W Sejmie odbyła się konferencja o Matce Bożej Trockiej

Opiekunka narodów i państw

Jaką rzeczywistość otwiera dzisiaj przed nami obraz Matki Boskiej Trockiej? – nad tą i innymi kwestiami, dotyczącymi m. in. kultu maryjnego w historii Rzeczypospolitej Obojga Narodów, dziejów koronacji obrazów, wartości sakralnej i artystycznej obrazu Matki Bożej Trockiej i jego kopii pochylili się prelegenci znad sejmowej trybuny.

Konferencję, poświęconą obrazowi Matki Bożej Trockiej, z okazji 300. rocznicy koronacji, 7 maja zorganizowały: Komitet Oświaty Sejmu RL, frakcja Akcji Wyborczej Polaków na Litwie – Związku Chrześcijańskich Rodzin, we współpracy z Litewską Katolicką Akademią Nauk, kurią archidiecezji wileńskiej i samorządem rejonu trockiego. Udział w niej wzięli przedstawiciele duchowieństwa, naukowcy oraz uczniowie szkół Wilna i Wileńszczyzny.

– Kult Matki Boskiej, nad którym dzisiaj się pochylamy, jest związany z tożsamością bardzo wielu państw w Europie i na świecie, także z kształtowaniem się państwowości wielu krajów lub ich odrodzeniem – powiedział abp Pedro Lopez Quintana, nuncjusz apostolski witając uczestników konferencji i przekazując błogosławieństwo od papieża Franciszka. Podkreślił też znaczenie kultu Maryi, który od wieków ukształtował się na Litwie. Przypomniał, że kościół w Trokach był jedną z pierwszych świątyń zbudowanych po przyjęciu chrztu przez Litwę, a cudowny obraz Matki Boskiej Trockiej był pierwszym wizerunkiem w Wielkim Księstwie Litewskim, który został koronowany koronami papieskimi, a drugi na terenie Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Poseł Jarosław Narkiewicz przypomniał, że to pierwszy taki przypadek, gdy władze kraju, podkreślając jedność z Kościołem, ogłosiły na Litwie Rok Matki Bożej Trockiej. Tym aktem podkreśliły zarówno znaczenie jubileuszu, jak również tradycję kultu maryjnego w kraju. Dziękował posłom, którzy poparli tę decyzję.

Starosta sejmowej frakcji AWPL-ZChR Rita Tamašunienė nawiązała do powszechnego określenia Litwy, jako Ziemi Maryi, akcentując potrzebę bliskości Matki, także tej niebieskiej, w życiu każdego człowieka. Zaznaczyła, że zarówno konferencja, jak i inne przedsięwzięcia związane z obchodami jubileuszu koronacji cudownego wizerunku Matki Bożej Trockiej przyczynią się do propagowania kultu oraz rozwoju ruchu pielgrzymkowego i turystyki religijnej na Litwie. Należy przypomnieć, że posłowie AWPL-ZChR już organizowali w tym roku konferencję o możliwościach wykorzystania w kraju turystyki religijnej i ruchu pielgrzymkowego.

– Obraz Maryi jest oknem, przez które dostrzegamy Boga. Jaką rzeczywistość otwiera dzisiaj przed nami obraz Matki Boskiej Trockiej, czy tylko wyłącznie znaczenie historyczne, kilkuwiekową tradycję, czy coś bardzo aktualnego dla człowieka XXI wieku. Maryja z Dzieciątkiem na ręku jest nazywana w ikonografii hodegetria, co w tłumaczeniu z języka greckiego oznacza wskazująca drogę. Maryja wskazuje nam na Syna, Jezusa, który, jak wiemy z Ewangelii, jest Drogą, Prawdą i Życiem – przypomniał podczas konferencji metropolita wileński abp Gintaras Grušas.

