LITWA

25 listopada – Międzynarodowy Dzień Przeciwko Przemocy Wobec Kobiet

Plaga przemocy domowej

Przemoc wobec kobiet w Europie, wbrew pozorom, jest zjawiskiem bardzo rozpowszechnionym. Dotyczy ona również naszego kraju i różnych aspektów życia kobiet, w tym – przemocy w rodzinie, co szczególnie akcentowano, obchodząc tegoroczny Międzynarodowy Dzień Przeciwko Przemocy Wobec Kobiet.

Przemoc wobec kobiet przejawia się na różne sposoby. Najłatwiej zauważyć przemoc fizyczną, ale istnieje też ta, do doświadczenia której trudniej się przyznać – seksualna, czy też doświadczana najczęściej, godząca w poczucie własnej wartości kobiety – psychologiczna (nie kwalifikują się do niej pojedyncze czyny pod wpływem emocji, ale zachowania zamierzone, stale powtarzające się, zmierzające do przejęcia całkowitej kontroli oprawcy nad ofiarą). Istnieje przemoc, określana jako „stalking”, będąca prześladowaniem, stałym kontrolowaniem drugiej osoby i ekonomiczna, do której można zaliczyć m. in. odcięcie od finansów, zakazywanie pracy kobiety poza domem, ale też nieuczestniczenie w utrzymywaniu rodziny.

Więcej>>>

W Ostrej Bramie planowany jest remont

Nowy wystrój dla sanktuarium?

Wilnianie, odwiedzający Ostrą Bramę 27 listopada wieczorem i 28 rano, zauważyli ciężarówki, na które ładowano przedmioty, wynoszone z kościoła i, pomni na ostatni, nieszczęsny remont wejścia do kaplicy, podczas którego zniszczono zabytkowe, „wychodzone” kolanami pielgrzymów schody, z niepokojem zawiadomili o tym fakcie redakcję „Tygodnika”. Wyszło na jaw, że na ciężarówki załadowano zawartość ostrobramskiego skarbca – pomieszczenia, znajdującego się za kaplicą Matki Bożej. Okazało się też, że w najbardziej znanym sanktuarium Wilna znowu planowany jest remont.

Proboszcz parafii, ks. Kęstutis Latoža, nie jest skłonny do udzielania informacji o planowanych pracach – w tym tygodniu pomieszczenia mają jeszcze obejrzeć specjaliści, by zbadać, czy pod tynkiem nie ma fresków, które mogłyby zostać uszkodzone, od tego będzie zależało końcowe rozplanowanie prac. Podobno ogłosi się go po tym, gdy w kurii zostanie sporządzony oficjalny dokument o remoncie...

Więcej>>>

Urodzinowy koncert Instytutu Polskiego w Wilnie

Budować mosty pojednania

Koncert urodzinowy w Litewskiej Filharmonii Narodowej 19 listopada uwieńczył obchody 20-lecia działalności Instytutu Polskiego w Wilnie. W ciągu dwóch dekad Instytut Polski w Wilnie promuje polską kulturę, szerzy wiedzę o Polsce, popularyzuje polski dorobek naukowy, wspiera polsko-litewską współpracę w różnych dziedzinach.

W ciągu roku Instytut Polski w Wilnie organizuje ponad 120 projektów, a jubileuszowy rok był szczególnie obfity w wydarzenia. Zdaniem Marcina Łapczyńskiego, dyrektora Instytutu Polskiego w Wilnie, tak wiele ciekawych projektów udaje się zrealizować dzięki doświadczonemu zespołowi, który tworzą osoby doskonale znające tutejsze realia, mające dobre pomysły.

Więcej>>>

W hołdzie powstańcom listopadowym

29 listopada w 186. rocznicę wybuchu Powstania Listopadowego ambasador RP na Litwie Jarosław Czubiński wraz z korpusem dyplomatycznym złożył wieniec pod pomnikiem upamiętniającym Bitwę o Wilno z 19 czerwca 1831 roku w Ponarach (na zdjęciu).

Powstanie Listopadowe przeciwko rosyjskiemu zaborcy wybuchło w nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku w Warszawie. Na Wileńszczyźnie do największej bitwy doszło 19 czerwca 1831 koło wileńskich Ponar. Powstańczy korpus pod dowództwem Antoniego Giełguda i Dezyderego Adama Chłapowskiego zmierzył się z armią carską. Powstańcy byli zmuszeni do wycofania się. Podczas walki poległo 2000 powstańców. Zabici zostali pochowani w dolinie u wzgórza ponarskiego.

