LITWA
Skąd się bierze babie lato?
W oczekiwaniu na złotą jesień
Babie lato, złota jesień, w Ameryce – lato indiańskie, u Szwajcarów – wdowie lato – okres ciepłej i słonecznej pogody w końcu września i w październiku ma sporo nazw w wielu krajach świata. Mimo że tegoroczna jesień rozpoczęła się deszczowo, czy możemy jeszcze liczyć na piękną słoneczną aurę? „Może” – taka jest odpowiedź krajowych synoptyków.
Od dawna utarło się wśród ludzi, że 21 września jest początkiem babiego lata – ciepłego okresu, który trwa do końca miesiąca i zahacza czasem o początek października. W tym okresie powietrze może się ogrzać nawet do 20 C.
Sejm przytaknął jednej z inicjatyw AWPL
Zwrócić ziemię lasem
Litewski Sejm przyjął poprawki, które zakładają, że właściciele miejskiej ziemi, którzy jeszcze nie odzyskali praw do gruntów kiedyś posiadanych, będą mogli wnioskować o przyznanie praw do równowartościowej działki zalesionej. Za poprawkami głosowało 69 posłów, przeciwko opowiedziało się 11, od głosu powstrzymało się 26 parlamentarzystów. Poprawki te mają rozszerzyć możliwości restytucji praw do posiadanych kiedyś gruntów, które zostały uznane za ziemię podlegającą do wykupienia przez państwo.
Zgodnie z poprawkami osoby, które wnioskowały o restytucję praw własności ziemi w miastach, do 1 marca 2015 roku mogą zmienić sposób rekompensaty za posiadane kiedyś działki, o ile postanowią ubiegać się o przydzielenie równoważnej działki zalesionej.Osoby te mogą wnioskować o zrekompensowanie wykupionej przez państwo ziemi, za którą państwo się jeszcze nie rozliczyło, poprzez przyznanie działki zalesionej w miejscowości wiejskiej.Poprawki wejdą w życie 1 listopada.
Egzamin z Konstytucji – już po raz ósmy
We wtorek odbył się egzamin z wiedzy o Konstytucji, który już po raz ósmy zorganizowało Ministerstwo Sprawiedliwości. Udział w sprawdzianie tradycyjnie mogli wziąć wszyscy obywatele Litwy. Egzamin odbył się we wszystkich samorządach kraju, szkołach średnich i uczelniach wyższych, zakładach karnych oraz za pośrednictwem Internetu. W tym roku do udziału w sprawdzianie zarejestrowało się ponad 32 000 uczestników. W opinii ministra sprawiedliwości Juozasa Bernatonisa, egzamin z wiedzy o Konstytucji Republiki Litewskiej jest sprawdzianem nie tylko wiedzy, ale też obywatelskości i patriotyzmu. Egzamin odbywa się dwuetapowo – druga runda sprawdzianu odbędzie się 14 października.
Prezydent najbogatsza
Spośród trzech przedstawicieli najwyższych władz państwowych Litwy najbogatsza jest prezydent Dalia Grybauskaite. Jak wynika z danych deklaracji majątkowych mieszkańców, które ogłosiła Państwowa Inspekcja Podatkowa, wartość majątku prezydent wynosi nieco ponad 2,45 mln litów. Majątek premiera Algirdasa Butkevičiusa i jego żony jest o wiele skromniejszy – 550 tys. litów. Z kolei przewodnicząca Sejmu Loreta Graužiniene wspólnie ze swym mężem posiada majątek o wartości 354 tys. litów.
Linkevičius zaprasza Schetynę
Minister spraw zagranicznych Litwy Linas Linkevičius pogratulował Grzegorzowi Schetynie objęcia stanowiska szefa polskiej dyplomacji.
Jak poinformowało Ministerstwo Spraw Zagranicznych Litwy, podczas telefonicznej rozmowy Linkevičius zaproponował, aby oba kraje w dalszym ciągu współpracowały nad wzmacnianiem Partnerstwa Wschodniego, realizacją projektów energetycznych oraz zapewnieniem bezpieczeństwa w regionie. Linkevičius również zaprosił Schetynę na Litwę. Ministrowie planują spotkać się w Luksemburgu podczas obrad Rady Spraw Zagranicznych Unii Europejskiej.
