Święto kwiatów w Burbiszkach
Mickiewicz i kwitnące tulipany
Różnokolorowe kobierce kwitnących tulipanów przyciągają w maju do radziwiliskich Burbiszek tłumy zwiedzających. A na tradycyjne Święto Kwitnących Tulipanów przyjeżdżają nawet potomkowie ostatnich właścicieli burbiskiego dworu – Bażeńskich oraz liczne delegacje miast partnerskich zza granicy, również z Polski.
W ubiegłą sobotę odbyła się już 13. edycja Święta Kwitnących Tulipanów w Burbiszkach. Podziwiać ponad 300 gatunków kwitnących tulipanów przybyło kilkanaście tysięcy zwiedzających niemal z wszystkich zakątków Litwy, jak również z krajów sąsiednich, pomimo sporej ceny – 15 litów – za wejściówkę na święto.
W tym roku między rzędami kolorowych tulipanów spacerowała nawet prezydent Dalia Grybauskaite. „Mamy tyle pięknych zakątków na Litwie, które musimy kochać i pielęgnować. Dworek w Burbiszkach jest najlepszym przykładem tego, jak należy czynić Litwę piękniejszą” – mówiła głowa państwa litewskiego podczas otwarcia imprezy. Na święto przybyli też tradycyjnie potomkowie rodu Bażeńskich – Jerzy oraz Andrzej Bażeńscy – synowie ostatniego właściciela posiadłości.
Pomnik wieszcza
Inicjatorem Święta Kwitnących Tulipanów jest dyrektor muzeum – rezerwatu kultury historii Daugyvene, Egidijus Prascevičius. W 1991 r., gdy burbiski dworek trafił pod opiekę muzeum, dyrektor postanowił kontynuować tradycję rodu Bażeńskich – ostatnich właścicieli majątku w Burbiszkach – sadzenia tulipanów. By zachęcić do odwiedzania dworku większej liczby gości, postanowił zorganizować święto kwiatów. I się zaczęło... Obecnie rokrocznie, przy odnowionym za unijne pieniądze pałacyku, zakwita w maju kolorowy kobierzec rozmaitych tulipanów, zapraszając gości na romantyczną przechadzkę. I nie tylko wśród kwiatów. Zespół dworski jest otoczony 28-hektarowym parkiem. Wśród okazałych drzew znajdują się sadzawki z kanalikami, kilkanaście wysepek, połączonych kamiennymi i drewnianymi mostkami. Uroku parkowi dodają aleje kasztanów, topoli, jodeł, bzu i in. oraz rozmaite rzeźby, które zostały wystawione wśród drzew z inicjatywy przedostatniego właściciela majątku – Michała Bażeńskiego. Był on też wielkim miłośnikiem twórczości Adama Mickiewicza. W 1911 r. stanął przed frontonem dworku pomnik wielkiego wieszcza dłuta Kazimierza Ulańskiego z Poniewieża. Jest to ponoć pierwszy pomnik autora „Pana Tadeusza” na Litwie oraz pierwszy w Rzeczypospolitej pomnik wielkiego wieszcza, z wyrytym na cokole napisem w języku polskim „Litwo, Ojczyzno moja”. Ulański jest też autorem innych znajdujących się w parku pomników i rzeźb: m. in. Wielkiego Księcia Witolda, Matki Boskiej.
Goście z Polski
Świętu Kwitnących Tulipanów od lat towarzyszy bogaty program kulturalny: wystawy, kiermasze rzemieślników, koncerty. Na imprezę przyjeżdżają liczne delegacje miast partnerskich samorządu rejonu radziwiliskiego, m.in. również z Polski. W tegorocznym święcie udział wzięła delegacja z Gniezna z prezydentem miasta Jackiem Kowalskim na czele oraz przedstawiciele Grodziska Mazowieckiego. Przed publicznością wystąpiła grupa taneczna „Arabeska” z Miejskiego Ośrodka Kultury w Gnieźnie im. Klemensa Waberskiego oraz zespół młodzieży szkolnej „Tęcza” z Grodziska Mazowieckiego. Zaś przy polskim stoisku można było skosztować gnieźnieńskiego chleba, wędlin, sera, miodu i ciast.
