Zniżki i podwyżki, dobre i złe przepowiednie
LITWA
Zniżki i podwyżki, dobre i złe przepowiednie
Trzeba żyć
Nadejście Nowego Roku zawsze przynosi nadzieję, radość, ale także obawy i troskę o przyszłość. Żyjemy w bardzo niespokojnych czasach, terroryzmu, gwałtownych politycznych przemian oraz zawirowań w globalnej gospodarce, od której uzależniony jest los niemalże wszystkich państw oraz obywateli. Tych ostatnich bardziej jednak obchodzi codzienny byt: ceny w sklepach, wysokość podatków oraz świadczonych usług.
Ekonomiści zapowiadają, że w tym roku raczej nie będzie gwałtownego skoku cen, jaki mieliśmy w roku 2017, bo inflacja swój wyż osiągnęła we wrześniu roku ubiegłego (4,8 proc.), a na ten rok jest przewidywana na poziomie 2,8 proc. Analitycy zapowiadają, że ceny na produkty mleczarskie będą nawet malały i np. cena masła już powróciła z kosmosu na ziemię.
Duńczycy zastąpili Amerykanów
W tym tygodniu ochronę przestrzeni powietrznej nad Bałtykiem przejęli od Amerykanów Duńczycy. W ramach misji NATO Air Policing, która trwa od roku 2004, państwa członkowskie Sojuszu Północnoatlantyckiego wysyłają swe kontyngenty do bazy lotniczej w Szawlach. Duńczycy będą strzegli nieba nad Estonią, Litwą i Łotwą za pośrednictwem czterech myśliwców F-16. Zdaniem litewskiego dowództwa wojskowego, misja jest ważnym elementem odstraszania i obrony w regionie, gdyż przypadki prowokacji ze strony Rosji są na porządku dziennym i natowskie myśliwce niejednokrotnie były podrywane w niebo w celu odstraszenia intruzów.
Ukraińcy pokochali Litwę
Litwa staje się krajem coraz bardziej atrakcyjnym dla Ukraińców. Gdy Litwini w pogoni za dostatniejszym życiem masowo emigrują na Zachód, Ukraińcy szukają szczęścia w kraju nad Niemnem. Najczęściej zatrudniani są jako spawacze, budowlani oraz kierowcy tirów. W roku ubiegłym zezwolenia na zamieszkanie wydano dla 20 tys. Ukraińców. W roku 2016 było ich o połowę mniej. Jest to jednak pestka w porównaniu z Polską, gdzie w końcu 2017 roku pracowało ok. 2 mln Ukraińców. Polscy ekonomiści przewidują, że do końca bieżącego roku liczba ta wzrośnie do 3 mln osób.
Kto pod kim dołki kopie...
Spółka państwowa „Lietuvos geležinkeliai” w ubiegłym tygodniu zapłaciła karę w wysokości 28 mln euro, nałożoną na nią przez Komisję Europejską pod koniec roku ubiegłego. Litewska spółka została ukarana za demontaż torów kolejowych do Renge, co spowodowało wielkie straty finansowe i niedogodności dla Polskiego Koncernu Naftowego „Orlen”, który jest właścicielem rafinerii w Możejkach. Wynikł z tego ostry spór, mający również podłoże polityczne. Finał jego jest taki, że rządowa spółka nie tylko zapłaciła horrendalną karę, ale i została zobowiązana do odbudowy zdemontowanego odcinka torów, co będzie ją kosztowało jeszcze 20 mln euro. Co prawda, „Lietuvos geležinkeliai” zamierzają zabiegać przed Komisją Europejską o zmniejszenie kary, a nawet jej odwołanie, ale w tym przypadku w stu procentach sprawdziło się przysłowie: „Kto pod kim dołki kopie, ten sam w nie wpada”.
Modernizacja rafinerii trwa
Tymczasem płocki koncern w tym roku zamierza zainwestować na Litwie kolejnych 100 mln euro. A więc spółka „Orlen Lietuva” Nowy Rok rozpoczyna nie tylko z nowym kierownikiem – dyrektor Michał Rudnicki zastąpił na tym stanowisku Ireneusza Fąfarę – ale i nowymi planami modernizacji możejskiej rafinerii. Przewidywana jest budowa nowej instalacji petrochemicznej oraz budowa zbiornika dla terminalu w Butindze. W ogóle od przejęcia rafinerii w 2006 roku Polacy zainwestowali w nią ponad miliard dolarów.
Rafineria w Możejkach od lat jest największym płatnikiem podatkowym na Litwie i nic wskazuje na to, że w najbliższym czasie ktoś przejmie od niej palmę pierwszeństwa. W ubiegłym tygodniu z wizytą w rafinerii bawił premier Litwy Saulius Skvernelis.
Piąta edycja akcji „Niezapominajka”
Na Litwie po raz piąty zostanie zorganizowana akcja „Niezapominajka”, mająca na celu uczczenie pamięci tych, którzy 13 stycznia 1991 złożyli głowy w obronie wolności. W czasie tragicznych wydarzeń pod wieżą telewizyjną w Wilnie zginęło 14 osób, a kilkaset zostało rannych. Ofiara nie była daremna, rozpad ZSRR stał się wkrótce faktem, a Litwa odzyskała niepodległość. Do aktywnego udziału w akcji „Niezapominajka”, nawołują prezydent Dalia Grybauskaitė, historyk prof. Alfredas Bumblauskas, dowódca Ochotniczej Służby Ochrony Kraju płk Artūras Jasinskas i wielu innych znanych działaczy ze świata kultury i polityki.