Koszt zamknięcia Elektrowni wzrósł dwukrotnie
Na zamknięcie elektrowni atomowej w Wisagini potrzeba chociażby 2,6 mld euro, a termin jej zamknięcia przedłużono do dziewięciu lat. Tak oszacowało Ministerstwo Energetyki po odnowieniu Końcowego Planu Przerwania Eksploatacji Ignalińskiej Elektrowni Atomowej (KPPE). Poprzedni KPPE z 2005 roku na zamknięcie elektrowni atomowej do 2029 roku przewidywał 1,24 mld euro. Odnowiony KPPE zakłada nową datę zamknięcia elektrowni atomowej – w 2038 roku. Do tego czasu terytorium elektrowni ma być przystosowane do innej działalności gospodarczej.
Obowiązkowe nauczanie tylko do lat 16
Rząd Litwy nie poparł projektu zmian w Konstytucji, zgodnie z którym młodzież byłaby zobowiązana do nauki w szkole do 18 roku życia. Nadal obowiązuje obowiązkowe nauczanie do lat 16. Według Ministerstwa Oświaty i Nauki, gdyby ta poprawka została przyjęta, kosztowałaby państwo rocznie dodatkowych 7- 10 mln litów. Prawie we wszystkich krajach Unii Europejskiej obowiązkowe nauczanie obowiązuje do lat 16.
Andriukaitis przesłuchany przez europosłów
Vytenis Povilas Andriukaitis, litewski kandydat na unijnego komisarza ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności, we wtorek został przesłuchany przez członków komitetów Parlamentu Europejskiego. Andriukaitis zapowiedział, że będzie dążył do zwiększenia nakładów na służbę zdrowia we wszystkich państwach UE, bo inwestycje w ludzi są najważniejsze. Powiedział, że będzie też starał się zwiększyć efektywność systemu służby zdrowia i umacniać system kontroli ich działalności oraz kontynuował dyskusje w sprawie GMO. Nowa Komisja Europejska rozpocznie pracę w listopadzie.
Więcej pieniędzy na obronę
Premier Algirdas Butkevičius poinformował, że po obradach nad budżetem państwa na 2015 rok koalicja rządząca poparła propozycję zwiększenia finansowania budżetu obrony państwa o 400 mln litów. O planach zwiększenia budżetu obronnego Ministerstwo Obrony poinformowało w lipcu bieżącego roku. Wówczas szła mowa, że na obronę kraju przeznaczy się 1,381 mld litów, co składa się na 1,03 proc. PKB Litwy. Reagując na działania Rosji na Ukrainie, litewskie partie parlamentarne doszły do porozumienia w sprawie stopniowego zwiększania finansowania obrony państwa, aby w 2020 roku osiągnąć 2 proc. PKB, jak to przewiduje członkostwo w NATO.
POLSKA
Pieniądze dla Polonii
W przyszłym roku, podobnie jak w obecnym, MSZ przeznaczy w ramach konkursu na wsparcie Polonii około 60 mln zł – informuje ministerstwo. Resort pracuje też nad projektem rządowego programu współpracy z Polonią na lata 2015-2020.
„Błogosławieni miłosierni”
Pieśń „Błogosławieni miłosierni” autorstwa Jakuba Blycharza będzie oficjalnym hymnem Światowych Dni Młodzieży Kraków 2016 – zdecydował Komitet Organizacyjny ŚDM wraz z Papieską Radą ds. Świeckich. Jakub Blycharz jest z wykształcenia prawnikiem, a z zamiłowania muzykiem i autorem wielu utworów liturgicznych.
Ćwiczenia „Anakonda”
Na kilku poligonach w kraju i na Bałtyku trwają największe tegoroczne ćwiczenia wojskowe – „Anakonda”. 12,5 tys. żołnierzy, w tym 750 z zagranicy, na lądzie, morzu i w powietrzu ćwiczą prowadzenie operacji obronnej. Ćwiczenia potrwają do 3 października.
Łódź z certyfikatem WHO
Łódź jest pierwszym miastem w Polsce, które otrzymało certyfikat Zdrowego Miasta Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na lata 2014-18. Dokument potwierdza zaangażowanie magistratu w lokalne działania wspierające zdrowie i jakość życia mieszkańców.
