoczęli bezterminowy strajk głodowy przeciwko ich uwięzieniu. – Sanchez i Turull protestują w ten sposób przeciwko „zablokowaniu im” prawa odwołania się do europejskiego wymiaru sprawiedliwości – wyjaśnił adwokat obu polityków.