1 września dla uczniów zabrzmi dzwonek...
Nowy, dłuższy, rok szkolny!
Dłuższy o 10 dni rok szkolny, ujednolicony program nauczania języka litewskiego w klasach 1-10 dla szkół litewskich i mniejszości narodowych, praca maturalna zamiast egzaminu szkolnego – te oraz inne nowości czekają w nowym roku szkolnym. Jutro, czyli w piątek, 1 września, w całym kraju po raz pierwszy próg szkoły przekroczy ponad 29 tys. pierwszoklasistów. Według wstępnych danych, w rejonie wileńskim rok szkolny rozpocznie 749 pierwszoklasistów, ogółem naukę będzie pobierało ponad 7650 uczniów; w rejonie trockim: pierwszaków będzie 305, ogółem – 3677; w stolicy do pierwszych klas zapisano 6788 dzieci, ogółem w szkołach Wilna naukę pobierać będzie około 61 tys. uczniów.
Wydłużony rok szkolny zapewne nie cieszy ani uczniów, ani pedagogów. Uczniowie klas początkowych będą się uczyli 170 dni (34 tygodnie), uczniowie klas 5-11 dłużej – 181 dni (36 tygodni). Rok szkolny nie wydłuży się dla uczniów klas 1-4, z tym, że nie będą oni już mieli dodatkowych 10-dniowych ferii. Według Ministerstwa Oświaty i Nauki, zakłócało to zalecaną przez psychologów równowagę nauki i odpoczynku. Najmłodsi uczniowie (klasy 1-4) doczekają się eksperymentu – w 10 wybranych szkołach początkowych na Litwie zostanie wprowadzony pilotażowy program nauczania technologii informacyjnych. Dotychczas informatyki nauczano wyłącznie od klasy 5. Resort oświaty zapewnia, że przedmiot ten w klasach początkowych na stałe ma wejść „w obieg” od roku 2020.
Jak rozdysponować dodatkowe 10 dni w klasach 5-11, będą decydowały szkoły oraz ich założyciele – samorządy lub właściciele placówek. W sprawie 5 dodatkowych dni nauczania decyzje podejmą założyciele, w sprawie kolejnych 5 dni będą decydowały same szkoły. Pomysłodawca wydłużenia roku szkolnego (MON) twierdzi, że dodatkowe dni nie muszą być wykorzystane wyłącznie w czerwcu. Mogą być przeznaczone m. in. na różne projekty w ciągu roku szkolnego, podsumowanie pracy i osiągnięć uczniów itp.
Uczniowie klas 1-10 – niezależnie od tego, czy się uczą w szkole litewskiej, czy w placówce mniejszości narodowych – będą się uczyli języka litewskiego według ujednoliconych programów. Nowy program z litewskiego jest ukierunkowany na zwiększenie umiejętności pisania.
Od 1 września wszystkie szkoły będą musiały realizować jakiś program prewencyjny lub zwalczania przemocy. Dotychczas realizowała je wyłącznie połowa placówek oświatowych. Poza tym, wspólnie z Ministerstwem Ochrony Kraju, został opracowany program do wyboru dla uczniów klas starszych – „Bezpieczeństwo narodowe i obrona kraju”. Wejdzie nowy przedmiot o płciowości i przygotowaniu do życia w rodzinie.
Od 1 września nie będzie ograniczeń, ile godzin szkoły mogą przeznaczyć na działalność poznawczą, pozostawiono też wolną rękę przy wyborze twórczych sposobów nauczania. Do 40 proc. lekcji z jakiegokolwiek przedmiotu ma być przeznaczona na wypracowanie umiejętności eksperymentalnych i praktycznych ucznia. Po raz pierwszy na świadectwach zostanie uwzględniona działalność społeczno-obywatelska. Każda szkoła będzie mogła przeznaczyć na nią więcej godzin.
Nowością jest praca maturalna, która ma zastąpić szkolny egzamin dojrzałości. Nie może być jednak odpowiednikiem obowiązkowego egzaminu maturalnego z języka litewskiego i literatury. Zdaniem minister Jurgity Petrauskienė, to pierwsze kroki w kierunku nowego systemu oceniania – oceny kumulacyjnej, kiedy ważne są nie tylko formalne osiągnięcia akademickie, ale również ogólna praca ucznia.
Ponad 700 szkół na Litwie zostanie wyposażonych w nowe pomoce naukowe dla klas 1-8 z dziedziny przyrody i technologii: zestawy do badania przyrody, małe stacje meteorologiczne, lasery diodowe, mikroskopy, zestawy optyczne i elektroniczne. W tym roku odnowiono 52 szkoły. W 2017 roku zakończy się też budowa przybudówki Gimnazjum w Rzeszy.
Ministerstwo Oświaty i Nauki przekazało szkołom 82 nowe mikrobusy. Żółte autobusiki trafią do 55 samorządów, do 21 z nich – po 2. Wszystkie mikrobusy są 19-miejscowe, 35 – marki Mercedes, 47 – Iveco Daily. Nowe pojazdy w pierwszej kolejności trafią do szkół, w których naukę pobierają dzieci mieszkające ponad 3 kilometry od szkoły, „zerówkowicze”, uczniowie o potrzebach specjalnych, a także uczniowie, którzy byli zmuszeni zmienić szkołę z powodu jej zreorganizowania czy przekształcenia. 30 nowych pojazdów zamieni mikrobusy, które są już w stanie uniemożliwiającym ich dalszą eksploatację. Przekazane przez resort mikrobusy są własnością nie szkół, tylko samorządów. Codziennie żółtymi pojazdami do szkół dojeżdża ok. 20 tys. uczniów.
Teresa Worobiej
Na zdjęciu: pierwszy dzień w szkole jest jednym z najpiękniejszych – kwiaty, uśmiechy i wzrok pełen nadziei na lepsze oceny.
Fot. autorka