20. tradycyjne dożynki rejonu wileńskiego

Jubileusz na cztery fajerki

Przy zabytkowym pałacu w Pikieliszkach w sobotę, 26 września, po raz dwudziesty odbyły się tradycyjne, jubileuszowe dożynki rejonu wileńskiego. Jak na wyjątkowe święto przystało, miało ono wyjątkową scenerię i oprawę. Swą obecnością zaszczycił je biskup Arūnas Poniškaitis, listy gratulacyjne do organizatorów jubileuszowych obchodów wystosowali: prezydent Litwy Dalia Grybauskaitė oraz Andrzej Duda, prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Geografia dożynek też była imponująca, bo przybyli na nie goście z Białorusi, Polski, Niemiec, Ameryki Południowej (Paragwaj) i Ameryki Północnej (USA).

Święto rozpoczęło się od odegrania hejnału i wesołych melodii w wykonaniu łączonej kapeli oraz obrazka folklorystycznego, obrazującego zakończenie żniw i niesienie symbolicznych plonów do izby gospodarza.

Maria Rekść, mer rejonu wileńskiego i gospodyni jubileuszowego świętowania, pozdrowiła uczestników święta w trzech językach – litewskim, polskim i rosyjskim – szczególne słowa podziękowania kierując pod adresem rolników, ogrodników, sadowników, pszczelarzy, stowarzyszeń i organizacji – do wszystkich, którzy swą pracą przyczynili się do rozwoju podstołecznego rejonu. Podkreśliła też, że dożynki – to tradycja wychowująca młodzież. – Kochajmy ziemię naszą karmicielkę i dziękujmy Stwórcy za obfite plony – powiedziała na zakończenie mer, życząc zebranym dobrego nastroju i wesołej zabawy.

We wszystkich kolorach tęczy

Tradycyjny korowód 23 starostw największego na Litwie rejonu rozpoczęła gmina rudomińska, której w tym jubileuszowym roku przypadł zaszczyt pełnienia obowiązków gospodarza. No i zaczęło się… Przy dźwiękach nastrojowej muzyki ruszyły mieniące się gamą wszystkich kolorów tęczy grupy przedstawicieli gmin. Każda z piosenką na ustach, każda inna, bo starająca się odtworzyć nie tylko ducha i istotę dożynek, ale też wyeksponować to, z czego najbardziej prezentowane starostwo zasłynęło i co je wyróżnia z grona innych.

Pomagali w tym prowadzący – Barbara i Dominik Kuziniewiczowie, którzy, mówiąc po wileńsku, „język mają dobrze podwieszony”. Starostowie wraz z partnerami z zaprzyjaźnionych gmin składali najrozmaitsze wyroby z tegorocznych plonów na ręce pani mer, a najczęściej był to bochen tradycyjnego, czarnego „chleba naszego powszedniego”.

Uczestnicy dożynek z wielką uwagą wysłuchali też listów gratulacyjnych, jakie na ręce organizatorów przysłali przywódcy Litwy i Polski – Dalia Grybauskaitė oraz Andrzej Duda.

Biskupi obchód

Dziękczynną Mszę św. wraz z księżmi z Litwy, Polski i Białorusi celebrował sufragan archidiecezji wileńskiej biskup Arūnas Poniškaitis, który w serdecznych słowach, wygłoszonych po litewsku i polsku, dziękował Bogu i rolnikom za urodzaj. – Drobny deszczyk, który dzisiaj czasami prószy jest znakiem, że i przyszłoroczny urodzaj będzie dobry, ale wszystko jest w rękach Boga – powiedział biskup, zachęcając do modlitwy.

Po nabożeństwie polowym biskup wyruszył w obchód zagród, które swym fantazyjnym wystrojem i oryginalnymi kompozycjami przyciągały oczy zwiedzających i… fotografów, których na jubileuszowym święcie było niczym mrówek. Biskup każde stoisko oglądnął i nie krył swego zachwytu, a żeby ich wykonawcom nie zabrakło polotu i „materiału” również w przyszłym roku – poświęcił.