Więcej>>>

Triennale Malarstwa

Prace polskich malarzy można obejrzeć podczas jednego z najważniejszych wydarzeń kulturalnych na Litwie – XVI Wileńskiego Triennale Malarstwa. Tegoroczne zatytułowane „Obrazy nomadyczne” odbywa się w Muzeum Sztuki Użytkowej i Wzornictwa w Wilnie i składa się z dwóch wystaw.

– Na kuratorskiej międzynarodowej wystawie w Wilnie prezentowane są prace zaproszonych artystów z Litwy oraz 11 innych krajów europejskich, którzy ukazują wizję wędrującego świata, gdzie rzeczywistość ciągle się zmienia. Inna równie bardzo ważna część – to eksponowana w Kowieńskiej Galerii Obrazów wystawa wybranych drogą konkursową prac 29 najlepszych litewskich twórców sztuki współczesnej – powiedziała Edita Utarienė, przewodnicząca Związku Litewskich Artystów Plastyków, podczas otwarcia wystawy.

Więcej>>>

Wizyta szef ukraińskiego parlamentu

Andrij Parubij, przewodniczący parlamentu Ukrainy, wystąpił z inicjatywą wzmocnienia współpracy w formacie państw Morza Batyckiego i Morza Czarnego. Parubij chce do niej zaprosić też Polskę, Rumunię i Estonię. „Jestem przekonany, że współpraca w tym formacie ma duży potencjał, głównie jeżeli chodzi o kwestie tranzytu, współpracę gospodarczą i wojskową” – powiedział w Wilnie podczas konferencji prasowej. Przewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy wyraził przekonanie, że zgodnie z obietnicą, UE do końca roku podejmie ostateczną decyzję w sprawie zniesienia wiz dla Ukraińców i rozwiąże problem z ratyfikacją umowy UE-Ukraina, którą blokuje Holandia. Parubij przebywał w Wilnie w ramach obchodów 25. rocznicy wznowienia stosunków dyplomatycznych pomiędzy Litwą a Ukrainą.

Baterie słoneczne w Santaryszkach

W Centrum Położnictwa oraz Ginekologii w Santaryszkach elektryczność oraz energia cieplna będzie dostarczana dzięki zainstalowanym nowoczesnym bateriom słonecznym. W stołecznej klinice została zainstalowana siłownia z ogniwem fotowoltaicznym o mocy 150 kW oraz systemem pobierającym energię słoneczną. Z energii słonecznej jest produkowana elektryczność oraz energia cieplna, dzięki której jest ogrzewana również woda. Inwestycja powinna całkowicie opłacić się w ciągu około 7 lat. Ogólna suma projektu wynosi 365 526 euro, z czego 85 proc. kosztów ponosi strona szwajcarska, a pozostałe 15 proc. pokryje państwo litewskie.

Rekordowa liczba kompensat za studia

Rząd Litwy skompensuje 2 428 studiów licencjackich oraz jednolitych dla studentów, którzy płacą za naukę. Jak poinformowało Ministerstwo Nauki i Oświaty, w tym roku zostanie skompensowane prawie 10 procent studiów. Kompensację mają szansę otrzymać studenci z dobrymi wynikami nauki. Po zwiększeniu finansowania o 1,2 mln. euro na kompensaty studiów w tym roku rząd przeznaczył 4,965 mln. euro. „Cieszymy się, że zostaną opłacone studia dla rekordowej liczby najlepszych studentów, znaleźliśmy na to dodatkowe środki finansowe” – z satysfakcją poinformowała Audronė Pitrėnienė, tymczasowo pełniąca obowiązki minister nauki i oświaty. Studenci o kompensacji opłaty za studia są informowani drogą elektroniczną. Następnie do 13 grudnia muszą złożyć odpowiednią prośbę za pośrednictwem poczty elektronicznej.

O bezpieczeństwie na razie tylko z podręczników

Rozważane są plany przywrócenia w szkołach lekcji wojskowego przysposobienia. Co prawda, obawy, że do rozkładu lekcji powróci przypominające sowieckie czasy przysposobienie wojskowe, są przedwczesne. Informację o bezpieczeństwie kraju i jego obronie uczniowie otrzymają podczas lekcji historii, geografii i innych zajęć. Na razie przedstawiono tylko podręcznik dla uczniów klas starszych, gdyż, zdaniem jego autorów, zapotrzebowanie na informacje, jak zachowywać się w obliczu zagrożenia jest duże. Uczniowie w razie niebezpieczeństwa wykręciliby numer telefonu rodziców inni zaś telefonowaliby do centrum pomocy ogólnej.

