Podsumowanie w sferze kultury
Pomyślny rok dla Miłosza
W ubiegłym tygodniu minister kultury Arunas Gelunas zwołał roczną konferencję, podczas której podsumował kończący się rok w dziedzinie kultury oraz przedstawił priorytety i plany działania na rok przyszły.
Obchody Roku Czesława Miłosza, zdaniem ministra, były jednym z najważniejszych wydarzeń kulturalnych minionego roku na Litwie. „Rok, kiedy do świadomości Litwinów wrócił Czesław Miłosz, noblista tutaj urodzony, uważam za bardzo pomyślny” – powiedział minister kultury Arunas Gelunas podczas konferencji prasowej, która odbyła się w ubiegłym tygodniu.
W ramach uczczenia setnej rocznicy urodzin wielkiego poety zorganizowano wiele imprez w kraju i za granicą, współpracowano z zagranicznymi partnerami, wydano specjalne publikacje i tworzono filmy. I właśnie uwieńczeniem Roku Miłosza na Litwie stał się pokaz dokumentalnego filmu o nobliście „Wiek Czesława Miłosza”. Jego premiera odbyła się w ostatnich dniach 2011 roku w Narodowej Galerii Sztuki w Wilnie. Produkcję filmu, nakręconego przez reżysera Juozasa Javaitisa, sfinansowały litewskie Ministerstwa Oświaty i Nauki oraz Kultury. „Wiek Czesława Miłosza” w najbliższym czasie zostanie pokazany przez litewską telewizję publiczną. Wiosną film zostanie wydany w postaci DVD i bezpłatnie otrzymają go litewskie szkoły.
Gelunas zaznaczył też, że miniony 2011 był ogłoszony przez Sejm litewski Rokiem Pamięci Ofiar Holokaustu. W ramach tych obchodów, między innymi, została utworzona żydowska biblioteka publiczna, rozpoczęto prace związane z powstaniem Centrum Kultury Litwaków oraz uporządkowaniem Memoriału w Ponarach.
Miliony na Pałac Władców
Dziedzina, która, według ministra, nadal kuleje, to – ochrona dziedzictwa narodowego. Zaznaczył, że nie zadowalają go wyniki działalności w tym zakresie, gdzie jest wiele konfliktów. Przyznał się, że kierowany przez niego resort nie posiada jeszcze dokładnej dalszej strategii (jest dopiero rozpracowywana) w tej dziedzinie.
Szef resortu kultury nie pominął problematycznej kwestii budowy Pałacu Władców. Oznajmił, że obecnie budowlani ponownie wkroczyli na plac budowy, aby dokończyć podstawowe prace pierwszego etapu.
„Gdy skończymy pierwszy etap, wtedy zdecydujemy, czy Litwa pod względem gospodarczym i emocjonalnym jest na siłach kontynuować ten projekt, na który, według wstępnych ustaleń, potrzeba jeszcze ponad 100 mln litów” – stwierdził minister. Zaznaczył, że w tym roku na budowę Pałacu przewiduje się wydać 17 mln litów, a do maja roku 2013 – blisko 10 mln. Gelunas spodziewa się, że w bieżącym roku uda się wykonać tyle prac, by odwiedzający Pałac Władców turyści mogli zwiedzać nie tylko jego piwnice, ale też ekspozycje na wyższych piętrach.
Minister podkreślił, że w tym roku wiele uwagi będzie zwróconej na rozwój kultury w regionach (program rozwoju kultury w regionach 2012-2020). W związku z kryzysem zmniejszy się natomiast finansowanie budowy i renowacji placówek kulturalnych.
Jednym ze znaczących wydarzeń bieżącego roku w dziedzinie kina będzie powstanie Centrum Filmowego. Działalność tej placówki, zdaniem ministra, przyczyni się do polepszenia sytuacji na litewskim rynku filmowym.
Cieszyć się muszą bibliotekarze – Ministerstwo Kultury obiecało krajowym bibliotekom więcej pieniędzy na nabycie nowych książek.
„Wszystkie litewskie biblioteki będą mogły w tym roku nabyć książki nie za 3,5 mln litów, jak było w 2011 roku, ale za 6,3 mln” – oznajmił minister.
Wiceminister ds. mniejszości narodowych
Gelunas cieszył się także z wyników, które osiągnięto w zakresie dziedzictwa kulturalnego mniejszości narodowych – tę dziedzinę, po zlikwidowaniu Departamentu Mniejszości Narodowych i Wychodźstwa, przejęło w roku 2010 Ministerstwo Kultury i Ministerstwo Oświaty i Nauki (w temacie oświaty mniejszości).
W ubiegłym roku na stanowisko wiceministra kultury do spraw mniejszości narodowych został powołany Stanisław Widtmann, który, jak zaznaczył Gelunas, jest bardzo doświadczony w tej dziedzinie.
Innym ważnym wydarzeniem dotyczącym problematyki mniejszości, zdaniem ministra, było zorganizowanie konferencji pt. „Pokonanie historycznych stereotypów, jako narzędzie do neutralizowania napięć etnicznych”. Została też przygotowana koncepcja ustawy o mniejszościach narodowych, a w roku bieżącym ma być przyjęty projekt ustawy o mniejszościach narodowych.
Iwona Klimaszewska
Fot. Irena Mikulewicz