Prognozy nie odstraszyły

Deszczowe prognozy nie odstraszyły ani dostojnych gości, ani rolników, ani zwykłych mieszkańców, którzy licznie stawili się na święto i na pewno nie przegrali, gdyż było co podziwiać, oglądać i słuchać. Krystyna Teller, szefowa dwujęzycznego portalu polishnews.com, po raz pierwszy gościła na Litwie i dziękowała losowi, że trafiła od razu do Pikieliszek

– Napiszę i opowiem o tym święcie i o naszych rodakach na Litwie swoim znajomym i bliskim w USA i podkreślę, że trzeba brać od państwa przykład w zachowaniu tożsamości i dbaniu o tradycje – powiedziała zauroczona dożynkami pani Krystyna.

Wszystko na właściwym miejscu

Europoseł Waldemar Tomaszewski, przewodniczący Akcji Wyborczej Polaków na Litwie, witając uczestników jubileuszowych obchodów święta plonów, podziękował przede wszystkim gospodarzom zagród, które, jak zaznaczył, są wizytówką Wileńszczyzny i wyrazem gościnności jej mieszkańców. Gratulował rolnikom, którzy pracując na nieżyznej ziemi, co roku zbierają dobry plon.

– Symboliczne jest to, że dożynki rozpoczyna Msza św. dziękczynna, bowiem, jak mawiał św. Augustyn, tam, gdzie Bóg jest na pierwszym miejscu, wszystko jest na właściwym miejscu. W rejonie wileńskim wszystko jest na właściwym miejscu – stwierdził z przekonaniem przewodniczący AWPL.

Rita Tamašunienė, starosta parlamentarnej frakcji AWPL, dziękowała rolnikom za ich przywiązanie do ziemi i ciężką, żmudną pracę. – To dzięki waszej pracowitości spożywamy te smakowite wyroby – kurtuazyjnie zauważyła posłanka.

Znane z urody i zarządzania

Longin Komołowski, prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, podkreślił, że przywiązanie do tradycji i języka, to fundament, dzięki któremu udaje się zachować tożsamość. Janusz Skolimowski, prezes Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”, ze swoistą sobie kurtuazyjnością powiedział: „Ze specjalnym wzruszeniem zawsze się tutaj znajduję. M.in.dlatego, że spotykam tutaj przyjaciół, wspaniałych cudownych ludzi i piękne dziewczyny, które są dokoła. Nie tylko to zachęca do odwiedzenia tego miejsca, ale również Wileńszczyzna, która jest słynna z urody swoich pań i, jak widać, te panie wspaniale tą Wileńszczyzną zarządzają, czego im gratuluję”.

Mirosław Sarosieka, przewodniczący Komitetu Wykonawczego Rejonu Oszmiańskiego, z którym rejon wileński od lat owocnie współpracuje, powiedział, że na Białorusi istnieje takie powiedzenie, że trzeba się modlić, żeby wasi sąsiedzi byli bogaci. – Przyjemnie zauważyć, że właśnie na waszym terenie mieszkają pracowici, życzliwi i bogaci duchowo ludzie.

Okazja do zaprezentowania się

Dożynki – to doskonała okazja, by się zaprezentować, pokazać i sprzedać własną produkcję. Tak właśnie sądzi Józef Kurniewicz z Gałgów, który do Pikieliszek przywiózł soki z własnej tłoczni. 5-litrowe paczki pasteryzowanego soku jabłkowego z aronią, rokitnikiem, maliną i innymi owocami kosztowały od 5 do 7 euro. Na utarg pan Józef się nie uskarżał i z właściwym miejscowym mieszkańcom humorem odpowiedział, że „na chleb z masłem się zarobi, a na szynkę dorobi”.

