LITWA
200. jubileusz parafii bernardyńskiej
Wielki fest w gotyckim zakątku Wilna
Rok 2014 dla wileńskiej parafii św. Franciszka i św. Bernarda zapisał się jako rok wielkich rocznic – minęło 200 lat od erygowania parafii nad Wilenką oraz 20 lat odkąd abp Audrys Juozas Bačkis poświęcił kościół bernardyński. Przypadające na pierwszy weekend października uroczystości odpustowe ku czci patrona posłużyły franciszkanom za okazję do zorganizowania kulminacji obchodów jubileuszu parafii.
Msze św., homilie, wykłady, koncerty, projekcje filmowe oraz wystawy – to wszystko złożyło się na uroczystości, które trwały całe trzy dni. Gotycki zakątek wileńskiej Starówki (kościół św. Anny i bernardyński, neogotycka dzwonnica ze „świętymi schodami”) wraz ze współczesnym pomnikiem zadumanego wieszcza – to jeden z najbardziej charakterystycznych widoków stolicy. Odkąd, po odzyskaniu przez Litwę niepodległości, powrócili tutaj franciszkanie, miejsce to stało się też dla wielu duchową przystanią, niosącą pojednanie z Bogiem.
XIV Tydzień Filmu Polskiego
Już w najbliższy wtorek, 14 października, miłośnicy dobrego kina będą mieli okazję spotkać się na Tygodniu Filmu Polskiego. O godz. 18.30, w centrum filmowym „Multikino” w Wilnie (ul. Ozo 18) odbędzie się uroczyste otwarcie, podczas którego wyświetlony zostanie film „Papusza” Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauzego.
XIV Tydzień Filmu Polskiego będzie się odbywał w dn. 15-21 października. Filmy będą wyświetlane w 3 wileńskich centrach filmowych: „Multikino” (ul. Ozo 18), „Pasaka” (ul. Šv. Ignoto 4/3) i „Skalvija“ (ul. Goštauto 2/15).
Rozpoczynający tegoroczny przegląd polskiej kinematografii film „Papusza” (2013, 131’) – to oparta na faktach opowieść o dramatycznej historii Bronisławy Wajs, pierwszej romskiej poetki. Historia Papuszy to autorski film historyczny. Obraz próbuje przybliżyć burzliwe życie poetki...
Premier tydzień w USA
Do 14 października potrwa tygodniowa wizyta premiera Litwy Algirdasa Butkevičiusa w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Podczas spotkań z wiceprezydentem USA Joe Bidenem oraz innymi wysokimi urzędnikami amerykańskiej administracji mają być omówione kwestie obronności i bezpieczeństwa energetycznego. Amerykańskim przedsiębiorcom zostaną zaprezentowane możliwości inwestowania na Litwie. Premier odwiedzi m.in. znany ośrodek naukowy – Stanford Research Institute oraz Muzeum Holocaustu. Butkevičius udzieli wywiadów dla „Washington Post“, „Wall Street Journal“ i „Financial Times“.
Emisji rosyjskich audycji nie ograniczono (na razie)
Litewski Sejm nie zaaprobował inicjatyw ustawodawczych prezydent Dalii Grybauskaite, które miały ograniczyć na Litwie emisję rosyjskich audycji. Parlament zwrócił Urzędowi Prezydenta dokument w celu wniesienia poprawek. Prezydent proponowała, by audycje telewizyjne w urzędowych językach UE stanowiły co najmniej 90 proc. wszystkich retransmitowanych na Litwie audycji TV. Produkcje rosyjskie stanowią obecnie ok. 30 proc. wszystkich programów retransmitowanych na Litwie. Dodatkowo głowa państwa proponowała ustanowienie kar pieniężnych bądź też karę zawieszenia emisji audycji za propagowanie wojny, nawoływanie do naruszenia suwerenności i niepodległości Litwy.