Dworek w Burbiszkach w źródłach historycznych jest wspominany od XVII w. Należał do Burbów (stąd pochodzi nazwa miejscowości). Na pocz. XIX w. drewniany dworek nabyli Bażeńscy i władali nim do 1941 r., przekształcając go w neogotycką murowaną budowlę, przypominającą twierdzę. Na pocz. XX w. dwór Bażeńskich gościł wielu intelektualistów i artystów. Przyjeżdżali tutaj Petras Vileišis, Jonas Basanavičius, a często odwiedzający Burbiszki Kornel Makuszyński nie tylko był zauroczony tym miejscem, ale zakochał się również w Emilii Bażeńskiej, którą poślubił.
Dar dla państwa
Ostatni właściciel dworku – Adam Bażeński odwiedził swój majątek dopiero po rozpadzie ZSRR. Ponoć w końcu lat 90. pojechał z wycieczką do Wilna i gdy grupa zwiedzała stolicę, on udał się do Burbiszek. Po odzyskaniu niepodległości przez Litwę władze litewskie zwróciły mu utracony majątek. Bażeński w 1992 r. postanowił sprezentować go państwu, pod warunkiem, że dawny dworek odzyska świetność i zostanie udostępniony dla społeczności. (W czasach sowieckich w budowlach dworku hodowano trzodę chlewną i bydło).
Jak opowiedział „Tygodnikowi” Kowalski, to właśnie Adam Bażeński, który od 1960 r. mieszkał w Gnieźnie (w 2007 r. spoczął na jednym z gnieźnieńskich cmentarzy), był inicjatorem nawiązania współpracy pierwszej stolicy Polski z władzami rejonu radziwiliskiego. „Kiedy byłem jeszcze starostą gnieźnieńskim, do urzędu zawitał pan Adam i opowiedział swoją historię. Początkowo przyjmowałem to z niedowierzaniem, ale, jak się okazało, to historia prawdziwa, choć niesamowita. Zwróconą mu przez państwo litewskie ojcowiznę przekazał samorządowi w Radziwiliszkach. Tak się zaczęło nasze partnerstwo, choć oficjalnie współpracujemy dopiero ok. 10 lat” – opowiadał prezydent Gniezna. Zaznaczył, że współpraca z litewskim partnerem jest bardzo żywa. W ciągu kilku lat udało się urzeczywistnić szereg wspólnych przedsięwzięć. Dodał też, że niedawno w Gnieźnie odbył się międzynarodowy turniej szachowy o puchar prezydenta miasta, który wygrał mieszkaniec Radziwiliszek, co bardzo cieszy.
Tulipany jeszcze kwitną
Włodarz miasta Lecha wyznał, że jest zachwycony kwitnącymi tulipanami w Burbiszkach i stara się znaleźć wolną chwilę, by odwiedzić coroczne święto kwiatów. „Jeżdżę sporo po świecie, ale tak wspaniałego Święta Kwitnących Tulipanów w Burbiszkach, oczywiście poza Holandią, która słynie z tulipanów, to chyba więcej nie ma” – stwierdził Kowalski. Dodał, że Gniezno poniekąd też jest związane z tulipanem. Otóż niedawno odbyły się w tym mieście obchody 80-lecia urodzin znanego polskiego kompozytora Krzysztofa Pendereckiego, który w prezencie otrzymał wyhodowany w Holandii purpurowy tulipan, nazwany na jego cześć.
A kto nie obejrzał kwitnących tulipanów w Burbiszkach, zdąży to uczynić w tym tygodniu. Kwiaty jeszcze kwitną.
Iwona Klimaszewska
Na zdjęciach: pomnik wieszcza; Święto Kwitnących Tulipanów rozsławiło dworek Bażeńskich i po za granicami kraju.
Fot. autorka