Zwolni i już

W „królestwie” Živilė Pinskuvienė, czyli rejonie szyrwinckim, w którym według własnego widzimisie rządzi się pani mer, znowu wrze jak kotle. Zwolnieni z pracy urzędnicy administracji samorządu jeden po drugim zwycięsko dochodzą swych spraw na drodze sądowej, ale werdykty przedstawicieli litewskiej Temidy nie są wiążące dla Jaśnie Wielmożnej. Bezprawnie zwolnionym pracownikom są wypłacane kompensaty, ale władza – w osobie mer – nie chce ich widzieć w pracy i wymyśla coraz to bardziej wyrafinowane sposoby, żeby za wszelką cenę się ich pozbyć. Np. wprowadzono dla nich wymóg codziennego porannego rejestrowania się. Mer zapowiedziała również, że ludzie, którzy wygrali rozprawy sądowe zostaną ponownie zwolnieni.

Z 21 zwolnionych pracowników szyrwinckiego samorządu aż 20 w sądzie pierwszej instancji udowodniło, że była to decyzja bezprawna.

POSLKA

Wspólna deklaracja

Rządy Izraela i Polski potwierdziły we wspólnym oświadczeniu determinację w walce z nietolerancją i rasizmem, w tym z antysemityzmem oraz z fałszywymi stereotypami o obu krajach. Zadeklarowały też współpracę m.in. w zakresie technologii, obronności, bezpieczeństwa, rolnictwa, ochrony zdrowia.

Najwięcej w Europie

86 przeszczepów szpiku wykonano we wrocławskiej klinice onkologicznej „Przylądek Nadziei” przez pierwszy rok jej działania w nowej siedzibie. To najwięcej takich zabiegów w porównaniu ze wszystkimi klinikami działającymi w Europie i połowa przeszczepów w Polsce.

Odzyskane dzieła

Stołeczni policjanci z wydziału kryminalnego odzyskali obraz Wojciecha Kossaka „Piłsudski na Kasztance”, który przepadł w styczniu 1997 r. po włamaniu do mieszkania w Krakowie. W tym roku odzyskano dwa inne obrazy: „Hucułka z dzbankiem” Michała Borucińskiego i „Święty Longin, patron dzwoniarzy” Jana Matejki, które pojawiły się na aukcjach.

Nominacje dla oficerów

We wtorek, 29 listopada, prezydent Andrzej Duda wręczy nominacje generalskie i admiralskie 15 oficerom, w tym 13 na stopień generała brygady lub kontradmirała. Awans na pierwszy stopień generalski odbierze m.in. dowódca tworzonych obecnie Wojsk Obrony Terytorialnej płk Wiesław Kukuła.

Grechuta patronem

Krakowscy radni proponują, by zmarły 10 lat temu piosenkarz i poeta Marek Grechuta został patronem Parku Krakowskiego znajdującego się opodal pl. Inwalidów. Chcą w ten sposób docenić wkład artysty w rozwój polskiej kultury i jego zasługi dla miasta.

Seniorzy nie pracują

Wśród Polaków w wieku 60+ pracuje tylko 14 proc.; zdecydowana większość nie jest już aktywna zawodowo i utrzymuje się wyłącznie z emerytury lub renty – wynika z sondażu CBOS. Badanie pokazało, że ogółem 86 proc. ankietowanych w wieku 60 lat i więcej w ogóle nie pracuje. W pełnym wymiarze czasu pracuje jedynie 10 proc. badanych, 2 proc. w niepełnym wymiarze czasu i 2 proc. dorywczo.

Szczęśliwy Elbląg

Św. Mikołaj z Miry został oficjalnie patronem Elbląga. O ustanowienie takiego patrona starały się od ponad pół roku władze miasta.

ŚWIAT

Dziewięć dni żałoby na Kubie

Pożegnanie z Comandante

Uroczystości pogrzebowe byłego kubańskiego przywódcy Fidela Castro, który zmarł w piątek, 25 listopada, w Hawanie w wieku 90 lat, odbędą się 4 grudnia w Santiago de Cuba - poinformowały władze. Do tego czasu w całym kraju trwać będzie 9-dniowa żałoba narodowa.

