LITWA
(…) Wobec opinii wyrażonej przez niektórych, że załatwiliśmy Polaków w rejonie kowieńskim, to czas załatwić i na Wileńszczyźnie… Powiem, iż nie załatwiono (nas - przyp. aut.) za czasów carskich, nie załatwiła niemiecka okupacja, nie załatwili komuniści, to i wam nie uda się załatwić. Ale będziemy się starali, żeby nasze państwo było naprawdę demokratyczne” – słowa posła na Sejm RL Jarosława Narkiewicza, wypowiedziane tuż po głosowaniu nad Ustawą o oświacie 17 marca br. stały się przedmiotem dyskusji sejmowej Komisji Etyki i Procedur.
Wniosek w sprawie wypowiedzi Narkiewicza do sejmowej komisji podpisała grupa posłów, na czele której stoi słynący z radykalnego nastawienia wobec polskiej mniejszości na Litwie Gintaras Songaila, wiceprzewodnicząca komisji etyki Vida Marija Čigriejiene oraz inni.
Prezydent zaniepokojona
Zmniejszająca się liczba mieszkańców Litwy będzie miała wpływ na rozwój gospodarczy kraju, na żywotność państwa i przetrwanie - stwierdziła prezydent Litwy Dalia Grybauskaite. Według głowy państwa, w kręgu przyczyn zaistniałej sytuacji jest nie tylko ekonomia, ale też atmosfera polityczna, dojrzałość organizacji pozarządowych i poziom demokracji. W ocenie prezydent, zadaniem litewskiego rządu powinno być poszukiwanie skutecznych sposobów rozwiązania tej trudnej sytuacji, która może bardzo boleśnie odbić się na perspektywach rozwoju kraju.
Dymisja ambasadora Litwy na Łotwie
Ambasador Litwy na Łotwie Antanas Valionis poinformował o złożeniu podania o dymisji po tym, gdy komentując decyzję łotewskiego prezydenta Valdisa Zatlersa o rozwiązaniu parlamentu, wywołał skandal dyplomatyczny. Prezydent Litwy Dalia Grybauskaite popiera decyzję Valionisa, byłego szefa MSZ Litwy i wieloletniego ambasadora Litwy w Polsce, i zapowiedziała, że przyjmie jego dymisję. Inicjatywę prezydenta Łotwy o rozwiązaniu parlamentu Valionis nazwał „niezbyt ładnie pachnącą intencją”.
Polskie napisy w Łoździejach
Inspektorów ds. języka państwowego oburzyły napisy, które pojawiły się na stacji paliw w Łoździejach nieopodal przejścia granicznego z Polską. Stacja paliw sieci “Emsi” swoich klientów zaprasza po polsku na „kanapki” i “kawę”. Oprócz tego w języku angielskim informuje o godzinach pracy sklepu znajdującego się w budynku.
Po ingerencji urzędników z inspekcji językowej dyrektor sieci paliwowej Gintautas Uždavinys przyznał, że napisy były jedynie chwytem marketingowym mającym przysporzyć klientów i obiecał w najbliższym czasie je usunąć.
Litwa w rankingu państw zagrożonych bankructwem
W rankingu państw, którym grozi bankructwo Litwa zajęła 14 miejsce. Wśród potencjalnych bankrutów dominują państwa Europy Centralnej i Wschodniej. Metodyka rankingu jest prosta - wzięto pod uwagę kraje o najwyższej cenie papierów wartościowych, będących ubezpieczeniem długu poszczególnych krajów. Niechlubnym zwycięzcą zestawienia została Grecja, drugie miejsce ma Wenezuela, a trzecie - Portugalia. Dwudziestą pozycję zajęła Polska.
Polacy nie chcą wyzbywać się „Orlen Lietuva”
Jak podaje prasa, zarządzający rafinerią naftową w Możejkach Polski Koncern Naftowy “Orlen” coraz głośniej mówi o odstąpieniu od zamiaru sprzedaży spółki na Litwie. Lecz według biura prasowego “PKN Orlen”, spółka ciągle oczekuje na wnioski japońskiego banku “Nomura”, które przesądzą o losie rafinerii na Litwie. Bank konsultacyjny przygotowuje analizę odnośnie potencjalnych nabywców „Orlen Lietuva”. Niezależnie od projektu realizowanego przez Nomura” równolegle są prowadzone działania zmierzające do zwiększenia wydajności polskiej “strategicznej” inwestycji na Litwie. Właściciele podkreślają, że sytuacja spółki polepsza się.
Ostra kontrola sprowadzanych warzyw
Panika z powodu ogórków skażonych pałeczką okrężnicy, czyli tzw. bakterią coli, która wybuchła w Niemczech, Czechach, na Węgrzech oraz innych krajach nie ominęła też Litwy. Wiceminister rolnictwa Litwy oznajmił, że resort bacznie obserwuje sytuację. W sklepach, które sprzedają hiszpańskie ogórki pobrano próbki. Badania dziewięciu próbek wykazały, że nie ma w nich nosiciela infekcji. Zbadano ogórki z Litwy i Polski, pomidory z Holandii, sałaty z Hiszpanii i Holandii. Do uzupełniających badań dostarczono próbki różnych warzyw. Wynik ekspertyzy będzie znany pod koniec tygodnia.