13 stycznia na Litwie jest obchodzony jako Dzień Obrońców Wolności i właśnie w tym dniu warto przypiąć do ubrania niebieski kwiatek, który traktowany jest jako symbol pamięci.
POLSKA
Popularne Orszaki
W całej Polsce w Orszakach Trzech Króli uczestniczyło ponad 1 mln 200 tys. osób – powiedziała rzeczniczka Orszaku Jolanta Skwarek. Według niej najwięcej osób zgromadziło się w Warszawie – ponad 80 tys.; w orszakowej czołówce znalazły się też Kraków i Wrocław.
Prezentacja legend
Park Dziedzictwa Gór Świętokrzyskich „Łysa Góra”, w którym – dzięki nowoczesnym multimediom – będą prezentowane turystom legendy, nawiązujące do historii regionu, powstanie w Nowej Słupi (Świętokrzyskie). Inicjatywa, której koszt realizacji ma wynieść ponad 21 mln zł, będzie współfinansowana z funduszy Unii Europejskiej kwotą ok. 13,2 mln zł.
Cenne kancjonały
Zapisy najstarszych polskich kolęd przechowywane są w klasztorze benedyktynek w Staniątkach koło Niepołomic (Małopolskie). Z inicjatywy sióstr powstał przed 6 laty projekt rewaloryzacji i adaptacji zabytkowych obiektów na muzeum, bibliotekę i czytelnię. „Wyjątkowo cenne są kancjonały, które powstawały w klasztorze, a zachowało się ich aż 15. Są bardzo ozdobne, częstokroć iluminowane, a najstarsze z nich pochodzą z wieku XVI. ” – powiedział dyrektor Biblioteki Kraków, dr Stanisław Dziedzic.
Jubileusz Łomży
600-lecie nadania praw miejskich przez księcia mazowieckiego Janusza I, świętować będzie w tym roku Łomża (Podlaskie). Obchody i różne działania promocyjne zaplanowano na cały rok; główne uroczystości odbędą się w czerwcu. Kulminacją obchodów będą uroczystości zaplanowane na 15 czerwca, czyli w dniu, kiedy dokładnie minie 600 lat od nadania, przez księcia Janusza I, praw miejskich Łomży.
Wykopaliska na Westerplatte
Setki guzików i inne elementy polskich mundurów, fragmenty broni i porcelany używanej w Kasynie Oficerskim – te m.in. zabytki znaleźli archeolodzy w czasie drugiego sezonu badań terenu byłej polskiej składnicy wojskowej na Westerplatte. Prace będą kontynuowane.
Dobry rok
65 proc. Polaków oceniło miniony rok jako dobry dla nich oraz ich rodzin. Tyle samo badanych określiło go jako dobry dla swoich miejsc pracy - wynika z najnowszego sondażu przeprowadzonego przez CBOS. Jak podkreślają autorzy badania, to najlepsze oceny od 1989 roku.
ŚWIAT
Sędziwy kandydat
92-letni długoletni były premier Malezji Mahatir Mohamad został kandydatem opozycji na szefa nowego rządu w nadchodzących wyborach, które muszą odbyć się do sierpnia br. Mahathir, który podczas 22 lat piastowania urzędu premiera, dał się poznać jako zwolennik rządów silnej ręki, w razie zwycięstwa opozycyjnej koalicji Pakatan Harapan byłby najstarszym szefem rządu na świecie.
Dwie opcje
Stany Zjednoczone są zdeterminowane, aby zakończyć program nuklearny Korei Północnej wykorzystując środki dyplomatyczne, ale w razie potrzeby są również przygotowane do użycia siły – powiedział szef CIA Mike Pompeo. Odrzucił również zarzuty, że prezydent Trump był lekkomyślny mówiąc o możliwości wojny nuklearnej z Koreą Północną. „Obecna administracja rozumie powagę tego, co robi. Rozumiemy jakie jest zagrożenie” – powiedział Pompeo.
Nieadekwatna decyzja
Unia Europejska będzie dążyć do odzyskania miliardów euro, które utraciła w wyniku wprowadzenia na początku 2014 r. przez Rosję zakazu importu wieprzowiny z Europy. Sprawa może trafić do arbitrażu. Rosja zakazała importu wieprzowiny z UE w styczniu 2014 r. w związku z wykryciem przypadków afrykańskiego pomoru świń (ASF) u dzików na Litwie. Komisja Europejska od początku twierdziła, że decyzja rosyjskich służb nadzoru weterynaryjnego jest nieadekwatna do skali zjawiska.
Kolizja statków
W pobliżu wschodniego wybrzeża Chin doszło do kolizji dwóch statków, tankowca i frachtowca, w wyniku której ten pierwszy stanął w płomieniach. 32 marynarzy jest zaginionych, a 21 uratowano. Do kolizji pływającego pod banderą panamską tankowca „Sanchi” z chińskim frachtowcem „CF Crystal” doszło na Morzu Wschodniochińskim, około 300 km na wschód od Szanghaju.
Protest książąt
Jedenastu saudyjskich książąt zostało aresztowanych, gdy protestowali przed pałacem królewskim Al-Jamama w Rijadzie przeciwko zmianom przepisów, które ograniczają ich przywileje.
Książęta sprzeciwili się dekretowi królewskiemu, zgodnie z którym planuje się zaprzestania płacenia rachunków za prąd i wodę książąt, bardzo licznych w tej monarchii.