Festiwal Sztuki 2015
Wieległosowy śpiew
Kraj nasz i jego mieszkańcy od dawna słyną z bogatych tradycji śpiewaczych, miłości do śpiewu wielogłosowego. Każdemu zgromadzeniu ludzi towarzyszyły pieśni. Śpiewali młodzi i starzy, z okazji i bez. Niestety, dzisiaj kultura śpiewu i samo zapotrzebowanie na śpiew nie dorównuje dawnym tradycjom. Nawet w kościołach rzadko się słyszy, by pełna wiernych świątynia jednym głosem zaśpiewała którąś ze znanych wszystkim pieśni. W wielu szkołach w starszych klasach nie ma lekcji muzyki, a tam, gdzie są, często w czasie lekcji robi się wszystko, tylko się nie śpiewa. Jeszcze gorzej rzecz się ma z pozaklasową działalnością muzyczną, ze zdobywaniem nawyków śpiewu chóralnego i w ogóle z istnieniem zespołów chóralnych.
Oprócz wymogów artystycznych (emisji głosu, intonacji, harmonii brzmienia) oraz innych, mniej ważnych (doboru repertuaru, kultury scenicznej), tradycyjnie się wymaga, by zespoły były wielogłosowe. Zespoły jednogłosowe mogą być jedynie w przedszkolach i klasach początkowych. W zespołach dziecięcych od 5 klasy zarówno w chórach, jak i w zespołach wokalnych, śpiew nie może być jednogłosowy – ma być co najmniej dwugłosowy. W reprezentacyjnych zespołach gimnazjalnych powinny być mieszane czterogłosowe chóry z udziałem chłopców i z odpowiednią do wielkości gimnazjum liczbą chórzystów. Jeżeli oprócz zespołu mieszanego istnieje w szkole również chór dziewczęcy składający się z uczennic klas starszych (mieliśmy taki miły przypadek w Gimnazjum im. Giedymina w Niemenczynie), wówczas taki chór dziewczęcy powinien być trzygłosowy czy czterogłosowy (i taki tam był).
Zakończony właśnie tradycyjny „Festiwal Sztuki”, tj. przegląd zespołów artystycznych, wykazał w niektórych szkołach wielkie zaniedbania dyrektorów, nauczycieli muzyki i organizatorów pracy pozalekcyjnej w tej kwestii. W większości nawet dużych gimnazjów, zespołów chóralnych w ogóle nie ma. Nie ma chóru w jednym z największych gimnazjów w rejonie – w Gimnazjum w Pogirach, w którym się uczy aż 667 uczniów (liczby podane są bez uwzględnienia uczniów filii i grup przedszkolnych). Cała reprezentacja Gimnazjum im. św. Rafała Kalinowskiego w Niemieżu (uczy się tu 563 uczniów), na którą się złożył 18-osobowy dziewczęcy „chór” w oczywisty sposób nie odpowiada wielkości gimnazjum. Tym bardziej, że w ubiegłym roku był tam chór mieszany z dobrze śpiewającymi chłopcami. To samo można powiedzieć o chórze dziewczęcym z Gimnazjum w Czarnym Borze (w ubiegłym roku był mieszany). Smutno wygląda sytuacja w Gimnazjum w Awiżeniach, które się „wykręciło” dwoma zespołami wokalnymi (zaśpiewały, zresztą, całkiem nieźle). Jednak chóru reprezentacyjnego w tym gimnazjum dotychczas nie założono, a gimnazjum tymczasem liczy 322 uczniów. I odwrotnie. Niektóre mniej liczne szkoły przygotowały całkiem ładne zespoły. Można tu wymienić szkoły w Bujwidzach (118 uczniów), Zujunach (103 uczniów), Pakienie (81 uczniów) i nawet w Wesołówce (43 uczniów). Żadnego śpiewającego zespołu od lat nie wystawia Gimnazjum w Mariampolu (240 uczniów). Nie przygotowała chóru, podobnie jak w roku poprzednim, szkoła w Jałówce. Nie było w tym roku żadnego zespołu z Gimnazjum w Mickunach (w ubiegłym roku był całkiem niezły chór, który uczestniczył w festiwalu „Kwiaty Polskie”). Nie ma tu zespołu i być nie może, ponieważ pracująca nauczycielka ma jedynie godziny kontaktowe i żadnej godziny na chór.
Dobrze prowadzona działalność artystyczna placówki zależy przede wszystkim od kierownika zespołu. Od tego, jak nauczyciel chce i (co bardzo istotne), jak potrafi zgromadzić zespół i osiągnąć z nim odpowiedni poziom artystyczny. Jednak bardzo wiele zależy również od kierownictwa szkoły, od tego, w jaki sposób kierownictwo szkoły stwarza warunki do pracy i jak zachęca członków zespołu. Wreszcie to przecież nie ministerstwo i nie wydział oświaty, a właśnie sam dyrektor szkoły dopiera sobie kadrę nauczycielską, przyjmuje do pracy dobrych (?) specjalistów i zwalnia, tych, którzy pracować nie potrafią. Dobry przykład mamy w Gimnazjum „Rytas” w Rudominie, którego dyrektor Ramunas Maniuška wkłada wiele wysiłków w to, by w szkole były dobre chóry.
