VI Dni Kultury Kresowej Białystok'2005
Królowały wileńskie palmy
Galowym koncertem w sali Filharmonii Białostockiej rozpoczęły się w sobotę - 5 marca - VI Dni Kultury Kresowej w Białymstoku. Honorowy patronat nad imprezą objął, już po raz kolejny, prezydent miasta Ryszard Tur, który dokonał uroczystego otwarcia święta kultury Kresów.
Następnie głos zabrała Klara Rogalska - prezes białostockiego oddziału Towarzystwa Przyjaciół Grodna i Wilna - głównego organizatora imprezy. Wraz z nią na scenie pojawili się prowadzący koncert Anna Obuchowicz i Paweł Maksimowicz, pochodzący z Grodna studenci uczelni białostockich. Ich krótkie wystąpienie przypomniało burzliwą, piękną, ale i tragiczną historię Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej. Szczególnymi emocjami nacechowane były słowa Pani Klary Rogalskiej - przedwojennej mieszkanki tych terenów, deportowanej na nieludzką ziemię wraz z całą rodziną w strasznych dniach lutego 1940 r.
Po tej oficjalnej części na scenę zaproszono pierwsze zespoły - "Wesołe Zabawy" z Lidy oraz "Chabry" z Grodna. W wykonaniu obu licznie zgromadzona publiczność zobaczyła barwną wiązankę ludowych polskich i białoruskich tańców z terenów Podlasia, stanowiącego wielokulturowy tygiel. Rzęsiste brawa nagradzały młodych i nieco starszych wykonawców z Białorusi. Doskonała akustyka sali koncertowej filharmonii dodawała występom swoistej mocy.
Po krótkiej przerwie, podczas której widzowie mogli nabyć kresowe wydawnictwa i upominki, na scenie pojawił się zespół "Ejszyszczanie" z Ejszyszek. Składający się z chóru i sekcji tanecznej zespół zaprezentował montaż słowno-muzyczno-taneczny o tematyce ludowej i narodowej. Znane pieśni wraz z zespołem wykonywała cała sala. Uroczyste odśpiewanie "Roty" wieńczyło koncert i zarazem pierwszy dzień kresowego święta w Białymstoku.
Niedzielnym przedpołudniem 6 marca rozpoczął się natomiast tradycyjny już od 6 lat kiermasz kaziukowy, który odbył się na placu w centrum miasta, przed Archiwum Państwowym, w pobliżu białostockiej fary. Dzięki współpracy z Wojewódzkim Ośrodkiem Animacji Kultury w kiermaszu wzięło udział wielu twórców ludowych z Białegostoku i okolic. Kolorowe stragany cieszyły oczy wyrobami cukierniczymi (piękne tradycyjne serca), wyrobami z gliny (cudne garnki, garnce, wazony); królowały jednak wileńskie palmy - niczym najpiękniejsze panny wzrokiem szukające kawalera - i to one były chyba najczęściej kupowane. Zdecydowanie dopisali też klienci, pośród straganów trudno się było przecisnąć, często ustawiały się kolejki - jednak wszystko w pełnej kulturze, bez konfliktów, bo to także tradycja święta Kresów w Białymstoku. Późnym popołudniem pożegnaliśmy "Kaziuki" na rok.
W poniedziałek 7 marca, w siedzibie Stowarzyszenia "Civitas Christiana" odbyło się spotkanie z Laurą Michalin - redaktorką pisma katolickiego z Grodna. Nasz gość opowiedział o podtrzymywaniu polskiej katolickiej świadomości narodowej na Grodzieńszczyźnie w latach Związku Sowieckiego oraz w czasach współczesnych. Duże zainteresowanie zgromadzonej publiczności wzbudził temat funkcjonowania Kościoła katolickiego na dzisiejszej Białorusi, wydawanie periodyków katolickich, działalność duszpasterska oraz kształcenie księży, m. in. w seminarium w Grodnie. Żadne z pytań nie pozostało bez odpowiedzi, pani Laura była wyraźnie zaskoczona tak żywym zainteresowaniem sprawami wydawałoby się odległymi współczesnym białostoczanom. Świadczy to o potrzebie organizowania imprez takich jak Dni Kultury Kresowej.
14 marca w Muzeum Podlaskim w białostockim ratuszu odbyła się sesja popularno-naukowa pn. "Kresy wczoraj i dziś". Liczne wystąpienia prelegentów przeplatała dyskusja.
VI Dni Kultury Kresowej w Białymstoku zakończą się 19 marca, w dniu imienin Marszałka Józefa Piłsudskiego. Przed południem odprawiona zostanie Msza św. w Katedrze, następnie jej uczestnicy i zaproszeni goście oraz poczty sztandarowe szkół i organizacji kombatanckich tudzież kresowych przejdą przed pomnik Marszałka J. Piłsudskiego, gdzie złożone zostaną kwiaty i wygłoszone okolicznościowe przemówienia. Po południu w Szkole Podstawowej nr 21 w Białymstoku młodzież przedstawi montaż słowno-muzyczny tematycznie związany z postacią Marszałka. Spotkanie to zakończy kresowe święto w Białymstoku. Święto, którego nie dałoby się zorganizować bez pomocy współorganizatorów, sponsorów i wolontariuszy, za co wszystkim serdecznie dziękujemy.
Rafał Cierniak
Klara Rogalska