POLSKA
Apel do Orbana
„Stop dyskryminacji Polaków na Litwie!”, „Władze Litwy łamią prawa człowieka!” - takie okrzyki wznosili pikietujący w minioną sobotę przed ambasadą Węgier i Litwy. Organizatorzy manifestacji - Stowarzyszenie Memoriae Fidelis oraz Federacja Organizacji Kresowych, akcentowały pogarszającą się sytuację Polaków nad Niemnem, czego przykładem jest zamykanie polskich szkół, czy zakaz używania języka polskiego w urzędach.
Hasło przewodnie sobotniej pikiety brzmiało: „Bracia, pomóżcie”. Sobotnia demonstracja rozpoczęła się pod ambasadą węgierską, gdzie manifestujący domagali się udzielenia przez Węgry jako kraj sprawujący obecnie prezydencję w Radzie UE wsparcia Polakom mieszkającym na Litwie. Węgierskiemu konsulowi przekazano pismo adresowane do premiera Victora Orbana, w którym oba stowarzyszenia apelują o zainteresowanie się sytuacją Polaków na Litwie. W dokumencie podkreślono, że są oni pozbawieni podstawowych uprawnień, prowadzi się tam szowinistyczną i antypolską propagandę - czego przykładem jest ustawa oświatowa dyskryminująca polskie szkoły. Pismo sygnowali organizatorzy manifestacji: Adam Chajewski jako wiceprezes Federacji Organizacji Kresowych oraz Aleksander Szycht, prezes Stowarzyszenia Memoriae Fidelis. Liczą oni na pomoc Węgier, ponieważ to państwo jeszcze do 30 czerwca 2011 r. przewodniczy Radzie UE.
Program prezydencji
Rząd przyjął program polskiej prezydencji, która rozpocznie się 1 lipca. Polska będzie dążyć do wprowadzenia UE na tory rozwoju gospodarczo-politycznego i skupi się na trzech priorytetach: integracji europejskiej jako źródle wzrostu, bezpiecznej Europie oraz Europie korzystającej na otwartości.
Premier zapowiedział spotkanie ws. priorytetów z szefami partii parlamentarnych.
Kamiński na prezesa IPN
Rada Instytutu Pamięci Narodowej wybrała na szefa instytutu Łukasza Kamińskiego. Jest szefem Biura Edukacji Publicznej IPN. Jako jedyny z czterech kandydatów na prezesa nie podlegał lustracji, ponieważ urodził się w 1973 r., lustracją są zaś objęte osoby urodzone przed 31 lipca 1972 r.
Teraz na 5-letnią kadencję musi powołać go Sejm, za zgodą Senatu, zwykłą większością głosów.
Badają oryginały
Dwóch biegłych z zakresu fonoskopii rozpoczęło w Moskwie badania oryginałów czarnych skrzynek z samolotu Tu-154M, który uległ katastrofie pod Smoleńskiem. Badania mają umożliwić biegłym z Instytutu Ekspertyz Sądowych w Krakowie zakończenie prac nad końcową opinią dotyczącą nagrań, prowadzonych na zlecenie prokuratury wojskowej.
Polscy śledczy chcieli wypożyczenia rejestratorów do badań, a gdyby to okazało się niemożliwe, strona polska wniosła o umożliwienie przeprowadzenia badania zapisu i wykonania kopii w obecności polskich biegłych na terenie Rosji.
Komisarz w Wałbrzychu
Po unieważnieniu przez sąd II tury wyborów na prezydenta miasta Wałbrzych (głosy były kupowane) i rezygracji ze stanowiska wygranego Piotra Kruczkowskiego rząd wyznaczył miastu komisarza. Został nim kardiolog Roman Szełemej, członek PO i współpracownik dotychczasowych władz miasta.
Ul. Kaczorowskiego
Imię ostatniego Prezydenta RP na Uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego będzie nosić jedna z głównych nowych ulic w Białymstoku - zdecydowali jednogłośnie miejscy radni. Kaczorowski (1919-2010) urodził się w Białymstoku, to honorowy obywatel tego miasta. Ulica znajduje się niedaleko miejsca, gdzie przed wieloma laty stał dom, w którym wychowywał się. W ciągu ostatnich 20 lat chętnie wracał do rodzinnego Białegostoku.
Pomnik rotmistrza
W stolicy Dolnego Śląska Włocławiu odsłonięto pomnik rotmistrza Witolda Pileckiego - w ten sposób uczczono 63. rocznicę zamordowania bohatera przez komunistów i 110. rocznicę jego urodzin. W kilku punktach Kłodzka młodzież rozdawała ulotki przypominające działalność rotmistrza. Zbierano także podpisy pod petycją do Parlamentu Europejskiego o ustanowienie 25 maja Europejskim Dniem Bohaterów Walki z Totalitaryzmem.
