Wykład Leszka Rodziewicza na PUTW
O polskich barwach narodowych
Polski Uniwersytet Trzeciego Wieku w Wilnie od wielu lat organizuje spotkania z ciekawymi ludźmi, specjalistami w dziedzinie medycyny, kultury, historii. W Domu Kultury Polskiej odbyło się spotkanie z członkiem Polskiego Stowarzyszenia Medycznego na Litwie, dr med. Bronisławą Siwicką i prezesem Stowarzyszenia Rodu Rodziewiczów Lesz¬kiem Rodziewiczem z Polski, który wystąpił z niezwykle interesującym wykładem pt. „Tajemnice polskich barw narodowych”.
Stowarzyszenie Rodu Rodziewiczów, Radziewiczów, Rodzewiczów, Radzewiczów i Rudziewiczów – tak brzmi pełna nazwa organizacji założonej przed 15 laty, łączącej osoby wywodzące się z rodu Rodziewiczów. Odbudowuje tradycyjne związki rodowe, prowadzi badania historyczne, organizuje zjazdy.
Na początku Leszek Rodziewicz w kilku słowach opowiedział o stowarzyszeniu. „Jesteśmy nie góralskim, nie wielkopolskim, nie małopolskim rodem, a litewskim, a zarazem polskim” – powiedział prezes. Jak dalej mówił, na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego w XIX wieku było 21 miejscowości związanych z nazwiskiem Rodziewicz. Mówiąc o symbolice polskich biało-czerwonych barw prelegent stwierdził, że wiedza o tym wśród rodaków jest znikoma i dotyczy to nie tylko zwykłych obywateli, ale i tych, którzy uważają się za elitę.
Mówca nawiązał do Unii Krewskiej z 1385 r., która, jego zdaniem, była „drugą literą naszego alfabetu historycznego”. Rozpoczęła ona funkcjonowanie dynastii jagiellońskiej, a państwo stworzone wówczas przypominało dzisiejszą Unię Europejską. Leszek Rodziewicz wspominał też o Unii Horodelskiej 1413 r. i Unii Lubelskiej 1564 r., które określił jako „kamienie węgielne” wspólnego bytu Polski i Litwy. Przedstawił genezę polskich barw narodowych. Wywodzą się one, jak mówił, z dwóch herbów: Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Ustanowione zostały uchwałą podjętą w toku Powstania Listopadowego w dniu 7 lutego 1831 r. Pomysłodawcą tej uchwały był Walenty Zwierkowski, poseł na Sejm. Artykuł pierwszy tej uchwały głosi, że „kokardę narodową stanowić będą kolory herbu Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, to jest kolor biały z czerwonym”. Kolor biały pochodzi od bieli Orła, będącego godłem Królestwa Polskiego i bieli Pogoni – godła WKL. Oba te godła umieszczone były na czerwonych tłach tarcz herbowych, stąd kolor czerwony. Ponieważ w polskiej heraldyce ważniejszy jest kolor godła niż kolor tła, na fladze kolor biały jest na górze. Te, ustanowione przez Sejm Królestwa Polskiego barwy, szybko przyjęły się w wojsku. Po upadku powstania, przejęte zostały przez cywilów, stając się symbolem państwa, które nie istniało i własnością narodu, wybijającym się pod tymi barwami na niepodległość.
Kontynuując swój wykład o barwach narodowych, krótko opowiedział o Dniu Flagi. Wobec sprzeciwu Ministerstwa Edukacji Narodowej wprowadzenia do podręczników szkolnych i programów nauczania rzetelnej wiedzy o barwach narodowych, Stowarzyszenie Rodu Rodziewiczów wystąpiło z inicjatywą i pomysłem ustanowienia Dnia Flagi Rzeczypospolitej. Pomysł ten został urzeczywistniony. Dzień Flagi Rzeczypospolitej został ustanowiony przez Sejm na mocy ustawy Sejmu RP z dnia 20 lutego 2004 r. i obchodzony jest 2 maja.
Na zakończenie Rodziewicz przytoczył słowa św. Jana Pawła II o Rzeczypospolitej Obojga Narodów, które powinny być interpretacją symboliki polskich barw narodowych. Słuchacze PUTW otrzymali od niego właśnie ulotki ze słowami Jana Pawła II i tekstem uchwały Sejmu Królestwa Polskiego o barwach narodowych, jej oryginał przechowywany jest w Bibliotece Polskiej w Paryżu.
Leszek Rodziewicz, prezes Stowarzyszenia Rodu Rodziewiczów, urodził się w Wilnie w 1942 r. Został ochrzczony w kościele św. Jakuba. W 1947 r. wraz ze stryjem, babcią i mamą przesiedlił się do Polski. Najpierw zamieszkał w Kaliszu, potem miejscem zamieszkania był Poznań, Bydgoszcz, Gdańsk. Obecnie mieszka na wyspie Wolin w Zaścianku Rodziewicze. Jak zwierzył się, Stowarzyszenie Rodu Rodziewiczów przygotowuje się do kolejnego zjazdu rodu Rodziewiczów, które zamierza zorganizować w Wilnie.
Jan Lewicki
Na zdjęciu: Leszek Rodziewicz podzielił się znajomością „naszego alfabetu historycznego”.
Fot. autor