LITWA


Podsumowanie w sferze kultury

Pomyślny rok dla Miłosza

W ubiegłym tygodniu minister kultury Arunas Gelunas zwołał roczną konferencję, podczas której podsumował kończący się rok w dziedzinie kultury oraz przedstawił priorytety i plany działania na rok przyszły.

Obchody Roku Czesława Miłosza, zdaniem ministra, były jednym z najważniejszych wydarzeń kulturalnych minionego roku na Litwie. „Rok, kiedy do świadomości Litwinów wrócił Czesław Miłosz, noblista tutaj urodzony, uważam za bardzo pomyślny” – powiedział minister kultury Arunas Gelunas podczas konferencji prasowej, która odbyła się w ubiegłym tygodniu.


Więcej>>>


Mamy budżet na przyszły rok

We wtorek Sejm zatwierdził budżet na przyszły rok, także budżetu „SoDry”. Podstawowa nowość ustawy budżetowej to – przywrócenie emerytur do poziomu przedkryzysowego, opodatkowanie majątku, droższego jak milion litów, zredukowanie przelewów do prywatnych funduszów emerytalnych o 0,5 proc. (zamiast 2 proc. będzie przelewanych 1,5 proc.). Ustalono natomiast, że od stycznia 2013 zacznie działać mechanizm rekompensowania ograniczonych przelewów.

Po długich dyskusjach na temat budżetu zapadła decyzja, odnośnie opodatkowania od stycznia przyszłego roku tzw. luksusowych towarów. Z tytułu nowego podatku rząd spodziewa się pozyskać do budżetu na 2012 rok 30 mln Lt. Jednakże nadal kwestią otwartą pozostaje wprowadzenie podatku na luksusowe środki transportu. Partnerzy koalicyjni nie doszli też do wspólnego mianownika w sprawie opodatkowania odsetek bankowych. W 2012 roku zamierza się zachować ulgowy podatek VAT na leki, ogrzewanie i wydawnictwo książek. Natomiast propozycja stosowania ulgowego, 9-proc. VAT-u na gazety, została odrzucona.

Prezydent nadal najbardziej wpływowa

Trzeci rok z rzędu najbardziej wpływową postacią w świecie polityki na Litwie pozostaje prezydent Dalia Grybauskaite. Miejsca na podium obok głowy państwa zajmują przewodnicząca Sejmu Irena Degutiene oraz premier Andrius Kubilius. Osobą najbardziej wpływową wśród przedsiębiorców jest Darius Mockus, szef koncerny „MG Baltic“, właściciel kanału TV LNK, na miejscu piątym uplasował się kardynał Audrys Juozas Bačkis. Listę sześćdziesięciu najbardziej wpływowych postaci w kraju już po raz szósty ogłosił tygodnik „Veidas“.

Spada zaufanie wobec rządu

Zaledwie w ciągu jednego miesiąca zaufanie wobec rządu Andriusa Kubiliusa spadło o 6,4 proc. – podaje spółka badania opinii publicznej „Vilmorus“. Jeśli jeszcze w listopadzie obecnemu rządowi ufało 14 proc. mieszkańców kraju, to w grudniu liczba „fanów” rządu skurczyła się do 7, 6 proc. W opinii Vytautasa Dumbliauskasa, wykładowcy Uniwersytetu Michała Romera, na taki stan rzeczy miał wpływ upadek banku „Snoras“, dyskusje na temat częściowej rekompensaty potrąconych emerytur, wprowadzenia podatku na towary luksusowe oraz podniesienia VAT, czyli gorączkowe starania znalezienia środka na podłatanie dziurawego budżetu na nadchodzący nowy rok.

Na bakier z demokracją

Wyższy poziom demokracji niż u nas odnotowuje się nie tylko w Estonii, ale też w Maurycji – dalekim państwie w oceanie indyjskim bądź w Bostwanie – położonej na południu Afryki. Politolog Šarunas Liekis odnotowuje, że pod względem jakości demokracji Litwa jest bardziej państwem Wschodu niż Zachodu, a wśród państw Unii Europejskiej wspólnie z Rumunią i Bułgarią najczęściej plasuje się w ogonku różnorodnych rankingów. W rankingu demokracji, sporządzonym przez brytyjski tygodnik „Economist” Litwa zajęła 41 miejsce, wśród 167 badanych krajów. Dostała ocenę 7,24 pkt. i została zaliczona do grona krajów, w których demokracja funkcjonuje źle.

