Dobra nowina dla pałacu Balińskich
Minister gospodarki Litwy podpisał rozkaz o wyasygnowaniu 2,6 mln litów ze środków europejskich funduszy strukturalnych na renowację pałacu Balińskich w Jaszunach.
Prace rekonstrukcyjne pałacu Balińskich w Jaszunach rozpoczęły się latem ubiegłego roku i zgodnie z umową mają potrwać 22 miesiące. Prace w ramach I etapu projektu przewidują remont elewacji fasadowej pałacu, podstawowe prace remontowe wewnątrz pałacu, w tym dostosowanie jednego z pomieszczeń jako sali konferencyjnej. Zostaną ponadto wykonane badania archeologiczne, konstrukcyjne i polichromiczne. Budżet I etapu projektu „Renowacja i dostosowanie do potrzeb turystycznych obiektu dziedzictwa kulturowego rejonu solecznickiego – dworu w Jaszunach” będzie wynosił ponad 5 mln litów.
Pierwsze kroki ku renowacji pałacu Balińskich w Jaszunach samorząd solecznicki podjął jeszcze w 2005 roku, kiedy to z wykorzystaniem środków z funduszu strukturalnego PHARE została opracowana dokumentacja techniczna rekonstrukcji pałacu. Projekt techniczny uzyskał wówczas aprobatę w Ministerstwie Gospodarki Litwy oraz w europejskich funduszach strukturalnych. Jednak trafił na listę obiektów oczekujących na finansowanie.
Jaszuny – są jednym z najstarszych osiedli na terenie rejonu solecznickiego. Rola Jaszun jeszcze bardziej wzrosła po zbliżeniu się Balińskich ze Śniadeckimi. Michał Baliński w 1820 roku, 14 maja, zawarł związek małżeński z Zofią Śniadecką, córką profesora Jędrzeja Śniadeckiego i bratanicą profesora, emerytowanego rektora Uniwersytetu Wileńskiego Jana Śniadeckiego. Młodzi zamieszkali w Jaszunach. W 1824 roku ustępujący ze służby państwowej Jan Śniadecki postanowił również przenieść się do Jaszun. W tym samym roku rozpoczęto budowę nowego murowanego pałacu według projektu prof. Karola Podczaszyńskiego. Pracami kierował Michał Baliński. Budynek w stylu późnego klasycyzmu ukończono w 1828 roku. Była to budowla dwukondygnacyjna, bez podmurowania. Pałac miał 35 pomieszczeń. Uroczysta przeprowadzka do nowo wybudowanego domu odbyła się 24 czerwca 1828 roku. Prócz pięknego pałacu w sąsiedztwie powstały utrzymane w podobnym stylu budynki gospodarcze. Z czasem wokół pałacu powstał, liczący 2 ha powierzchni, piękny park krajobrazowy, zasadzony 30 gatunkami drzew. Zespół dworski w Jaszunach po rekonstrukcji ma być przystosowany do pełnienia nowych funkcji: centrum turystycznego, które poprowadzi działalność wystawienniczą, hotelową, gastronomiczną, konferencyjną i rekreacyjną. Jest to szansa nie tylko na uratowanie zabytku, ale również przywrócenie rejonowi jego kulturowego, historycznego znaczenia i nadanie mu nowej roli jako obiektu turystycznego zapoczątkowującego wzrost konkurencyjności tego zakątka Litwy. Realizacja projektu przyczyni się do wzrostu atrakcyjności regionu oraz ekonomicznej aktywności jego mieszkańców, poprawiając ich standard życia.
Samorząd solecznicki pokłada nadzieje, że po zakończeniu wszystkich prac renowacyjnych w majątku Balińskich i dostosowaniu jego do potrzeb turystycznych, w ciągu trzech lat jaszuński zabytek może odwiedzić nawet 18 tys. turystów z Litwy i zagranicy.
A. K.
Na zdjęciu: budowlani najpierw wyremontują elewację fasadową pałacu.