Końcowe wyniki „Festiwalu sztuki” widzimy z miejsc przyznanych przez jury przeglądu.
dr Jan Mincewicz,
przewodniczący jury
Na zdjęciach: jeden z najstarszych i najlepszych chórów szkolnych w rejonie wileńskim – „Jutrzenka”; „Svajone”– najlepszy zespół wokalno-muzyczne.
CHÓRY DZIEWCZĘCE
I miejsce: chór dziewczęcy Gimnazjum im. Giedymina w Niemenczynie (Migle Matuliauskaite).
II miejsce: chór „Legenda” z Gimnazjum im. ks. J. Obrembskiego w Mejszagole (Jasia Mackiewicz).
II miejsce: chór „Iskierki” z Gimnazjum im. św. S. Kostki w Podbrzeziu (Irena Iljina).
III miejsce: chór Gimnazjum im. WKL Olgierda w Mejszagole (Jurgita Voskaniene).
III miejsce: chór „Aria” z Gimnazjum w Bujwidzach (Olga Krasodomska).
CHÓRY MIESZANE
I miejsce: chór „Jutrzenka” z Gimnazjum im. K. Parczewskiego w Niemenczynie (Alicja Rusiecka).
II miejsce: chór ,,Balsų mozaika” z Gimnazjum „Rytas” w Rudominie (Lina Jaskevičiene).
III miejsce: chór „Lyra” z Gimnazjum im. Giedymina w Niemenczynie (Migle Matuliauskaite).
CHÓRY SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
I miejsce: chór „Do-re-mi” ze Szkoły Średniej w Zujunach (Rita Rutuliene).
II miejsce: chór „Przepióreczka” ze Szkoły Średniej im. św. Kazimierza w Miednikach (Bożena Czerniewska).
II miejsce: chór „Bursztynki” ze Szkoły Podstawowej im. Cz. Miłosza w Pakienie (Alicja Iwińska).
III miejsce: chór Suderwianka” ze Szkoły Średniej im. M. Zdziechowskiego w Suderwie (Iwona Bujnowskaja).
CHÓRY DZIECIĘCE (KLAS POCZĄTKOWYCH)
I miejsce: chór „Wesołe smyki” z Gimnazjum im. ks. J. Obrembskiego w Mejszagole (Jasia Mackiewicz).
II miejsce: chór „Mes” z Gimnazjum „Ryto” w Rudominie (Vilma Gudiniene, Kęstutis Jaskevičius).
III miejsce: chór ,,Boruželes” ze Szkoły Średniej w Zujunach (Rita Rutuliene).
III miejsce: chór „Fasolinki” ze Szkoły-Centrum Wielofunkcyjnego w Wesołówce (Irena Iljina).
ZESPOŁY WOKALNO-INSTRUMENTALNE
I miejsce: zespół ,,Svajone” z Gimnazjum w Awiżeniach (Galina Jurkuniene).
II miejsce: zespół „Akademija” z Gimnazjum w Awiżeniach (Elżbieta Karpowicz).
III miejsce: zespół ze Szkoły Podstawowej w Mościszkach (Joanna Liksza, Robert Klimaszewski).
ZESPOŁY ETNOGRAFICZNE
I miejsce: zespół „Muzikos studija” z Gimnazjum ,,Aušra” w Kowalczukach (Walentyna Fedorowicz).
II miejsce: zespół dziecięcy z Gimnazjum ,,Verdene” w Podbrzeziu (Terese Vinslovaite).
III miejsce: zespół ze Szkoły Podstawowej ,,Sauletekis” w Bezdanach (Gintare Masalskiene).
WYRÓŻNIENI ZA DOBRY WYSTĘP
Chór dziecięcy ,,Vyturelis” z Gimnazjum w Awiżeniach (Nida Pileckiene).
Chór „Nuta” z Gimnazjum im. J. Słowackiego w Bezdanach (Olga Krasodomska).
Chór „Anima” z Gimnazjum im. U. Ledóchowskiej w Czarnym Borze (Irena Lišilenko).
Chór dziewczęcy „Uśmiech” z Gimnazjum w Ławaryszkach (Lucyna Własenko).
Chór „Niemieżanka” z Gimnazjum im. św. R. Kalinowskiego w Niemieżu (Anna Jusewicz).
Chór dziecięcy „Konik Polny” z Gimnazjum im. św. St. Kostki w Podbrzeziu (Irena Iljina).
Studium etnograficzne „Verpstele” z Gimnazjum w Pogirach (Irena Vilčinskiene).
Chór dziewczęcy „Modus” z Gimnazjum w Rukojniach (Alicja Ragucka).