Uniesieni na skrzydłach Pegaza
Już po raz 16. w Domu Kultury Polskiej w Wilnie odbył się finał Konkursu Recytatorskiego im. A. Mickiewicza „Kresy”. Dzieci i młodzież polskich szkół Litwy po eliminacjach miejskich i rejonowych zmagała się z poetyckim słowem. Każdy wypowiedziany wiersz stał się swoistą interpretacją dzieci i młodzieży, które dołożyły wszelkich starań, by znaleźć się w finale konkursu.
Zanim poszczególni recytatorzy znaleźli się w finale musieli przebrnąć eliminacje w szkołach, strefowe oraz rejonowe bądź też miejskie. W roku bieżącym do recytacji przystąpiło 830 uczniów, natomiast do finału zakwalifikowało się 54, po 18 w trzech grupach wiekowych. Ocena oraz wybór tych najlepszych przypadła jury, w którego skład weszli: Piotr Damulewicz, aktor, profesor Akademii Teatralnej z Białegostoku, Izabela Półtorak, wiceprezes Podlaskiego Oddziału Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, Halina Zajkowska, polonistka z Białegostoku, Irena Litwinowicz, reżyser Teatru Polskiego w Wilnie oraz Stanisław Michalkiewicz, redaktor polskiej audycji Radia Litewskiego. Uczniowie mieli przyszykowane po dwa wiersze, czas recytacji nie mógł przekroczyć 5 minut. Odpowiednia recytacja uczniów, wyczulenie ich na wartości, które przekazują poeci – to niewątpliwie zasługa polonistów. Dziecko przy pomocy nauczyciela odkrywa i rozwija w sobie talent recytatorski. Część sukcesu, to również odpowiednio dobrany repertuar.
Pierwsi swoją recytację i interpretację wierszy przedstawili najmłodsi uczestnicy – uczniowie do lat 12. W ich repertuarze znalazły się oczywiście utwory o tematyce dziecięcej. Strofami poetyckimi Jana Brzechwy, czy też Juliana Tuwima dzieciaki opowiadały o swoich ulubionych bohaterach – Pchle Szachrajce, Samochwale, panu Hilarym, czy też chrząszczu, brzmiącym w trzcinie. Były też wiersze autorów, których utwory uczniowie znają ze szkolnych podręczników: Ludwika Jerzego Kerna, Danuty Wawiłow, Joanny Kulmowej, Artura Oppmana bądź też Wandy Chotomskiej. Natomiast uczestnicy drugiej kategorii wiekowej (12-16 lat) recytowali przeważnie poezję Adama Mickiewicza, który przecież patronuje konkursowi. Recytacja uczniów młodszych grup wiekowych była swoistą „wędrówką w krainie baśni”.
Najpoważniej wypadli najstarsi uczestnicy konkursu. Wielu z nich obrało sobie różne fragmenty poematu „Pan Tadeusz”; wśród repertuaru najstarszych uczniów znalazły się także utwory W. Szymborskiej, K. I. Gałczyńskiego, A. Asnyka, B. Leśmiana, E. Stachury, K. Iłłakowiczówny, St. Worotyńskiego. Młodzież wykazała się piękną interpretacją wierszy, osobistym zaangażowaniem w recytację utworów, co świadczyło o tym, że lubi ona poezję. Ocenie jurorów podlegały dobór repertuaru, interpretacja utworu, technika wykonania, wyrazistość wymowy. Ustne przekazanie wiersza wymaga od wykonawcy wydobycie tych środków stylistycznych, którymi posłużył się poeta. Jest też o co walczyć w tej kategorii, bowiem oprócz nagród dla najlepszych komisja typuje osoby, które mają reprezentować Wileńszczyznę na „Kresach” w eliminacjach w Białymstoku. Tegoroczne laureatki – to Agnieszka Rawdo ze Szkoły Średniej w Bujwidzach oraz Jowita Damarackaite z Wileńskiej Szkoły Średniej im. J. I. Kraszewskiego. Obie zwyciężczynie lubią recytować. Jowita, przygotowana przez polonistkę Łucję Czetyrkowską, po raz pierwszy uczestniczyła w „Kresach”, główna nagroda dla niej była niespodzianką i miłym zaskoczeniem. Natomiast Agnieszkę Rawdo jurorzy „Kresów” spotykają nie po raz pierwszy. Uczennica z Bujwidz w roku 2004 zwyciężyła w kategorii najmłodszych uczniów, w roku 2005 zdobyła pierwszą nagrodę w grupie średniej, po czym była przerwa, gdyż zdobywca głównej nagrody nie może uczestniczyć w następnym konkursie. Po roku przerwy przybyła już jako uczestniczka w grupie najstarszej wiekowo i „pobiła” swoich rywali, zdobywając pierwszą nagrodę.
