Tragiczna śmierć profesora
W poniedziałek policja poinformowała o zbrodni, której dokonano w folwarku Chorążyszki w gminie niemenczyńskiej. Ofiarami, jak się przypuszcza niestabilnego psychicznie 34-letniego syna, padli rodzice – 82-letni profesor matematyki Edward Szpilewski i jego 72-letnia małżonka Teresa Szpilewska. Policję na miejsce tragedii wezwał sąsiad, który Szpilewskim pomagał w remoncie zabudowań. Według wstępnej ekspertyzy, do morderstwa mogło dojść dzień wcześniej, w niedzielę, 7 maja ok. godz. 20.00.
Prof. Edward Szpilewski urodził się 29 maja 1935 r. w Mińsku. Był wybitnym matematykiem, teoretykiem w zakresie technik obliczeniowych, rachunku prawdopodobieństwa, statystyki matematycznej, sztucznej inteligencji, sieci neuronowych, metod rozpoznawania procesów losowych oraz szeregów czasowych. Był współzałożycielem Stowarzyszenia Naukowców Polaków na Litwie (SNPL) i Uniwersytetu Polskiego w Wilnie – Universitas Studiorum Polona Vilnensis, popularyzatorem edukacji matematycznej w szkołach polskich na Litwie.
W 1958 r. z wyróżnieniem ukończył studia matematyczne na Uniwersytecie Wileńskim i pracował jako nauczyciel matematyki w Szkole Średniej nr 5 (obecnie im. J. Lelewela) w Wilnie. W latach 1959-1961 studiował technikę obliczeniową i informatykę w Moskiewskim Instytucie Energetycznym. W latach 1964-1967 r. odbywał studia doktoranckie w Instytucie Automatyki i Telemechaniki Akademii Nauk ZSRR w Moskwie. Tamże w 1968 roku uzyskał stopień naukowy doktora nauk technicznych, a w roku 1984 – stopień doktora habilitowanego nadany przez Radę Naukową Instytutu Problemów Sterowania AN ZSRR. W 1997 senat Uniwersytetu Technologicznego w Kownie nadał mu tytuł profesora. W latach 1967-1984 pracował jako starszy pracownik naukowy w Instytucie Fizyki i Matematyki Akademii Nauk Litwy, w l. 1984-2002 pracował na stanowisku głównego pracownika naukowego Instytutu matematyki i Informatyki Akademii Nauk Litwy. Jednocześnie od roku 1971 zajmował się dydaktyką uniwersytecką. Pracował na stanowisku docenta w Katedrze Matematyki Wyższej Szkoły Radiotechniki w Wilnie, na stanowisku profesora: w Katedrze Informatyki Wileńskiego Uniwersytetu Technicznego im. Giedymina, w Instytucie Matematyki Uniwersytetu Szczecińskiego oraz Instytucie Informatyki Uniwersytetu w Białymstoku. Jako profesor Uniwersytetu w Białymstoku współtworzył filię UwB w Wilnie, był jej wykładowcą oraz organizatorem biblioteki Wydziału Ekonomii i Informatyki filii UwB w Wilnie..
Ponadto w roku 1993 zorganizował i prowadził kursy matematyki i informatyki przygotowujące do studiów na wyższych uczelniach dla ponad 120 absolwentów szkół polskich na Wileńszczyźnie. Jako matematyk i kierownik sekcji matematyki i informatyki SNPL wspierał rozwój dydaktyki matematyki i informatyki polskojęzycznej na Litwie, popularyzował matematykę na wszystkich szczeblach nauczania. W latach 1989-1995 organizował i prowadził Olimpiadę Matematyczną dla uczniów szkół z polskim językiem nauczania. Wyjeżdżał z laureatami olimpiady na Ogólnopolską Olimpiadę Matematyczną do Warszawy. Od roku 1991 organizował wyjazdy nauczycieli matematyki na Seminarium Edukacji Matematycznej organizowane przez Polskie Towarzystwo Matematyczne w różnych miastach Polski. W roku 1994 zainaugurował na Litwie Międzynarodowy Konkurs Matematyczny „Kangur Europejski”, który jako pierwszy odbył się w szkołach polskich Wilna i Wileńszczyzny. Od 2001 r. był wiceprzewodniczącym komitetu organizacyjnego konkursu na Litwie.
Opublikował ponad 130 prac naukowych, posiada 2 patenty. Był promotorem pięciu prac doktorskich, opracował plany studiów na kierunkach: Informatyka i Edukacja Techniczno-Informatyczna oraz 10 autorskich sylabusów przedmiotów kierunkowych na kierunku Matematyka i Informatyka.
Był honorowym członkiem SNPL, członkiem Związku Inżynierów Polaków na Litwie oraz Korporacji Akademickiej SARMATIA (Warszawa). Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.
Śp. Teresa Szpilewska była wieloletnią nauczycielką w Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Wilnie.