Wystawa „Eugeniusz Kazimirowski. Wilno – Białystok”
Malarz pozostający w cieniu
„Znajomy świętych” – tak określono Eugeniusza Kazimirowskiego, malarza, któremu bł. ks. Michał Sopoćko zlecił namalowanie pierwszego obrazu Jezusa Miłosiernego „Jezu, ufam Tobie”. Wizerunek Jezusa Miłosiernego jest bodajże jedynym śladem malarza w dzisiejszym Wilnie.
W czwartek, 24 kwietnia, na dziedzińcu kościoła pw. śś. Franciszka i Bernarda w Wilnie otwarto wystawę poświęconą malarzowi, który przy tak wielkich postaciach – apostołach Bożego Miłosierdzia, jak św. Faustyna, bł. Michał Sopoćko, czy też bł. Jan Paweł II – pozostaje nieco na uboczu. Na wystawie znajdują się reprodukcje pejzaży i portretów, które wykonał malarz, a które znajdują się w prywatnych kolekcjach oraz zbiorach Muzeum Podlaskiego w Białymstoku.
80. rocznica wyjątkowego obrazu
Otwarcie wystawy rozpoczęto Mszą św., którą celebrował proboszcz kościoła bernardyńskiego – o. Algirdas Makalauskis, franciszkanin oraz br. Mariusz Marszałek ze Zgromadzenia Braci Jezusa Miłosiernego. „Szczególnie cieszy to, że otwarcie wystawy wypadło w Tygodniu Miłosierdzia, kilka dni przed kanonizacją papieża Jana Pawła II oraz w roku, gdy obchodzimy 80. rocznicę namalowania obrazu Jezusa Miłosiernego” – powiedział podczas ceremonii otwarcia o. Algirdas. Podkreślił również inny symboliczny fakt: zaledwie kilka kroków od kościoła bernardyńskiego, po drugiej stronie ulicy, w klasztornym skrzydle kościoła św. Michała artysta działał w Wileńskim Towarzystwie Krajoznawczym. Można więc przypuszczać, że niejednokrotnie zachodził do bernardynów na modlitwę. „Uczestniczył w nabożeństwach, być może nawet w tej kaplicy, czerpiąc natchnienie do swojej twórczości. Wówczas, gdy człowiek pozwala się prowadzić Bogu, uczestniczy w Jego procesie twórczym” – mówił franciszkanin.
„Cieszę się, że w oczekiwaniu na kanonizację bł. Jana Pawła II mogliśmy zorganizować to przedsięwzięcie” – powiedziała dyrektor Instytutu Polskiego w Wilnie Małgorzata Kasner. Podkreśliła przy tym, że idea zorganizowania wystawy powstała w Muzeum Podlaskim w Białystoku, gdzie 9 lipca br. będzie otwarta wystawa obrazów Eugeniusza Kazimirowskiego. To tam zorganizowano pierwszą wystawę, poświęconą dziełom malarza, w roku 2008, gdy po kilkunastu latach poszukiwań muzeum wzbogaciło się o kolekcję obrazów jego autorstwa.
Kolejny rozdział historii
Na otwarcie wystawy w Wilnie dyrektor Muzeum Podlaskiego Andrzej Lechowski przysłał list, w którym m.in. napisał: „Wystawa, która jest dzisiaj w Wilnie, jest kontynuacją tej pierwszej. Jest dalszym ciągiem odkrywania Człowieka – Artysty, który – jak go nazwałem – był „znajomym świętych”. Może trochę tej świętości będzie i naszym udziałem” – napisał w liście.
W otwarciu wystawy udział wzięły również siostry ze Zgromadzenia Jezusa Miłosiernego, których wspólnota dzisiaj zamieszkuje te same pomieszczenia, w których mieszkał bł. Michał Sopoćko i Eugeniusz Kazimirowski. Właśnie one dopisują kolejny rozdział historii związanej ze zrodzeniem się w Wilnie kultu Bożego Miłosierdzia – prowadzą hospicjum im. błogosławionego Michała Sopoćki. Siostra Michaela zdradziła, że po tym, jak wystawa zakończy swój pobyt przy kościele bernardyńskim, na stałe będzie eksponowana w hospicjum im. bł. Michała Sopoćki w Wilnie.
W wystawie udział wziął także gdańszczanin Michał Rzepiak. Jego dziadkowie ze strony mamy pochodzili z Wilna, zaś rodzina ma obrazy autorstwa Eugeniusza Kazimirowskiego, które zostały udostępnione na wystawę.
Organizatorzy wystawy – to kościół pw. śś. Franciszka i Bernarda w Wilnie; Muzeum Podlaskie w Białymstoku; Instytut Polski w Wilnie; hospicjum im. bł. Michała Sopoćki w Wilnie; partner: „Jerek” Kresowe Biuro Podróży.
Teresa Worobiej
Na zdjęciu: Eugeniusz Kazimirowski, pejzażysta i portrecista, jest znany współczesnym wilnianom przede wszystkim jako autor obrazu Jezusa Miłosiernego.
Fot. autorka
Eugeniusz Marcin Kazimirowski urodził się w 1873 r. w Wygnance na Podolu. Malarstwo studiował w Krakowie i Monachium. Odbył podróże artystyczne po Francji i Włoszech. Po 1914 r. osiadł w Wilnie, gdzie pracował jako nauczyciel rysunku w Seminarium Nauczycielskim. Bardzo aktywny twórczo, ze szczególnym upodobaniem malował portrety i pejzaże, obrazy religijne i kościelne polichromie. Dużą popularnością cieszyły się jego widoki Wilna. W 1936 roku Kazimirowski opuścił Wilno i osiadł w Białymstoku. Zmarł we wrześniu 1939 roku i został pochowany na białostockim cmentarzu farnym. Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeum Podlaskiego w Białymstoku, Muzeów Narodowych w Krakowie i Warszawie, Muzeum Teatralnego w Warszawie, Państwowych Zbiorach Sztuki na Wawelu, Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem, w Muzeum Sztuki we Lwowie i w posiadaniu osób prywatnych.