Okazję do zaprezentowania nowego, realizowanego wraz z Norwegią, projektu wykorzystali strażacy. Za przykładem krajów europejskich, w tej liczbie Polski, chcą oni utworzyć ochotniczą straż pożarną. Na szkolenia i promocję ochotniczej straży pożarnej strażacy z rejonu wileńskiego, trockiego i wiłkomierskiego otrzymali ponad 200 tys. euro. – Projekt wystartował przed kilkoma tygodniami. Będzie realizowany w przeciągu roku i jestem pewien, że się powiedzie – przekonywał Arūnas Vaišnoras, jeden z inicjatorów projektu.

Dyplomy dla rolników

W czasie święta dyplomami uznania zostali wyróżnieni najlepsi rolnicy. W sumie listy gratulacyjne wręczono 29 rolnikom. Trzech z nich – Nikołaj Akselod, Michał Rakowski i Vida Leśniak – za pomoc w organizowaniu jubileuszowych dożynek otrzymali premie pieniężne. Dwie osoby – Rita Musteikienė z Pogir i Romuald Rakałowicz z Miednik – z rąk Virginiji Žostautienė, przedstawicielki Ministerstwa Rolnictwa, otrzymali podziękowania od ministra Virginiji Baltraitienė.

Ksiądz w duecie

Organizatorzy zadbali nie tylko o ucztę dla ciała, ale i duszy. Na program koncertowy złożyły się występy zespołów i solistów z Wileńszczyzny, Polski i Białorusi. Gwiazdą programu była Katarzyna Zvonkuvienė, z domu Niemyćko, która swą bezpośredniością podbiła serca zarówno małych, jak i dorosłych słuchaczy. Na scenę do niej bez cienia skrępowania wchodzili i dzieci, i dorośli, a nawet znany z zamiłowania do śpiewu ks. Józef Aszkiełowicz, który w duecie z Katarzyną zaśpiewał przebój „My Polacy z Wileńszczyzny”, wykonany po raz pierwszy przed laty na festynie „Kwiaty Polskie” w Niemenczynie.

Ksiądz w ogóle stara się wypróbować wszystko. W Pikieliszkach poczuł się bikerem i zasiadł za kierownicą okazałego motocykla. Pokusie wypróbowania jednośladu nie oparła się również mer Maria Rekść. Na jubileuszowe dożynki przybyła bowiem dość liczna grupa motocyklistów z Warmii i Mazur, a ich pobyt zorganizował Jan Szpakow, administrator sużańskiej filii Wielofunkcyjnego Centrum Kultury w Niemenczynie.

Głodnych i smutnych nie było

Oczywiście, na święcie plonów nie brakowało najrozmaitszych i najwymyślniejszych przysmaków, a zagrody wręcz prześcigały się w zapraszaniu i częstowaniu gości. Stoisko Czarnego Boru kusiło „ruskim” piecem i plackami. Jak okazałej wielkości piec został dostarczony do Pikieliszek starosta Tadeusz Aszkielaniec nie chciał zdradzić. Być może, jak w tej rosyjskiej bajce, pomógł mu w tym szczupak?

Przy stoisku starostwa bujwidzkiego można było spróbować, czy fortuna sprzyja. Należało pokręcić blatem stołu i wygrać to danie, na którym wskazówka się zatrzyma. Słowem loteria, jak w programie telewizyjnym „Pole cudów”.

Opisać każde stoisko nie sposób, bo każde było oryginalne, niepowtarzalne, każde gościnne i ani głodnych, ani spragnionych, a to znaczy i smutnych na jubileuszowych dożynkach nie było, a pani zza oceanu skwitowała przedsięwzięcie krótko: „Zabawa na cztery fajerki!”.

Zygmunt Żdanowicz
Na zdjęciach: „Chleb – dziełem Boga i ludzi” – to hasło w pełni oddaje istotę święta plonów; rolę gospodyni dożynek pełniła mer Maria Rekść; biskup Arūnas Poniškaitis poświęcił wszystkie 23 stoiska; Czarny Bór przyjechał chyba „z polecenia szczypaka”; na urodzaj w tym roku nie można narzekać...
Fot.
M. Paluszkiewicz i autor

<<<Wstecz