Rozpoczyna się nowy rok szkolny
Więcej uczniów w stołecznych szkołach
Wilno pozytywnie wyróżnia się na tle Litwy w tegorocznej statystyce szkolnej – pomimo zmniejszającej się co roku liczby uczniów, próg stołecznych szkół 1 września przekroczy o około 600 pierwszoklasistów więcej, niż w roku poprzednim.
Nowy rok szkolny w 124 szkołach ogólnokształcących i 31 szkołach kształcenia nieformalnego w stolicy w tym roku rozpocznie około 60,5 tys. uczniów. Początek roku szkolnego wszakże zawsze niesie ze sobą pytania o ogólną kondycję szkoły na Litwie, w tym również szkoły nauczającej w języku niepaństwowym – szkoły polskiej.
– Powiedziałbym, że nasze polskie szkoły są przygotowane – 1 września uczniowie spotkają się w odnowionych, wyremontowanych placówkach. Jeżeli chodzi o kadrę nauczycielską, to w zasadzie wszędzie jest skompletowana (nie ma tu sytuacji tragicznej, nauczycieli brakuje może w jednej szkole na 100), a więc nowy rok szkolny rozpoczniemy zorganizowanie, normalnie – zapewnił poseł na Sejm RL, Józef Kwiatkowski, prezes Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna”.
Zdaniem posła, większa liczba uczniów byłaby jednak bardzo mile widziana, bo niż demograficzny i emigracja zarobkowa robią swoje – klasy są kompletowane z trudem, często składają się z minimalnej liczby uczniów.
– Ale dobrą wiadomość stanowi fakt, że nie zmniejsza się ogólna liczba uczących się w klasach polskich, a nawet w tym roku mamy niewielki przyrost – w zeszłym roku mieliśmy 1018 uczniów, w tym zaś, według wstępnych danych, mamy 1101 – stwierdził prezes „Macierzy Szkolnej”, dodając, że już 5 lat z rzędu liczba uczęszczających do klas polskich na Litwie jest w miarę stabilna i utrzymuje się w granicach 1005 – 1100. W porównaniu zaś z liczbą uczniów w klasach polskich przed 15 laty, w 2000 roku stanowili oni 3,34 proc. ogólnej liczby uczniów na Litwie, a w 2015 roku – 3,4 proc. ogółu pobierających naukę w szkołach ogólnokształcących (Według danych Departamentu Statystyki za 2015 rok, liczba szkół średnich na Litwie w ciągu roku zmniejszyła się z 1200 do 1193; liczba uczęszczających do nich uczniów – z 345 tys. do 335 tys.).
Na początku nowego roku szkolnego prezes „Macierzy Szkolnej” jest dobrej myśli – przeszły te czasy, gdy stowarzyszonym w tej organizacji placówkom groziła likwidacja, praktycznie wszystkie szkoły w rejonach podstołecznych (rejon solecznicki i wileński), które podlegały akredytacji na gimnazjum, uzyskały to miano (niektóre placówki jeszcze czekają na decyzje w ich sprawie, lecz, jak mówi poseł, jest to oczekiwanie na spokojnie).
– Mamy jeszcze problem z akredytacją dwóch szkół w Wilnie: Szkoły Średniej im. Wł. Syrokomli – największej polskiej szkoły na Litwie, liczącej 870 uczniów – i Szkoły Średniej im. J. Lelewela. Jednak mam nadzieję, bo pracowano nad tą kwestią niemało, tej jesieni one również przejdą proces akredytacyjny pomyślnie – mówił w rozmowie z „Tygodnikiem” poseł Kwiatkowski.
Niewątpliwie, najwięcej emocji w polskiej społeczności szkolnej na Litwie budzą w ostatnim czasie perypetie wileńskiej polsko-rosyjskiej placówki im. J. Lelewela przy. ul. Antokolskiej 33 (więcej na ten temat w artykule „Rodzice nie poddają się). Według Kwiatkowskiego, 1 września szkoła rozpocznie pracę w swoim gmachu, chociaż konflikt o budynek nie został zażegnany.
Jak i w poprzednich latach, uczniowie klas pierwszych z polskim językiem nauczania na Litwie otrzymują tzw. wyprawki – tornistry z przyrządami szkolnymi, na co szczególnie czekają rodziny niezamożne – przecież wydatki przed szkołą opiewają zazwyczaj na niemałą sumę. Koszt szkolnej wyprawki ucznia na Litwie (włączając cenę mundurka, tornistra z zawartością, obuwia, stroju sportowego, ćwiczeniówek) obecnie wynosi około 240-300 euro.
– Wsparcie dla rodzin pierwszaków jest finansowane przez Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie” ze środków MSZ RP, do „Macierzy Szkolnej” już dostarczono 1101 wyprawek, które są zabierane przez szkoły – powiedział prezes „Macierzy Szkolnej”. – Trzeciego zaś września w DKP w Wilnie, w obecności przedstawicieli Ambasady RP i Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”, odbędzie się uroczyste przekazanie darów wydelegowanym przez szkoły przedstawicielom pierwszoklasistów.
25 sierpnia w Sejmie RL odbyła się konferencja, zorganizowana przez Ministerstwo Oświaty i Nauki Litwy, podczas której swoim doświadczeniem kierowania systemem oświaty w rejonie wileńskim podzieliła się kierownik Wydziału Oświaty administracji samorządu rejonu wileńskiego Lilia Andruszkiewicz. Na terenie rejonu wileńskiego, gdzie funkcjonują placówki oświatowe z językiem litewskim, polskim i rosyjskim nauczania, w tym roku szkolnym zostanie zachowana dotychczasowa sieć szkół. Szkolnictwo w rejonie wileńskim jest priorytetową dziedziną działalności, dlatego na utrzymanie i rozwój szkół kładzie się specjalny nacisk.
W czasie letnich wakacji w wielu placówkach oświatowych rejonu – w szkołach i przedszkolach – trwały intensywne remonty. O zakresie prowadzonych prac świadczy chociażby suma, wydana na ten cel przez samorząd rejonu wileńskiego – około 4 mln euro. Na inwestycjach w infrastrukturę w rejonie wileńskim skorzystają m.in. przedszkolaki z Wołczun, Rzeszy, Wojdat, Miednik, przedszkola „Peledžiukas” w Pogirach. Z placówek szkolnych największą sumę w 2016 roku przeznaczono na renowację budynku Gimnazjum im. św. Rafała Kalinowskiego w Niemieżu – 518 259 euro (w tym przeszło 415 tys. wydzielił samorząd rejonu wileńskiego, 103 tys. euro – budżet państwa). 225 tys.euro kosztował remont budynku gimnazjum „Verdenė” w Podbrzeziu – gmach otrzymał dobudówkę, w której rozmieszczą się młodsze klasy, wyremontowano schody. Ogółem w rejonie wyremontowano lub zmodernizowano (niektóre prace jeszcze trwają) 40 placówek szkolnych i przedszkolnych.
W tym roku szkolnym uczniowie rejonu wileńskiego będą mieli też więcej komputerów do użytku szkolnego – w porównaniu z rokiem ubiegłym liczba ich wzrosła o 16 proc.
Alina Stacewicz
Na zdjęciu: przekroczenie po raz pierwszy progu szkoły – to dla każdego dziecka otwarcie nowego rozdziału w księdze poznawania życia.
Fot. Teresa Worobiej