Nikt z uczestniczących w konkursie nie odszedł nie obdarowany. Wszyscy recytatorzy oraz ich nauczyciele otrzymali dyplomy i podziękowania oraz upominki, przygotowane przez Stowarzyszenie Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna”, które jest organizatorem konkursu. Nagrody zwycięzcy otrzymali również od dyrekcji Domu Kultury Polskiej; sponsorami prezentów dla laureatów były też Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, Zarząd Krajowy i Oddział Podlaski, Konsulat Generalny RP, dla wyróżnionych uczestników z rejonu wileńskiego zostały także przekazane nagrody pieniężne od samorządu rejonu wileńskiego.
Przybyli na konkurs uczniowie mieli również rozrywkę: młodzi artyści teatru „Wędrówka” z Niemieskiej Szkoły Średniej im. św. R. Kalinowskiego zaprezentowali przedstawienie „Zielony wędrowiec”. Wesołym elementem spektaklu było jego zakończenie, gdy aktorzy rzucili dla publiczności mnóstwo kolorowych balonów, które stały się szczególnym powodem do radości tym najmłodszym. Kolejny konkurs recytatorski „Kresy” dobiegł końca. Pozostaje nadzieja, że w przyszłości młodzież i jej poloniści nie zniechęcą się: będą stawać w zmaganiach ze słowem poezji, przez co nie zostanie ona zapomniana, zaś nauczyciele będą kształcić wśród dzieci i młodzieży wrażliwość na rymowane strofy. Natomiast Agnieszce i Jowicie pozostaje życzyć sukcesów w Białymstoku.
Teresa Worobiej
Na zdjęciach: uczestnicy najmłodszej i najstarszej grup.
Fot. autorka
ZWYCIĘZCY NAJMŁODSZEJ KATEGORII WIEKOWEJ
(DO LAT 12):
1 nagroda: Edwin Biełousow
(Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Wilnie)
2 nagroda: Katarzyna Sucharewska
(Szkoła Średnia w Mickunach)
3 nagroda Tomas Kaniawiczius (Szkoła Średnia im. św. R. Kalinowskiego w Niemieżu)
WYRÓŻNIENIA:
Paweł Gulbicki (Szkoła Średnia im. St. Moniuszki w Kowalczukach)
Agata Guzowska (Gimnazjum w Ejszyszkach)
Dorota Skarina (Szkoła Średnia im. E. Orzeszkowej w Białej Wace)
ZWYCIĘZCY ŚREDNIEJ KATEGORII WIEKOWEJ
(12-16 LAT):
1 nagroda: Tomasz Leszczewski
(Szkoła Podstawowa im. A. Wiwulskiego w Wilnie)
2 nagroda: Walentyna Markiewicz
(Wileńska Szkoła Średnia w Lazdynai)
3 nagroda: Barbara Polakowska
(Szkoła Średnia im. św. R. Kalinowskiego w Niemieżu)
WYRÓŻNIENIA:
Wiktoria Neimo (Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Wilnie)
Ewa Eliżbieta Szostak (Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie)
Ewelina Czemerys (Gimnazjum w Pogirach)
Ernest Dwinel (Szkoła Średnia im. św. R. Kalinowskiego w Niemieżu)
ZWYCIĘZCY NAJSTARSZEJ KATEGORII WIEKOWEJ
(POWYŻEJ 16 LAT):
1 nagroda: Agnieszka Rawdo
(Bujwidzka Szkoła Średnia)
2 nagroda: Jowita Damarackaite
(Szkoła Średnia im. J. I. Kraszewskiego w Wilnie)
WYRÓŻNIENIA:
Karolina Macutkiewicz (Gimnazjum im. A. Mickiewicza w Wilnie)
Ewelina Bojarowicz (Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie)
Tomasz Poźlewicz (Szkoła Średnia w Mickunach)
Waldemar Karmaza (Szkoła Średnia w Mickunach)
Loreta Zagubowicz (Szkoła Średnia im. św. R. Kalinowskiego w Niemieżu)