Nowe oblicze parku Wagnerów

W ubiegły weekend w rejonie solecznickim zakończył się cykl imprez poświęconych Dniom Dziedzictwa Europejskiego. Ostatnimi punktami obchodów stały się spotkania poświęcone historii pałacu Balińskich w Jaszunach oraz pałacu Wagnerów w Solecznikach.

W sobotę, 24 września, do Jaszun przyjechali naukowcy oraz miłośnicy historii w celu uczestniczenia w konferencji „Historia dworów litewskich, ochrona parków”. Jaszuńskie spotkanie rozpoczęło się od odwiedzenia cmentarza rodziny Balińskich i Śniadeckich, na którym są pochowani byli właściciele jaszuńskiego majątku, wybitni naukowcy: Jan Śniadecki – rektor Uniwersytetu Wileńskiego, profesor astronomii i matematyki, Michał Baliński – historyk i literat, Jan Baliński – psychiatra, w latach 1855-1880 profesor Akademii Wojskowej w Petersburgu.

W Jaszunach rezydował Michał Baliński – historyk. Był on ożeniony z córką Jędrzeja Śniadeckiego. To jego imię nosi miejscowa szkoła polska. A słynny jaszuński pałac Balińskich pamięta takie wybitne osoby jak: Joachim Lelewel, Tomasz Zan, Jan Czeczot, autor hymnu polskiego Józef Wybicki. Tu przyjeżdżał młodziutki Juliusz Słowacki, który był zakochany w Ludwice Śniadeckiej.

Uczestnicy spotkania zwiedzili park pałacu Balińskich oraz obejrzeli sam pałac, do rekonstrukcji którego samorząd solecznicki dąży od sześciu lat. W ostatnim czasie pojawiła się kolejna nadzieja na to, że Ministerstwo Gospodarki Litwy zatwierdzi samorządowy projekt rekonstrukcji jaszuńskiego pomnika architektury i wyasygnuje na ten cel europejską pomoc finansową.

W drugiej części dnia w Jaszuńskiej Szkole Średniej im. M. Balińskiego, odbyła się konferencja naukowa pt. „Historia dworów litewskich, ochrona parków”.

O tym, że na Ziemi Solecznickiej potrafią dbać o pomniki architektury uczestnicy Dni Europejskiego Dziedzictwa mogli przekonać się w niedzielę, 25 września, podczas wizyty w pałacu Wagnerów w Solecznikach. Staraniami samorządu solecznickiego jesienią br. została dokończona renowacja parku pałacu Wagnerów, w którym obecnie mieści się Szkoła Sztuk Pięknych im. S. Moniuszki.

W 1823 r. Soleczniki nabyli hr. Karol Ferdynand Wagner i jego żona Anna z Feldmanów. Karol Wagner osiedlając się w Solecznikach, zbudował w nich kaplicę. Prowadził też ożywioną działalność polityczną. Po śmierci Karola Ferdynanda Wagnera majątkiem solecznickim zaczął zarządzać jego syn Olgierd, ożeniony z Hannetą Jankowską. Brał udział w wydziale wykonawczym powstania, kilkakrotnie aresztowany, ostatecznie zwolniony z braku dowodów. W czasie Powstania Styczniowego mieszkańcy Solecznik i okolic brali w nim czynny udział, walcząc w szeregach m.in. oddziału Ludwika Narbutta. Po zniesieniu pańszczyzny w 1861 r. Soleczniki rozwijały się w szybkim tempie. W 1867 roku w miasteczku działały huta szkła, papiernia, młyn, gorzelnia i poczta. Wspólnie z synem Witoldem Marcinem, Olgierd rozpoczął budowę pałacu w stylu neorenesansu i neoklasycyzmu, który wybudowano w 1880 r. Autorem projektu pałacu był architekt niemiecki Herzschold. Pałac został połączony ze starszym XVIII-wiecznym dworem, który pełnił rolę oficyny. We wnętrzu pałacu zachowały się stiukowe ornamenty i kartusze oraz piece i kominki. Łącznie z oficyną pałac miał 46 pomieszczeń. W czasie II wojny światowej zostały zrabowane i zniszczone cenne zbiory rodziny Wagnerów: biblioteka, liczne dzieła sztuki. Po wojnie w pałacu mieścił się szpital, szkoła muzyczna, obecnie Szkoła Sztuk Pięknych im. S. Moniuszki.

– Dzisiaj z radością i dumą otwieramy zrekonstruowany park pałacu Wagnerów. Jest on wspólnym dziedzictwem nie tylko mieszkańców Ziemi Solecznickiej, ale i całej Litwy, dlatego będziemy nieustannie dbać o jego dobry stan, by mogły się nim szczycić następne pokolenia – powiedział podczas spotkania w pałacu Wagnerów Zdzisław Palewicz, mer rejonu solecznickiego.

Opracowany przez Wydział Planowania Strategicznego i Inwestycji samorządu plan rekonstrukcji parku Wagnerów pochłonął prawie 400 tys. litów. 85 proc. inwestycji pochodziło ze środków Programu Rozwoju Regionu Wileńskiego, 15 proc. z budżetu samorządu solecznickiego.

Uroczystość w pałacu Wagnerów uświetnił występ orkiestry dętej Szkoły Sztuk Pięknych im. S. Moniuszki. Dyrekcja placówki muzycznej oprowadziła uczestników spotkania po pałacu i szczegółowo zapoznała z historią pomnika architektury. Uczniowie Gimnazjum im. J. Śniadeckiego w Solecznikach wystawili przedstawienie poświęcone znanym postaciom Ziemi Solecznickiej – Janowi Śniadeckiemu, Adamowi Mickiewiczowi, rodzinie Wagnerów oraz malarce ludowej Annie Krepsztul.

A. K.

Na zdjęciu: uroczyste przecięcie wstęgi.

<<<Wstecz