ŚWIAT
Mladić jest już w Hadze
Serbskim służbom specjalnym we współpracy z bośniackimi służbami bezpieczeństwa udało się ująć 69-letniego gen. Ratka Mladicia, ściganego przez Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii za masakrę 8 tys. muzułmanów w Srebrenicy w 1995 r. Trybunał zamierza go również sądzić za zbrodnie popełnione przez jego żołnierzy podczas oblężenia Sarajewa.
Jak twierdzą media, Mladić został zatrzymany w ub. czwartek nad ranem podczas tajnej operacji przeprowadzonej dzięki wskazówkom uzyskanym od anonimowego informatora. Mieszkał w Lazarevie niedaleko Zrenjanina pod nazwiskiem Milorad Komadić.
Infekcja nie przyszła z Hiszpanii
Testy laboratoryjne wykazały, że typ bakterii EHEC, wykryty na sprzedawanych w Hamburgu ogórkach z Hiszpanii, raczej nie jest przyczyną fali zatruć pokarmowych w Niemczech - poinformowała hamburska senator ds. zdrowia Cornelia Pruefer-Storcks. Według niej pałeczki okrężnicy EHEC, obecne na dwóch z trzech badanych w hamburskim laboratorium ogórków z Andaluzji nie są jednakowe z bakteriami typu O104, które wyizolowano z próbek pobranych od pacjentów cierpiących na infekcję.
- Źródło zakażeń nadal nie zostało zidentyfikowane - powiedziała Pruefer-Storck, cytowana przez agencję dpa. Nadal obowiązuje ostrzeżenie przed spożywaniem surowych pomidorów, ogórków i sałaty. Według hamburskiej senator obecne na hiszpańskich ogórkach bakterie również mogą powodować zatrucia pokarmowe, dlatego - jej zdaniem - słuszna była decyzja sprzed kilku dni, by poinformować opinię publiczną o podejrzanym źródle zakażenia.
Rozpuścić parlament
Prezydent Łotwy Valdis Zatlers ogłosił w sobotę wieczorem w telewizji publicznej, że podpisał dekret, w którym żąda rozwiązania parlamentu. To reakcja na głosowanie w parlamencie, w którym przepadła inicjatywa odebrania immunitetu deputowanemu Ainarsowi Slesersowi, „jednemu z trzech łotewskich oligarchów”, posądzanemu o gigantyczną korupcję. „Musimy położyć kres działaniu przeciw (...) naszemu krajowi” - powiedział prezydent.
Zgodnie z łotewską konstytucją rozwiązanie parlamentu wymaga przeprowadzenia referendum.
Oblężenie w Syrii
Po rozpoczętym w niedzielę oblężeniu miast Talbiseh i Rastan syryjskie wojska nie przyrywają ich ostrzału. Prowadzą się operacje pacyfikowania antyrządowych protestów. W niedzielę zginęło tam łącznie 9 cywilów.
Nowe demonstracje, których uczestnicy domagają się ustąpienia prezydenta, rozpoczęły się po piątkowych modłach w kilku dzielnicach Damaszku, w miastach Al-Tall, Hims, Banijas i Aleppo.
Zabójca schwytany
W Czeczenii aresztowano Rustama Machmudowa. Śledczy uważają go za mordercę dziennikarki i obrończyni praw człowieka Anny Politkowskiej w 2006 r. Zdaniem rodziny o przełomie w sprawie można byłoby mówić, gdyby zostało ujawnione nazwisko zleceniodawcy.
We wtorek nastąpiło też inne wydarzenie, ważne dla rosyjskiego systemu prawnego. W Strasburgu Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał, że Rosja naruszyła prawa Michaiła Chodorkowskiego poprzez poniżające traktowanie go w areszcie w trakcie procesu. Zarazem jednak Trybunał odmówił uznania byłego szefa Jukosu za ofiarę represji politycznych.
Rozwody na Malcie
Nieznaczną ilością głosów, ponad 52 proc., Malta, katolicki kraj, opowiedziała się w referendum za legalizacją rozwodów. Inicjatorem referendum była organizacja Ruch Rozwodowy, wspierana przez opozycyjnych socjaldemokratów.
Malta to jedyny kraj UE, w którym prawo nie dopuszcza rozwodów. Mimo to rocznie anulowanych jest 150-200 małżeństw. Prawodawstwo Malty uznaje rozwody swoich obywateli przeprowadzone za granicą, o ile jeden z małżonków mieszka w tamtym kraju bądź jest jego obywatelem.
Ile za Tiananmen?
Po 22 latach od masakry na pekińskim placu Tiananmen władze wyszły z nieoficjalną propozycją odszkodowań dla rodzin ofiar. Oferty odszkodowań dotyczyły wyłącznie przypadków indywidualnych, nie zaś całej grupy rodzin ofiar.Informację o propozycji władz przekazało ugrupowanie “Matki z Tiananmen”, apelując o prawdę na temat wydarzeń z 4 czerwca 1989 r. Nawiązano “prywatne, indywidualne rozmowy i dialog” z niektórymi rodzinami ofiar tej masakry. Nie wspominano jednak o ujawnieniu prawdy czy wdrożeniu śledztwa.