Samorząd z bliska
I dla ducha, i dla ciała
Kultura, sport i turystyka – te trzy dziedziny ściśle ze sobą powiązane i od zawsze towarzyszące człowiekowi, tworzą spójną całość, nad którą pieczę sprawuje wydział kultury, sportu i turystyki samorządu rejonu wileńskiego.
O tym, jak działa sieć ośrodków kultury, bibliotek na ile skutecznie są wdrażane projekty modernizacji i rozwoju terenów rekreacyjnych, rozmawialiśmy z EDMUNDEM SZOTEM, kierownikiem Wydziału Kultury, Sportu i Turystyki samorządu rejonu wileńskiego.
Kultura: zachować rodzime tradycje
Przedstawienie działalności wydziału kierownik rozpoczął od stwierdzenia, że w ośrodkach kultury działają kreatywni ludzie, którzy pisząc projekty, wykorzystują środki różnych programów zarówno unijnych, jak i krajowych. „Przed dwoma laty, gdy był wyż ekonomiczny, udało się przeprowadzić remonty w większości ośrodków kultury i bibliotekach – opowiada Edmund Szot. – Zdobyte doświadczenie owocuje również teraz. Marek Widuto wygrał unijny projekt na 100 tys. litów, dzięki któremu Ośrodek Kultury w Bezdanach wzbogaci się o nowoczesne nagłośnienie i zrekonstruowaną scenę”.
Dla zaspokojenia potrzeb kulturalno - sportowo - oświatowych w rejonie wileńskim ruszyła budowa domu wspólnoty wiejskiej w Bujwidzach, w Kowalczukach trwa renowacja boiska z bazą sportową. Ze środków funduszy europejskich jest realizowany projekt założenia Centrum Turystycznego w Borejkowszczyźnie. Z kolei wspólnie z Suwałkami jest realizowany program „Biblioteka multimedialna” w Szumsku. Współpraca starostw rejonu wileńskiego z gminami polskimi wpływa na wymianę dzieci i młodzieży, przy współpracy ze szkołami organizowane są kolonie, warsztaty, zespoły często wyjeżdżają na festiwale do Polski.
Złożono wnioski na finansowanie: budowy domu wspólnoty wiejskiej w Mickunach i Zujunach budowy centrum sportowo rekreacyjnego w Wołczunach, utworzenia boiska ze sztuczną nawierzchnią w Rukojniach i Niemieżu oraz do hokeja w Rudominie. Szykowane są wnioski na finansowanie budowy domu wspólnoty wiejskiej w Ławaryszkach, Rudowsiach, Szumsku i Mariampolu. Podpisano umowy na finansowanie budowy domu wspólnoty wiejskiej w Sużanach, Mościszkach i Kowalczukach.
Projekt modernizacji bibliotek Litwy (lit. „Bibliotekos pažanga”) przyczynił się do komputeryzacji bibliotek oraz stworzenia czytelni internetowych. Ostatnio dla bibliotek rejonu zakupiono dodatkowo 25 komputerów.
Sport: w zdrowym ciele - zdrowy duch
„W ośrodkach kultury i zespołach dominuje najczęściej płeć piękna, dlatego w celu aktywizacji mężczyzn stworzyliśmy projekt otwarcia siłowni, którym samorząd sfinansował zakup sprzętu” – mówi Edmund Szot. Ostatnio urządzona została siłownia w Mejszagole, wcześniej natomiast powstały w Suderwie, Bujwidzach, Rudominie, Miednikach… Zatrudniono 9 instruktorów, którzy organizują zajęcia sportowe, doglądają sprzętu. „Pod tym względem dobrze jest zorganizowana praca przez Marka Pszczołowskiego w Suderwie, czy też Henryka Rawdę w Bujwidzach” – podaje przykłady kierownik.
