Witold Pilecki – bohaterem nierównej walki
- Gdzie, jak nie w Warszawie, i gdzie, jak nie w Muzeum Powstania Warszawskiego, Europa po raz pierwszy powinna uczcić pamięć ofiar reżimów totalitarnych? – pytał minister sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski podczas konferencji z okazji Europejskiego Dnia Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych.
To nowe święto zostało ustanowione przez Parlament Europejski jeszcze we wrześniu 2008 r. Publicznie było obchodzone po raz pierwszy, a decyzję o ogólnoeuropejskim upamiętnieniu ofiar totalitarnych reżimów podjęto podczas prezydencji węgierskiej 10 czerwca. Data 23 sierpnia nie jest przypadkowa, to rocznica podpisania paktu Ribbentrop-Mołotow, gdy sowiecki komunizm i niemiecki nazizm - zwarły szyki przeciw wolności wielu narodów Europy.
Jeszcze w poniedziałek w obecności przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Jerzego Buzka zainaugurowano obchody unijnego święta. We wtorek odbyła się konferencja z udziałem marszałka Senatu Bogdana Borusewicza. Obecni byli m.in. wicepremierzy Łotwy i Węgier, ministrowie sprawiedliwości Litwy, Estonii, Chorwacji, Rumunii, Czech, Hiszpanii, Szwecji, Słowacji i Malty, zaś minister sprawiedliwości Norwegii odwołał przyjazd z powodu sytuacji w swoim kraju. Unijna komisarz sprawiedliwości (i wiceprzewodnicząca KE) Viviane Reding przysłała nagrane wystąpienie, w którym zadeklarowała przeznaczenia środków z budżetu Wspólnoty na badania, edukację i upamiętnienie zbrodni reżimów totalitarnych.
Kwiatkowski zapewnia, że obecnie jego priorytetem jest pokazywanie całej Europie prawdy o równorzędnym zbrodniczym charakterze obu reżimów: nazistowskiego i komunistycznego. „Nie wyobrażam sobie, by ktoś inny lepiej niż rtm. Witold Pilecki uosabiał swoim losem negatywne konsekwencje tych dwóch zbrodniczych totalitaryzmów. W ramach tych obchodów ta postać w sposób szczególny jest zauważana” - powiedział.
Na zakończenie konferencji uczestnicy podpisali wspólną tzw. Deklarację Warszawską dla potępienia totalitarnych reżimów. “Oświadczamy, że zbrodnie reżimów totalitarnych w Europie, bez względu na ich rodzaj i ideologię, powinny być uznane i potępione; deklarujemy nasze wsparcie dla ofiar reżimów totalitarnych i zapewniamy, że ich cierpienia nie popadną w zapomnienie, ich prawa będą uznane, a sprawcy będą postawieni przed wymiarem sprawiedliwości; deklarujemy na¬szą determinację w podtrzymywaniu pamięci o zbrodniach popełnionych przez reżimy totalitarne”.