Temat pobożności maryjnej w Polsce i na Litwie oraz zawierzenia Matce Bożej kluczowych dla historii obojga narodów chwil podjął w swoim wystąpieniu abp Wacław Tomasz Depo, metropolita częstochowski, który między innymi wyraził słowa uznania za wcześniejszą konferencję dotyczącą możliwości turystyki religijnej oraz wystawę „Wilno – Miasto Miłosierdzia” w Sejmie RL. Przypomniał on znaczenie kultu obrazu Matki Bożej Ostrobramskiej oraz innych sanktuariów maryjnych na Litwie. Dzielił się także doświadczeniem z obchodzonego w ubiegłym roku jubileuszu 300-lecia koronacji obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Podczas konferencji arcybiskup częstochowski zacytował wiersz ks. Jana Twardowskiego „O szukaniu Matki Bożej”, w którym wypowiada się niewidoma dziewczynka: „Znam na pamięć jasnogórskie rysy,/ ostrobramskie, wileńskie srebro/ wiem po ciemku, gdzie twarz Twoja i koral,/ gdzie Twa rana, Dzieciątko i berło/ ręką farby sukni odgadnę/ złote ramy, cyprysowe drewno/ lecz dopiero gdzieś za swym obrazem/ żywa jesteś i milczysz ze mną”.

– Każda koronacja, która miała wymiar państwowy i religijny dzisiaj powinna być na nowo odzyskana. Bo sam tytuł królowej, po drugiej wojnie światowej nieco zagubił się i mało znaczy dla naszych społeczności. W ubiegłym roku, gdy obchodziliśmy jubileusz 300-lecia koronacji obrazu Maryi Częstochowskiej, zaskoczył nas pewien gest, który uczyniła w naszą stronę diecezja włoska Crotone. Korony, które były nałożone na obraz Matki Bożej w Częstochowie w roku 1717 zostały wykonane we Włoszech. Dlatego w ubiegłym roku, burmistrz włoskiego miasta Crotone, sprezentował nam repliki koron, które zostały nałożone na obraz na rocznicę pobytu papieża Franciszka w Polsce. Pozostają one do dzisiaj na obrazie. Oryginały zostały skradzione. Dotąd na obrazie były założone papieskie korony z napisem „Totus tuus”, które pobłogosławił Jan Paweł II dzień przed śmiercią. Dla nas stanowią one niezwykły znak i z czasem powrócą na obraz, a repliki z Włoch znajdą swoje zasłużone miejsce w jasnogórskim skarbcu – w rozmowie z „Tygodnikiem” opowiedział abp Depo. Podkreślił przy tym, że „powinniśmy spoza koron przebijać się do samej Matki Bożej”.

Związki historyczne bliźniaczo podobnych jednakowo łaskami słynących obrazów Najświętszej Maryi Panny w Trokach i Agłonie na Łotwie ukazał pasterz kościoła łotewskiego abp Zbigniew Stankiewicz, metropolita ryski. Opowiedział, że to z inicjatywy ojców dominikanów w Agłonie zbudowano sanktuarium maryjne, przywieziono obraz Matki Bożej z Trok, żeby wykonać jego kopię. Pasterz kościoła łotewskiego opowiedział m.in. o tym, że bywały również spory, czy czasem Agłona nie przyswoiła oryginału. Zapewnił, że łaskami słynący obraz Matki Bożej w Trokach jest jak najbardziej oryginalny.

Wiele ciekawych informacji dotyczących historii oraz obrzędów koronacji świętych wizerunków podała dr Irena Vaišvilaitė, była ambasador Litwy w Watykanie. W drugiej części konferencji skupiono się nad zagadnieniami rozwoju kultu, ruchu pielgrzymkowego, ikonografii oraz skarbów kościoła Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Trokach.

– Wspólnie z naszymi sąsiadami Polakami i Łotyszami nieśmy Dobrą Nowinę, żeby na Ziemi Maryi zawsze panowały wolność i pokój oparte na Prawdzie, którą jest Chrystus – powiedział na zakończenie abp Gintaras Grušas, dziękując organizatorom i prelegentom konferencji.

Teresa Worobiej

Na zdjęciu: prelegenci i goście konferencji (w środku od lewej) – abp Wacław Depo, abp Pedro Lopez Quintana, abp Gintaras Grušas, abp Zbigniew Stankiewicz razem z przedstawicielami Towarzystwa Strzeleckiego „Bractwo Kurkowe”
Fot. autorka

<<<Wstecz