Narodowe dziedzictwo w centrum uwagi resortu
Delegacja Departamentu Dziedzictwa Kulturowego przy Ministerstwie Kultury na czele z kierownikiem wileńskiego pododdziału terytorialnego Vitasem Karčiauskasem odwiedziła rejon solecznicki. Urzędnicy państwowi zwiedzili pałac Balińskich w Jaszunach, dworek w Wilkiszkach oraz ruiny siedziby Republiki Pawłowskiej.
Urzędników interesował nie tylko stan obecny pomników architektury, ale przede wszystkim plany ich zachowania bądź odrodzenia. Powyższe zamiary miejscowy samorząd, nietety, musi ciągnąć na własnych barkach.
W ramach realizacji „Strategii rozwoju terenów wiejskich rejonu solecznickiego” z funduszy europejskiego programu LEADER niebawem ma się rozpocząć renowacja dworku w Wilkiszkach. Budżet prac stanowi 927 666 litów.
Zakres prac budowlanych przewiduje remont elewacji budynku, balkonu, dachu, naprawę schodów, wymianę stolarki okiennej, podłogowej i drzwiowej, urządzenie instalacji wodno-kanalizacyjnej, elektrycznej oraz systemów wentylacji i ogrzewania, utworzenie sal konferencyjnych, stref rekreacyjnych, wyposażenie lokalu itp.
Celem projektu jest rewitalizacja zabytkowego dworku oraz stworzenie w nim ośrodka dostosowanego do potrzeb młodzieży. Odnowiony budynek pozwoli na ochronę dziedzictwa historycznego terenu, jak też będzie miejscem praktycznej edukacji oraz wypoczynku dzieci i młodzieży. Planowane jest, że w dworku w Wilkiszkach zostanie utworzony kompleks turystyczny z salą konferencyjną i wystawową, muzeum, motelem. Dawny majątek w Wilkiszkach, położony nad brzegiem Mereczanki, ma stać się także miejscem organizacji obozów letnich dla młodzieży szkolnej i akademickiej, warsztatów, spotkań kulturalnych.
Opracowany jest także plan prac konserwatorskich w siedzibie Republiki Pawłowskiej. Odrodzenie świetności dawnego minipaństewka kosztem rejonowego budżetu nie jest możliwe nawet w marzeniach największego optymisty.
Celem priorytetowym rejonowego samorządu jest odrodzenie pałacu Balińskich w Jaszunach. 24 stycznia br. w celu ratowania zabytku architektonicznego Rada samorządu rejonu solecznickiego postanowiła zaciągnąć długoterminową pożyczkę. 24 głosami „za”, przy jednym głosie „przeciw” podjęła decyzję o zaciągnięciu długoterminowej pożyczki bankowej w wysokości 2 mln 800 tys. litów na dofinansowanie projektu pierwszego etapu renowacji jaszuńskiego pomnika architektury, który jest wciągnięty do rejestru dziedzictwa kulturowego Litwy.
Odnowiony pałac ma być dostosowany do świadczenia usług turystycznych. W samym pałacu rozlokuje się muzeum, dwie sale konferencyjne, kawiarnia, bar, zaś w oficynie – basen z łaźnią oraz pokoje gościnne dla 30 osób. Zrekonstruowany pałac, położony nad malowniczym brzegiem Mereczanki, może stać się prawdziwą wizytówką turystyczną rejonu solecznickiego.
W ubiegłym roku resort gospodarki Litwy postanowił wciągnąć projekt rekonstrukcji pałacu Balińskich w Jaszunach na listę projektów finansowanych ze środków unijnych. Niestety, rząd wyasygnował na realizację pierwszego etapu jaszuńskiego projektu jedynie 3 mln litów (40 proc. od budżetu projektu). W celu uruchomienia prac renowacyjnych samorząd solecznicki stanął przed koniecznością pozyskania brakujących środków finansowych. Jedynym realnym rozwiązaniem powstałego problemu jest zaciągnięcie długoterminowej pożyczki finansowej. Decyzja została podjęta z myślą nie tylko o jak najszybszym rozpoczęciu prac remontowych w pałacu, ale też z myślą o tym, że nie wolno zaprzepaścić szansy wykorzystania pomocy rządu, który, jak wynika z oświadczenia, bywa bardzo chwiejny w swoich decyzjach. Przed trzema laty, 30 października 2009 roku samorząd rejonu solecznickiego nawet zawarł umowę ze spółką SA „Panevežio statybos trestas” o wykonanie prac rekonstrukcyjnych pałacu Balińskich w Jaszunach. Po niespełna kilku miesiącach rząd, dokładnie resort gospodarki, wycofał się z finansowania projektu i umowa została unieważniona.
A. K.
Na zdjęciu: niebawem ma się rozpocząć renowacja dworku w Wilkiszkach.