Olekas z wizytą w Azerbejdżanie
Minister ochrony kraju Juozas Olekas gościł z dwudniową wizytą roboczą w Azerbejdżanie. W jej toku spotkał się z ministrami obrony i spraw zagranicznych, premierem oraz prezydentem kraju. Podczas spotkania dwustronnego ministrowie obu krajów omówili sytuację bezpieczeństwa w krajach bałtyckich i na południowym Kaukazie, perspektywy współpracy oraz udział w międzynarodowych operacjach. Litwa zachęca do kontynuowania współpracy Azerbejdżanu i NATO oraz pomaga w realizacji wprowadzanej w tym kaukaskim kraju reformy wojskowej oraz celów, jakie zakłada plan działania partnerstwa NATO i Azerbejdżanu.
Dzień Godnej Pracy uczcili pikietą
W przypadającym na 7 października Światowym Dniu Godnej Pracy przedstawiciele różnych związków zawodowych wzięli udział w pikiecie, zorganizowanej przed gmachem rządu Litwy. Pikietujący domagali się płacenia w czas wynagrodzeń, zwiększania elastyczności stosunków pracy oraz zmniejszania bezrobocia wśród młodych. Pikietę zorganizował Litewski Związek Zawodowy „Solidarumas” we współpracy z Federacją Związków Zawodowych Pracowników Przemysłu oraz Związkiem Zawodowym Pracowników Transportu Publicznego m. Wilna. W rezolucji pikietujących, adresowanej do premiera kraju Algirdasa Butkevičiusa, podkreślono, że lwią część produktu krajowego brutto przyswajają duże przedsiębiorstwa, zaś na dobrobyt społeczny przeznaczane są jedynie 32 proc. PKB.
Ciepło stanieje w 42 samorządach
W sezonie grzewczym 2014-2015 średnia cena kilowatogodziny ciepła na Litwie wyniesie 21,98 centów (bez VAT-u), czyli będzie o 7,1 proc. niższa niż przed rokiem. Tak prognozuje Państwowa Komisja Kontroli Cen i Energetyki. Mniejsze ceny na ogrzewanie komisja prognozuje w 42 z 60 samorządów Litwy. W Druskienikach, Szawlach i Janowie ogrzewanie będzie tańsze o ponad 20 proc., w Kownie – o 17,3 proc. Ceny mają być niższe w tych regionach kraju, w których energia cieplna ma być wytwarzana ze źródeł odnawialnych. Wpływ na zmniejszenie się cen będą również miały niższe cen na gaz ziemny. Ceny na ogrzewanie wzrosną w sześciu litewskich samorządach, m.in. w Poniewieżu, Płungianach.
Wileńscy kierowcy grożą strajkiem
Kierowcy stołecznego transportu publicznego planują zorganizowanie strajku 21 października, jeżeli do tego dnia nie zostaną im przelane wynagrodzenia za wrzesień. Podczas strajku kierowcy autobusów i trolejbusów zamierzają wyjechać jedynie na 30 proc. tras. Związek zawodowy rozpoczął przygotowania do strajku po tym, gdy pracownicy nie otrzymali w terminie wynagrodzeń za sierpień. Sierpniowe pensje pracownicy przedsiębiorstwa samorządowego otrzymali w dniach 2-3 października.
POLSKA
Szansa dla dud
Sposób wytwarzania dud podhalańskich i gry na nich mają szansę znaleźć się na liście niematerialnego dziedzictwa kultury UNESCO jako pierwsze z polskich reliktów. Zakopiański oddział Związku Podhalan złożył w tej sprawie wniosek do Ministerstwa Kultury. Na liście Ustnego i Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO znajdują się 282 pozycje, dotychczas nie ma na niej pozycji polskiej.
Żeromski na monetach
Wizerunek Stefana Żeromskiego znalazł się na dwóch monetach kolekcjonerskich wyemitowanych przez Narodowy Bank Polski dla upamiętnienia 150. rocznicy urodzin pisarza.
Lublin otwarty na współpracę
Lublin będzie liderem współpracy z 14 miastami z Ukrainy, Gruzji, Mołdawii i Rumunii. Deklarację o współpracy podpisali przedstawiciele władz Lublina, Tibilisi w Gruzji oraz miast ukraińskich: Dniepropietrowska, Iwanofrankiwska, Łucka, Odessy, Równego, Sum, Tarnopola i Winnicy. W najbliższym czasie podpiszą je również władze Kiszyniowa w Mołdawii, Timiszoary w Rumunii, Brześcia na Białorusi oraz Lwowa i Mikołajewa na Ukrainie.