Tanie leki
Ceny leków w Polsce należą obecnie do najniższych w Europie i systematycznie maleją, średnia dopłata do leku refundowanego to mniej niż 10 zł – powiedział wiceminister zdrowia Igor Radziewicz-Winnicki. Dodał, że więcej jest recept wypisywanych na 100 proc.
Znieść bierutowskie święto
Kluby sejmowe PO, PiS, PSL i SP opowiedziały się za zniesieniem 9 maja jako Narodowego Święta Zwycięstwa i Wolności. Poprawkę do projektu w tej sprawie, dotyczącego dekretu Bolesława Bieruta z 1945 r., zgłosił SLD. Decyzji ws. projektu nie podjął Twój Ruch.
Marsz Nadziei i Życia
Zielony marsz propagujący ideę dawstwa szpiku kostnego i pomocy osobom chorym onkologicznie przeszedł ulicami Krakowa. VII Marsz Nadziei i Życia zorganizowała Fundacja Urszuli Smok „Podaruj Życie”.
Nagroda Kilara
Kraków i Katowice ustanowiły Nagrodę im. Wojciecha Kilara, która będzie wręczana za całokształt twórczości kompozytorom muzyki filmowej, wiernym tradycyjnej sztuce komponowania.
ŚWIAT
Jesteśmy największą organizacją polonijną na Bałkanach
Rozmowa z Marią Daczewską, prezesem Polskiego Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego im. Władysława Warneńczyka w Bułgarii
Od oskarżeń po entuzjazm
Umowa o wolnym handlu między Kanadą a Unią Europejską budzi w Kanadzie skrajne emocje: od oskarżeń rządu, po entuzjazm – części przedstawicieli biznesu. Rząd i środowiska biznesowe widzą w umowie szansę na rozwój kanadyjskich firm. Związki zawodowe – zagrożenie dla praw pracowniczych i pozycji rządów wobec międzynarodowych korporacji.
Wykryto spisek
Iracki premier Hajder al-Abadi ujawnił, że podczas irackiej operacji wywiadowczej wykryto spisek mający na celu atak na linie metra w Stanach Zjednoczonych i w Paryżu, przygotowany przez cudzoziemskich bojowników Państwa Islamskiego w Iraku.
Kredyt dla Białorusi
Ministerstwa Finansów Białorusi i Rosji podpisały porozumienie o przyznaniu rządowi Białorusi kredytu państwowego wysokości 1,55 mld dolarów. Według wiceministra finansów Białorusi Maksima Jermałowicza Białoruś będzie musiała w 2015 r. przeznaczyć 3 mld dolarów na obsługę zadłużenia zagranicznego.
Zaprzysiężenie prezydenta
Aszraf Ghani został zaprzysiężony na prezydenta Afganistanu. Na tym stanowisku zastąpił Hamida Karzaja, który rządził Afganistanem od obalenia reżimu talibów przez międzynarodową koalicję pod wodzą USA w 2001 roku.
Rocznica katastrofy
W niedzielę, w 20. rocznicę zatonięcia promu „Estonia”, w Szwecji i Estonii uczczono pamięć 852 ofiar tej największej od zakończenia II wojny światowej katastrofy morskiej w Europie. Prom, który płynął z Tallina do Sztokholmu, zatonął 28 września 1994 roku na Bałtyku.
Instytut im. Zbigniewa Brzezińskiego
Centrum Studiów Strategicznych i Międzynarodowych (CSIS) w Waszyngtonie ogłosiło powołanie Instytutu ds. geostrategii imienia byłego doradcy prezydenta USA ds. bezpieczeństwa narodowego Zbigniewa Brzezińskiego. Misją Instytutu będzie badanie „unikalnej interakcji między geografią, historią i strategią, w celu opracowania analiz i zaleceń dotyczących polityki”.
Sprzeciw rządu
Rząd Hiszpanii kategorycznie nie zgodził się na przeprowadzenie w Katalonii konsultacji nt. tego, czy Katalończycy chcą niepodległości. Dekret ws. zorganizowania takiego plebiscytu 9 listopada podpisał szef autonomicznych władz katalońskich.