Pesymistyczne prognozy

Dla większości obywateli Litwy kończący się rok nie był szczególnie udany. Tymczasem, jak podaje sondaż opinii publicznej, przeprowadzony przez spółkę „Prime Consulting“, wielu Litwinów dobrych nadziei nie rokuje także na zbliżający się rok 2012. Zaledwie 27,8 proc. mieszkańców wielkich miast odchodzący rok oceniło jako udany, 30 proc. badanych powiedziało, że był nieudany, natomiast 41,4 proc. określiło go jako średni. Na to, że nadchodzący roik będzie lżejszy liczy tylko 27,2 proc. respondentów. Pesymistycznie co do tego jest nastawionych aż 17 proc.

Wilno miastem drogich sklepów

Ceny towarów w wileńskich sklepach są niższe, niż w Dublinie, Moskwie czy Budapeszcie, jednak robienie zakupów w Wilnie jest przedsięwzięciem o wiele kosztowniejszym niż w Warszawie, Pradze, a nawet Nowym Jorku. Jak wynika z badań porównawczych, wykonanych przez sieć pricerunner.co.uk, w końcu roku 2009 ceny za taki sam koszyczek towarów, jak w roku bieżącym, były o 8,2 proc. niższe, niż średnia wszystkich badanych miast. Badania prowadzono porównując 33 miasta na wszystkich kontynentach. Warszawa, według danych badania, jest najtańszym miastem w Europie. Ceny towarów były tu o 11,3 proc. tańsze, niż w innych miastach. Tymczasem ceny w sklepach Pragi były mniejsze o 9,7 proc., w Nowym Jorku – mniejsze o 16,1 proc.


POLSKA


Polscy lekarze piszą do europejskich

Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej Maciej Hamankiewicz skierował do głównych organizacji lekarskich w 46 państwach europejskich prośbę o poparcie działań polskich medyków dotyczących wprowadzenia zmian w ustawie refundacyjnej.

Prezes NRL zwrócił się także do Stałego Komitetu Lekarzy Europejskich oraz Europejskiej Unii Lekarzy Specjalistów. NRL uważa, że nowe przepisy refundacyjne “wykraczają dalece poza zakres medycznych czynności” i narzucają na lekarzy odpowiedzialność, “zależną od sytuacji będących poza ich kontrolą”.

Więcej>>>


Żegnaj 36.!

36. specjalny pułk lotnictwa transportowego pożegnał się we wtorek ze sztandarem, kończąc swoją działalność. Obowiązki rozformowanego pułku uroczyście przejęła nowo sformowana 1. Baza Lotnictwa Transportowego. Jednostką dowodzi płk Sławomir Mąkosa.

Do transportu osób na najwyższych stanowiskach w państwie Baza ma jedynie śmigłowce. Z 320 żołnierzy w służbie pozostało 273, spośród nich 216 zatrudniono w nowej jednostce. Odejść musieli piloci samolotów, przechodząc m.in. do lotnictwa Marynarki Wojennej.

Pielęgniarki chronione

Od 1 stycznia pielęgniarki i położne są objęte ochroną przewidzianą dla funkcjonariuszy publicznych. Oznacza to, że zgodnie z kodeksem karnym za ich znieważanie podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych grozi kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Jak wynika z danych policji i związków zawodowych, w ostatnich latach notowany jest znaczny wzrost liczby przypadków ataków na pielęgniarki ze strony pacjentów lub członków ich rodzin niezadowolonych z warunków opieki medycznej.

VAT „na dzieci” rośnie

W tym roku blisko trzykrotnie wzrośnie podatek VAT na ubranka dla dzieci, niemowląt i na obuwie dziecięce. ¬Produkty te objęte dotąd preferencyjną stawką w wysokości 8 proc. zostaną opodatkowane 23-procentową stawką podstawową. Przepisy dotyczące podatku od towarów i usług podlegają harmonizacji z przepisami prawa UE dotyczącymi podatków obrotowych.

Ignatienko złapany

Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego zatrzymała w Zakopanem rosyjskiego prokuratora Aleksandra Ignatienkę. Ma on być głównym organizatorem systemu ochraniania przez organy śledcze nielegalnych kasyn wokół Moskwy. O zamknięciu w obwodzie moskiewskim 15 nielegalnych kasyn poinformowano w lutym ub. r. Prokurator, który obracał olbrzymimi kwotami, zniknął nagle w maju.

Aby przyjechać do Polski posłużył się litewskim paszportem. Przez cały czas był obserwowany. W Zakopanem spotkał się z żoną i dzieckiem. Strona rosyjska już przesłała do nowosądeckiej prokuratury formalny wniosek o zastosowanie tymczasowego aresztowania wobec Ignatienki w celu ekstradycji.

Hołowczyc liderem!

Krzysztof Hołowczyc z Orlen Teamu, jadący Mini All 4 racing, był drugi na wtorkowym etapie Rajdu Dakar. Wyprzedził na trasie o ponad 5 minut dotychczasowego lidera i na wczorajszą trasę wyjechał w roli lidera klasyfikacji generalnej kierowców! Jest pierwszym polskim kierowcą prowadzącym w dakarze w tym zestawieniu.