Jak podała w krótkim komunikacie Rada Państwa, najwyższy organ wykonawczy na Kubie, żałoba trwa od soboty 26 listopada do niedzieli 4 grudnia. W tym czasie zostały zawieszone „wszystkie działania i imprezy publiczne”. Flagi Kuby w miejscach publicznych zostały opuszczone do połowy masztu. Rada Państwa dodała, że radio państwowe i telewizja „będą nadawały programy informacyjne, patriotyczne i historyczne”.

Więcej>>>

Abp Mieczysław Mokrzycki o św. Janie Pawle II i Kościele na Ukrainie

Tylko Prawda może wyzwolić...

Przed tygodniem w Wilnie zakończyły się Opieki ku czci NMP Matki Miłosierdzia, wśród biskupów celebrujących Eucharystię, obecny był metropolita lwowski abp Mieczysław Mokrzycki, który przez 9 lat pracował u boku Jana Pawła II, jako drugi sekretarz papieża. Dwa lata pełnił funkcję sekretarza Benedykta XVI, który mianował go na stanowisko pasterza Kościoła rzymskokatolickiego na Ukrainie. Często jest nazywany świadkiem świętości Jana Pawła II.

Na dawnych Kresach południowych Rzeczypospolitej Polskiej kieruje Kościołem, który w tym roku obchodzi 25 lat odnowienia struktur. Z czytelnikami „Tygodnika Wileńszczyzny” pasterz ze Lwowa podzielił się wspomnieniami o świętym papieżu, a także o działalności metropolii lwowskiej, trudnościach Kościoła i współistnieniu obok siebie chrześcijan wyznania prawosławnego i obrządku greckokatolickiego.

Więcej>>>

Ostrzeżenie Turcji

Premier Turcji Binali Yildirim powiedział, że bez pomocy Ankary Europę „zaleją imigranci”, a zerwanie rozmów ws. tureckiej akcesji do UE będzie znacznie bardziej destruktywne dla Europy niż dla Turcji. Yildirim odniósł się w ten sposób do rezolucji Parlamentu Europejskiego wzywającej do zamrożenia negocjacji ws. przystąpienia Turcji do UE ze względu na czystki polityczne, jakie przeprowadza Ankara od lipcowego nieudanego zamachu stanu.

Prezydent gotowa ustąpić

Zamieszana w skandal korupcyjny prezydent Korei Południowej Park Geun Hie zapowiedziała, że zrezygnuje ze stanowiska, jeśli parlament opracuje plan bezpiecznego przekazania władzy. Ustąpienia Park od tygodni domagają się tysiące demonstrantów i opozycja.

Nareszcie pokój

Po 52 latach wojny domowej między armią a chłopską partyzantką FARC, w której zginęło 200 tys. ludzi, prezydent Kolumbii i partyzanci podpisali układ pokojowy, zmodyfikowany po odrzuceniu go niewielką przewagą głosów w referendum z 2 października.

Gest Węgier

Węgry ogłosiły, że ze skutkiem natychmiastowym znoszą opłaty za wizy długoterminowe typu D wydawane obywatelom ukraińskim. „Unia Europejska blokuje wydawanie wiz Ukraińcom“, podczas gdy Węgry uważają to za „sprawę o charakterze moralnym“ – powiedział Orban

I zagrożenia, i szanse

Brytyjski wiceminister finansów Simon Kirby przyznał, że brytyjską gospodarkę czeka okres niepewności w trakcie negocjacji o wyjściu z UE. „Istnieją jednak zarówno zagrożenia, jak i szanse” – podkreślił. Według szacunków jedną z konsekwencji Brexitu będzie osłabienie gospodarki ze względu na planowane ograniczenie imigracji do Wielkiej Brytanii, co może przynieść straty w wysokości nawet 15 miliardów funtów.

Sportowa tragedia

W katastrofie samolotu pod Medellin, z piłkarzami brazylijskiego klubu Chapecoense na pokładzie, zginęło 71 osób, a nie 75. Wśród ofiar śmiertelnych jest 19 piłkarzy Chapecoense, którzy lecieli do Kolumbii na pierwszy mecz finałowy Copa Sudamericana, południowoamerykańskiego odpowiednika Ligi Europejskiej. Władze Brazylii ogłosiły trzydniową żałobę narodową. W Chapeco potrwa ona 30 dni, nie odbędzie się też tam żadna oficjalna impreza sylwestrowa.

<<<Wstecz