„Zależy nam na tym, aby dać jednakową szansę wszystkim mieszkańcom, dlatego nie tworzymy ośrodków komercyjnych” – tłumaczy pan Edmund, dodając, że kwestii zaangażowania młodego człowieka w społeczeństwie nie można przekładać tylko na sprawy materialne. „Sport kształtuje hart ducha, uczy odpowiedzialności, treściwie wypełnia czas wolny, co pomaga młodzieży nie popaść w nałogi bądź złe towarzystwo” – stwierdza Szot. Apeluje też do tych nauczycieli wf. i dyrektorów szkół, którzy w obawie przed zniszczeniem sal i sprzętu, nie pozwalają na korzystanie z nich szerszemu gronu młodzieży, by zmienili podejście. „Młodzieży należy dać szansę. Mądry nauczyciel czy instruktor potrafi zmienić złe nastawienie swoich wychowanków i przekonać ich do dobrego” – tłumaczy, dodając, że jeśli nie będziemy inwestować w zajęcia dla młodzieży, to w przyszłości trzeba będzie zainwestować w resocjalizację, a to inwestycja o wiele droższa i nie zawsze skuteczna.
Ścisła współpraca ze szkołą sportową rejonu wileńskiego pozwala na zorganizowanie zawodów sportowych, które na stałe wpisały się w kalendarz imprez rejonu. Najbardziej popularne – „Bieg Giedymina”. Piłka nożna, halowa, siatkówka, szachy i warcaby – oprócz tych od przyszłego roku będą organizowane mistrzostwa rejonu w koszykówce. W Mościszkach powstanie siłownia i boisko.
Reprezentanci rejonu wileńskiego biorą udział w sportowych zmaganiach również za granicą: Turniejach Siatkarskich w Bielsku-Białej, Letnich Mistrzostwach Świata w biathlonie w Oberhofie w Niemczech, Zawodach Narciarskich „Bieg Dudka” w Radziechowie, Zimowych i Letnich Igrzyskach Polonijnych. Dwóch reprezentantów rejonu w biathlonie – Karol Dąbrowski i Edwin Tomaszewicz – są kandydatami do olimpijskiej kadry Litwy na Igrzyska Olimpijskie w Soczi w 2014 roku.
„Planujemy założyć estradę letnią i stadion w Niemenczynie – opowiada Edmund Szot. – W dworku Houwaldów w Mejszagote (po przeniesieniu szkoły do nowego budynku) planuje się założyć dom kultury”.
Turystyka: w trosce o popularyzację Ziemi Wileńskiej
Perspektywiczną dla mieszkańców rejonu jest agroturystyka. Obecnie w rejonie działa 21 zagród agroturystycznych. W celu rozwoju turystyki wiejskiej oraz innych usług turystycznych są organizowane seminaria. „Staramy się zachęcić miejscową ludność do działalności na rzecz turystyki wiejskiej, dokształcić ją – mówi Szot. – Wileńszczyzna posiada bogate tradycje, piękne zakątki, o których zachowanie stale zabiegamy”.
Rajdy krajoznawcze dla miejscowej młodzieży, a także dla studentów z Wrocławia i Warszawy organizuje Muzeum Etnograficzne Wileńszczyzny w Niemenczynie. Szkółka rzemiosł, kółka tkactwa i ceramiki, obóz letni „Lato z gliną” w filiach w MEW w Glinciszkach i Podbrzeziu krzewią wśród młodzieży zamiłowanie do tego, co bliskie, rodzime, swojskie.
Właśnie w celu promocji rejonu wileńskiego opracowano szlaki turystyczne, wydano folderki z informacją o zagrodach agroturystycznych, szlakach, trasach kajakowych i rowerowych. Dla chętnych podróży po Wileńszczyźnie przy MEW są wypożyczane kajaki i rowery.
Wiele uwagi poświęca się sakralnemu dziedzictwu rejonu wileńskiego, przekazując środki finansowe na renowację kościołów i kaplic. W tym roku został wydany album „Dziedzictwo sakralne rejonu wileńskiego”, ukazujący bogactwo świątyń rejonu, podkreślając przy tym współistnienie przez wieki obok siebie wyznawców różnych wyznań i religii. Promocją dziedzictwa rejonu będą planowane trasy turystyczne zabytków sakralnych i najciekawszych miejsc Wileńszczyzny.
Teresa Worobiej
W rejonie wileńskim jest 29 ośrodków kultury, działa około 100 zespołów. Są 42 biblioteki, Muzeum Etnograficzne Wileńszczyzny w Niemenczynie z filiami w Glinciszkach, Sużanach i Borejkowszczyźnie, Centrum Informacji Turystycznej, Izba Palm i Użytku Codziennego w Ciechanowiszkach.