Gimnazjum otrzymało imię
Stołeczne Dwujęzyczne Gimnazjum nr 42 otrzymało imię Bohaterek Powstania Warszawskiego. Podczas uroczystości małżonka prezydenta RP Anna Komorowska wraz z grupą weteranek powstania odsłoniła tablicę pamiątkową, która ma zawisnąć w szkole.
Spore zainteresowanie
Ponad 40 tys. osób odwiedziło od początku tego roku miejsce internowania prymasa Polski, kardynała Stefana Wyszyńskiego w Komańczy w Bieszczadach. Prymas był tam więziony w latach 1955-56; poświęcona mu izba pamięci mieści się w klasztorze sióstr nazaretanek. Kardynał Wyszyński w Komańczy przebywał od 29 października 1955 r. do 28 października 1956 r.
Akcja ratowania cmentarzy
55 polskich cmentarzy na Kresach dawnej II RP uporządkowali uczniowie dolnośląskich szkół, studenci i strażacy w ramach tegorocznej piątej edycji akcji „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia”. Akcji po raz pierwszy patronował prezydent Bronisław Komorowski.
ŚWIAT
W obronie rodziny
Demonstrację w obronie tradycyjnej rodziny zorganizowano w niedzielę w Paryżu; według organizatorów wzięło w niej udział około 500 tys. osób. Manifestacja pod hasłem „La Manif pour tous” (Manifestacja dla wszystkich), nawiązującym do ustawy społecznej, dotyczącej małżeństw homoseksualnych i adopcji przez nie dzieci, zorganizowana była, aby zaprotestować przeciw matkom surogatkom (tzw. ciążom zastępczym – GPA) oraz cięciom budżetowym, w związku z którymi zmniejszone zostaną zasiłki rodzinne.
Będzie druga tura
Prezydent Dilmie Rousseff nie udało się zdobyć ponad połowy głosów w niedzielnych wyborach prezydenckich w Brazylii i w drugiej turze zmierzy się z Aecio Nevesem. Rousseff otrzymała 41,48 proc. głosów, a Neves zdobył ich 33,68 proc.
Tajny dekret Putina
Ścigany przez władze w Kijowie obalony w lutym prezydent Ukrainy Wiktor Janukowycz otrzymał obywatelstwo Federacji Rosyjskiej. Miał mu je nadać tajnym dekretem prezydent Rosji, Władimir Putin. Wraz z Janukowyczem rosyjskie obywatelstwo mieli otrzymać ukrywający się z nim w Rosji były premier Ukrainy Mykoła Azarow, były prokurator generalny Wiktor Pszonka oraz członkowie ich rodzin.
Szczyt noblistów zawieszony
Stały Sekretariat Szczytu Laureatów Pokojowej Nagrody Nobla potwierdził, że planowany na połowę października szczyt noblistów w Kapsztadzie w RPA został zawieszony w związku z niewydaniem południowoafrykańskiej wizy dalajlamie. Laureaci i organizatorzy szczytu postanowili, że z powodu nieprzyznania wizy Dalajlamie XIV „zbiorowo odwołują swój udział, aby zaprotestować przeciwko tej decyzji”.
Sankcje nie stanowią zagrożenia
Prezydent Rosji Władimir Putin zapewnił, że jego kraj będzie konsekwentnie rozwiązywać stojące przed nim zadania, a zachodnie sankcje nie stanowią dla niego zagrożenia, wzmocnią za to relacje gospodarcze Rosji z Chinami, Indiami i Ameryką Łacińską. Prezydent Putin, który przemawiał w Moskwie na Forum Inwestycyjnym „Rosja Zaprasza”, dodał, że wszelkie zewnętrzne ograniczenia będą dodatkowym impulsem do osiągania wyników w priorytetowych dziedzinach rozwoju kraju.