Etap był pierwszym rozgrywanym w Andach. W górach gorzej poszło debiutującemu Adamowi Małyszowi, który zajął 69. miejsce i w klasyfikacji generalnej jest 50.


ŚWIAT


Jak Iran z USA…

Dowódca sił zbrojnych Iranu gen. Ataollah Salehi zapowiedział, że jeśli amerykański lotniskowiec USS John C. Stennis powróci na wody Zatoki Perskiej, które opuścił w ostatnim czasie z powodu irańskich ćwiczeń wojskowych, wówczas jego kraj podejmie adekwatne do sytuacji działania. “Radzę, rekomenduję i ostrzegam Amerykanów w sprawie powrotu tego lotniskowca na wody Zatoki Perskiej, ponieważ nie mamy w zwyczaju ostrzegać dwa razy” - cytuje jego słowa irańska agencja Fars.

Wystosowując ostrzeżenie, Salehi nie wyjaśnił jednak, o jakich ewentualnych działaniach mowa. Wcześniej, podczas trwania 10-dniowych ćwiczeń irańskiej marynarki wojennej (zakończyły się w poniedziałek) Teheran ostrzegał, że jeśli Zachód wprowadzi sankcje na eksport irańskiej ropy, wówczas może dojść do zablokowania cieśniny Ormuz, przez którą przepływa 40 proc. światowego morskiego transportu tego strategicznego surowca.

Więcej>>>


Dania przewodzi

Od nowego roku przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej przejęła od Polski Dania. Królestwo należy do Wspólnoty od 1973 r. i będzie po raz siódmy kierować jej pracami. Głową państwa jest królowa Małgorzata II, ale w sprawach politycznych państwo reprezentuje rząd. Premier Helle Thorning-Schmidt czeka trudne zadanie związane z dotykającym Wspólnotę, a szczególnie strefę euro, kryzysem finansowym, tym bardziej że objęła swój urząd dopiero dwa miesiące temu. Dania nie należy do strefy euro, ale tak jak Wielka Brytania ma stałe zwolnienie z obowiązku przyjęcia wspólnej waluty.

Rosyjski na referendum

Referendum w sprawie poprawek do konstytucji Łotwy, w myśl których rosyjski stałby się drugim, obok łotewskiego, językiem oficjalnym, odbędzie się 18 lutego - poinformowała łotewska Centralna Komisja Wyborcza. Zdecydowano się na najpóźniejszą możliwą datę, żeby zapewnić możliwość przeprowadzenia referendum również za granicą.

Pod koniec grudnia 2011 r. łotewski parlament odrzucił propozycję stosownej zmiany konstytucji. Zebrano jednak wystarczającą liczbę podpisów wymaganą do rozpisania referendum. „Za” musi się opowiedieć się co najmniej nieco ponad 771 tysięcy głosujących, czyli 50 proc. uprawnionych do głosowania. Rosyjskojęzyczną mniejszość to ok. 40 proc. mieszkańców.

„Wymiana” attaché

Izrael wydalił rosyjskiego attaché wojskowego. Stało się to po wydaleniu z Moskwy izraelskiego attaché wojskowego Wadima Lei¬der¬mana, który był zatrzymany w maju ub. r. MSZ Rosji twierdziło, że dyplomata zbierał nielegalnie informacje o sprzedaży przez Rosję broni państwom arabskim i próbował w sposób agresywny promować interesy izraelskiego przemysłu obronnego na rosyjskim rynku.

Wydalenie rosyjskiego dyplomaty nastąpiło przed 4 miesiącami, lecz utrzymywano je w tajemnicy, by nie wzmagać napięć między państwami. Tymczasem oba kraje wyznaczyły nowych attaché, którzy jednak funkcjonują w warunkach znacznych ograniczeń.

Pierwsze prawybory

w Partii Republikańskiej w stanie Iowa (USA) wygrał zaledwie ośmioma głosami z Rickiem Santorumem Mitt Romney, który uważany jest za najbardziej umiarkowanego kandydata i tego, który ma największe szanse na pokonanie obecnego prezydenta Baracka Obamy w wyborach 6 listopada. Uzyskał 30 015 głosów. Santorum uchodzi za ultrakonserwatystę.

Panteon „chwały”?

We Lwowie 1 stycznia odsłonięto “panteon chwały” poświęcony Stepanowi Banderze, którego pomnik zajmuje centralne miejsce budowli. Łuk Triumfalny ku czci Bandery podtrzymują cztery kolumny. Każda ma symbolizować inny okres ukraińskiej historii: książęcy, kozacki, Ukraińskiej Republiki Ludowej oraz współczesny.


<<<Wstecz